SENATORI KENNEDY FALENDERON ROZI THEOHARIN
Ndersa Merita....Ju sjell pak nga portreti i saj....
Nga Merita Bajraktari McCormack
New York
Tetor 24 ,2006
Besoj se shume kush ka pasur fatin te njihet me njerez te ndryshem ne rruget e jetes dhe eshte ndjere mire nga miqesia me ta.
Te njihesh me miq qe jane jo vetem njerez te mire, miq te mire e speciale,te jep nje ndjenje te bukur, dhe te mesosh se ndan te njejtat pasione dhe interesa, deshira krijuese dhe perspektiva eshte jo vetem kenaqesi por ndjen se eshte bekim.
Te kesh fatin te kesh miqesi me artdashes dhe artiste te nje kalibri special,prej te cileve meson dhe nen shoqerine e te cileve ndjehesh mire, eshte dyfish bekim, fat,kenaqesi dhe miresi..
Te tille ,me fat dhe bekim, e konsideroj miqesine time me devolliten-korcaren time ne gjak dhe ne origjine, me aristokraten ne shije dhe standarte, me nenen e femijeve te sukseseshm, bostonianen e vecante dhe te respektuar, shkrimtaren, poeten, publicisten e mirenjohur Zj. Rozi Theohari.
Rozi si mike dhe si inspiruese....
Qe ne moshe te vogel, krijimet e Rozit kane qene ushqim per mua, ushqim i mire shpirteror..besoj se cdo kush nga brezi im...ndjen si une ....Embelsia me te cieln ajo shkruan eshte e vecante, kuadri perfshires eshte i plote, mesazhi filozofik eshte domethenes dhe meshues dhe kjo ben qe nje femije te mbaje mend histori apo tregime qe nga vegjelia,fale jo vetem perkatesise se ngjarjes, por edhe menyres se tregimit.
Fati e solli qe ne te dyja, Rozi dhe une, familjare tashme, te jemi ne kete breg te Atlantikut , ajo ne Boston une ne Nju Jork, dhe fati i mire e solli qe permes forumit femeror "Bota e Gruas Shqiptare" www.botaegruasshqiptare.blogspot.com te kembejme e ndajme shume eksperienca krijuese dhe letrare dhe jo vetem kaq, por kam mundur te lexoj prej Rozit shumicen e veprave te saj letrare..
Po ashtu anetaresia ne Shoqaten e Shkrimtareve Shqiptare te Amerikes, www.albanianliterature.org mundesoi edhe takimin tone ne person veren e kaluar.
Ndersa analiza letrare te veprave te Rozit, i perkasin nje specialisti te asaj sfere, une natyrisht, nuk mund te rri pa permendur pak efektin "PURE ROZI"
Rozi gjithmone na jep ushqim per shpirtin dhe informacion per mendjen ...dhe une te pakten si falenderim, mund ti jap keto rreshta admirimi duek sejlle dhe lajmin qe mban titullin e ketij shkrimi.......
Rozi si poete....
Rozi ka shkruar e botuar shume poezi....ne shqip dhe ne anglisht..te gjtiha jane te bukura, t evecanta, mbartin nej drite qe vec rozi di ta rezatoje nga shpirti .
Tek lexon "Rozafat" ne anglisht dhe ne shqip, sheh madheshtine e legjendes "gdhendur ne fjale" bukur po aq madherisht ,po aq dhimbshem po aq tragjikisht, por me delikatesen e nje artizaneje te fjales, si Rozi. Ajo e kthen legjenden tragjike ne nje "kenge" te paharrueshme, qe lehtesisht do ju sherbeje brezave dy gjuhe- foleseve ne Amerike ,per te kujtuar,mesuar e mos harruar ne shekuj nje histori shqiptare..
Rozi zberthen cdo moment te historise se Rozafatit ne detaje nga me te ndryshmet, duke perdorur ngjyrime artistike nga me te vecantat, Rozi hyn ne "psikologjine" e nuses se vogel dhe sjell emocionalisht ndjesine e nje femre qe do sakrifikohet..ajo e ben reale ngjarjen dhe keshtu s'ka se si te mos ndjesh thelle ate legjende identifikuese me nje keshtjelle dhe me disa virtute tipike shqiptare, qe kane rrenjet ne historine e lashte arberore.Keshtu Rozi shton ne themelin historik nje gur me vlere permes "Rozafat"
Rozi si publiciste.....
Vec libri "Mbi thinja fryn ere - Ne agimrendjen e shekullit" do mjaftonte te cilesonte Rozin si nje nga perlat e rralla te publicistikes shqiptare.
Nje liber voluminoz qe me endje ri-lexohet.
Nje mozaik tregimesh reale, histori te vjetra e te reja, nje mbledhje pikante e detajuar e virtyteve te mira shqiptare dhe pasqyrim i bukur letrar-artistik i jetes se emigrantit shqiptar ne Amerike duke mos ngurruar te cilesoje arritjet, sukseset, mjetet, veshtiresite etj...
Rozi karakterizohet nga nje pasuri fjalesh, nga nje njohje e mire e tradites dhe pershtatjes e kultivimit te asaj tradite ne Amerike, ajo nuk ngurron te nxjerre nga arkivi gojor i tregimeve te pleqve dardhare per virtytet dhe thjeshtesine e jetes, por pa lene menjane forcen, vitalitetin, FOKUSIN e jetes dhe pikturon keshtu nje tablo te pasur letrare,por teper jetike, per ta patur zili ...duke e shijuar ate ne lexim..
Rozi kerkon ne arkivin e pasur dardhar ne Amerike, gjen, reflekton,krahason dhe jep vleresime per jeten e parardhesve te saj ne kete vend te madh.
Rozi trajton emigrantin e sotem ashtu si eshte, i lodhur nga jeta e Shqiperise komuniste, i ndrydhur nga diktatura, i perplasur me fatet e jetes ne emigrim dhe perseri Rozi qemton optimismin, i meshon suksesit ,sado i madh apo i vogel, ajo si nje terapiste e shpirtit, i jep frymezim subjektit apo lexuesit , ajo e tregon realisht dhe triumfant, po ate shqiptar, qe e gjen menyren e mbijeteses duke i dhene hov shpreses...
Nuk me shqitet nga mendja rrefimi "Dedicated Fatime Express"... Dashuria per nenen e ketij djali te Shqipes, e ka bere qe ai te perkujdeset aq shume sa dhe biznesin e tij te suksesshem ta eskpozoje pergjate autostradave te Amerikes me nje emer domethenes.....
Rozi shkruan paster, mbeshtet argumentet me fakte, vlereson dhe reflekton duke percjelle VLERAT me te MIRA shqiptare tek lexuesi. Fjalite e saj jane te ndertuara bukur,shpesh integrojne nje mendim t ekoncentruar, here-here japin pershkrime magjepse... fjalet jane kurdohere te mire gjetura.Shpesh ngjarjet pershkruhen nga nje humor i vecante qe te merr me vete dhe nuk te le per nje kohe te gjate.
Rozi si shkrimtare, artiste dhe profesioniste....
Rozi Theohari vjershat dhe prozat e veta i botoi qysh ne vitet '60 ne gazeta e revista te ndryshme si "Drita", "Hosteni", "Shqiptarja e re", "Fatosi" etj. Ka levruar vjershat humoristike e tregimin humoristik, si per te rriturit ashtu dhe per femijet. Per lexuesin e rritur ka botuar disa libra: "Telashe nga emancipimi" (1969), "Ne mungese te gruas sime" (1973), "Shoku Ndricim hapi kasaforten" (1977), "Pa diagnoze" (1978), "Teto Kalina" (1990). Ne vitin 1987 ka shkruar skenarin e filmit artistik "Familja ime". Per lexuesit e vegjël ka botuar dy permbledhje: "Ne shkuam prane babait" (tregime, 1971) dhe "Lule, lule kuqelon" (vjersha, 1978).
Rozi emigroi ne Amerike ne vitin 1994 me familjen e saj. Pervec dy fakulteteve, atij Ekonomik dhe Histori-Filologji te kryera ne Universitetin e Tiranes, ne vitin 2000 ajo perfundoi me sukses e u diplomua nga North Shore Community College ne Lynn, Mass, USA, ne degen "Artet Liberale". Prej tete vitesh ne Amerike vazhdon te jete anetare e shoqerise se nderit "Phi Theta Kappa".
Ne vitin 2002 ajo botoi ne anglisht vellimin me poezi "Two Halves", ne vitin 2003 botoi ne anglisht e shqip poemen "Rozafat" ne vitin 2004 romanin "Lajthitje Dimerore" ndersa ne vitin 2005, "Mbi thinja fryn ere",liber i cili u vleresua dhe fitoi cmimin "PENA E ARTE" nga SHSHSHA.
Rozi vazhdon nje aktivitet te mire letrar ne USA. Ajo eshte anetare e Shoqates se Shkrimtareve Shqiptaro-Amerikane dhe boton ne revisten "Pena" te kesaj shoqate. Po ashtu, boton vazhdimisht ne gazeten shqiptaro-amerikane "Illyria", si dhe ne gazetat lokale dhe ne antologjite poetike amerikane.
Rozi si bostoniane e sukseshme dhe e respektuar ...
Senatori Kennedy falenderon Rozin...
Ne nje darke ,ne Boston Rozi takohet me Senatorin e mirenjohur Amerikan nga Masacusets, Edward (Ted) Kennedy, Senatori Kenedy,habiutet nga nej gjest i rozit. Ajo i ka kushtuar atij nej poezi dhe ai emnejhere porsa kthehet nga darka nuk ngurron ti shkruaje nje leter falenderimi Rozit. Senatori i dergon letren Rozit per ta falenderuar ate per poezine kushtuar atij dhe per krijimtarine e saj.
Ndersa ne shume gazeta lokale pasqyrohen arritjet e ndryshme profesionale dhe letrare te Rozit,duke vecuar Cmimin e Nderit Naji Naaman,per veprat e saj letrare komplete dhene pranveren e kaluar .Gjithashtu ne nje nga gazetat cilesohen disa virtute pozitive te gruas shqiptare duke marre si shembull Rozin, kete shqiptare-amerikane te respektuar te Bostonit.
Tuesday, October 24, 2006
Bota e Gruas Shqiptare-Raimonda Moisiu-Interviste
Mihallaq Andrea - Jo vetem kantautor i serenatave por edhe shkrimtar!
Nga Raimonda Moisiu
e-mail moisiu8@aol.com
22 tetort 2006
Me emrin e Mihallaq Andreas ,tashme njihen gjithe shqiptaret ngadoqe jane,ne Shqiperi ,Kosove e anembane botes...Emri i tij lidhet me serenatat korcare ,jo vetem si nje kengetar i tyre por edhe si nje kantautor.Emri i tij tashme eshte transformuar ne GJENIU I SERENATAVE!Emri ,vepra muzika e tij jane nostalgjia e korcareve ,e shqiptareve.Ai eshte nderi dhe krenaria e qytetit juglindor ,qytetit te hershem te mbreterise se serenatave.......
Me zerin intim,melodioz ,te mrekullueshem ,brilant ,te dashur e te ngrohte qe fal qetesi e embelsi,e ndjenje dashurie e miresie ,njihemi pothuajse te gjithe..Jemi te merzitur ,te lodhur nga streset e dites ,kur degjojme nje serenate te kenduar nga gjeniu i serenatave .qetesohemi ,i harrojme hallet e dites , e 'lundrojme duke kenduar" serenaten ...Lind nje dashuri e re ,degjojme serenaten e kjo na jep krahe, drite ,jete e shprese,per dite me te bukura ne jete,humbim nje dashuri ,degjojme nje serenate e shpirti na qetesohet.se nje tjeter dashuri e re vjen me pas ,kemi nje mall e nje brenge ,degjojme nje serenate e c'mallemi e kthehemi prapa ne vitet e bukura te rinise ,kujtojme ,kendojme e buzeqeshim me nostalgji ,lidhen dy zemra ,degjojme nje serenate ,e zemra vlon ,se dashuria lind ,rinohet ,jeton ,eshte aty ne ndjenjat e zemrat tona ,se dimri e pranvera ,vera e vjeshta sjellin me shume dashuri,se ne cdo stine lind dashuria , miresia ,ngrohtesia sinqeriteti..Ja tek jam ,tani me gjeniun e serenatave ,po kerkojme nje lokal te rehatshem ,te rrekellejme nga nje gote ,te bisedojme e degjojme serenata ,te kompozuar se fundi nga Mihallaqi yne...Shume e lumtur e krenare qe jam ne krah te tij,ne krah te ketij gjeniu fisnik e madheshtor per nga vepra e krijimtaria e tij.Deri aty perpara numuroheshin ,340 serenata ,por ato ,tani kane arritur deri ne 400 ,serenata ..Mundet te jene e me shume,nuk i mbaj mend sa kam krijuar e kompozuar,- shprehet kantautori korcar,Mihallaq Andrea,qe ka nje paraqitje jo vetem fisnike ,por edhe i pashem.Ai nget makinen e bisedon ,kasetefoni na percjell zerin e tij melodioz ,me nje kenge te kompozuar ,se fundi ,me vargjet e Omar Khajamit.....U mrekullova.. E zeri i Mihallaqit na lumturonte ...:Zbraz kupa e puth cupa..-ka thene Omar Khajami,Zbraz kupa e puth cupa -kendon ,Mihallaqi ,qe do te thote:-Fal sa me shume dashuri e jete!..Ulemi ne nje lokal te bukur ,ne ane te rruges ,nen arome mollesh ,kumbullash ,e disa lisa te gjate ,ne periferi te qytetit .Te gjithe kemi lexuar rreth ketij gjeniu ,por mua nuk me durohej ,sa t'i merrja nje interviste*.
R.M-I nderuar Z.Mihallaq ,Jemi bashkeqytetare ,nga Korca jone e dashur...Ashtu si Korca jone qe eshte idhulli im,edhe Ju, per mua jeni idhulli im...Eshte nje nder i madh sot qe ndodhem nen shoqerine Tuaj..Une aktualisht jetoj ne SHBA .Jo vetem per komunitetin shqiptar ,ne Hartford CT USA ,ku une jam residente ,por per gjithe shqiptaret e Amerikes ,do desha te benim nje interviste ,si nje njeri tejet publik,nje artist nderi i qytetit e i popullit tone , qe ju jeni dhe si nje kengetar i serenatave korcare,C'mund te na thoni si ka lindur pasioni i muzikes te Ju,dhe si lindi pasioni per te kenduar serenatat te Ju?....
Mihallaq Andrea: Kam filluar te kendoj qe ne moshe te vogel..Per here te pare kam degjuar babane tim ,qe kendonte ne shtepi ne festa e gezime familjare apo me shoqeri...E degjoja babane me shume vemendje ,dhe mundohesh ta imitoja .I kendonte shume bukur serenatat ..Babai im ka ndikuar shume ne pasionin tim e ne formimin tim per te kenduar. Babai i binte edhe kitares .Po ashtu babai ka ndikuar edhe te vellezerit e mij ..Edhe vellezerit e mij kendojne serenatat .Ne te gjithe si familje kendojme . .Mundohesha te kendoja pa i rene kitares ,por vija re se dicka stononte ...Keshtu ne moshen 14 vjecare ,rrembeva kitaren e babait ,duke i rene kitares e duke kenduar ..T'i bie kitares e kam dhunti ,talent te lindur ,se nuk kam bere ndonje shkolle apo kurs ..D.M.TH.,per here te pare kam kenduar ne moshen 14 vjecare ,nje serenate te lehte e degjuar shume ,e me pas u be nje "hymn" dashurie shume popullor,e kendohet nga te gjithe ,eshte krijimi im i pare :-A te kujtohet ,ajo nate ?/Kur dy duart m'i hidhje ne qafe ?/E me puthje ,me puthje si e marre ./ Me ato buze qe aq shume te ishin thare/Do me kujtosh ,o shpirti im./Do me kujtosh e s'do me gjesh...etj./ Kur mbarova se kenduari serenaten -mendova se :
-S'ka serenate pa kitare!
R.M-Pervec serenatave ,ju kemi degjuar te kendoni edhe kenge te zhanreve te tjera ,kryesisht te muzikes se lehte .C'mund te na thoni per muziken e lehte ,qe ju kendoni?
Mihallaq Andrea: Po eshte e vertete ,une nuk jam vetem kengetar i serenatave ,por edhe i kengeve te ndryshme i rrymave te ndryshme,si te muzikes se lehte ...Gjithashtu kendoj edhe kenge ne gjuhe te huaj ,si italisht ,greqisht ..Jam jo vetem kengetar i serenatave por edhe kantautor ,Me shume jam kantautor se ,kengetar...Kam qene pjesetar i Estrades se Korces ,deri sa Plenumi i 4-te i K.Q te Partise se Punes ,me largoi nga Lidhja e Shkrimtareve e Artisteve te Shqiperise,dhe nga aktivitet e tjera me motivacion :Krijim te muzikes sentimentale dhe dekadente.Qe nga viti 1974 e deri ne vitin 1989 ,serenata pati nje zbehje,por une prape kam krijuar e kompozuar ne fshehtesi 30 deri ne 40 serenata si : -A e mban mend kitare e dashur /...apo :-Jo jo ,ne bote s'ka si Birra Korca jone ..etj,Me pas kam marre pjese ne Kenga Magjike ,Kenget e Stines ,kryesisht jam prezantuar me muzike te lehte ,kam krijuar e kompozuar 20 kenge per femije ,ku kam marre pjese ne festivalet e femijve,duke fituar cmime te para e te dyte ,dhe kam nxjerre albumin e pare ne Shqiperi ,ne Televizionin Shqiptar ,ne vitin 1991.Kam dhene tre koncerte recitale ,ne Tirane,Vlore ,Berat,Pogradec ,ne Athine,ne SHBA,kam dhene disa koncerte ku publiku me ka pritur me shume ngrohtesi ,me shume dashuri , nje ndjesi qe e kane vetem shqiptaret..
R.M-C'mund te na thoni ,per perpjekjet Tuaja ,per ta perjetesuar serenaten korcare ,per vazhdimesine e kesaj rryme muzikore ,per ta transmetuar ne brezat qe vijne ,si nje kulture e vlere qytetare tejet e spikatur e qytetit tone te mrekullueshem ?
Mihallaq Andrea:Me interesimin dhe inisiativen time ,duke pasur mbeshtetjen e fryteshme edhe te kengetareve te hershem te serenatave korcare si :Nasi Kondili ,Gjergji Peleshi ,Ritvan Shellira,Ilke Vinjahu e te tjere ,dhe te Bashkise se Qytetit te Korces ,ne vitin 1998,formuam SHOQATEN KULTURORE TE SERENATAVE KORCARE ,qe sigurisht paraprihet nga grupi "Lira" qe po ben dekada e dekada qe eshte krijuar .Shoqata kulturore e serenatave korcare,megjithse pa te ardhura financiare ,ka dhene nje kontribut e aktivitet te larmishem per qytetaret korcare ,per nostalgjiket dhe adhuruesit e serenatave korcare .Ne aktivitetin e kesaj Shoqate kemi pasur edhe mbeshtetjen e Kryetarit te Bashkise Z.Robert Damo...Kjo Shoqate ,ka organizuar tre festivale ,koncerte per Krishtlindjet ,per Vitin e Ri ,qe jane transmetuar nga TVSH dhe TV KLAN....Ne kete vit ,ne muajin shtator ,organizuam JAVEN E SERENATES KORCARE ,ku sollem nje eksperience te re ,nje freski ,ne sinkronizim me nostalgjine e viteve te shkuara .Dhame koncert dhe kenduam ne rrugicat mondane e te pastra , me kalldrem te lagjeve te qytetit tone per nje jave rresht,mbremjeve te fresketa te shtatorit ,poshte dritareve te shtepive karakteristike korcare ,ne rrugicen e njohur ,si rruga ku eshte shtepia e piktorit te shquar korcar Vangjush Mio,apo shtepia e rilindasit te nderuar e te ndritur , nderi i Korces ,Mihal Gramenos ,ku nje vjersherim te tij e kam kompozuar serenate ,.Populli kultur-dashes i Korces ,adhuruesit e shumte te serenatave na priten me ngrohtesi ,gezim e dashuri ,e dolen me ne ,apo neper dritaret e ballkoneve te shtepive ,na pershendesnin,duartrokisnin e kendonin me ne .Ishte nje mrekulli,nje magji e vertete,freskia e shtatorit ,serenata , kitara ,dhe populli ,i kulturuar i Korces sone.....
R.M-Nga sa po bisedojme ,verej me kenaqesi se ju i doni shume serenatat ,kitaren ,Korcen dhe bashkeqytetaret e tu....
Mihallaq Andrea:Kam lindur per te kenduar e krijuar serenatat ,u rrita e u edukova me to,.Me ate pasion e shpirt qe kendoj e dua serenaten ,qe eshte 'femija " im me i shtrenjte ,po me ate pasion e shpirt dua Korcen time ,bashkeqytetaret e mij ,gjithe shqiptaret, adhuruesit e mij kudo ku jane ,qe me kane mbeshtetur dhe inkurajuar moralisht ,me kane dhene jete e frymezim ,drite e jete per te kenduar dhe krijuar serenatat .Ne to i kendoj ,mallit ,dashurise ,bukurise dhe sensualitetit te femres,zjarrit shpirteror te saj,i kendoj 'rrebelimit ' e pasionit shpirteror e dashuror te mashkullit ,ndershmerise,sinqeritetit ,miresise,ngrohtesise ,respectit reciprok ,qe fal ndjenja e bukur e dashurise,kurre jo mashtrimit.
R.M-Si nje kengetar por edhe krijues ,jeni edhe Ju adhurues i kengetareve shqiptare apo te huaj,c'mund te na thoni per ndonje prej tyre..
Mihallaq Andrea:Artistja e vertete shqiptare qe gezon gjithe vlerat me te mira e te shquara te nje kengetareje eshte Artistja e popullit Vace Zela ,ku perfitoj nga rasti e i uroj :Shendet e jete te gjate !..Gjithashtu do te permendja Frederik Ndocin ,mikun tim , per zerin e tij brilant .Jam i lumtur per sukseset qe ai ka arritur ne token amerikane ...Per muziken popullore te zones se Korces ,Eli Fara nje perle e muzikes popullore te jugut ...Po ashtu edhe Lazarela Detin ..Nje kengetare qe e'qan",muziken popullore korcare...Nga kengetaret e huaj Rohan Tajnen ,nje kengetar i shquar irlandes ,impulsiv dhe i embel ne muzike...
R.M-Nga nje miku yne i perbashket ,degjova se ju kini hedhur per redaktim dhe botim ,nje liber qe sapo e kini perfunduar ,c'mund te na thoni per kete ?Kjo eshte vertet nje suprize per publikun shqiptar ,qe tani do ju ndjeke jo vetem si kengetar e kantautor , por edhe autor i nje libri voluminoz?..
Mihallaq Andrea:Po eshte e vertete .Une kohet e fundit mbarova se shkruari romanin me tre pjese,te titulluar "Doreshkrimi",ku ngjarjet zhvillohen ne tre periudha te ndryshme ,ne shekullin e 15-te ,18-te dhe 20-te .,ku ne qender te romanit jane dy familje shqiptare...Romani ne kete moment po redaktohet nga i urti dhe i miri ,shkrimtari ,poeti ,publicisti ,gazetari Riza Lahi..Per mua ai eshte nje njeri i madh i letrave shqipe Kete e tregoi me romanin e tij te fundit "Vorri i Ashikut"..Mendoni ,profesioni i tij real eshte pilot, me graden major ..Por nga pena e mendja e tij e ndritur kane dale 18 libra.,ne proze ,poezi,letersi per femije ,romane ,publicistike etj.Ai eshte dhe nje nga bashkepunetoret e mij me te mire ,si hartues i teksteve te serenatave......
R.M-Jeni nje bashkeshort shembullor dhe babai i dy femijeve,nje vajze e nje djali,C'mund te na thoni ,a ju ndjekin ata ne krijimtarine dhe aktivitetin Tuaj,dhe te ngjasin ndopak per te kenduar?..
Mihallaq Andrea: Bashkeshortja ime Irena ,eshte nje njeri i mrekullueshem e fisnike..Ajo me ka inkurajuar e mbeshtetur shume .Pa ndihmen e saj,une nuk do kisha arritur deri ketu...Kemi dy femije te mrekullueshem .Jam shume i lumtur e krenar per familjen time...Vajza ka ze te bukur e melodioz ,por hobi i saj eshte mjekesia.. Ndersa djali pelqen ,kitaren ,muziken ,por me shume sportin..
R.M-Deri kur do kendoje e krijoje Mihallaq Andrea..?..
Mihallaq Andrea:Deri ne frymen e fundit...
Ju faleminderit shume per biseden ,Ju uroj suksese dhe mbaresi, Mire u takofshim ,se shpejti ne Hartford CT USA,me nje koncertin Tuaj.
Mihallaq Andrea: Faleminderit juve!
Intervistoi :Raimonda Moisiu.Hartford CT USA....
*Autorja e intervistes ndodhej per visite tre javore ne Shqiperi,ku mundesoi kete interviste me Kengetarin e shquar te serenatave korcare, Mihallaq Andrea.
Nga Raimonda Moisiu
e-mail moisiu8@aol.com
22 tetort 2006
Me emrin e Mihallaq Andreas ,tashme njihen gjithe shqiptaret ngadoqe jane,ne Shqiperi ,Kosove e anembane botes...Emri i tij lidhet me serenatat korcare ,jo vetem si nje kengetar i tyre por edhe si nje kantautor.Emri i tij tashme eshte transformuar ne GJENIU I SERENATAVE!Emri ,vepra muzika e tij jane nostalgjia e korcareve ,e shqiptareve.Ai eshte nderi dhe krenaria e qytetit juglindor ,qytetit te hershem te mbreterise se serenatave.......
Me zerin intim,melodioz ,te mrekullueshem ,brilant ,te dashur e te ngrohte qe fal qetesi e embelsi,e ndjenje dashurie e miresie ,njihemi pothuajse te gjithe..Jemi te merzitur ,te lodhur nga streset e dites ,kur degjojme nje serenate te kenduar nga gjeniu i serenatave .qetesohemi ,i harrojme hallet e dites , e 'lundrojme duke kenduar" serenaten ...Lind nje dashuri e re ,degjojme serenaten e kjo na jep krahe, drite ,jete e shprese,per dite me te bukura ne jete,humbim nje dashuri ,degjojme nje serenate e shpirti na qetesohet.se nje tjeter dashuri e re vjen me pas ,kemi nje mall e nje brenge ,degjojme nje serenate e c'mallemi e kthehemi prapa ne vitet e bukura te rinise ,kujtojme ,kendojme e buzeqeshim me nostalgji ,lidhen dy zemra ,degjojme nje serenate ,e zemra vlon ,se dashuria lind ,rinohet ,jeton ,eshte aty ne ndjenjat e zemrat tona ,se dimri e pranvera ,vera e vjeshta sjellin me shume dashuri,se ne cdo stine lind dashuria , miresia ,ngrohtesia sinqeriteti..Ja tek jam ,tani me gjeniun e serenatave ,po kerkojme nje lokal te rehatshem ,te rrekellejme nga nje gote ,te bisedojme e degjojme serenata ,te kompozuar se fundi nga Mihallaqi yne...Shume e lumtur e krenare qe jam ne krah te tij,ne krah te ketij gjeniu fisnik e madheshtor per nga vepra e krijimtaria e tij.Deri aty perpara numuroheshin ,340 serenata ,por ato ,tani kane arritur deri ne 400 ,serenata ..Mundet te jene e me shume,nuk i mbaj mend sa kam krijuar e kompozuar,- shprehet kantautori korcar,Mihallaq Andrea,qe ka nje paraqitje jo vetem fisnike ,por edhe i pashem.Ai nget makinen e bisedon ,kasetefoni na percjell zerin e tij melodioz ,me nje kenge te kompozuar ,se fundi ,me vargjet e Omar Khajamit.....U mrekullova.. E zeri i Mihallaqit na lumturonte ...:Zbraz kupa e puth cupa..-ka thene Omar Khajami,Zbraz kupa e puth cupa -kendon ,Mihallaqi ,qe do te thote:-Fal sa me shume dashuri e jete!..Ulemi ne nje lokal te bukur ,ne ane te rruges ,nen arome mollesh ,kumbullash ,e disa lisa te gjate ,ne periferi te qytetit .Te gjithe kemi lexuar rreth ketij gjeniu ,por mua nuk me durohej ,sa t'i merrja nje interviste*.
R.M-I nderuar Z.Mihallaq ,Jemi bashkeqytetare ,nga Korca jone e dashur...Ashtu si Korca jone qe eshte idhulli im,edhe Ju, per mua jeni idhulli im...Eshte nje nder i madh sot qe ndodhem nen shoqerine Tuaj..Une aktualisht jetoj ne SHBA .Jo vetem per komunitetin shqiptar ,ne Hartford CT USA ,ku une jam residente ,por per gjithe shqiptaret e Amerikes ,do desha te benim nje interviste ,si nje njeri tejet publik,nje artist nderi i qytetit e i popullit tone , qe ju jeni dhe si nje kengetar i serenatave korcare,C'mund te na thoni si ka lindur pasioni i muzikes te Ju,dhe si lindi pasioni per te kenduar serenatat te Ju?....
Mihallaq Andrea: Kam filluar te kendoj qe ne moshe te vogel..Per here te pare kam degjuar babane tim ,qe kendonte ne shtepi ne festa e gezime familjare apo me shoqeri...E degjoja babane me shume vemendje ,dhe mundohesh ta imitoja .I kendonte shume bukur serenatat ..Babai im ka ndikuar shume ne pasionin tim e ne formimin tim per te kenduar. Babai i binte edhe kitares .Po ashtu babai ka ndikuar edhe te vellezerit e mij ..Edhe vellezerit e mij kendojne serenatat .Ne te gjithe si familje kendojme . .Mundohesha te kendoja pa i rene kitares ,por vija re se dicka stononte ...Keshtu ne moshen 14 vjecare ,rrembeva kitaren e babait ,duke i rene kitares e duke kenduar ..T'i bie kitares e kam dhunti ,talent te lindur ,se nuk kam bere ndonje shkolle apo kurs ..D.M.TH.,per here te pare kam kenduar ne moshen 14 vjecare ,nje serenate te lehte e degjuar shume ,e me pas u be nje "hymn" dashurie shume popullor,e kendohet nga te gjithe ,eshte krijimi im i pare :-A te kujtohet ,ajo nate ?/Kur dy duart m'i hidhje ne qafe ?/E me puthje ,me puthje si e marre ./ Me ato buze qe aq shume te ishin thare/Do me kujtosh ,o shpirti im./Do me kujtosh e s'do me gjesh...etj./ Kur mbarova se kenduari serenaten -mendova se :
-S'ka serenate pa kitare!
R.M-Pervec serenatave ,ju kemi degjuar te kendoni edhe kenge te zhanreve te tjera ,kryesisht te muzikes se lehte .C'mund te na thoni per muziken e lehte ,qe ju kendoni?
Mihallaq Andrea: Po eshte e vertete ,une nuk jam vetem kengetar i serenatave ,por edhe i kengeve te ndryshme i rrymave te ndryshme,si te muzikes se lehte ...Gjithashtu kendoj edhe kenge ne gjuhe te huaj ,si italisht ,greqisht ..Jam jo vetem kengetar i serenatave por edhe kantautor ,Me shume jam kantautor se ,kengetar...Kam qene pjesetar i Estrades se Korces ,deri sa Plenumi i 4-te i K.Q te Partise se Punes ,me largoi nga Lidhja e Shkrimtareve e Artisteve te Shqiperise,dhe nga aktivitet e tjera me motivacion :Krijim te muzikes sentimentale dhe dekadente.Qe nga viti 1974 e deri ne vitin 1989 ,serenata pati nje zbehje,por une prape kam krijuar e kompozuar ne fshehtesi 30 deri ne 40 serenata si : -A e mban mend kitare e dashur /...apo :-Jo jo ,ne bote s'ka si Birra Korca jone ..etj,Me pas kam marre pjese ne Kenga Magjike ,Kenget e Stines ,kryesisht jam prezantuar me muzike te lehte ,kam krijuar e kompozuar 20 kenge per femije ,ku kam marre pjese ne festivalet e femijve,duke fituar cmime te para e te dyte ,dhe kam nxjerre albumin e pare ne Shqiperi ,ne Televizionin Shqiptar ,ne vitin 1991.Kam dhene tre koncerte recitale ,ne Tirane,Vlore ,Berat,Pogradec ,ne Athine,ne SHBA,kam dhene disa koncerte ku publiku me ka pritur me shume ngrohtesi ,me shume dashuri , nje ndjesi qe e kane vetem shqiptaret..
R.M-C'mund te na thoni ,per perpjekjet Tuaja ,per ta perjetesuar serenaten korcare ,per vazhdimesine e kesaj rryme muzikore ,per ta transmetuar ne brezat qe vijne ,si nje kulture e vlere qytetare tejet e spikatur e qytetit tone te mrekullueshem ?
Mihallaq Andrea:Me interesimin dhe inisiativen time ,duke pasur mbeshtetjen e fryteshme edhe te kengetareve te hershem te serenatave korcare si :Nasi Kondili ,Gjergji Peleshi ,Ritvan Shellira,Ilke Vinjahu e te tjere ,dhe te Bashkise se Qytetit te Korces ,ne vitin 1998,formuam SHOQATEN KULTURORE TE SERENATAVE KORCARE ,qe sigurisht paraprihet nga grupi "Lira" qe po ben dekada e dekada qe eshte krijuar .Shoqata kulturore e serenatave korcare,megjithse pa te ardhura financiare ,ka dhene nje kontribut e aktivitet te larmishem per qytetaret korcare ,per nostalgjiket dhe adhuruesit e serenatave korcare .Ne aktivitetin e kesaj Shoqate kemi pasur edhe mbeshtetjen e Kryetarit te Bashkise Z.Robert Damo...Kjo Shoqate ,ka organizuar tre festivale ,koncerte per Krishtlindjet ,per Vitin e Ri ,qe jane transmetuar nga TVSH dhe TV KLAN....Ne kete vit ,ne muajin shtator ,organizuam JAVEN E SERENATES KORCARE ,ku sollem nje eksperience te re ,nje freski ,ne sinkronizim me nostalgjine e viteve te shkuara .Dhame koncert dhe kenduam ne rrugicat mondane e te pastra , me kalldrem te lagjeve te qytetit tone per nje jave rresht,mbremjeve te fresketa te shtatorit ,poshte dritareve te shtepive karakteristike korcare ,ne rrugicen e njohur ,si rruga ku eshte shtepia e piktorit te shquar korcar Vangjush Mio,apo shtepia e rilindasit te nderuar e te ndritur , nderi i Korces ,Mihal Gramenos ,ku nje vjersherim te tij e kam kompozuar serenate ,.Populli kultur-dashes i Korces ,adhuruesit e shumte te serenatave na priten me ngrohtesi ,gezim e dashuri ,e dolen me ne ,apo neper dritaret e ballkoneve te shtepive ,na pershendesnin,duartrokisnin e kendonin me ne .Ishte nje mrekulli,nje magji e vertete,freskia e shtatorit ,serenata , kitara ,dhe populli ,i kulturuar i Korces sone.....
R.M-Nga sa po bisedojme ,verej me kenaqesi se ju i doni shume serenatat ,kitaren ,Korcen dhe bashkeqytetaret e tu....
Mihallaq Andrea:Kam lindur per te kenduar e krijuar serenatat ,u rrita e u edukova me to,.Me ate pasion e shpirt qe kendoj e dua serenaten ,qe eshte 'femija " im me i shtrenjte ,po me ate pasion e shpirt dua Korcen time ,bashkeqytetaret e mij ,gjithe shqiptaret, adhuruesit e mij kudo ku jane ,qe me kane mbeshtetur dhe inkurajuar moralisht ,me kane dhene jete e frymezim ,drite e jete per te kenduar dhe krijuar serenatat .Ne to i kendoj ,mallit ,dashurise ,bukurise dhe sensualitetit te femres,zjarrit shpirteror te saj,i kendoj 'rrebelimit ' e pasionit shpirteror e dashuror te mashkullit ,ndershmerise,sinqeritetit ,miresise,ngrohtesise ,respectit reciprok ,qe fal ndjenja e bukur e dashurise,kurre jo mashtrimit.
R.M-Si nje kengetar por edhe krijues ,jeni edhe Ju adhurues i kengetareve shqiptare apo te huaj,c'mund te na thoni per ndonje prej tyre..
Mihallaq Andrea:Artistja e vertete shqiptare qe gezon gjithe vlerat me te mira e te shquara te nje kengetareje eshte Artistja e popullit Vace Zela ,ku perfitoj nga rasti e i uroj :Shendet e jete te gjate !..Gjithashtu do te permendja Frederik Ndocin ,mikun tim , per zerin e tij brilant .Jam i lumtur per sukseset qe ai ka arritur ne token amerikane ...Per muziken popullore te zones se Korces ,Eli Fara nje perle e muzikes popullore te jugut ...Po ashtu edhe Lazarela Detin ..Nje kengetare qe e'qan",muziken popullore korcare...Nga kengetaret e huaj Rohan Tajnen ,nje kengetar i shquar irlandes ,impulsiv dhe i embel ne muzike...
R.M-Nga nje miku yne i perbashket ,degjova se ju kini hedhur per redaktim dhe botim ,nje liber qe sapo e kini perfunduar ,c'mund te na thoni per kete ?Kjo eshte vertet nje suprize per publikun shqiptar ,qe tani do ju ndjeke jo vetem si kengetar e kantautor , por edhe autor i nje libri voluminoz?..
Mihallaq Andrea:Po eshte e vertete .Une kohet e fundit mbarova se shkruari romanin me tre pjese,te titulluar "Doreshkrimi",ku ngjarjet zhvillohen ne tre periudha te ndryshme ,ne shekullin e 15-te ,18-te dhe 20-te .,ku ne qender te romanit jane dy familje shqiptare...Romani ne kete moment po redaktohet nga i urti dhe i miri ,shkrimtari ,poeti ,publicisti ,gazetari Riza Lahi..Per mua ai eshte nje njeri i madh i letrave shqipe Kete e tregoi me romanin e tij te fundit "Vorri i Ashikut"..Mendoni ,profesioni i tij real eshte pilot, me graden major ..Por nga pena e mendja e tij e ndritur kane dale 18 libra.,ne proze ,poezi,letersi per femije ,romane ,publicistike etj.Ai eshte dhe nje nga bashkepunetoret e mij me te mire ,si hartues i teksteve te serenatave......
R.M-Jeni nje bashkeshort shembullor dhe babai i dy femijeve,nje vajze e nje djali,C'mund te na thoni ,a ju ndjekin ata ne krijimtarine dhe aktivitetin Tuaj,dhe te ngjasin ndopak per te kenduar?..
Mihallaq Andrea: Bashkeshortja ime Irena ,eshte nje njeri i mrekullueshem e fisnike..Ajo me ka inkurajuar e mbeshtetur shume .Pa ndihmen e saj,une nuk do kisha arritur deri ketu...Kemi dy femije te mrekullueshem .Jam shume i lumtur e krenar per familjen time...Vajza ka ze te bukur e melodioz ,por hobi i saj eshte mjekesia.. Ndersa djali pelqen ,kitaren ,muziken ,por me shume sportin..
R.M-Deri kur do kendoje e krijoje Mihallaq Andrea..?..
Mihallaq Andrea:Deri ne frymen e fundit...
Ju faleminderit shume per biseden ,Ju uroj suksese dhe mbaresi, Mire u takofshim ,se shpejti ne Hartford CT USA,me nje koncertin Tuaj.
Mihallaq Andrea: Faleminderit juve!
Intervistoi :Raimonda Moisiu.Hartford CT USA....
*Autorja e intervistes ndodhej per visite tre javore ne Shqiperi,ku mundesoi kete interviste me Kengetarin e shquar te serenatave korcare, Mihallaq Andrea.
Bota e Gruas Shqiptare- Raimonda MOISIU-Interviste me M.Andrean
Mihallaq Andrea - Jo vetem kantautor i serenatave por edhe shkrimtar!
Nga Raimonda Moisiu
e-mail moisiu8@aol.com
22 tetort 2006
Me emrin e Mihallaq Andreas ,tashme njihen gjithe shqiptaret ngadoqe jane,ne Shqiperi ,Kosove e anembane botes...Emri i tij lidhet me serenatat korcare ,jo vetem si nje kengetar i tyre por edhe si nje kantautor.Emri i tij tashme eshte transformuar ne GJENIU I SERENATAVE!Emri ,vepra muzika e tij jane nostalgjia e korcareve ,e shqiptareve.Ai eshte nderi dhe krenaria e qytetit juglindor ,qytetit te hershem te mbreterise se serenatave.......
Me zerin intim,melodioz ,te mrekullueshem ,brilant ,te dashur e te ngrohte qe fal qetesi e embelsi,e ndjenje dashurie e miresie ,njihemi pothuajse te gjithe..Jemi te merzitur ,te lodhur nga streset e dites ,kur degjojme nje serenate te kenduar nga gjeniu i serenatave .qetesohemi ,i harrojme hallet e dites , e 'lundrojme duke kenduar" serenaten ...Lind nje dashuri e re ,degjojme serenaten e kjo na jep krahe, drite ,jete e shprese,per dite me te bukura ne jete,humbim nje dashuri ,degjojme nje serenate e shpirti na qetesohet.se nje tjeter dashuri e re vjen me pas ,kemi nje mall e nje brenge ,degjojme nje serenate e c'mallemi e kthehemi prapa ne vitet e bukura te rinise ,kujtojme ,kendojme e buzeqeshim me nostalgji ,lidhen dy zemra ,degjojme nje serenate ,e zemra vlon ,se dashuria lind ,rinohet ,jeton ,eshte aty ne ndjenjat e zemrat tona ,se dimri e pranvera ,vera e vjeshta sjellin me shume dashuri,se ne cdo stine lind dashuria , miresia ,ngrohtesia sinqeriteti..Ja tek jam ,tani me gjeniun e serenatave ,po kerkojme nje lokal te rehatshem ,te rrekellejme nga nje gote ,te bisedojme e degjojme serenata ,te kompozuar se fundi nga Mihallaqi yne...Shume e lumtur e krenare qe jam ne krah te tij,ne krah te ketij gjeniu fisnik e madheshtor per nga vepra e krijimtaria e tij.Deri aty perpara numuroheshin ,340 serenata ,por ato ,tani kane arritur deri ne 400 ,serenata ..Mundet te jene e me shume,nuk i mbaj mend sa kam krijuar e kompozuar,- shprehet kantautori korcar,Mihallaq Andrea,qe ka nje paraqitje jo vetem fisnike ,por edhe i pashem.Ai nget makinen e bisedon ,kasetefoni na percjell zerin e tij melodioz ,me nje kenge te kompozuar ,se fundi ,me vargjet e Omar Khajamit.....U mrekullova.. E zeri i Mihallaqit na lumturonte ...:Zbraz kupa e puth cupa..-ka thene Omar Khajami,Zbraz kupa e puth cupa -kendon ,Mihallaqi ,qe do te thote:-Fal sa me shume dashuri e jete!..Ulemi ne nje lokal te bukur ,ne ane te rruges ,nen arome mollesh ,kumbullash ,e disa lisa te gjate ,ne periferi te qytetit .Te gjithe kemi lexuar rreth ketij gjeniu ,por mua nuk me durohej ,sa t'i merrja nje interviste*.
R.M-I nderuar Z.Mihallaq ,Jemi bashkeqytetare ,nga Korca jone e dashur...Ashtu si Korca jone qe eshte idhulli im,edhe Ju, per mua jeni idhulli im...Eshte nje nder i madh sot qe ndodhem nen shoqerine Tuaj..Une aktualisht jetoj ne SHBA .Jo vetem per komunitetin shqiptar ,ne Hartford CT USA ,ku une jam residente ,por per gjithe shqiptaret e Amerikes ,do desha te benim nje interviste ,si nje njeri tejet publik,nje artist nderi i qytetit e i popullit tone , qe ju jeni dhe si nje kengetar i serenatave korcare,C'mund te na thoni si ka lindur pasioni i muzikes te Ju,dhe si lindi pasioni per te kenduar serenatat te Ju?....
Mihallaq Andrea: Kam filluar te kendoj qe ne moshe te vogel..Per here te pare kam degjuar babane tim ,qe kendonte ne shtepi ne festa e gezime familjare apo me shoqeri...E degjoja babane me shume vemendje ,dhe mundohesh ta imitoja .I kendonte shume bukur serenatat ..Babai im ka ndikuar shume ne pasionin tim e ne formimin tim per te kenduar. Babai i binte edhe kitares .Po ashtu babai ka ndikuar edhe te vellezerit e mij ..Edhe vellezerit e mij kendojne serenatat .Ne te gjithe si familje kendojme . .Mundohesha te kendoja pa i rene kitares ,por vija re se dicka stononte ...Keshtu ne moshen 14 vjecare ,rrembeva kitaren e babait ,duke i rene kitares e duke kenduar ..T'i bie kitares e kam dhunti ,talent te lindur ,se nuk kam bere ndonje shkolle apo kurs ..D.M.TH.,per here te pare kam kenduar ne moshen 14 vjecare ,nje serenate te lehte e degjuar shume ,e me pas u be nje "hymn" dashurie shume popullor,e kendohet nga te gjithe ,eshte krijimi im i pare :-A te kujtohet ,ajo nate ?/Kur dy duart m'i hidhje ne qafe ?/E me puthje ,me puthje si e marre ./ Me ato buze qe aq shume te ishin thare/Do me kujtosh ,o shpirti im./Do me kujtosh e s'do me gjesh...etj./ Kur mbarova se kenduari serenaten -mendova se :
-S'ka serenate pa kitare!
R.M-Pervec serenatave ,ju kemi degjuar te kendoni edhe kenge te zhanreve te tjera ,kryesisht te muzikes se lehte .C'mund te na thoni per muziken e lehte ,qe ju kendoni?
Mihallaq Andrea: Po eshte e vertete ,une nuk jam vetem kengetar i serenatave ,por edhe i kengeve te ndryshme i rrymave te ndryshme,si te muzikes se lehte ...Gjithashtu kendoj edhe kenge ne gjuhe te huaj ,si italisht ,greqisht ..Jam jo vetem kengetar i serenatave por edhe kantautor ,Me shume jam kantautor se ,kengetar...Kam qene pjesetar i Estrades se Korces ,deri sa Plenumi i 4-te i K.Q te Partise se Punes ,me largoi nga Lidhja e Shkrimtareve e Artisteve te Shqiperise,dhe nga aktivitet e tjera me motivacion :Krijim te muzikes sentimentale dhe dekadente.Qe nga viti 1974 e deri ne vitin 1989 ,serenata pati nje zbehje,por une prape kam krijuar e kompozuar ne fshehtesi 30 deri ne 40 serenata si : -A e mban mend kitare e dashur /...apo :-Jo jo ,ne bote s'ka si Birra Korca jone ..etj,Me pas kam marre pjese ne Kenga Magjike ,Kenget e Stines ,kryesisht jam prezantuar me muzike te lehte ,kam krijuar e kompozuar 20 kenge per femije ,ku kam marre pjese ne festivalet e femijve,duke fituar cmime te para e te dyte ,dhe kam nxjerre albumin e pare ne Shqiperi ,ne Televizionin Shqiptar ,ne vitin 1991.Kam dhene tre koncerte recitale ,ne Tirane,Vlore ,Berat,Pogradec ,ne Athine,ne SHBA,kam dhene disa koncerte ku publiku me ka pritur me shume ngrohtesi ,me shume dashuri , nje ndjesi qe e kane vetem shqiptaret..
R.M-C'mund te na thoni ,per perpjekjet Tuaja ,per ta perjetesuar serenaten korcare ,per vazhdimesine e kesaj rryme muzikore ,per ta transmetuar ne brezat qe vijne ,si nje kulture e vlere qytetare tejet e spikatur e qytetit tone te mrekullueshem ?
Mihallaq Andrea:Me interesimin dhe inisiativen time ,duke pasur mbeshtetjen e fryteshme edhe te kengetareve te hershem te serenatave korcare si :Nasi Kondili ,Gjergji Peleshi ,Ritvan Shellira,Ilke Vinjahu e te tjere ,dhe te Bashkise se Qytetit te Korces ,ne vitin 1998,formuam SHOQATEN KULTURORE TE SERENATAVE KORCARE ,qe sigurisht paraprihet nga grupi "Lira" qe po ben dekada e dekada qe eshte krijuar .Shoqata kulturore e serenatave korcare,megjithse pa te ardhura financiare ,ka dhene nje kontribut e aktivitet te larmishem per qytetaret korcare ,per nostalgjiket dhe adhuruesit e serenatave korcare .Ne aktivitetin e kesaj Shoqate kemi pasur edhe mbeshtetjen e Kryetarit te Bashkise Z.Robert Damo...Kjo Shoqate ,ka organizuar tre festivale ,koncerte per Krishtlindjet ,per Vitin e Ri ,qe jane transmetuar nga TVSH dhe TV KLAN....Ne kete vit ,ne muajin shtator ,organizuam JAVEN E SERENATES KORCARE ,ku sollem nje eksperience te re ,nje freski ,ne sinkronizim me nostalgjine e viteve te shkuara .Dhame koncert dhe kenduam ne rrugicat mondane e te pastra , me kalldrem te lagjeve te qytetit tone per nje jave rresht,mbremjeve te fresketa te shtatorit ,poshte dritareve te shtepive karakteristike korcare ,ne rrugicen e njohur ,si rruga ku eshte shtepia e piktorit te shquar korcar Vangjush Mio,apo shtepia e rilindasit te nderuar e te ndritur , nderi i Korces ,Mihal Gramenos ,ku nje vjersherim te tij e kam kompozuar serenate ,.Populli kultur-dashes i Korces ,adhuruesit e shumte te serenatave na priten me ngrohtesi ,gezim e dashuri ,e dolen me ne ,apo neper dritaret e ballkoneve te shtepive ,na pershendesnin,duartrokisnin e kendonin me ne .Ishte nje mrekulli,nje magji e vertete,freskia e shtatorit ,serenata , kitara ,dhe populli ,i kulturuar i Korces sone.....
R.M-Nga sa po bisedojme ,verej me kenaqesi se ju i doni shume serenatat ,kitaren ,Korcen dhe bashkeqytetaret e tu....
Mihallaq Andrea:Kam lindur per te kenduar e krijuar serenatat ,u rrita e u edukova me to,.Me ate pasion e shpirt qe kendoj e dua serenaten ,qe eshte 'femija " im me i shtrenjte ,po me ate pasion e shpirt dua Korcen time ,bashkeqytetaret e mij ,gjithe shqiptaret, adhuruesit e mij kudo ku jane ,qe me kane mbeshtetur dhe inkurajuar moralisht ,me kane dhene jete e frymezim ,drite e jete per te kenduar dhe krijuar serenatat .Ne to i kendoj ,mallit ,dashurise ,bukurise dhe sensualitetit te femres,zjarrit shpirteror te saj,i kendoj 'rrebelimit ' e pasionit shpirteror e dashuror te mashkullit ,ndershmerise,sinqeritetit ,miresise,ngrohtesise ,respectit reciprok ,qe fal ndjenja e bukur e dashurise,kurre jo mashtrimit.
R.M-Si nje kengetar por edhe krijues ,jeni edhe Ju adhurues i kengetareve shqiptare apo te huaj,c'mund te na thoni per ndonje prej tyre..
Mihallaq Andrea:Artistja e vertete shqiptare qe gezon gjithe vlerat me te mira e te shquara te nje kengetareje eshte Artistja e popullit Vace Zela ,ku perfitoj nga rasti e i uroj :Shendet e jete te gjate !..Gjithashtu do te permendja Frederik Ndocin ,mikun tim , per zerin e tij brilant .Jam i lumtur per sukseset qe ai ka arritur ne token amerikane ...Per muziken popullore te zones se Korces ,Eli Fara nje perle e muzikes popullore te jugut ...Po ashtu edhe Lazarela Detin ..Nje kengetare qe e'qan",muziken popullore korcare...Nga kengetaret e huaj Rohan Tajnen ,nje kengetar i shquar irlandes ,impulsiv dhe i embel ne muzike...
R.M-Nga nje miku yne i perbashket ,degjova se ju kini hedhur per redaktim dhe botim ,nje liber qe sapo e kini perfunduar ,c'mund te na thoni per kete ?Kjo eshte vertet nje suprize per publikun shqiptar ,qe tani do ju ndjeke jo vetem si kengetar e kantautor , por edhe autor i nje libri voluminoz?..
Mihallaq Andrea:Po eshte e vertete .Une kohet e fundit mbarova se shkruari romanin me tre pjese,te titulluar "Doreshkrimi",ku ngjarjet zhvillohen ne tre periudha te ndryshme ,ne shekullin e 15-te ,18-te dhe 20-te .,ku ne qender te romanit jane dy familje shqiptare...Romani ne kete moment po redaktohet nga i urti dhe i miri ,shkrimtari ,poeti ,publicisti ,gazetari Riza Lahi..Per mua ai eshte nje njeri i madh i letrave shqipe Kete e tregoi me romanin e tij te fundit "Vorri i Ashikut"..Mendoni ,profesioni i tij real eshte pilot, me graden major ..Por nga pena e mendja e tij e ndritur kane dale 18 libra.,ne proze ,poezi,letersi per femije ,romane ,publicistike etj.Ai eshte dhe nje nga bashkepunetoret e mij me te mire ,si hartues i teksteve te serenatave......
R.M-Jeni nje bashkeshort shembullor dhe babai i dy femijeve,nje vajze e nje djali,C'mund te na thoni ,a ju ndjekin ata ne krijimtarine dhe aktivitetin Tuaj,dhe te ngjasin ndopak per te kenduar?..
Mihallaq Andrea: Bashkeshortja ime Irena ,eshte nje njeri i mrekullueshem e fisnike..Ajo me ka inkurajuar e mbeshtetur shume .Pa ndihmen e saj,une nuk do kisha arritur deri ketu...Kemi dy femije te mrekullueshem .Jam shume i lumtur e krenar per familjen time...Vajza ka ze te bukur e melodioz ,por hobi i saj eshte mjekesia.. Ndersa djali pelqen ,kitaren ,muziken ,por me shume sportin..
R.M-Deri kur do kendoje e krijoje Mihallaq Andrea..?..
Mihallaq Andrea:Deri ne frymen e fundit...
Ju faleminderit shume per biseden ,Ju uroj suksese dhe mbaresi, Mire u takofshim ,se shpejti ne Hartford CT USA,me nje koncertin Tuaj.
Mihallaq Andrea: Faleminderit juve!
Intervistoi :Raimonda Moisiu.Hartford CT USA....
*Autorja e intervistes ndodhej per visite tre javore ne Shqiperi,ku mundesoi kete interviste me Kengetarin e shquar te serenatave korcare, Mihallaq Andrea.
Nga Raimonda Moisiu
e-mail moisiu8@aol.com
22 tetort 2006
Me emrin e Mihallaq Andreas ,tashme njihen gjithe shqiptaret ngadoqe jane,ne Shqiperi ,Kosove e anembane botes...Emri i tij lidhet me serenatat korcare ,jo vetem si nje kengetar i tyre por edhe si nje kantautor.Emri i tij tashme eshte transformuar ne GJENIU I SERENATAVE!Emri ,vepra muzika e tij jane nostalgjia e korcareve ,e shqiptareve.Ai eshte nderi dhe krenaria e qytetit juglindor ,qytetit te hershem te mbreterise se serenatave.......
Me zerin intim,melodioz ,te mrekullueshem ,brilant ,te dashur e te ngrohte qe fal qetesi e embelsi,e ndjenje dashurie e miresie ,njihemi pothuajse te gjithe..Jemi te merzitur ,te lodhur nga streset e dites ,kur degjojme nje serenate te kenduar nga gjeniu i serenatave .qetesohemi ,i harrojme hallet e dites , e 'lundrojme duke kenduar" serenaten ...Lind nje dashuri e re ,degjojme serenaten e kjo na jep krahe, drite ,jete e shprese,per dite me te bukura ne jete,humbim nje dashuri ,degjojme nje serenate e shpirti na qetesohet.se nje tjeter dashuri e re vjen me pas ,kemi nje mall e nje brenge ,degjojme nje serenate e c'mallemi e kthehemi prapa ne vitet e bukura te rinise ,kujtojme ,kendojme e buzeqeshim me nostalgji ,lidhen dy zemra ,degjojme nje serenate ,e zemra vlon ,se dashuria lind ,rinohet ,jeton ,eshte aty ne ndjenjat e zemrat tona ,se dimri e pranvera ,vera e vjeshta sjellin me shume dashuri,se ne cdo stine lind dashuria , miresia ,ngrohtesia sinqeriteti..Ja tek jam ,tani me gjeniun e serenatave ,po kerkojme nje lokal te rehatshem ,te rrekellejme nga nje gote ,te bisedojme e degjojme serenata ,te kompozuar se fundi nga Mihallaqi yne...Shume e lumtur e krenare qe jam ne krah te tij,ne krah te ketij gjeniu fisnik e madheshtor per nga vepra e krijimtaria e tij.Deri aty perpara numuroheshin ,340 serenata ,por ato ,tani kane arritur deri ne 400 ,serenata ..Mundet te jene e me shume,nuk i mbaj mend sa kam krijuar e kompozuar,- shprehet kantautori korcar,Mihallaq Andrea,qe ka nje paraqitje jo vetem fisnike ,por edhe i pashem.Ai nget makinen e bisedon ,kasetefoni na percjell zerin e tij melodioz ,me nje kenge te kompozuar ,se fundi ,me vargjet e Omar Khajamit.....U mrekullova.. E zeri i Mihallaqit na lumturonte ...:Zbraz kupa e puth cupa..-ka thene Omar Khajami,Zbraz kupa e puth cupa -kendon ,Mihallaqi ,qe do te thote:-Fal sa me shume dashuri e jete!..Ulemi ne nje lokal te bukur ,ne ane te rruges ,nen arome mollesh ,kumbullash ,e disa lisa te gjate ,ne periferi te qytetit .Te gjithe kemi lexuar rreth ketij gjeniu ,por mua nuk me durohej ,sa t'i merrja nje interviste*.
R.M-I nderuar Z.Mihallaq ,Jemi bashkeqytetare ,nga Korca jone e dashur...Ashtu si Korca jone qe eshte idhulli im,edhe Ju, per mua jeni idhulli im...Eshte nje nder i madh sot qe ndodhem nen shoqerine Tuaj..Une aktualisht jetoj ne SHBA .Jo vetem per komunitetin shqiptar ,ne Hartford CT USA ,ku une jam residente ,por per gjithe shqiptaret e Amerikes ,do desha te benim nje interviste ,si nje njeri tejet publik,nje artist nderi i qytetit e i popullit tone , qe ju jeni dhe si nje kengetar i serenatave korcare,C'mund te na thoni si ka lindur pasioni i muzikes te Ju,dhe si lindi pasioni per te kenduar serenatat te Ju?....
Mihallaq Andrea: Kam filluar te kendoj qe ne moshe te vogel..Per here te pare kam degjuar babane tim ,qe kendonte ne shtepi ne festa e gezime familjare apo me shoqeri...E degjoja babane me shume vemendje ,dhe mundohesh ta imitoja .I kendonte shume bukur serenatat ..Babai im ka ndikuar shume ne pasionin tim e ne formimin tim per te kenduar. Babai i binte edhe kitares .Po ashtu babai ka ndikuar edhe te vellezerit e mij ..Edhe vellezerit e mij kendojne serenatat .Ne te gjithe si familje kendojme . .Mundohesha te kendoja pa i rene kitares ,por vija re se dicka stononte ...Keshtu ne moshen 14 vjecare ,rrembeva kitaren e babait ,duke i rene kitares e duke kenduar ..T'i bie kitares e kam dhunti ,talent te lindur ,se nuk kam bere ndonje shkolle apo kurs ..D.M.TH.,per here te pare kam kenduar ne moshen 14 vjecare ,nje serenate te lehte e degjuar shume ,e me pas u be nje "hymn" dashurie shume popullor,e kendohet nga te gjithe ,eshte krijimi im i pare :-A te kujtohet ,ajo nate ?/Kur dy duart m'i hidhje ne qafe ?/E me puthje ,me puthje si e marre ./ Me ato buze qe aq shume te ishin thare/Do me kujtosh ,o shpirti im./Do me kujtosh e s'do me gjesh...etj./ Kur mbarova se kenduari serenaten -mendova se :
-S'ka serenate pa kitare!
R.M-Pervec serenatave ,ju kemi degjuar te kendoni edhe kenge te zhanreve te tjera ,kryesisht te muzikes se lehte .C'mund te na thoni per muziken e lehte ,qe ju kendoni?
Mihallaq Andrea: Po eshte e vertete ,une nuk jam vetem kengetar i serenatave ,por edhe i kengeve te ndryshme i rrymave te ndryshme,si te muzikes se lehte ...Gjithashtu kendoj edhe kenge ne gjuhe te huaj ,si italisht ,greqisht ..Jam jo vetem kengetar i serenatave por edhe kantautor ,Me shume jam kantautor se ,kengetar...Kam qene pjesetar i Estrades se Korces ,deri sa Plenumi i 4-te i K.Q te Partise se Punes ,me largoi nga Lidhja e Shkrimtareve e Artisteve te Shqiperise,dhe nga aktivitet e tjera me motivacion :Krijim te muzikes sentimentale dhe dekadente.Qe nga viti 1974 e deri ne vitin 1989 ,serenata pati nje zbehje,por une prape kam krijuar e kompozuar ne fshehtesi 30 deri ne 40 serenata si : -A e mban mend kitare e dashur /...apo :-Jo jo ,ne bote s'ka si Birra Korca jone ..etj,Me pas kam marre pjese ne Kenga Magjike ,Kenget e Stines ,kryesisht jam prezantuar me muzike te lehte ,kam krijuar e kompozuar 20 kenge per femije ,ku kam marre pjese ne festivalet e femijve,duke fituar cmime te para e te dyte ,dhe kam nxjerre albumin e pare ne Shqiperi ,ne Televizionin Shqiptar ,ne vitin 1991.Kam dhene tre koncerte recitale ,ne Tirane,Vlore ,Berat,Pogradec ,ne Athine,ne SHBA,kam dhene disa koncerte ku publiku me ka pritur me shume ngrohtesi ,me shume dashuri , nje ndjesi qe e kane vetem shqiptaret..
R.M-C'mund te na thoni ,per perpjekjet Tuaja ,per ta perjetesuar serenaten korcare ,per vazhdimesine e kesaj rryme muzikore ,per ta transmetuar ne brezat qe vijne ,si nje kulture e vlere qytetare tejet e spikatur e qytetit tone te mrekullueshem ?
Mihallaq Andrea:Me interesimin dhe inisiativen time ,duke pasur mbeshtetjen e fryteshme edhe te kengetareve te hershem te serenatave korcare si :Nasi Kondili ,Gjergji Peleshi ,Ritvan Shellira,Ilke Vinjahu e te tjere ,dhe te Bashkise se Qytetit te Korces ,ne vitin 1998,formuam SHOQATEN KULTURORE TE SERENATAVE KORCARE ,qe sigurisht paraprihet nga grupi "Lira" qe po ben dekada e dekada qe eshte krijuar .Shoqata kulturore e serenatave korcare,megjithse pa te ardhura financiare ,ka dhene nje kontribut e aktivitet te larmishem per qytetaret korcare ,per nostalgjiket dhe adhuruesit e serenatave korcare .Ne aktivitetin e kesaj Shoqate kemi pasur edhe mbeshtetjen e Kryetarit te Bashkise Z.Robert Damo...Kjo Shoqate ,ka organizuar tre festivale ,koncerte per Krishtlindjet ,per Vitin e Ri ,qe jane transmetuar nga TVSH dhe TV KLAN....Ne kete vit ,ne muajin shtator ,organizuam JAVEN E SERENATES KORCARE ,ku sollem nje eksperience te re ,nje freski ,ne sinkronizim me nostalgjine e viteve te shkuara .Dhame koncert dhe kenduam ne rrugicat mondane e te pastra , me kalldrem te lagjeve te qytetit tone per nje jave rresht,mbremjeve te fresketa te shtatorit ,poshte dritareve te shtepive karakteristike korcare ,ne rrugicen e njohur ,si rruga ku eshte shtepia e piktorit te shquar korcar Vangjush Mio,apo shtepia e rilindasit te nderuar e te ndritur , nderi i Korces ,Mihal Gramenos ,ku nje vjersherim te tij e kam kompozuar serenate ,.Populli kultur-dashes i Korces ,adhuruesit e shumte te serenatave na priten me ngrohtesi ,gezim e dashuri ,e dolen me ne ,apo neper dritaret e ballkoneve te shtepive ,na pershendesnin,duartrokisnin e kendonin me ne .Ishte nje mrekulli,nje magji e vertete,freskia e shtatorit ,serenata , kitara ,dhe populli ,i kulturuar i Korces sone.....
R.M-Nga sa po bisedojme ,verej me kenaqesi se ju i doni shume serenatat ,kitaren ,Korcen dhe bashkeqytetaret e tu....
Mihallaq Andrea:Kam lindur per te kenduar e krijuar serenatat ,u rrita e u edukova me to,.Me ate pasion e shpirt qe kendoj e dua serenaten ,qe eshte 'femija " im me i shtrenjte ,po me ate pasion e shpirt dua Korcen time ,bashkeqytetaret e mij ,gjithe shqiptaret, adhuruesit e mij kudo ku jane ,qe me kane mbeshtetur dhe inkurajuar moralisht ,me kane dhene jete e frymezim ,drite e jete per te kenduar dhe krijuar serenatat .Ne to i kendoj ,mallit ,dashurise ,bukurise dhe sensualitetit te femres,zjarrit shpirteror te saj,i kendoj 'rrebelimit ' e pasionit shpirteror e dashuror te mashkullit ,ndershmerise,sinqeritetit ,miresise,ngrohtesise ,respectit reciprok ,qe fal ndjenja e bukur e dashurise,kurre jo mashtrimit.
R.M-Si nje kengetar por edhe krijues ,jeni edhe Ju adhurues i kengetareve shqiptare apo te huaj,c'mund te na thoni per ndonje prej tyre..
Mihallaq Andrea:Artistja e vertete shqiptare qe gezon gjithe vlerat me te mira e te shquara te nje kengetareje eshte Artistja e popullit Vace Zela ,ku perfitoj nga rasti e i uroj :Shendet e jete te gjate !..Gjithashtu do te permendja Frederik Ndocin ,mikun tim , per zerin e tij brilant .Jam i lumtur per sukseset qe ai ka arritur ne token amerikane ...Per muziken popullore te zones se Korces ,Eli Fara nje perle e muzikes popullore te jugut ...Po ashtu edhe Lazarela Detin ..Nje kengetare qe e'qan",muziken popullore korcare...Nga kengetaret e huaj Rohan Tajnen ,nje kengetar i shquar irlandes ,impulsiv dhe i embel ne muzike...
R.M-Nga nje miku yne i perbashket ,degjova se ju kini hedhur per redaktim dhe botim ,nje liber qe sapo e kini perfunduar ,c'mund te na thoni per kete ?Kjo eshte vertet nje suprize per publikun shqiptar ,qe tani do ju ndjeke jo vetem si kengetar e kantautor , por edhe autor i nje libri voluminoz?..
Mihallaq Andrea:Po eshte e vertete .Une kohet e fundit mbarova se shkruari romanin me tre pjese,te titulluar "Doreshkrimi",ku ngjarjet zhvillohen ne tre periudha te ndryshme ,ne shekullin e 15-te ,18-te dhe 20-te .,ku ne qender te romanit jane dy familje shqiptare...Romani ne kete moment po redaktohet nga i urti dhe i miri ,shkrimtari ,poeti ,publicisti ,gazetari Riza Lahi..Per mua ai eshte nje njeri i madh i letrave shqipe Kete e tregoi me romanin e tij te fundit "Vorri i Ashikut"..Mendoni ,profesioni i tij real eshte pilot, me graden major ..Por nga pena e mendja e tij e ndritur kane dale 18 libra.,ne proze ,poezi,letersi per femije ,romane ,publicistike etj.Ai eshte dhe nje nga bashkepunetoret e mij me te mire ,si hartues i teksteve te serenatave......
R.M-Jeni nje bashkeshort shembullor dhe babai i dy femijeve,nje vajze e nje djali,C'mund te na thoni ,a ju ndjekin ata ne krijimtarine dhe aktivitetin Tuaj,dhe te ngjasin ndopak per te kenduar?..
Mihallaq Andrea: Bashkeshortja ime Irena ,eshte nje njeri i mrekullueshem e fisnike..Ajo me ka inkurajuar e mbeshtetur shume .Pa ndihmen e saj,une nuk do kisha arritur deri ketu...Kemi dy femije te mrekullueshem .Jam shume i lumtur e krenar per familjen time...Vajza ka ze te bukur e melodioz ,por hobi i saj eshte mjekesia.. Ndersa djali pelqen ,kitaren ,muziken ,por me shume sportin..
R.M-Deri kur do kendoje e krijoje Mihallaq Andrea..?..
Mihallaq Andrea:Deri ne frymen e fundit...
Ju faleminderit shume per biseden ,Ju uroj suksese dhe mbaresi, Mire u takofshim ,se shpejti ne Hartford CT USA,me nje koncertin Tuaj.
Mihallaq Andrea: Faleminderit juve!
Intervistoi :Raimonda Moisiu.Hartford CT USA....
*Autorja e intervistes ndodhej per visite tre javore ne Shqiperi,ku mundesoi kete interviste me Kengetarin e shquar te serenatave korcare, Mihallaq Andrea.
Bota e Gruas Shqiptare - FLORA AMETI SHALA - POEZI
Flora Ameti Shala, Suedi
Gjethet e vjeshtës magjike
Engjullushës sime
keto dite te vjeshte
me ngjyra shume
zemra me qane
e lotet behen lume
humba shume
nje jete femie
shpirtin tim
ne dy u nda
plot gjashtembedhjetë vite
kurre ste harrova
ne zemren time je ti
engjulli im
shpresoj se me fale
..........
gjethet e vjeshtes magjike
pamjen e syve
me marrin, nuk shof
sepse qaje qaj
e eci pa ndare
ku te shof, te kam harrua
nje bebe e bukur
si e ëma e vet
kembe e duar
fetyra engjullit
mi kishte ngjare
eci e kendoj pozin
e thuri por prap e harroj
shume humba ne kete jete
nje femi, nje vella, nje baba
engjujt e mi
.......
2006 10 20 suedi
Gjethet e vjeshtës magjike
Engjullushës sime
keto dite te vjeshte
me ngjyra shume
zemra me qane
e lotet behen lume
humba shume
nje jete femie
shpirtin tim
ne dy u nda
plot gjashtembedhjetë vite
kurre ste harrova
ne zemren time je ti
engjulli im
shpresoj se me fale
..........
gjethet e vjeshtes magjike
pamjen e syve
me marrin, nuk shof
sepse qaje qaj
e eci pa ndare
ku te shof, te kam harrua
nje bebe e bukur
si e ëma e vet
kembe e duar
fetyra engjullit
mi kishte ngjare
eci e kendoj pozin
e thuri por prap e harroj
shume humba ne kete jete
nje femi, nje vella, nje baba
engjujt e mi
.......
2006 10 20 suedi
Bota e Gruas Shqiptare - ELEONORA KOKA - GJOKA - POEZI
Eleonora Koka-Gjoka, Poezi
Nje moment qe ju ndodh dhe ju
Erdhi nje cast qe tutje u hodhen
U ktheva si vizitore, te shtepia jone,
Ku endrrat rendisja me endje gjithmone,
Naten i gdhendja dhe i stivoja si male,
Diten i kristalizoja me forma reale.
E nisa nje nga nje, te kerkoja neper shtepi,
Lodrat e femijeve me shikonin me habi,
Mbyllnin e hapnin syte, si me cudi e frike
Sikur thonin, ku ishe kaqe kohe pse ke ike?
I merrja neper duar si e zene ne faj,
Per vitet e braktisjes, qe vetem i lame,
E ne shikimin e tyre, kohet pas kerkoja,
Kur per secilin femije, lodrat i caktoja.
Mund te rrija me ore te gjata, neper ato sirtare,
Se vitet rreshqasin, por kujtimet nuk fshihen fare,
Bashkuar me ikjen, revolta behet plage e vjeter,
Po e ngacmove si shume, hapet nje plage tjeter.
Erdhi nje cast qe te gjitha tutje u hodhen,
Kur ne marathonat e kohes, pa busull u sollem,
Ndaj sot kukllat si habitur, ankuar me shikojne,
Me ne c'patet pse na braktiset, duket se thone.
Rri e kujtoj momentet, me rradhe dhe emrat e tyre,
Qe benin aqe te bukur, boten tone dhe te femijeve,
Ja Xhudi, ja Kozeta, ja Tomi, ja Blerta, ja Eralda
Jeta ngjan si nje perralle e shkuar ne vite te largeta.
Ajo hap krahet fluturon, dhe merr me vehte malle,
Mua me ngjan vehtja si kalorese, shaluar mbi kale,
Ku troku i patkonjve, shkel mbi te kaluaren germadhe,
Dhe mengjezi i ri porsa agon, nis kujtimet t'i zbardhe.
© Eleonora K. Gjoka N.York. 6 Korrik, 2001
Nje moment qe ju ndodh dhe ju
Erdhi nje cast qe tutje u hodhen
U ktheva si vizitore, te shtepia jone,
Ku endrrat rendisja me endje gjithmone,
Naten i gdhendja dhe i stivoja si male,
Diten i kristalizoja me forma reale.
E nisa nje nga nje, te kerkoja neper shtepi,
Lodrat e femijeve me shikonin me habi,
Mbyllnin e hapnin syte, si me cudi e frike
Sikur thonin, ku ishe kaqe kohe pse ke ike?
I merrja neper duar si e zene ne faj,
Per vitet e braktisjes, qe vetem i lame,
E ne shikimin e tyre, kohet pas kerkoja,
Kur per secilin femije, lodrat i caktoja.
Mund te rrija me ore te gjata, neper ato sirtare,
Se vitet rreshqasin, por kujtimet nuk fshihen fare,
Bashkuar me ikjen, revolta behet plage e vjeter,
Po e ngacmove si shume, hapet nje plage tjeter.
Erdhi nje cast qe te gjitha tutje u hodhen,
Kur ne marathonat e kohes, pa busull u sollem,
Ndaj sot kukllat si habitur, ankuar me shikojne,
Me ne c'patet pse na braktiset, duket se thone.
Rri e kujtoj momentet, me rradhe dhe emrat e tyre,
Qe benin aqe te bukur, boten tone dhe te femijeve,
Ja Xhudi, ja Kozeta, ja Tomi, ja Blerta, ja Eralda
Jeta ngjan si nje perralle e shkuar ne vite te largeta.
Ajo hap krahet fluturon, dhe merr me vehte malle,
Mua me ngjan vehtja si kalorese, shaluar mbi kale,
Ku troku i patkonjve, shkel mbi te kaluaren germadhe,
Dhe mengjezi i ri porsa agon, nis kujtimet t'i zbardhe.
© Eleonora K. Gjoka N.York. 6 Korrik, 2001
Bota e Gruas Shqiptare - ARDITA JATRU -POEZI
Ardita Jatru, Greqi
Nёnё
U larguan miqtё, mbetёm qiej tё ndarё,
I yti mё mbeti, e dhembshura ime, dritё.
Nё fundletrash, puthjet, bryma i ka tharё,
Mes dhimbjes lakuriqe mё dridhet kjo lirikё.
Pres prillin, nёnё, tё bekuarin me aromё,
Tё shkrihem mbi pragun ku jam hedhur.
Nё ma pafsh tё ligur gushёzёn e njomё
Ёshtё pak para shpirtit qё mbaj tё fshehur.
Tetor 15, 2006
Nёnё
U larguan miqtё, mbetёm qiej tё ndarё,
I yti mё mbeti, e dhembshura ime, dritё.
Nё fundletrash, puthjet, bryma i ka tharё,
Mes dhimbjes lakuriqe mё dridhet kjo lirikё.
Pres prillin, nёnё, tё bekuarin me aromё,
Tё shkrihem mbi pragun ku jam hedhur.
Nё ma pafsh tё ligur gushёzёn e njomё
Ёshtё pak para shpirtit qё mbaj tё fshehur.
Tetor 15, 2006
Tuesday, October 17, 2006
Bota e Gruas Shqiptare- ELEONORA KOKA-GJOKA -POEZI
Kur behesh nene
Brenda trupit te gruas rritet nje jete,
Nje jete e brishte, e njome, e vertete,
Qe me magji u ngjit tek ne, une e ti,
Mbarsur me endrren e bukur dashuri.
Disa muaj me radhe, ajo hedh shtat perdite,
Nje enderr blu bymehet si prej mrekullise,
Se asaj asgje absolutisht nuk i mungon,
Ka nenen me krevatin engjellor qe e mbron.
Me e bukura, hyjnorja dhurate qe na jep natyra,
I jep privilegjin e nenes, te madherishmes grua,
Nje embrion i ri si gonxhe cel mbi jeten e saj,
Rritet, mer formen, pas nente muaj do te dale.
Vjen ora e mbare, lajmi me gezim shperndahet,
Perplasen ne dualitet dy zemra qe do te ndahen,
Nje nate nje dite, sakrifice, ca ore ngjajne beteje,
Cast i madh vendimtar nje jete e re hedh dege.
Dihatje, perpelitje.. qetesia ngjan me perrallat,
Lote gezimi qe rrjedhin, gjumi rrendon qepallat,
Vetmohimi, dhimbja, ankthi cdo cast alternohen,
Duhet kurajo qe trupi i vockel nga nena te largohet.
Sa caste te embla, terheqese, qe burojne shprese,
Dhimbje gezimi, padurimi, nje engjell do te zbrese,
Shkeputet kometa, lajmi si trajektore ne qiell kalon,
Ylberet u ndezen, nje ze i ri frymezues vjen si jehone.
Uaaa -uaaa, duket se thote "midis jush vij banor i ri
"Dhe buzet e te bukura te gruas, me ndjenje peshperijne,
Mirenjohjen supreme ndaj Krijuesit, me lotet e shkrijne,
Dhe duart i zgjasin te ndjejne te ledhatojne femijen.
Produktin qe sapo shkeputet nga lidhja me nenen e tij,
E mbarsur nga endrra me e buku, e quajtur Harmoni,
Per te hyre ne vallen e magjishme te jetes qe sa nis,
Krijesen e brishte engjellore, qe buron nga dy prind.
Por jo, nuk eshte aqe lehte te behesh nene e mire,
Eshte nderi me i madh qe na ofron Nena Natyre,
Si endrren me te bukur, ate figure magjike ta duam,
Dhe rolin si nena te denja, gjithmone drejt ta luajme.
© Eleonora Koka-Gjoka
Brenda trupit te gruas rritet nje jete,
Nje jete e brishte, e njome, e vertete,
Qe me magji u ngjit tek ne, une e ti,
Mbarsur me endrren e bukur dashuri.
Disa muaj me radhe, ajo hedh shtat perdite,
Nje enderr blu bymehet si prej mrekullise,
Se asaj asgje absolutisht nuk i mungon,
Ka nenen me krevatin engjellor qe e mbron.
Me e bukura, hyjnorja dhurate qe na jep natyra,
I jep privilegjin e nenes, te madherishmes grua,
Nje embrion i ri si gonxhe cel mbi jeten e saj,
Rritet, mer formen, pas nente muaj do te dale.
Vjen ora e mbare, lajmi me gezim shperndahet,
Perplasen ne dualitet dy zemra qe do te ndahen,
Nje nate nje dite, sakrifice, ca ore ngjajne beteje,
Cast i madh vendimtar nje jete e re hedh dege.
Dihatje, perpelitje.. qetesia ngjan me perrallat,
Lote gezimi qe rrjedhin, gjumi rrendon qepallat,
Vetmohimi, dhimbja, ankthi cdo cast alternohen,
Duhet kurajo qe trupi i vockel nga nena te largohet.
Sa caste te embla, terheqese, qe burojne shprese,
Dhimbje gezimi, padurimi, nje engjell do te zbrese,
Shkeputet kometa, lajmi si trajektore ne qiell kalon,
Ylberet u ndezen, nje ze i ri frymezues vjen si jehone.
Uaaa -uaaa, duket se thote "midis jush vij banor i ri
"Dhe buzet e te bukura te gruas, me ndjenje peshperijne,
Mirenjohjen supreme ndaj Krijuesit, me lotet e shkrijne,
Dhe duart i zgjasin te ndjejne te ledhatojne femijen.
Produktin qe sapo shkeputet nga lidhja me nenen e tij,
E mbarsur nga endrra me e buku, e quajtur Harmoni,
Per te hyre ne vallen e magjishme te jetes qe sa nis,
Krijesen e brishte engjellore, qe buron nga dy prind.
Por jo, nuk eshte aqe lehte te behesh nene e mire,
Eshte nderi me i madh qe na ofron Nena Natyre,
Si endrren me te bukur, ate figure magjike ta duam,
Dhe rolin si nena te denja, gjithmone drejt ta luajme.
© Eleonora Koka-Gjoka
Thursday, October 12, 2006
Bota e Gruas Shqiptare-FLORA DURMISHI INTERVISTON ALIDA HISKUN
Interviste ekskluzive me kengetaren Alida Hisku
Intervista u realizua nga redaktorja Flora Durmishi ne radion Blue Sky ne Prishtine.
Fotot te ndryshme te Hiskut jane ne dosjet e forumit ne yahoo.Klikoni linkun ne fund te intervistes per t'i pare.
“…nga ajo frikë, nga ai tmerr, nuk mund të shikoj më ditar! Nuk mund ta dëgjoj fjalën ditar se më rrënqethet mishi. M’u vra rinia , m’u vra jeta, m’u vra familja, m’u vra karriera, m’u vra shpirti, nga ky ditar që unë mendoja se do të ishte shpirti im, shoku im… “ Alida Hisku
Ishte vetëm 13 vjeçe, kur zëri i saj jehoi në Festivalin e Këngës në RTSH! Me një cilësi të rrallë zëri, e dhuntie muzikore, Alida shkëlqeu për 10 vjet me radhë! Shumë kompozitorë u dashuruan ne të kënduarit dhe në zërin e saj, dhe sikur garonin se kush do të krijojë këngë për timbrin dhe ngjyrën e zërit të saj!Zoti ia dhuroi zërin e bukur dhe një shpirt aq të madh artistik. Pra një yll kishte lindur, një emër premtues në skenën e muzikës. Mirëpo erdhi një moment siç di ndonjëherë të sjell ironia e fatit. Një moment që ndërroi krejtësisht kahen e gjërave në karrierën e saj. Ishte kohë e rëndë, e vështirë për artin, për krijuesin me shpirt të lirë sic ishte Alida. Ishte kohë e ideologjisë totalitare, komuniste, ku të gjithë ishin të dyshimtë! Të gjithë ishin armiq potencialë të regjimit. Shkaqet dhe shkaset për akuza ishin edhe banale. Kështu ndodhi edhe me Alida Hiskun, e cila u këput si lule në vesën e mëngjesit ende pa celur mirë. Për çka, shtrohet pyetja!? Për një ditar, disa fragmente kujtimesh e përjetimesh, të një adoleshenteje, mjaftuan për ta shpallur armik të regjimit ! Por vlerat që janë vlera, nuk zhduken. Këtë po e provon edhe Alida Hisku. Këto ditë Alida Hisku ka bërë përpjekje titanike për të dalë sa më mirë para publikut të saj që aq shumë e deshi. Alida iu rikthye këngës. Sot s’ka kush e ndalon! Ajo, me interpretimin karakteristik, pasqyron shpirtin, fisnikërinë, madje edhe karakterin e shqiptarit. Ajo sot po e realizon ëndërrën e lënë përgjysmë ! Pikërisht kjo ringjallje artistike e Alides, perkatësisht Albumi “Kthimi” ishte shkas që, ne, të zhvillonim një intervistë me të.
Blue Sky : Alida, për arësye që tashmë dihen, ju për shumë vjet nuk patët mundësi të ushtroni vokacionin tuaj të zgjedhur. Megjithatë që nga viti ‘90 ju keni mundur ta bëni këtë por nuk e bëtë ! Pse ke heshtur deri tani?
Alida Hisku : Heshtja nuk ka qenë rezultat i dëshirave të mia, që të mos aktivizohesha më, por si rrjedhojë e një dënimi, nga ana e qeverisë, muzikës sime prej 10 vjetësh. Kështu mora rrugën e gyrbetit, si shumë artistë të tjerë shqiptarë, dhe mu deshën, afërsisht, 16 vjet që unë të ngrihesha në këmbë, në këtë vend të ri, vend të huaj, i cili më solli shumë vështirësi për të jetuar. Mos harroni, mora rrugën e gurbetit, e vetmuar, në një kohë që burri më ndau dhe shoqëria tërhiqeshin të tërë d.m.th., e vetmuar me dy foshnje mora rrugët e gurbetit dhe mund ta imagjinoni, një grua që nuk njeh gjuhën, nuk njeh vendin, që ajo të ngritet përsëri në këmbë.
Blue Sky: Çfarë keni bërë gjatë këtyre viteve larg Shqipërisë ?
Alida Hisku: Jam munduar, s’pari, të kryej funksionin e nënës d.m.th., të rris dy fëmijë, dy djem, me vyrtytet e një shqiptari të denjë, duke mos marrë rrugët e panjohura të gurbetit dhe duke i mbajtur pranë. Jam munduar të punoj me djersën e ballit, punë të rëndomta, punë të pakualifikuara. Jam munduar që gjatë kësaj kohe ta harroj se kush kam qenë dhe kush jam por t’i vë vetes detyrën e rritjes së denjë të fëmijëve dhe për të qenë një nënë e mirë për ta. Pra kam punuar nga mëngjesi deri në darkë, çdo lloj pune, për të siguruar bukën e gojës.
Blue Sky: E patët të vështirë të riktheheni dhe kujt ia dedikoni këtë rikthim ?
Alida Hisku: Rikthimi erdhi si pasojë e shpërthimit të ndjenjave për muzikën. Muzikën e kam në gjak. Rrjedh nga një familje artistësh. Prindërit më kanë kënduar në Teatrin e Operas dhe të Baletit. Gjithashtu motra dhe vëllai janë akoma debutues të muzikës shqiptare. Duke u lehtësuar një çikë situata, fëmijët u rrittën dhe unë pash një çikë dritë që të shikoj edhe në shpirtin tim kaq thellë për muzikën shqiptare! I dhash vetes si detyrë, duke u mbështetur edhe nga nxitjet e familjes së burrit dhe të dy djemve, që përsëri të kthehesha në skenë sepse dalëngadalë po humbja vetveten. Po harronja veten se kush isha dhe kush jam! Dhe kjo harresë më bëri që unë të mendoja që t’i kthehesha përsëri publikut dhe tifozëve të mi të muzikës shqiptare, për t’i dhënë atë kënaqësi që dikur ua kasha dhënë.
Blue Sky: Pra krejt befasisht ndodhi mrekullia dhe ju iu rikthyet publikut me disa këngë të përmbledhura në një CD! Sa kohë u desh deri te realizimi i këtij projekti ?
Alida Hisku: Ka qenë distanca që më pengonte! Unë duhej të isha pranë familjes, pranë fëmijëve, pranë punës. Albumi ka 12 këngë të reja dhe më ka zgjatur më shumë se një vjet punë intenzive.
Blue Sky: E gjithë puna rreth albumit është kryer në Francë. Madje, është punuar me një ekip të rinjsh, pse ? Pse jo në Tiranë ?
Alida Hisku: Ishte një rastësi ! Në Francë, e ftuar në një festë shqiptare, takova një djalë të talentuar, edhe ai shqiptar, me banim në Francë. Dhe po aty lindi mundësia dhe ideja që unë të bashkëpunoja me të, për të zbatuar, krijuar, këtë projekt, që prej vitesh më mundonte si një brengë derisa unë të dilja dhe të debutoja. Për mua është më afër të shkoj në Francë se sa në Tiranë, është edhe punë kostoje, sigurisht. Shpenzimet janë më të mëdha nëse unë do të shkoja në Shqipëri.
Blue Sky: Albumi juaj ka një titull simbolik “Kthimi”, sipas këngës me të njejtin titull. Ky tekst është shkruar enkas për këtë album apo ka qenë e rastit?
Alida Hisku: “Kthimi”, dhe të gjitha këngët e këtij albumi kanë një larmi dhe kanë një subjekt që identifikon albumin. Albumi rrëfen atë vazhdimësinë e jetës sime që nga shkëputja prej 24 vjetëve. Ky album do të ngjesë, tamam si një ngjitës, si një saldim, një hekur që kur është këputur. Këtë tekst të këngës “Kthimi”, me të cilin edhe hapet albumi, e kam shkruar vet dhe është pasqyrimi i këtij 24 vjetëshi që kam jetuar në megrim.
Blue Sky: A janë të gjitha këngët të reja apo ka edhe ndonjë nga ato të viteve ‘70-‘80 ?
Alida Hisku: Jo, këngët janë krijim i ri! Komplet krijim i ri, i muzikës shqiptare! I premtoj publikut se do t’i futem punës që t’i rifreskoj edhe një herë këngët me albumet e tjera, këngët e mia të repertorit të viteve ‘70-‘80 ( janë më shumë se 60 -70)! Janë mbi 10 vjet aktivitet në festivale të ndryshme të Shqipërisë dhe të Ballkanit !
Blue Sky: E veçanta tjetër e albumit, dhe e rikthimit tuaj, është se ktheheni bashkë me djalin tuaj, Albinin! A do të thotë kjo se do të kemi më shumë duete nga ju të dy?
Alida Hisku: Sigurisht, sigurisht! Qëllimi im, sikur edhe i çdo nëne, është që fëmijës t’i transmetojë atë traditën shiptare, jo vetëm traditën e bukur shqiptare, zakonet tona, por edhe atë traditë, atë talent që prindërit kanë. Është kënaqësi e veçantë kur fëmijët trashëgojnë talentin e prindërve. Unë i kam ndjekur dhe kam zbuluar se, të dy fëmijët e mi, kanë talent, mendoj unë, dhe këtë talent duhet që edhe djali im ta zhvillojë në rrugën e artit, sidomos artit shqiptar. Djalin e futa një herë në albumin tim sa për ta shoqëruar në hapat e parë të muzikës dhe pastaj ai të vazhdojë karrierën e vet. Unë shpresoj dhe besoj që ne të dy bashkë të takohemi në skenat e Kosovës dhe të Shqipërisë.
Blue Sky: Sa jeni e kënaqur me realizimin e këtij albumi të parë? Cilën nga këngët do të veçonit?
Alida Hisku: E kënaqur nuk jam plotësisht sepse mendoj që kënaqësia dhe bilanci bëhet në fund dhe unë jam akoma në fillim të atij plani, të atij vrulli, të asaj dëshire të madhe, që kam për të kënduar. Tani jam 50 vjeçe, 24 vjeç isha kur më hoqën! Janë 24 vjet që unë i kam munguar publikut tim dhe popullit tim. Pra e kënaqur nuk jam se po të isha e kënaqur do të më prishte hovin për të vazhduar. Kështu që pakënaqësia vazhdon për të mirën e punës dhe unë do të vazhdoj akoma më tej në krijimtarinë time deri sa të vdes. Unë kam lindur në skenë dhe dua përsëri atje të vdes!
Blue Sky: Cili është mesazhi i këtij albumi?
Alida Hisku: Mesazhi i këtij albumi është që t’i fitoj edhe një herë zemrat e popullit shqiptar, t’u trgoj atyre që shqiptari, edhe vuajtjet, edhe vitet edhe stuhitë që kaloi, nuk vdes në qoftë se e mban të pastër në shpirt traditën e tij, talentin e tij, dhe qëllimin e tij për çka ai jeton, për çka ai lufton! Këto mesazhe ia përcjell të gjithë shqiptarëve kudo që janë me gjithë vështirësitë e jetës që kanë, mos ta japin veten, mos ta humbin veten, mos t’i humbin shpresat në vetvete dhe te populli dhe në qëllimet e tyre.
Blue Sky: Cili është arkivi i Alida Hiskut?
Alida Hisku: Kam lindur në Tiranë. Kam filluar të këndoj në festivalet e pionierëve në Tiranë, në festivalet e të rinjve dhe në shumë festivale të tjera në Shqipëri edhe jasht saj. Kam marrë pjesë në 10 festivale kombëtare të RTSH-së. Gjithashtu kam marrë pjesë në shumë turne me Televizionin e Prishtinës dhe i falënderoj shumë të gjithë miqtë atje, Nexhmije Pagarushën dhe të gjithë të tjerët me të cilën kemi bërë shumë turne organizuar nga Radio Televizioni i Tiranës me RTP-në. Kam kaluar një kohë shumë të bukur në vitet 1979, 1980-‘81, në Prishtinë, Gjakovë dhe kudo në Kosovë.Blue Sky: “Vajzat e fshatit tim” kompozuar nga Enver Shëngjergji, një sukses i papërsëritshëm, do të thosha, edhe nga kjo distancë kohore e kujtojmë dhe na sillet ne kokë!Alida Hisku: Me të vërtetë ka qenë një këngë që bëri jehonë. Ka qenë një këngë që më tregoi emrin, më ngriti në piedestalin më të lartë. Ishte një këngë e thjeshtë, një këngë e popullit, një këngë që e këndonte i madh e i vogël. Pikërisht ajo thjeshësia ishte sekreti i çdo gjëje e edhe i kësaj kënge. Edhe këndimi im ka qenë shumë i thjeshtë sepse atë kohë isha vetëm 16 vjeçe! Me këtë këngë edhe fitova një çmim të artë. Kjo ishte për mua e pabesueshme ngase isha ndërmjet shumë e shumë këngëtarëve të tjerë që ishin profesionistë, që ishin të talentuar, që ishin me përvojë si: Gaqo Çako, Vaçe Zela, Ema Qazimi… Ishin këngëtarë të një epoke dhe unë të konkurroja me ta, të kontribuoja me ta ishte një gjë e jashtëzakonshme dhe për këtë edhe mbetet, pas 30 e sa vjetëve, akoma në gojën e brezit të ri, përsëri e freskët, si dikur, sepse ka dalë nga populli ! Është një këngë e bazuar në tabanin popullor, në motivet popullore.
Blue Sky: Në kulmin e karrierës erdhi dënimi. Erdhi pa e menduar fare. U fol asokohe se Alida kishte një ditar. Çfarë kishte të diskutueshme në atë ditar ?
Alida Hisku: Isha 24 vjeçe. Sapo kisha kryer shkollën politike, universitetin politik, duhej të bënim një stazh një mujor në fshat. Që në moshën 10 vjeçe kam mbajtur ditar, për të fshehtat e mia, si shumë vajza të asaj moshe. Nuk ia besoja askujt mendimet e mia, dëshirat e mia! Kështu që kisha një ditar. Atë ditar e merrja kudo me vete, e kisha si një shok që më shoqëronte kudo në jetë. Kështu, atë muaj që shkuam në praktikë, ishim disa shoqe të kursit dhe, një natë kur unë po jepja një koncert në një kooperativë të fshatit ishin mbledhur të rinjtë dhe po këndonim, ato shoqet e mia në valixhen time morën ditarin dhe e shfletuan! Sigurisht, nuk kuptuan atë qëllimin tim çfarë unë në ditarin tim shkruaja, sepse unë nuk i shkruaja gjërat hapur kundër qeverisë, por ishin disa fjalë, iniciale, sekretet e mia e që ato i interpretuan ashtu siç donin! Me një qëllim keqbërës e quan në Komitet të Partisë duke e interpretuar atë si një akt armiqësor propagande ! Dhe kështu si një rrufe e shpejtë më groposi menjëherë në tokë. Janë gjëra të papërshkrueshme ! I ndjen dhe i kupton vetëm ai që ka provuar, situatën time në atë kohë.
Blue Sky: Çfarë denimi pasoi ?
Alida Hisku: Dënimi, që m’u dha atë kohë, ishte : të gjitha aktivitetet e mia artistike u pezulluan! U përjashtova nga Partia, nga Komiteti Qëndror i Rinisë! U përjashtova edhe nga puna, se atë kohë punoja në shtypshkronjën Mihal Duri, pra m’u hoqën të gjitha funksionet. M’u hoq e drejta e të kënduarit dhe m’u hoq e drejta e filmave televizivë d.m.th., u izolova komplet nga aktiviteti dhe nga jeta! Më urdhëruan të mos largohesha nga qyteti dhe çdo javë të paraqitesha në Ministrinë e Punëve të Brendshme.
Blue Sky: Çfarë do të bëje ndryshe nga ç’keni bërë po të kthehej koha?
Alida Hisku: Nuk e kam menduar kurrë se çfarë do të mund të bëja! Do të vazhdoja muzikën, sigurisht, dhe do të vazhdoja të punoja! Muzika ishte dhe mbetet shpirti dhe jeta ime.
Blue Sky: A mbani edhe më tutje ditar?
Alida Hisku: Jo nuk mbaj më! Më ka zënë frika, jo frika po si themi ne shqiptarët kur të djeg qulli i fryen edhe kosit. Kështu që unë nga ajo frikë nga ai tmerr nuk mund të shikoj më ditar! Nuk mund ta dëgjoj fjalën ditar se më rrënqethet mishi. M’u vra rinia, m’u vra jeta, m’u vra familja, m’u vra karriera, m’u vra shpirti nga ky ditar që unë mendoja se do të ishte shpirti im, shoku im por nuk di, jo nuk kam ndërmend të mbaj ditar më.
Blue Sky: Ekspertët e muzikës thonë se ju shquheni për interpretimin e këngës popullore dhe asaj të lehtë. Ku mund ta shpalosni potencën e zërit më mirë ?
Alida Hisku: Në të dyja! Nuk bëj dot dallim, nuk bëj dot ndarje. Nuk bëhet ndarje në muzikë. Nëqoftëse ke talent, në qoftë se ke shpirtin për muzikë nuk ka ndarje. Të gjitha llojet e këngëve, popullore dhe ajo e lehtë, janë të gjitha në një tepsi. I këndoj të dyja me gjithë shpirt, me dëshirë, me gjithë forcën e zërit. Megjithatë, jam shquar në aktivitetet e mia si këngëtare e muzikës së lehtë dhe e muzikës popullore të modernizuar ose të përpunuar.
Blue Sky: Çka do të veçonit diçka më karakteristike nga pjesmarrja në Festivalet e RTSH-së ?Alida Hisku: Ne, këngëtarët, dikur e vlerësonim më shumë këngën, e vlerësonim më shumë aktivitetin! I jepnim rëndësi më të madhe! Ishim shumë të lidhur, ne këngëtarët, njëri me tjetrin! Na vëllazëronin idetë e përbashkëta, që sot, me keqardhje them nuk i gjenë më në festivale! Intereset e festivaleve sikur janë zbehur! Këngët sikur nuk këndohen me atë forcën, me atë shpirtin, me atë ndjenjën e dikurshme! Mendoj që ato festivale janë të pakrahasueshme dhe të paarritshme sot e kësaj dite.
Blue Sky: Cila do të jetë befasia e radhës? Mrekullia e radhës?
Alida Hisku: Mrekullia e radhës, një sekret që mund t’ua them juve në Radio Kosovë, është se unë, këtë vit, do të shkoj dhe do të paraqitem në Festivalin e RTSH-së, por jo si konkurrent por do të shkoj e do të përshëndes Festivalin! Kam shfaçur dëshirën për të bërë këtë, në Tiranë, dhe e dyta, unë do të përfaqësohem edhe në Prishtinë, atje do te bëj promovimin e albumin tim.
Blue Sky: Çmimet dhe kritika pozitive janë ato që përkëdhelin egon e secilit. Ishte kështu edhe për ju?
Alida Hisku: Ndërmjet ne këngëtarëve ka qenë një ego paksa e mbuluar dhe jo kaq e hapur siç është tash. Sot është një luftë shumë e madhe e kolegëve ndërmjet tyre! Dikur nuk e kemi pasur shumë sepse atëherë muzika bëhej për qejf . Muzika dikur nuk ka qenë mjet biznesi, mjet pazaresh, mjet lekësh! Dikur kemi kënduar për të kënaqur popullin, për të kënaqur vetveten, pa asnjë lloj qëllimi tjetër! Kurse sot është biznes është tjetër gjë. Blue Sky: Ku është Kosova në planet tuaja?Alida Hisku: Ju premtoj që pranvera që vjen do të më gjejë në Kosovë. Koncertin e parë do ta jap aty dhe pastaj do të kaloj në Shqipëri dhe vende të tjera, sepse ndihem si borxhlije që Kosovës nuk i kam dhënë aq shumë koncerte siç i kam dhënë Shqipërisë. Por, këtë do ta realizoj në planin e ardhshëm, direkt në Prishtinë, koncertin e parë, në fillim të pranverës, pra vitin e ardhshëm!
Blue Sky: Mbani ndonjë korrespodencë me këngëtarët kosovarë ?
Alida Hisku: Jo! Dhe më vjen shumë keq! Për këtë qëllim unë do të kthehem në Kosovë. Dua të takoj Shpresa Gashin dhe të gjithë këngëtarët e brezit tim, shoqërisht t’i takoj dhe të lidh marrëdhënie të reja dhe kështu të shtyejmë gjysmën tjetër të jetës që na ka mbetur.
Blue Sky: Skena jonë muzikore, mendoj unë, është kaotike. Ndikime shumë nga gjuhët sllave, këndojnë ata që kanë para, po jo zë etj. Çka duhet të bëjmë, sipas mendimit tuaj, që të përmirësohet dicka?
Alida Hisku: Nëse muzika është një mjet biznesi nuk kemi çfarë t'i bëjmë! Do të mundohemi që gjithkush të ruajë traditën shqiptare, tabanin kombëtar të muzikës sonë, atë ta ruajmë! Dhe, në qoftë se ne atë e ruajmë dhe në qoftëse çdo njëri nga ne artistët ta ketë parasyshë që mos t'i largohet tabanit dhe të mos ketë influenca të muzikës së huaj atëherë këmi arritur atë që duam!Blue Sky: Kemi të dhëna se ju keni qenë shumë aktive gjatë luftës në Kosovë, duke ndihmuar ata që kishin nevojë! Na kujto diçka nga ato ditë?Alida Hisku: Në vitin ’99, një situatë normale këtu në Gjermani, ku unë jetoj, por jo në Kosovë! E ndjeva ashtu si gjithë populli shqiptar se duhet të bëja diçka për vëllezërit dhe motrat e mia! Më dhimbte zemra kur shikoja që ata morën rrugën e mërgimit nga lufta! Dhe, natyrisht unë nuk mund të rrija e qetë si motër shqiptare. Organizova me burrin tim 65 tonë ndihma për vëllezërit dhe motrat që jetonin në Maqedoni dhe Shqipëri. Bashkë me burrin, me ndihmën e shumë miqve gjermanë, mjekëve gjermanë, morëm ndihma dhe u nisëm drejt Shqipërisë me 5 avionë ushtarakë. Mbaj mend që pas shumë peripecive arritëm në Kukës ku shpërndamë të gjitha ndihmat. Poashtu edhe në Shkup e Tiranë, në të gjitha pikat ku ishin të vendosur kosovarët. Dhe jam krenare që kam ndihmuar popullin tim në ditët e vështira që ai pati.
Blue Sky: Alida falemnderit për kohën që ndave për dëgjuesit tanë!
Alida Hisku: Falëmnderit juve, ishte kënaqësi!
Rikthimin e Alidës e kanë përshëndetur edhe kolegët e saj në Prishtinë. Ndër ta veçuam Nexhmije Pagarushën dhe Shpresa Gashin.Nexhmije Pagarusha: Alida Hisku është një zë karakteristik, një interpretuese shumë e mirë! Interpreton me një ngrohtësi të veçantë që secili që e dëgjon i flen në shpirt. Kam dëgjuar se ka filluar përsëri të këndojë prandaj dhe i dëshiroj fat dhe suksese. Uroj të na kënaq edhe më tutje me këngët e saj, me interpretimin e saj të ngrohtë dhe me muzikalitet të veçantë siç di ajo. I dëshiroj sukses!Shpresa Gashi: Më kënaq fakti se Alida qenka rikthyer, me po atë freski zëri dhe me një pjekuri interpretimi! Është e nevojshme që rinia jonë të dëgjojë timbrikën e këngës së lehtë, të asaj kohe, njëkohësisht t’i njohë edhe vlerat e këngës tradicionale.
Intervistoi, Flora Durmishi
http://groups.yahoo.com/group/botaegruasshqiptare/photos
Intervista u realizua nga redaktorja Flora Durmishi ne radion Blue Sky ne Prishtine.
Fotot te ndryshme te Hiskut jane ne dosjet e forumit ne yahoo.Klikoni linkun ne fund te intervistes per t'i pare.
“…nga ajo frikë, nga ai tmerr, nuk mund të shikoj më ditar! Nuk mund ta dëgjoj fjalën ditar se më rrënqethet mishi. M’u vra rinia , m’u vra jeta, m’u vra familja, m’u vra karriera, m’u vra shpirti, nga ky ditar që unë mendoja se do të ishte shpirti im, shoku im… “ Alida Hisku
Ishte vetëm 13 vjeçe, kur zëri i saj jehoi në Festivalin e Këngës në RTSH! Me një cilësi të rrallë zëri, e dhuntie muzikore, Alida shkëlqeu për 10 vjet me radhë! Shumë kompozitorë u dashuruan ne të kënduarit dhe në zërin e saj, dhe sikur garonin se kush do të krijojë këngë për timbrin dhe ngjyrën e zërit të saj!Zoti ia dhuroi zërin e bukur dhe një shpirt aq të madh artistik. Pra një yll kishte lindur, një emër premtues në skenën e muzikës. Mirëpo erdhi një moment siç di ndonjëherë të sjell ironia e fatit. Një moment që ndërroi krejtësisht kahen e gjërave në karrierën e saj. Ishte kohë e rëndë, e vështirë për artin, për krijuesin me shpirt të lirë sic ishte Alida. Ishte kohë e ideologjisë totalitare, komuniste, ku të gjithë ishin të dyshimtë! Të gjithë ishin armiq potencialë të regjimit. Shkaqet dhe shkaset për akuza ishin edhe banale. Kështu ndodhi edhe me Alida Hiskun, e cila u këput si lule në vesën e mëngjesit ende pa celur mirë. Për çka, shtrohet pyetja!? Për një ditar, disa fragmente kujtimesh e përjetimesh, të një adoleshenteje, mjaftuan për ta shpallur armik të regjimit ! Por vlerat që janë vlera, nuk zhduken. Këtë po e provon edhe Alida Hisku. Këto ditë Alida Hisku ka bërë përpjekje titanike për të dalë sa më mirë para publikut të saj që aq shumë e deshi. Alida iu rikthye këngës. Sot s’ka kush e ndalon! Ajo, me interpretimin karakteristik, pasqyron shpirtin, fisnikërinë, madje edhe karakterin e shqiptarit. Ajo sot po e realizon ëndërrën e lënë përgjysmë ! Pikërisht kjo ringjallje artistike e Alides, perkatësisht Albumi “Kthimi” ishte shkas që, ne, të zhvillonim një intervistë me të.
Blue Sky : Alida, për arësye që tashmë dihen, ju për shumë vjet nuk patët mundësi të ushtroni vokacionin tuaj të zgjedhur. Megjithatë që nga viti ‘90 ju keni mundur ta bëni këtë por nuk e bëtë ! Pse ke heshtur deri tani?
Alida Hisku : Heshtja nuk ka qenë rezultat i dëshirave të mia, që të mos aktivizohesha më, por si rrjedhojë e një dënimi, nga ana e qeverisë, muzikës sime prej 10 vjetësh. Kështu mora rrugën e gyrbetit, si shumë artistë të tjerë shqiptarë, dhe mu deshën, afërsisht, 16 vjet që unë të ngrihesha në këmbë, në këtë vend të ri, vend të huaj, i cili më solli shumë vështirësi për të jetuar. Mos harroni, mora rrugën e gurbetit, e vetmuar, në një kohë që burri më ndau dhe shoqëria tërhiqeshin të tërë d.m.th., e vetmuar me dy foshnje mora rrugët e gurbetit dhe mund ta imagjinoni, një grua që nuk njeh gjuhën, nuk njeh vendin, që ajo të ngritet përsëri në këmbë.
Blue Sky: Çfarë keni bërë gjatë këtyre viteve larg Shqipërisë ?
Alida Hisku: Jam munduar, s’pari, të kryej funksionin e nënës d.m.th., të rris dy fëmijë, dy djem, me vyrtytet e një shqiptari të denjë, duke mos marrë rrugët e panjohura të gurbetit dhe duke i mbajtur pranë. Jam munduar të punoj me djersën e ballit, punë të rëndomta, punë të pakualifikuara. Jam munduar që gjatë kësaj kohe ta harroj se kush kam qenë dhe kush jam por t’i vë vetes detyrën e rritjes së denjë të fëmijëve dhe për të qenë një nënë e mirë për ta. Pra kam punuar nga mëngjesi deri në darkë, çdo lloj pune, për të siguruar bukën e gojës.
Blue Sky: E patët të vështirë të riktheheni dhe kujt ia dedikoni këtë rikthim ?
Alida Hisku: Rikthimi erdhi si pasojë e shpërthimit të ndjenjave për muzikën. Muzikën e kam në gjak. Rrjedh nga një familje artistësh. Prindërit më kanë kënduar në Teatrin e Operas dhe të Baletit. Gjithashtu motra dhe vëllai janë akoma debutues të muzikës shqiptare. Duke u lehtësuar një çikë situata, fëmijët u rrittën dhe unë pash një çikë dritë që të shikoj edhe në shpirtin tim kaq thellë për muzikën shqiptare! I dhash vetes si detyrë, duke u mbështetur edhe nga nxitjet e familjes së burrit dhe të dy djemve, që përsëri të kthehesha në skenë sepse dalëngadalë po humbja vetveten. Po harronja veten se kush isha dhe kush jam! Dhe kjo harresë më bëri që unë të mendoja që t’i kthehesha përsëri publikut dhe tifozëve të mi të muzikës shqiptare, për t’i dhënë atë kënaqësi që dikur ua kasha dhënë.
Blue Sky: Pra krejt befasisht ndodhi mrekullia dhe ju iu rikthyet publikut me disa këngë të përmbledhura në një CD! Sa kohë u desh deri te realizimi i këtij projekti ?
Alida Hisku: Ka qenë distanca që më pengonte! Unë duhej të isha pranë familjes, pranë fëmijëve, pranë punës. Albumi ka 12 këngë të reja dhe më ka zgjatur më shumë se një vjet punë intenzive.
Blue Sky: E gjithë puna rreth albumit është kryer në Francë. Madje, është punuar me një ekip të rinjsh, pse ? Pse jo në Tiranë ?
Alida Hisku: Ishte një rastësi ! Në Francë, e ftuar në një festë shqiptare, takova një djalë të talentuar, edhe ai shqiptar, me banim në Francë. Dhe po aty lindi mundësia dhe ideja që unë të bashkëpunoja me të, për të zbatuar, krijuar, këtë projekt, që prej vitesh më mundonte si një brengë derisa unë të dilja dhe të debutoja. Për mua është më afër të shkoj në Francë se sa në Tiranë, është edhe punë kostoje, sigurisht. Shpenzimet janë më të mëdha nëse unë do të shkoja në Shqipëri.
Blue Sky: Albumi juaj ka një titull simbolik “Kthimi”, sipas këngës me të njejtin titull. Ky tekst është shkruar enkas për këtë album apo ka qenë e rastit?
Alida Hisku: “Kthimi”, dhe të gjitha këngët e këtij albumi kanë një larmi dhe kanë një subjekt që identifikon albumin. Albumi rrëfen atë vazhdimësinë e jetës sime që nga shkëputja prej 24 vjetëve. Ky album do të ngjesë, tamam si një ngjitës, si një saldim, një hekur që kur është këputur. Këtë tekst të këngës “Kthimi”, me të cilin edhe hapet albumi, e kam shkruar vet dhe është pasqyrimi i këtij 24 vjetëshi që kam jetuar në megrim.
Blue Sky: A janë të gjitha këngët të reja apo ka edhe ndonjë nga ato të viteve ‘70-‘80 ?
Alida Hisku: Jo, këngët janë krijim i ri! Komplet krijim i ri, i muzikës shqiptare! I premtoj publikut se do t’i futem punës që t’i rifreskoj edhe një herë këngët me albumet e tjera, këngët e mia të repertorit të viteve ‘70-‘80 ( janë më shumë se 60 -70)! Janë mbi 10 vjet aktivitet në festivale të ndryshme të Shqipërisë dhe të Ballkanit !
Blue Sky: E veçanta tjetër e albumit, dhe e rikthimit tuaj, është se ktheheni bashkë me djalin tuaj, Albinin! A do të thotë kjo se do të kemi më shumë duete nga ju të dy?
Alida Hisku: Sigurisht, sigurisht! Qëllimi im, sikur edhe i çdo nëne, është që fëmijës t’i transmetojë atë traditën shiptare, jo vetëm traditën e bukur shqiptare, zakonet tona, por edhe atë traditë, atë talent që prindërit kanë. Është kënaqësi e veçantë kur fëmijët trashëgojnë talentin e prindërve. Unë i kam ndjekur dhe kam zbuluar se, të dy fëmijët e mi, kanë talent, mendoj unë, dhe këtë talent duhet që edhe djali im ta zhvillojë në rrugën e artit, sidomos artit shqiptar. Djalin e futa një herë në albumin tim sa për ta shoqëruar në hapat e parë të muzikës dhe pastaj ai të vazhdojë karrierën e vet. Unë shpresoj dhe besoj që ne të dy bashkë të takohemi në skenat e Kosovës dhe të Shqipërisë.
Blue Sky: Sa jeni e kënaqur me realizimin e këtij albumi të parë? Cilën nga këngët do të veçonit?
Alida Hisku: E kënaqur nuk jam plotësisht sepse mendoj që kënaqësia dhe bilanci bëhet në fund dhe unë jam akoma në fillim të atij plani, të atij vrulli, të asaj dëshire të madhe, që kam për të kënduar. Tani jam 50 vjeçe, 24 vjeç isha kur më hoqën! Janë 24 vjet që unë i kam munguar publikut tim dhe popullit tim. Pra e kënaqur nuk jam se po të isha e kënaqur do të më prishte hovin për të vazhduar. Kështu që pakënaqësia vazhdon për të mirën e punës dhe unë do të vazhdoj akoma më tej në krijimtarinë time deri sa të vdes. Unë kam lindur në skenë dhe dua përsëri atje të vdes!
Blue Sky: Cili është mesazhi i këtij albumi?
Alida Hisku: Mesazhi i këtij albumi është që t’i fitoj edhe një herë zemrat e popullit shqiptar, t’u trgoj atyre që shqiptari, edhe vuajtjet, edhe vitet edhe stuhitë që kaloi, nuk vdes në qoftë se e mban të pastër në shpirt traditën e tij, talentin e tij, dhe qëllimin e tij për çka ai jeton, për çka ai lufton! Këto mesazhe ia përcjell të gjithë shqiptarëve kudo që janë me gjithë vështirësitë e jetës që kanë, mos ta japin veten, mos ta humbin veten, mos t’i humbin shpresat në vetvete dhe te populli dhe në qëllimet e tyre.
Blue Sky: Cili është arkivi i Alida Hiskut?
Alida Hisku: Kam lindur në Tiranë. Kam filluar të këndoj në festivalet e pionierëve në Tiranë, në festivalet e të rinjve dhe në shumë festivale të tjera në Shqipëri edhe jasht saj. Kam marrë pjesë në 10 festivale kombëtare të RTSH-së. Gjithashtu kam marrë pjesë në shumë turne me Televizionin e Prishtinës dhe i falënderoj shumë të gjithë miqtë atje, Nexhmije Pagarushën dhe të gjithë të tjerët me të cilën kemi bërë shumë turne organizuar nga Radio Televizioni i Tiranës me RTP-në. Kam kaluar një kohë shumë të bukur në vitet 1979, 1980-‘81, në Prishtinë, Gjakovë dhe kudo në Kosovë.Blue Sky: “Vajzat e fshatit tim” kompozuar nga Enver Shëngjergji, një sukses i papërsëritshëm, do të thosha, edhe nga kjo distancë kohore e kujtojmë dhe na sillet ne kokë!Alida Hisku: Me të vërtetë ka qenë një këngë që bëri jehonë. Ka qenë një këngë që më tregoi emrin, më ngriti në piedestalin më të lartë. Ishte një këngë e thjeshtë, një këngë e popullit, një këngë që e këndonte i madh e i vogël. Pikërisht ajo thjeshësia ishte sekreti i çdo gjëje e edhe i kësaj kënge. Edhe këndimi im ka qenë shumë i thjeshtë sepse atë kohë isha vetëm 16 vjeçe! Me këtë këngë edhe fitova një çmim të artë. Kjo ishte për mua e pabesueshme ngase isha ndërmjet shumë e shumë këngëtarëve të tjerë që ishin profesionistë, që ishin të talentuar, që ishin me përvojë si: Gaqo Çako, Vaçe Zela, Ema Qazimi… Ishin këngëtarë të një epoke dhe unë të konkurroja me ta, të kontribuoja me ta ishte një gjë e jashtëzakonshme dhe për këtë edhe mbetet, pas 30 e sa vjetëve, akoma në gojën e brezit të ri, përsëri e freskët, si dikur, sepse ka dalë nga populli ! Është një këngë e bazuar në tabanin popullor, në motivet popullore.
Blue Sky: Në kulmin e karrierës erdhi dënimi. Erdhi pa e menduar fare. U fol asokohe se Alida kishte një ditar. Çfarë kishte të diskutueshme në atë ditar ?
Alida Hisku: Isha 24 vjeçe. Sapo kisha kryer shkollën politike, universitetin politik, duhej të bënim një stazh një mujor në fshat. Që në moshën 10 vjeçe kam mbajtur ditar, për të fshehtat e mia, si shumë vajza të asaj moshe. Nuk ia besoja askujt mendimet e mia, dëshirat e mia! Kështu që kisha një ditar. Atë ditar e merrja kudo me vete, e kisha si një shok që më shoqëronte kudo në jetë. Kështu, atë muaj që shkuam në praktikë, ishim disa shoqe të kursit dhe, një natë kur unë po jepja një koncert në një kooperativë të fshatit ishin mbledhur të rinjtë dhe po këndonim, ato shoqet e mia në valixhen time morën ditarin dhe e shfletuan! Sigurisht, nuk kuptuan atë qëllimin tim çfarë unë në ditarin tim shkruaja, sepse unë nuk i shkruaja gjërat hapur kundër qeverisë, por ishin disa fjalë, iniciale, sekretet e mia e që ato i interpretuan ashtu siç donin! Me një qëllim keqbërës e quan në Komitet të Partisë duke e interpretuar atë si një akt armiqësor propagande ! Dhe kështu si një rrufe e shpejtë më groposi menjëherë në tokë. Janë gjëra të papërshkrueshme ! I ndjen dhe i kupton vetëm ai që ka provuar, situatën time në atë kohë.
Blue Sky: Çfarë denimi pasoi ?
Alida Hisku: Dënimi, që m’u dha atë kohë, ishte : të gjitha aktivitetet e mia artistike u pezulluan! U përjashtova nga Partia, nga Komiteti Qëndror i Rinisë! U përjashtova edhe nga puna, se atë kohë punoja në shtypshkronjën Mihal Duri, pra m’u hoqën të gjitha funksionet. M’u hoq e drejta e të kënduarit dhe m’u hoq e drejta e filmave televizivë d.m.th., u izolova komplet nga aktiviteti dhe nga jeta! Më urdhëruan të mos largohesha nga qyteti dhe çdo javë të paraqitesha në Ministrinë e Punëve të Brendshme.
Blue Sky: Çfarë do të bëje ndryshe nga ç’keni bërë po të kthehej koha?
Alida Hisku: Nuk e kam menduar kurrë se çfarë do të mund të bëja! Do të vazhdoja muzikën, sigurisht, dhe do të vazhdoja të punoja! Muzika ishte dhe mbetet shpirti dhe jeta ime.
Blue Sky: A mbani edhe më tutje ditar?
Alida Hisku: Jo nuk mbaj më! Më ka zënë frika, jo frika po si themi ne shqiptarët kur të djeg qulli i fryen edhe kosit. Kështu që unë nga ajo frikë nga ai tmerr nuk mund të shikoj më ditar! Nuk mund ta dëgjoj fjalën ditar se më rrënqethet mishi. M’u vra rinia, m’u vra jeta, m’u vra familja, m’u vra karriera, m’u vra shpirti nga ky ditar që unë mendoja se do të ishte shpirti im, shoku im por nuk di, jo nuk kam ndërmend të mbaj ditar më.
Blue Sky: Ekspertët e muzikës thonë se ju shquheni për interpretimin e këngës popullore dhe asaj të lehtë. Ku mund ta shpalosni potencën e zërit më mirë ?
Alida Hisku: Në të dyja! Nuk bëj dot dallim, nuk bëj dot ndarje. Nuk bëhet ndarje në muzikë. Nëqoftëse ke talent, në qoftë se ke shpirtin për muzikë nuk ka ndarje. Të gjitha llojet e këngëve, popullore dhe ajo e lehtë, janë të gjitha në një tepsi. I këndoj të dyja me gjithë shpirt, me dëshirë, me gjithë forcën e zërit. Megjithatë, jam shquar në aktivitetet e mia si këngëtare e muzikës së lehtë dhe e muzikës popullore të modernizuar ose të përpunuar.
Blue Sky: Çka do të veçonit diçka më karakteristike nga pjesmarrja në Festivalet e RTSH-së ?Alida Hisku: Ne, këngëtarët, dikur e vlerësonim më shumë këngën, e vlerësonim më shumë aktivitetin! I jepnim rëndësi më të madhe! Ishim shumë të lidhur, ne këngëtarët, njëri me tjetrin! Na vëllazëronin idetë e përbashkëta, që sot, me keqardhje them nuk i gjenë më në festivale! Intereset e festivaleve sikur janë zbehur! Këngët sikur nuk këndohen me atë forcën, me atë shpirtin, me atë ndjenjën e dikurshme! Mendoj që ato festivale janë të pakrahasueshme dhe të paarritshme sot e kësaj dite.
Blue Sky: Cila do të jetë befasia e radhës? Mrekullia e radhës?
Alida Hisku: Mrekullia e radhës, një sekret që mund t’ua them juve në Radio Kosovë, është se unë, këtë vit, do të shkoj dhe do të paraqitem në Festivalin e RTSH-së, por jo si konkurrent por do të shkoj e do të përshëndes Festivalin! Kam shfaçur dëshirën për të bërë këtë, në Tiranë, dhe e dyta, unë do të përfaqësohem edhe në Prishtinë, atje do te bëj promovimin e albumin tim.
Blue Sky: Çmimet dhe kritika pozitive janë ato që përkëdhelin egon e secilit. Ishte kështu edhe për ju?
Alida Hisku: Ndërmjet ne këngëtarëve ka qenë një ego paksa e mbuluar dhe jo kaq e hapur siç është tash. Sot është një luftë shumë e madhe e kolegëve ndërmjet tyre! Dikur nuk e kemi pasur shumë sepse atëherë muzika bëhej për qejf . Muzika dikur nuk ka qenë mjet biznesi, mjet pazaresh, mjet lekësh! Dikur kemi kënduar për të kënaqur popullin, për të kënaqur vetveten, pa asnjë lloj qëllimi tjetër! Kurse sot është biznes është tjetër gjë. Blue Sky: Ku është Kosova në planet tuaja?Alida Hisku: Ju premtoj që pranvera që vjen do të më gjejë në Kosovë. Koncertin e parë do ta jap aty dhe pastaj do të kaloj në Shqipëri dhe vende të tjera, sepse ndihem si borxhlije që Kosovës nuk i kam dhënë aq shumë koncerte siç i kam dhënë Shqipërisë. Por, këtë do ta realizoj në planin e ardhshëm, direkt në Prishtinë, koncertin e parë, në fillim të pranverës, pra vitin e ardhshëm!
Blue Sky: Mbani ndonjë korrespodencë me këngëtarët kosovarë ?
Alida Hisku: Jo! Dhe më vjen shumë keq! Për këtë qëllim unë do të kthehem në Kosovë. Dua të takoj Shpresa Gashin dhe të gjithë këngëtarët e brezit tim, shoqërisht t’i takoj dhe të lidh marrëdhënie të reja dhe kështu të shtyejmë gjysmën tjetër të jetës që na ka mbetur.
Blue Sky: Skena jonë muzikore, mendoj unë, është kaotike. Ndikime shumë nga gjuhët sllave, këndojnë ata që kanë para, po jo zë etj. Çka duhet të bëjmë, sipas mendimit tuaj, që të përmirësohet dicka?
Alida Hisku: Nëse muzika është një mjet biznesi nuk kemi çfarë t'i bëjmë! Do të mundohemi që gjithkush të ruajë traditën shqiptare, tabanin kombëtar të muzikës sonë, atë ta ruajmë! Dhe, në qoftë se ne atë e ruajmë dhe në qoftëse çdo njëri nga ne artistët ta ketë parasyshë që mos t'i largohet tabanit dhe të mos ketë influenca të muzikës së huaj atëherë këmi arritur atë që duam!Blue Sky: Kemi të dhëna se ju keni qenë shumë aktive gjatë luftës në Kosovë, duke ndihmuar ata që kishin nevojë! Na kujto diçka nga ato ditë?Alida Hisku: Në vitin ’99, një situatë normale këtu në Gjermani, ku unë jetoj, por jo në Kosovë! E ndjeva ashtu si gjithë populli shqiptar se duhet të bëja diçka për vëllezërit dhe motrat e mia! Më dhimbte zemra kur shikoja që ata morën rrugën e mërgimit nga lufta! Dhe, natyrisht unë nuk mund të rrija e qetë si motër shqiptare. Organizova me burrin tim 65 tonë ndihma për vëllezërit dhe motrat që jetonin në Maqedoni dhe Shqipëri. Bashkë me burrin, me ndihmën e shumë miqve gjermanë, mjekëve gjermanë, morëm ndihma dhe u nisëm drejt Shqipërisë me 5 avionë ushtarakë. Mbaj mend që pas shumë peripecive arritëm në Kukës ku shpërndamë të gjitha ndihmat. Poashtu edhe në Shkup e Tiranë, në të gjitha pikat ku ishin të vendosur kosovarët. Dhe jam krenare që kam ndihmuar popullin tim në ditët e vështira që ai pati.
Blue Sky: Alida falemnderit për kohën që ndave për dëgjuesit tanë!
Alida Hisku: Falëmnderit juve, ishte kënaqësi!
Rikthimin e Alidës e kanë përshëndetur edhe kolegët e saj në Prishtinë. Ndër ta veçuam Nexhmije Pagarushën dhe Shpresa Gashin.Nexhmije Pagarusha: Alida Hisku është një zë karakteristik, një interpretuese shumë e mirë! Interpreton me një ngrohtësi të veçantë që secili që e dëgjon i flen në shpirt. Kam dëgjuar se ka filluar përsëri të këndojë prandaj dhe i dëshiroj fat dhe suksese. Uroj të na kënaq edhe më tutje me këngët e saj, me interpretimin e saj të ngrohtë dhe me muzikalitet të veçantë siç di ajo. I dëshiroj sukses!Shpresa Gashi: Më kënaq fakti se Alida qenka rikthyer, me po atë freski zëri dhe me një pjekuri interpretimi! Është e nevojshme që rinia jonë të dëgjojë timbrikën e këngës së lehtë, të asaj kohe, njëkohësisht t’i njohë edhe vlerat e këngës tradicionale.
Intervistoi, Flora Durmishi
http://groups.yahoo.com/group/botaegruasshqiptare/photos
Bota e Gruas Shqiptare- ALBANA MELYSHI LIFSCHIN -POEZI
Nënokja
Eh, moj e ëmbëla nënokja ime,
ke lidhur duart e rri menduar
vështrimin hedhur përtej dritares,
e di ç'mendon, e di se c'bluan
Dëborë e bardhë në grackë të zuri
qëkurse ke ardhur, e më s'tu nda,
ç'dëborë rënka këtu, moj bijë
Po këtu tek ju qenka hata!?!
Mbeskat cicërojnë në telefon
Na mori malli o nëna, ku je?
Ti ditët me gishtrinj u numëron
Ja erdhi nëna o shpirt atje.
Ditet e kthimit numëroj edhe unë,
si do me ikësh kaq shpejt kështu?
Kaq pak do rrish o nënë me mua,
pangopur më le nga xhanet e tua
Kokën në prehër ma merr si at'her,
Djal' i nënës - ty të ka nëna trime,
për ty jam e qetë, me ty u cmalla,
Në Tiranë më presin Julia, Ana..
Albana Melyshi Lifschin,
Janar 2001, Bruklin, NY
Eh, moj e ëmbëla nënokja ime,
ke lidhur duart e rri menduar
vështrimin hedhur përtej dritares,
e di ç'mendon, e di se c'bluan
Dëborë e bardhë në grackë të zuri
qëkurse ke ardhur, e më s'tu nda,
ç'dëborë rënka këtu, moj bijë
Po këtu tek ju qenka hata!?!
Mbeskat cicërojnë në telefon
Na mori malli o nëna, ku je?
Ti ditët me gishtrinj u numëron
Ja erdhi nëna o shpirt atje.
Ditet e kthimit numëroj edhe unë,
si do me ikësh kaq shpejt kështu?
Kaq pak do rrish o nënë me mua,
pangopur më le nga xhanet e tua
Kokën në prehër ma merr si at'her,
Djal' i nënës - ty të ka nëna trime,
për ty jam e qetë, me ty u cmalla,
Në Tiranë më presin Julia, Ana..
Albana Melyshi Lifschin,
Janar 2001, Bruklin, NY
Wednesday, October 11, 2006
Bota e Gruas Shqiptare -NEZAFETE JAKUPI - POEZI
Nezafete Jakupi, Kosove
PRITJE DREJT PERENDIMIT
Te prita me vite te tera, por ti nuk me erdhe
Shpresa mu keput dhe ma ndale pranveren
Nje dite do te me kerkosh ne toke e ne qiell
Por sdo te me takosh,sepse une perendova
Me hene e me diell
Do ti kerkosh ditet qe sbashku i kaluam
Por ato do te mbesin:
Vetem disa çaste
Te te tretura ne kujtime krejtesisht te perenduara,
{vajza qe pirit e priti dhe asgje sfitoi perveq kujtimeve e pritjes}
Natyra
Ke kodra me maje
Ke male dhe pyje
Ke njerez ne vaje
Ke qiellin me yje
Ke deshira nyje
Ke ujera e ujvar
Ke shpirtera te vrare
Ke pranvera n'gjelberim
Ke e qka nuk
Ke
Te gjitha i
Ke
Tok me perendi
Parajse e sketerr
Por nuk
Ke
L I R I
PRITJE DREJT PERENDIMIT
Te prita me vite te tera, por ti nuk me erdhe
Shpresa mu keput dhe ma ndale pranveren
Nje dite do te me kerkosh ne toke e ne qiell
Por sdo te me takosh,sepse une perendova
Me hene e me diell
Do ti kerkosh ditet qe sbashku i kaluam
Por ato do te mbesin:
Vetem disa çaste
Te te tretura ne kujtime krejtesisht te perenduara,
{vajza qe pirit e priti dhe asgje sfitoi perveq kujtimeve e pritjes}
Natyra
Ke kodra me maje
Ke male dhe pyje
Ke njerez ne vaje
Ke qiellin me yje
Ke deshira nyje
Ke ujera e ujvar
Ke shpirtera te vrare
Ke pranvera n'gjelberim
Ke e qka nuk
Ke
Te gjitha i
Ke
Tok me perendi
Parajse e sketerr
Por nuk
Ke
L I R I
Monday, October 09, 2006
Bota e Gruas Shqiptare-ARDITA JATRU-TREGIM
Une e humbura...(Letra e fundit)
Nga Ardita Jatru, Selanik, Greqi
Nuk e kishte kuptuar qe gjumi e kishte marre aty,nen hijen e arres.Kur u zgjua ndjeu nje rrengjethje ne trup.Dhe pse ishte mesi iveres,ne ate fshat te thelle malor,banoret nuk e ndjenin kurre vapen.Duhej patjeter te kishe nje xhakete te holle kraheve.Dy femijete vegjel po luanin me njeri-tjetrin ne oborr dhe te qeshurat e tyre sikur e sollen ne vehte.Duhej te kishte kaluar ore aty, e mbeshtetur ne trungun e pemes ku shpesh paloste e shpaloste nje leter qe enxirrte nga gjoksi ,te dridhurat e te cilit i ndjente akoma, portashme me te lehta.Ishte hera e dyte qe vinte ne fshat,qe prej dites qe varrosen nenen.Kishin kaluar kater muaj kur njera nga motrat i lutej ne telefon se duhej te vinte patjeter ne fshat.Kembengulja ishte aq e madhe sa Xhema ishte e pa zonja t'i rezistonte.E tmerrshme,mendoi,duhet te bej perseri ate rruge ku kalojne vetem kuajt e gomeret.Si ia dalin ata njerez te shkrete!-Kam per te dhene dicka qe do te ndryshoje gjendjen tende shpirterore njehere e pergjithmone,i pati thene e motra,ndaj eja sa me shpejt Xhem.Nuk do te pendohesh kurre dhe te garantoj per kete.Te puth motra.Shihemi sa me shpejt.
O Zot,ne kthim,pas varrosjes te se jemes,pati menduar qe nuk do t'ishihte me keto rruge deri sa te asfaltoheshin,po kujt i qante zemraper keto fshatra valle!Dhe ja,nje udhetim tjeter drejt atij fshati te thelle ,tete ore memakine dhe nje ore e gjysem ne kembe,por kete here ishte dickatjeter qe nisi ta mundonte.Po perse e kishte fjalen e motra?Nukkishte asnje parandjenje.Dhe jani ishte aty,ne oborrin e shtepise.Nen hijen e arres.Motra ikishte dhene nje leter ne dore.-Kjo eshte per ne Xhem,me mire te them per ty moter.Lexoje dhe do tekuptosh shume nga kjo leter.Do te kuptosh nje jete qe iku.-Jeten e kujt…….por motra kishte mberritur ne deren e drunjte teoborrit pa e degjuar ate.E hapi letren.E palosi perseri por ishte epamundur te perqendrohej.Ndaj vendosi te gjente nje vend te qete,nenhijen e arres,ne nje qosh te oborrit .
"Te dashurit e mi!Femijet e mi te shtrenjte,femijet e mi te ndrojtur e te humburit ekesaj bote bashke me mua(them te humburit se ne kete mal ku jetojmevec te humbur jemi dhe na njohin vetem delet qe rritim dhe pemet qevezhgojne jetet tona ne cdo sekonde).Ju do te cuditeni kur te lexonikete leter,letren time te pare e te fundit per ju.Do te cuditenisepse do te thoni qe si nena jone paska ditur te shkruaj,nena juajanalfabete.Por ju shume gjera nuk dini engjejt e mi,as babane tuajnuk e njihni.Nen shikimin e tij te vengert ju ndoshta shihni diellinqe ka perenduar i lodhur ,atje ne majen e malit kur kullot delet dhee lini te qete ne krevatin e tij te drunjte pa u degjuar aspeshperima me e vogel,por nuk eshte ashtu,ai eshte hajduti i jetestime.Me vodhi gjene me te shtrenjte qe me perkiste vetem mua,ate qeune nuk dita ta mbroj sepse pata frike dhe ajo frike me ka ngujuarderi tani.Une nena juaj veremlie me tre brinje mangut,ju kam dashure ju dua sepse pertej frikes dhe denimit shihja nje drite qe membante te gjalle,dhe ajo drite ishit ju,drita ime e ylberte.Mosmallko babane tim,ti e embla Xhem qe te lash ne ate qytet te akulltate nate dimri.Aty mbeti pergjithnje gjysma ime,shpirti im.Nuk mundt'i harroj britmat e mia,britmat e tua ,te tmerrit qe po te lija,jokurre,sepse plage ne trup i kam akoma,plage qe zmadhoheshin cdo ditee tani jam katandisur ne nje pus plagesh.Lotet mos i kerko e bukuraime Xhem.Dielli i pameshirshem me ka rreshkur e djegur per se gjallie lotet u thane vite me pare,atehere kur iu dorezova fatittim.Xhem,ti nuk me ke dashur kurre dhe mos me duaj,por vetem per hirqe une jam nena jote qe mos qofsha,dua te falesh babaintim,ate "kriminelin" qe ti quaje gjithmone ne takimet tona terralla,sepse me mbajti mali skllave e liria e skllavit eshte aq sahapesira qe te lejojne zinxhirat,pra une mundesha vetem te ecja,cdodite nga nje hap te vogel me shpresen e humbur.Ju femijet e mi te tjere,pemet e mija te lulezuara,stinet e miashpresedhenese,neser kur te vdes une do te jem e lire,me e lire sekurre.Babi juaj perseri do t'ju shoh venger,por dua te zbulonidiellin e tij te mjere e me pas faleni sepse ai nuk dintec'bente,faleni ashtu sic do ta fal ne momentin tim te fundit,neheshtje,sepse falja eshte bekim(ndaj une po vuaj).Im ate me mori nga shtepia e xhaxhallareve te mi,ate nate dimri teakullt qe mbeti e shenuar ne shpirtin tim,e une akull jam akoma.Unekisha ne gji Xhemen,bardhoshken time te vogel,kur trokiti dera dhehyri si nje re e zeze im ate.Dy fjale me tha:"yt shoq vdiq,e vrane,ndaj ti nuk ke vend ne kete shtepi.Duhet te kthehesh ne shtepinetone ne mal".Une nuk kisha asnje te drejte te pyesja sepse e drejtaime vdiq diten qe une linda,as ta shihja ne sy,por thjeshta tendiqja hapat e tij,sepse ligjet ishin te tilla te dashurit e mi,tevrisnin dhe une kisha frike nga vdekja sepse doja te jetoja,ishavetem njezet vjec.Por Xhemen nuk e mora me vete sepse zakoni e donteqe ajo te qendronte ne shtepine e te atit dhe bashke me te mbeti dheshpirti im aty,ate nate te zeze qe me coptoi zemren dhe e zeza mendoqi gjithe jeten.Kur vajta ne shtepine e tim eti,une duhet te ruaja dhente.Kishim njestan te vogel sa per te nxjerre buken e gojes.Babai shiste ndonjedele te dobet qe s'mbahej ne kembe,ndersa nga te tjerat perfitonimqumeshtin,ku nena(njerka ime) pergatiste bulmetin.Une isha femija mei madh dhe detyrimet e mia ishin po aq te medha.U bera cobane.Medelet flisja e kendoja vaje,qaja e i lutesha Perendise qe te silltene gjirin tim Xhemen,bardhoshken time te mjere.Por nuk qe ethene.Ngushelimi im i vetem ishte flladi i fresket i malit,era elisave te gjate qe beheshin nje me rrezet e diellit.Me hidhej zemraperpjete kur kujtoja ulerimat e Xhemes time.Isha nje e humbur, edritheruar,ne kete bote te padrejte e krijuar nga ligje makabre.Nje dite korriku te nxehte zbritem ne qytet me babain per te shiturnje dele.Duhej te uleshim diku e te hanim dicka pas nje dite tegjate e te lodhshme ne piken e diellit ,e te gezuar qe delja jone ushit.Ne tavolinen perballe nesh qendronin te ulur kater burra dheflisnin me duar e me kembe me ze te larte.Ne nje moment syte e mi uperballen me syte e njerit prej burrave te tavolines.Kishte ndoshtakohe qe me shihte sepse veshtrimi i tij me pershkoi si shigjete tegjithe trupin.Ndjeva frike.Fillova te dridhesha si purteke.I ulasyte menjehere ne pjaten time.Shikimin e tij e ndjeja te me rendontembi fytyre.Afrova shamine me shume pas fytyres dhe mallkoja veten qefytyra me kishte tradhetuar.Ai burre ishte i frikshem.Me shpatullate medha,shume i nxire nga dielli dhe fytyra i dukej akoma me e zezenga tiparet e tij te zeza dhe syte e medhenj te zinj.Nuk durojaderisa babai te me urdheronte qe te ngriheshim.Kur dolem mora frymelirisht por frika nuk m'u nda deri sa me mori gjumi naten vone.Pasnje jave troket dera .Ishte koha e drekes dhe ishim mbledhur tegjithe prane sofres,une,femijet e njerkes dhe babai.Njerka hapideren dhe ne prag u shfaq nje burre.O Zot!Nuk po u besoja syve.Ishteburri i klubit ,ate dite kur hengrem buke me babain.Dicka i thanjerkes me ze te ulet dhe ajo I beri shenje babait te ngrihej.Te dyburrat kaluan ne dhomen e ndenjes.Me kishte zene paniku.Nuk dija kute futesha.Po c'donte ai burre ne shtepine tone?Me kishin zene tedridhurat e asaj dite dhe frika me kishte krijuar nje ngerc netrup.Pas disa oresh qe mua m'u duken nje shekull njerka me zuri perkrahu dhe me tha te shkoja ne dhomen e ndenjes ku ishte burri i zime babain.Po une pse?-e pyeta njerken.Sepse ka ardhur per ty!-m'upergjigj.Hyra dhe po qendroja ne kembe tek dera.Burri i zi me veshtrontengultazi,por kete here veshtrimi ishte i perzier me deshire dheinat.Dic po me thoshte zemra qe po ndodhte por mendimet m'i nderpreubabai.Tha qe burri i ardhur kishte ardhur per mua dhe kerkonte dorentime,por babai ia kishte dhene pergjigjen e tij duke i thene qevajza e tij akoma ishte ne zi te te shoqit dhe kishte nje vajze tecilen e kishte lene larg dhe se plaget e saj nuk ishin sheruarakoma.Por megjithate te pyesim dhe vajzen,kishte thene ne fund.Praduhej dhe mendimi im.Sigurisht pa mbaruar pyetjen im ate,une thashejo!Nuk e di por ndjeva nje clirim te madh kur burri iku nxitimthinga dera dhe e perlasi ate me zemerim,duke mermeritur neper dhembefjale qe nuk ia mora kuptimin.Trupi erdhi ne gjendjen emeparshme.Oh,tani isha e qete,e qete te isha ne mendimet e mia,atjene mal,duke kenduar e permallur per Xhemen time.Kaluan shume ditedhe biseda rreth burrit qe erdhi ne shtepi nuk u hap asnjehere.Njenate tek flija do te ndodhte dhe ajo qe ndodhi.Jeta ime do merrteperseri nje ndryshim tjeter,por me keq nuk kishte ku te shkonteme.Teksa flija ne nje dhome te vogel me dy femijet e vegjel tenjerkes papritur ndjeva trupin te me ngrihet ne ajer dhe nje dore temadhe e te ashper mbi buze.Shshshshsh……,me tha dikush ne vesh.Nese nxjerr ze, do te vras ty dhebabain tend!E njoha.Ishte zeri i burrit qe me kerkoi doren.Me shtrengoi fort dhepa u ndjere fare u gjendem ne oborrin e shtepise ku na prisnin dyburra te tjere.Nata ishte aq e zeze sa edhe nata qe lashe Xhementime.Po pse nuk me pushoi zemra ate nate e te mos shihja tmerrin qedo te me ndiqte!Me mbajti te mbyllur tre dite e tre nete ne nje dhome te vogel.M'uhakerrua ne fytyre qe nese une nuk do te pranoja fatin qe duhej teisha gruaja e tij,atehere ai do te vriste babain tim.Kercenimet etij dukeshin mese te verteta dhe une qaja,vetem qaja.Qaja per fatintim.C'po ndodhte valle ne shtepi?Po kur ta merrte vesh babai?Terhiqesha zvarre ne ate dhome te vogel te erret duke u endur nepermendime e lare ne lote kur babai u shfaq ne dere nje dite.Burri i ziqe tashme isha robina e tij,me zuri per krahu dhe te dy dolem nederen e jashtme ku po na priste im ate duke u dridhur.-Me ke rrembyer vajzen,i tha-Ketej e tutje do te jete gruaja ime sepse ajo erdhi me deshiren esaj dhe kete mund ta thote dhe ajo me gojen e saj.Babai me hodhi syte i tmerruar.I njeti tmerr na kishte pershkuar tedyve.Goja me ishte thare dhe nuk mundesha te gelltitesha.Kishafrike,frike per babain tim.-Bija ime,jane te verteta keto qe thote ?Ti e di qe ky eshte njekriminel?Uleriu kaq shume sa dhe tani qe po ju shkruaj me kumbon ne vesh zerii tij.-Eshte kriminel bije,te vret e s'te paguan.Me kane thene……me kanethene fshataret.Ka vrare shume!Zeri i tij tashme i mekur me ngjante me feshferimen e gjetheve terena teksa gervishtin ajrin ne renje kur mblidhen grumbull nen peme.Burri i zi qendronte ne krahun tim,krenar dhe as qerpiku nuk ilevizte.-Thuaj c'te duash,por kjo erdhi me deshiren e saj.Une nuk rrembejgra.Atehere mblodha te gjitha forcat per te thene dy fjale:-Po baba,une erdha me deshiren time!me zerin duke u dridhur.Nje shuplake shume e forte me ra mbi fytyre.Nuk e prisja.Po te mosme mbante krahu i burrit te zi,do te kisha rene perdhe.Syte m'uerren dhe toka rrotullohej nen kembet e mija gati te me perpinte teteren.Po c'isha une!Une…..nje qenje e dobet,e pafuqishme ku fatintim e vendosnin te tjeret.Femijet e mi te bukur e te shtrenjte.Ne kete shtepi ku jeni ju dheune,kalova nje jete me andrralla,e humbur mes te humburve.Rrita dyfemijet e tij nga gruaja e pare qe kishte humbur maleve pasi ishtecmendur,dhe nuk u gjend kurre.Thone qe e kishin copetuar ujqerit.Ubera skllave e tij,iu nenshtrova fatit tim te poshter e te zi.Nukarrita kurre ta dua se me largoi me shume nga Xhema ime e vogel,porjo shpirterisht,thjesht shuajti shpresen time per ta pasur dikurprane gjirit.E kam nje plage kaq te madhe ne shpirt sa do ta marr mevete dhe ne varr.Pllaka e varrit nuk do te jete aq e rende sa c'dote jete pengu im.Xhema ime,bardhoshka ime!Te dua shpirtja ime emjere dhe e pervuajtur.Jetimja ime e varfer.Pas kesaj letre,kur talexosh,nuk e di c'do te ndiesh por te pakten te me falesh,siasnjehere ne jeten tende beje zemren gur e me fal sepse jam q¸nia mee dobet ne kete bote te rrethuar me male pa fund.Nuk di c'kapertej,por neser do ta shoh!Perjetesisht Nena juaj qe ju do aq shume."
Ishte e lodhur.Syte pak te enjtur.Kishte qare.Dhe teksa qante loteti rreshkitnin neper leter.Disa here ishte frikesuar mos lotet ifshinin ndonje fjale.Kur kishte mbaruar,lemshi ne gryke i ishte bereme i madh dhe ndjente shtrengime te forta ne gryke.Ashtu e kishtekapluar gjumi,te lodhur e duke qare nen vete."Ah,nena ime e mjere,te te kisha dhe njehere ketu e te te shtrengojane gji.Te shtrengoje bardhoshken tende,nene.Po pjelle e kujt ishe moj nene qe duhej te vuaje kaq shume?"Lotet nuk i permbaheshin dot.Ajo duhej te qante per nenen,tedhembshuren e saj.E ndjente kaq prane kur shihte shkronjat neleter.Destina,e pamundur t'i shmangesh kur qellon te jetosh ne njevend ku pulat hane gure.
Nga Ardita Jatru, Selanik, Greqi
Nuk e kishte kuptuar qe gjumi e kishte marre aty,nen hijen e arres.Kur u zgjua ndjeu nje rrengjethje ne trup.Dhe pse ishte mesi iveres,ne ate fshat te thelle malor,banoret nuk e ndjenin kurre vapen.Duhej patjeter te kishe nje xhakete te holle kraheve.Dy femijete vegjel po luanin me njeri-tjetrin ne oborr dhe te qeshurat e tyre sikur e sollen ne vehte.Duhej te kishte kaluar ore aty, e mbeshtetur ne trungun e pemes ku shpesh paloste e shpaloste nje leter qe enxirrte nga gjoksi ,te dridhurat e te cilit i ndjente akoma, portashme me te lehta.Ishte hera e dyte qe vinte ne fshat,qe prej dites qe varrosen nenen.Kishin kaluar kater muaj kur njera nga motrat i lutej ne telefon se duhej te vinte patjeter ne fshat.Kembengulja ishte aq e madhe sa Xhema ishte e pa zonja t'i rezistonte.E tmerrshme,mendoi,duhet te bej perseri ate rruge ku kalojne vetem kuajt e gomeret.Si ia dalin ata njerez te shkrete!-Kam per te dhene dicka qe do te ndryshoje gjendjen tende shpirterore njehere e pergjithmone,i pati thene e motra,ndaj eja sa me shpejt Xhem.Nuk do te pendohesh kurre dhe te garantoj per kete.Te puth motra.Shihemi sa me shpejt.
O Zot,ne kthim,pas varrosjes te se jemes,pati menduar qe nuk do t'ishihte me keto rruge deri sa te asfaltoheshin,po kujt i qante zemraper keto fshatra valle!Dhe ja,nje udhetim tjeter drejt atij fshati te thelle ,tete ore memakine dhe nje ore e gjysem ne kembe,por kete here ishte dickatjeter qe nisi ta mundonte.Po perse e kishte fjalen e motra?Nukkishte asnje parandjenje.Dhe jani ishte aty,ne oborrin e shtepise.Nen hijen e arres.Motra ikishte dhene nje leter ne dore.-Kjo eshte per ne Xhem,me mire te them per ty moter.Lexoje dhe do tekuptosh shume nga kjo leter.Do te kuptosh nje jete qe iku.-Jeten e kujt…….por motra kishte mberritur ne deren e drunjte teoborrit pa e degjuar ate.E hapi letren.E palosi perseri por ishte epamundur te perqendrohej.Ndaj vendosi te gjente nje vend te qete,nenhijen e arres,ne nje qosh te oborrit .
"Te dashurit e mi!Femijet e mi te shtrenjte,femijet e mi te ndrojtur e te humburit ekesaj bote bashke me mua(them te humburit se ne kete mal ku jetojmevec te humbur jemi dhe na njohin vetem delet qe rritim dhe pemet qevezhgojne jetet tona ne cdo sekonde).Ju do te cuditeni kur te lexonikete leter,letren time te pare e te fundit per ju.Do te cuditenisepse do te thoni qe si nena jone paska ditur te shkruaj,nena juajanalfabete.Por ju shume gjera nuk dini engjejt e mi,as babane tuajnuk e njihni.Nen shikimin e tij te vengert ju ndoshta shihni diellinqe ka perenduar i lodhur ,atje ne majen e malit kur kullot delet dhee lini te qete ne krevatin e tij te drunjte pa u degjuar aspeshperima me e vogel,por nuk eshte ashtu,ai eshte hajduti i jetestime.Me vodhi gjene me te shtrenjte qe me perkiste vetem mua,ate qeune nuk dita ta mbroj sepse pata frike dhe ajo frike me ka ngujuarderi tani.Une nena juaj veremlie me tre brinje mangut,ju kam dashure ju dua sepse pertej frikes dhe denimit shihja nje drite qe membante te gjalle,dhe ajo drite ishit ju,drita ime e ylberte.Mosmallko babane tim,ti e embla Xhem qe te lash ne ate qytet te akulltate nate dimri.Aty mbeti pergjithnje gjysma ime,shpirti im.Nuk mundt'i harroj britmat e mia,britmat e tua ,te tmerrit qe po te lija,jokurre,sepse plage ne trup i kam akoma,plage qe zmadhoheshin cdo ditee tani jam katandisur ne nje pus plagesh.Lotet mos i kerko e bukuraime Xhem.Dielli i pameshirshem me ka rreshkur e djegur per se gjallie lotet u thane vite me pare,atehere kur iu dorezova fatittim.Xhem,ti nuk me ke dashur kurre dhe mos me duaj,por vetem per hirqe une jam nena jote qe mos qofsha,dua te falesh babaintim,ate "kriminelin" qe ti quaje gjithmone ne takimet tona terralla,sepse me mbajti mali skllave e liria e skllavit eshte aq sahapesira qe te lejojne zinxhirat,pra une mundesha vetem te ecja,cdodite nga nje hap te vogel me shpresen e humbur.Ju femijet e mi te tjere,pemet e mija te lulezuara,stinet e miashpresedhenese,neser kur te vdes une do te jem e lire,me e lire sekurre.Babi juaj perseri do t'ju shoh venger,por dua te zbulonidiellin e tij te mjere e me pas faleni sepse ai nuk dintec'bente,faleni ashtu sic do ta fal ne momentin tim te fundit,neheshtje,sepse falja eshte bekim(ndaj une po vuaj).Im ate me mori nga shtepia e xhaxhallareve te mi,ate nate dimri teakullt qe mbeti e shenuar ne shpirtin tim,e une akull jam akoma.Unekisha ne gji Xhemen,bardhoshken time te vogel,kur trokiti dera dhehyri si nje re e zeze im ate.Dy fjale me tha:"yt shoq vdiq,e vrane,ndaj ti nuk ke vend ne kete shtepi.Duhet te kthehesh ne shtepinetone ne mal".Une nuk kisha asnje te drejte te pyesja sepse e drejtaime vdiq diten qe une linda,as ta shihja ne sy,por thjeshta tendiqja hapat e tij,sepse ligjet ishin te tilla te dashurit e mi,tevrisnin dhe une kisha frike nga vdekja sepse doja te jetoja,ishavetem njezet vjec.Por Xhemen nuk e mora me vete sepse zakoni e donteqe ajo te qendronte ne shtepine e te atit dhe bashke me te mbeti dheshpirti im aty,ate nate te zeze qe me coptoi zemren dhe e zeza mendoqi gjithe jeten.Kur vajta ne shtepine e tim eti,une duhet te ruaja dhente.Kishim njestan te vogel sa per te nxjerre buken e gojes.Babai shiste ndonjedele te dobet qe s'mbahej ne kembe,ndersa nga te tjerat perfitonimqumeshtin,ku nena(njerka ime) pergatiste bulmetin.Une isha femija mei madh dhe detyrimet e mia ishin po aq te medha.U bera cobane.Medelet flisja e kendoja vaje,qaja e i lutesha Perendise qe te silltene gjirin tim Xhemen,bardhoshken time te mjere.Por nuk qe ethene.Ngushelimi im i vetem ishte flladi i fresket i malit,era elisave te gjate qe beheshin nje me rrezet e diellit.Me hidhej zemraperpjete kur kujtoja ulerimat e Xhemes time.Isha nje e humbur, edritheruar,ne kete bote te padrejte e krijuar nga ligje makabre.Nje dite korriku te nxehte zbritem ne qytet me babain per te shiturnje dele.Duhej te uleshim diku e te hanim dicka pas nje dite tegjate e te lodhshme ne piken e diellit ,e te gezuar qe delja jone ushit.Ne tavolinen perballe nesh qendronin te ulur kater burra dheflisnin me duar e me kembe me ze te larte.Ne nje moment syte e mi uperballen me syte e njerit prej burrave te tavolines.Kishte ndoshtakohe qe me shihte sepse veshtrimi i tij me pershkoi si shigjete tegjithe trupin.Ndjeva frike.Fillova te dridhesha si purteke.I ulasyte menjehere ne pjaten time.Shikimin e tij e ndjeja te me rendontembi fytyre.Afrova shamine me shume pas fytyres dhe mallkoja veten qefytyra me kishte tradhetuar.Ai burre ishte i frikshem.Me shpatullate medha,shume i nxire nga dielli dhe fytyra i dukej akoma me e zezenga tiparet e tij te zeza dhe syte e medhenj te zinj.Nuk durojaderisa babai te me urdheronte qe te ngriheshim.Kur dolem mora frymelirisht por frika nuk m'u nda deri sa me mori gjumi naten vone.Pasnje jave troket dera .Ishte koha e drekes dhe ishim mbledhur tegjithe prane sofres,une,femijet e njerkes dhe babai.Njerka hapideren dhe ne prag u shfaq nje burre.O Zot!Nuk po u besoja syve.Ishteburri i klubit ,ate dite kur hengrem buke me babain.Dicka i thanjerkes me ze te ulet dhe ajo I beri shenje babait te ngrihej.Te dyburrat kaluan ne dhomen e ndenjes.Me kishte zene paniku.Nuk dija kute futesha.Po c'donte ai burre ne shtepine tone?Me kishin zene tedridhurat e asaj dite dhe frika me kishte krijuar nje ngerc netrup.Pas disa oresh qe mua m'u duken nje shekull njerka me zuri perkrahu dhe me tha te shkoja ne dhomen e ndenjes ku ishte burri i zime babain.Po une pse?-e pyeta njerken.Sepse ka ardhur per ty!-m'upergjigj.Hyra dhe po qendroja ne kembe tek dera.Burri i zi me veshtrontengultazi,por kete here veshtrimi ishte i perzier me deshire dheinat.Dic po me thoshte zemra qe po ndodhte por mendimet m'i nderpreubabai.Tha qe burri i ardhur kishte ardhur per mua dhe kerkonte dorentime,por babai ia kishte dhene pergjigjen e tij duke i thene qevajza e tij akoma ishte ne zi te te shoqit dhe kishte nje vajze tecilen e kishte lene larg dhe se plaget e saj nuk ishin sheruarakoma.Por megjithate te pyesim dhe vajzen,kishte thene ne fund.Praduhej dhe mendimi im.Sigurisht pa mbaruar pyetjen im ate,une thashejo!Nuk e di por ndjeva nje clirim te madh kur burri iku nxitimthinga dera dhe e perlasi ate me zemerim,duke mermeritur neper dhembefjale qe nuk ia mora kuptimin.Trupi erdhi ne gjendjen emeparshme.Oh,tani isha e qete,e qete te isha ne mendimet e mia,atjene mal,duke kenduar e permallur per Xhemen time.Kaluan shume ditedhe biseda rreth burrit qe erdhi ne shtepi nuk u hap asnjehere.Njenate tek flija do te ndodhte dhe ajo qe ndodhi.Jeta ime do merrteperseri nje ndryshim tjeter,por me keq nuk kishte ku te shkonteme.Teksa flija ne nje dhome te vogel me dy femijet e vegjel tenjerkes papritur ndjeva trupin te me ngrihet ne ajer dhe nje dore temadhe e te ashper mbi buze.Shshshshsh……,me tha dikush ne vesh.Nese nxjerr ze, do te vras ty dhebabain tend!E njoha.Ishte zeri i burrit qe me kerkoi doren.Me shtrengoi fort dhepa u ndjere fare u gjendem ne oborrin e shtepise ku na prisnin dyburra te tjere.Nata ishte aq e zeze sa edhe nata qe lashe Xhementime.Po pse nuk me pushoi zemra ate nate e te mos shihja tmerrin qedo te me ndiqte!Me mbajti te mbyllur tre dite e tre nete ne nje dhome te vogel.M'uhakerrua ne fytyre qe nese une nuk do te pranoja fatin qe duhej teisha gruaja e tij,atehere ai do te vriste babain tim.Kercenimet etij dukeshin mese te verteta dhe une qaja,vetem qaja.Qaja per fatintim.C'po ndodhte valle ne shtepi?Po kur ta merrte vesh babai?Terhiqesha zvarre ne ate dhome te vogel te erret duke u endur nepermendime e lare ne lote kur babai u shfaq ne dere nje dite.Burri i ziqe tashme isha robina e tij,me zuri per krahu dhe te dy dolem nederen e jashtme ku po na priste im ate duke u dridhur.-Me ke rrembyer vajzen,i tha-Ketej e tutje do te jete gruaja ime sepse ajo erdhi me deshiren esaj dhe kete mund ta thote dhe ajo me gojen e saj.Babai me hodhi syte i tmerruar.I njeti tmerr na kishte pershkuar tedyve.Goja me ishte thare dhe nuk mundesha te gelltitesha.Kishafrike,frike per babain tim.-Bija ime,jane te verteta keto qe thote ?Ti e di qe ky eshte njekriminel?Uleriu kaq shume sa dhe tani qe po ju shkruaj me kumbon ne vesh zerii tij.-Eshte kriminel bije,te vret e s'te paguan.Me kane thene……me kanethene fshataret.Ka vrare shume!Zeri i tij tashme i mekur me ngjante me feshferimen e gjetheve terena teksa gervishtin ajrin ne renje kur mblidhen grumbull nen peme.Burri i zi qendronte ne krahun tim,krenar dhe as qerpiku nuk ilevizte.-Thuaj c'te duash,por kjo erdhi me deshiren e saj.Une nuk rrembejgra.Atehere mblodha te gjitha forcat per te thene dy fjale:-Po baba,une erdha me deshiren time!me zerin duke u dridhur.Nje shuplake shume e forte me ra mbi fytyre.Nuk e prisja.Po te mosme mbante krahu i burrit te zi,do te kisha rene perdhe.Syte m'uerren dhe toka rrotullohej nen kembet e mija gati te me perpinte teteren.Po c'isha une!Une…..nje qenje e dobet,e pafuqishme ku fatintim e vendosnin te tjeret.Femijet e mi te bukur e te shtrenjte.Ne kete shtepi ku jeni ju dheune,kalova nje jete me andrralla,e humbur mes te humburve.Rrita dyfemijet e tij nga gruaja e pare qe kishte humbur maleve pasi ishtecmendur,dhe nuk u gjend kurre.Thone qe e kishin copetuar ujqerit.Ubera skllave e tij,iu nenshtrova fatit tim te poshter e te zi.Nukarrita kurre ta dua se me largoi me shume nga Xhema ime e vogel,porjo shpirterisht,thjesht shuajti shpresen time per ta pasur dikurprane gjirit.E kam nje plage kaq te madhe ne shpirt sa do ta marr mevete dhe ne varr.Pllaka e varrit nuk do te jete aq e rende sa c'dote jete pengu im.Xhema ime,bardhoshka ime!Te dua shpirtja ime emjere dhe e pervuajtur.Jetimja ime e varfer.Pas kesaj letre,kur talexosh,nuk e di c'do te ndiesh por te pakten te me falesh,siasnjehere ne jeten tende beje zemren gur e me fal sepse jam q¸nia mee dobet ne kete bote te rrethuar me male pa fund.Nuk di c'kapertej,por neser do ta shoh!Perjetesisht Nena juaj qe ju do aq shume."
Ishte e lodhur.Syte pak te enjtur.Kishte qare.Dhe teksa qante loteti rreshkitnin neper leter.Disa here ishte frikesuar mos lotet ifshinin ndonje fjale.Kur kishte mbaruar,lemshi ne gryke i ishte bereme i madh dhe ndjente shtrengime te forta ne gryke.Ashtu e kishtekapluar gjumi,te lodhur e duke qare nen vete."Ah,nena ime e mjere,te te kisha dhe njehere ketu e te te shtrengojane gji.Te shtrengoje bardhoshken tende,nene.Po pjelle e kujt ishe moj nene qe duhej te vuaje kaq shume?"Lotet nuk i permbaheshin dot.Ajo duhej te qante per nenen,tedhembshuren e saj.E ndjente kaq prane kur shihte shkronjat neleter.Destina,e pamundur t'i shmangesh kur qellon te jetosh ne njevend ku pulat hane gure.
Sunday, October 08, 2006
Bota e Gruas Shqiptare-KEZE (KOZETA) ZYLO CIKEL POEZISH
PERJETËSIMI I LOTIT
E kam kërkuar lotin të gdhendet,
Në monument a ndonjë rrugë,
Se psherëtimat e lodhjes së emigrantit
Nuk mund të fshihen tutje në muzg.
Asnjeri s’ka vënë ujët në zjarr,
Edhe pse qielli me vraga loti,
Çan e bubullin mbi shpirtrat tane!
Hej skulptorë, poetë, piktorë,
Merreni lotin tim të kaltër,
E strukeni një çast në gjokset tuaja,
Se unë aty, pa dashur me ju,
Në burim Valbone do ta kthejë,
Lotin e kristaltë, sokakeve të mërgimit!
STUDENTEVE KOSOVARË
Në kujtim të demonstratave të 1981-it
Në zërat brenda zhurmonte e ardhmja,
Kishte kohë që vetërridhte papushim,
Si një meshë e mekur në kishat e zbrazta,
Kryente ritin e saj gjer në amëshim!
Në miturinë memece, rritej qyteti,
Nga intrigat e kohës, rreshtat e ndyta,
E vrisnin perdite te bukuren hyjnore,
Në vrasje kafenesh, me rrufitje të pista.
Papritur në terr, shpërthyen vullkanet,
Një shekull që zjenin, në vorbullën e tokës,
S’duruan dot hartën e gjymtuar,
Të bërë copë, në zyrat e Europës!!!!!!
Unë mësuesja e vitit të parë,
Në grup me studentët, lamë mësimin,
Në shenjë proteste me vëllezërit tanë,
Nga Atdheu nënë të merrnin bekimin.
Por s’ishte e thënë të mbaronte me kaq,
Gjaku i Kosovarëve, vazhdonte të rridhte,
Shurdh-memecët e botës së marrë,
S’donin të kuptonin, çfarë brenda kishte!
BEFAS…
Në atë kujtim të largët,
Befas papritur erdha,
Prekur nga lotët e shpirtit,
Që rigonin si vija,
Në skeletin e trupit,
Të dërrmuar nga koha.
Aty të gjeta, me letrën e bardhë,
Ku mendueshëm dridhje, duhanin,
Nën fiollat blu të tymit,
Treteshin mendimet e shkuara,
Rreth mureve të heshtjes lyer në të bardhë.
Si në kafaz dergjeshin,
Zërat e heshtjes,
Të kycur në portat e rënda,
Të kështjellave të hekurta,
Prodhuar nga mjeshtrit,
E gurit arbëror,
Për t’u mbrojtur,
Nga gurët e pagdhendur!
PEMA BESNIKE
Gjurmet e puthjes pema jone i ka ruajtur
Te fresketa, te pastra, fshehur nen rrenje
Thone se kjo peme ka shekuj qe ndodhet
Si dashuria jone, lisi I pangrene.
Te gjitha gjethet, tinguj feshferrime leshonin
Marroseshin dhe ato nga dashuria jone
Bashkohej dhe bilbili me zerin e tij
I dehur i teri nga puthja arome.
Cdo vit tek pema, nen zbehtesine e henes
Rreth trungut loznim syllambyzi perhere
Sekretet na i ruante me romancen tone
Si blerim dashurie, kthyer ne pranvere.
Nje furtune e madhe pemen e rrezoi
Rrezoi gjithcka…dru e shtepia
Po rrenjen me sekretin dot s’e shkuli
Priste puthjen tone, nente vjet nga uria.
FJALËT E TUA
Fjalët e tua
Të përdredhura i kam,
Nëpër honet e shpirtit tim,
Të fshehura, si dhimbje kronike,
Që natën kafshojnë,
Dhe ditën të qajnë,
Me lot krokodili,
Pa pushim!…
M’i fshive lotet…
M’i fshive lotët i dashuri im, m’i fshive,
Kur si rubin shndrrinin mbi supet e tua,
Nen zjarrin e puthjeve terreshin pa pushim,
Me afshet e zemrës, më pëshpërrisje të dua!
Ah c’mu kujtuan, në këtë natë vere,
Nën kupën e hënës, që më kundron nga larg,
Me të loz e qesh, e tëra si fëmija,
Sec më ndricon dhomën, po dhe atë prag!
Lermi, le të rrjedhin, prapë pa mbarim,
Përmbi buzët e tua, llavë e gjoksit tim,
Liqenin e mjelmave aty të krijojmë,
Me fijet e mëndafshit dashurinë, te mbrojmë!
Keze (Kozeta) Zylo, Manhattan
http://www.albanianliterature.org/writers/kozeta_zylo.htm
Copyright ©1999-2006 kzylo@yahoo.com All Rights Reserved
E kam kërkuar lotin të gdhendet,
Në monument a ndonjë rrugë,
Se psherëtimat e lodhjes së emigrantit
Nuk mund të fshihen tutje në muzg.
Asnjeri s’ka vënë ujët në zjarr,
Edhe pse qielli me vraga loti,
Çan e bubullin mbi shpirtrat tane!
Hej skulptorë, poetë, piktorë,
Merreni lotin tim të kaltër,
E strukeni një çast në gjokset tuaja,
Se unë aty, pa dashur me ju,
Në burim Valbone do ta kthejë,
Lotin e kristaltë, sokakeve të mërgimit!
STUDENTEVE KOSOVARË
Në kujtim të demonstratave të 1981-it
Në zërat brenda zhurmonte e ardhmja,
Kishte kohë që vetërridhte papushim,
Si një meshë e mekur në kishat e zbrazta,
Kryente ritin e saj gjer në amëshim!
Në miturinë memece, rritej qyteti,
Nga intrigat e kohës, rreshtat e ndyta,
E vrisnin perdite te bukuren hyjnore,
Në vrasje kafenesh, me rrufitje të pista.
Papritur në terr, shpërthyen vullkanet,
Një shekull që zjenin, në vorbullën e tokës,
S’duruan dot hartën e gjymtuar,
Të bërë copë, në zyrat e Europës!!!!!!
Unë mësuesja e vitit të parë,
Në grup me studentët, lamë mësimin,
Në shenjë proteste me vëllezërit tanë,
Nga Atdheu nënë të merrnin bekimin.
Por s’ishte e thënë të mbaronte me kaq,
Gjaku i Kosovarëve, vazhdonte të rridhte,
Shurdh-memecët e botës së marrë,
S’donin të kuptonin, çfarë brenda kishte!
BEFAS…
Në atë kujtim të largët,
Befas papritur erdha,
Prekur nga lotët e shpirtit,
Që rigonin si vija,
Në skeletin e trupit,
Të dërrmuar nga koha.
Aty të gjeta, me letrën e bardhë,
Ku mendueshëm dridhje, duhanin,
Nën fiollat blu të tymit,
Treteshin mendimet e shkuara,
Rreth mureve të heshtjes lyer në të bardhë.
Si në kafaz dergjeshin,
Zërat e heshtjes,
Të kycur në portat e rënda,
Të kështjellave të hekurta,
Prodhuar nga mjeshtrit,
E gurit arbëror,
Për t’u mbrojtur,
Nga gurët e pagdhendur!
PEMA BESNIKE
Gjurmet e puthjes pema jone i ka ruajtur
Te fresketa, te pastra, fshehur nen rrenje
Thone se kjo peme ka shekuj qe ndodhet
Si dashuria jone, lisi I pangrene.
Te gjitha gjethet, tinguj feshferrime leshonin
Marroseshin dhe ato nga dashuria jone
Bashkohej dhe bilbili me zerin e tij
I dehur i teri nga puthja arome.
Cdo vit tek pema, nen zbehtesine e henes
Rreth trungut loznim syllambyzi perhere
Sekretet na i ruante me romancen tone
Si blerim dashurie, kthyer ne pranvere.
Nje furtune e madhe pemen e rrezoi
Rrezoi gjithcka…dru e shtepia
Po rrenjen me sekretin dot s’e shkuli
Priste puthjen tone, nente vjet nga uria.
FJALËT E TUA
Fjalët e tua
Të përdredhura i kam,
Nëpër honet e shpirtit tim,
Të fshehura, si dhimbje kronike,
Që natën kafshojnë,
Dhe ditën të qajnë,
Me lot krokodili,
Pa pushim!…
M’i fshive lotet…
M’i fshive lotët i dashuri im, m’i fshive,
Kur si rubin shndrrinin mbi supet e tua,
Nen zjarrin e puthjeve terreshin pa pushim,
Me afshet e zemrës, më pëshpërrisje të dua!
Ah c’mu kujtuan, në këtë natë vere,
Nën kupën e hënës, që më kundron nga larg,
Me të loz e qesh, e tëra si fëmija,
Sec më ndricon dhomën, po dhe atë prag!
Lermi, le të rrjedhin, prapë pa mbarim,
Përmbi buzët e tua, llavë e gjoksit tim,
Liqenin e mjelmave aty të krijojmë,
Me fijet e mëndafshit dashurinë, te mbrojmë!
Keze (Kozeta) Zylo, Manhattan
http://www.albanianliterature.org/writers/kozeta_zylo.htm
Copyright ©1999-2006 kzylo@yahoo.com All Rights Reserved
Subscribe to:
Posts (Atom)