INTERVISTOI Vera PELAJ, GAZETARE NE RADIO BLUESKY, PRISHTINE
Blue Sky: Zotëri, Arapi! Urime për çmimin “Kurora e Artë”, që këtë vit iu nderuan në takimin e Strugës. Ju jeni poeti I parë shqiptar që nderoheni me këtë çmim. Si e pritët?
Fatos Arapi: Natyrisht me gëzim e prita. Jo aq tepër për emrin tim, se sa për poezinë shqiptare, e cila tashmë, mendoj se futet ose bashkërenditet edhe nga pikëpamja e vlerësimeve me bashkëshoqet e saja ballkanike dhe evropiane sepse poezia shqiptare me të vërtetë është poezi e fuqishme, e cila i ka kryer shumë mirë detyrat e saj ndaj vendit dhe ndaj poezisë. Po sigurisht tani, mendoj që me këtë rast, futemi edhe ne në analet e përgjithshme të saj dhe bëhemi si motër me poezinë ballkanike dhe me atë evropiane.
Blue Sky: Në vitet ’70-të, derisa u shemb “Rilindja”, njëra ndër shtëpitë botuese më të mëdha që ka pasur Ballkani, ka botuar disa nga librat tuaj, qoftë me poezi qoftë me prozë. A ju kujtohen titujt e atyre librave?
Fatos Arapi: Po më kujtohen, p.sh. librin “Kaltërsia” ma ka sjell vetë dorasi poeti kosovar Esad Mekuli, e redaktuar nga poeti Ali Podrimja. Pastaj vëllimi, I cili më ka bërë shumë punë, sepse në njëfarë kuptimi më ka shpëtuar, ka qenë vëllimi “Fatet”. Kjo përmbledhje prapë ka qenë e redaktuar nga miku im Ali Podrimja. Ka qenë një vëllim që më ka ndihmuar jashtëzakonisht shumë, sepse evidentone këtë poet të veçantë. Me autoritetet këtu, unë vazhdimisht kam qenë I kundërt. Jo disident në kuptimin dissident, por gati gati sa nuk i kisha prangat në duar. E vëllimi “Fatet”, m’i ka hequr prangat nga duart, për mendimin tim.
Blue Sky: Si poet, ju keni përcjellur rrjedhat e poezisë në hapësirën shqiptare. A mund të veçoni ndonjë gjeneratë poetësh?
Fatos Arapi: Për fat të keq, një pjesë e tyre, që më vjen shumë keq, nuk janw mw. Do tw veçoja Azem Shkrelin, I cili ka qenë një nga kulmet e poezisë shqiptare dhe I cili meritonte më shumë sesa unë çmimin. Pastaj ju nw Kosovw keni një plejadë të tërë poetësh. Unë nuk dua t’I përmend emrat sepse jam I bindur që do të harrojë dhe nuk është e drejtë që të përmend emrat, por poezia kosovare dha një ndihmesë jashtëzakonisht të madhe. Gjithashtu edhe këndej nga ana jonë ka pasur. Është plejada tjetër e poetëve të viteve ’60-të, dhe jo vetëm të viteve ’60-të, por edhe e viteve ’70-të, të cilët kanë bërë çka është e mundur për poezinë. D.m.th poezia, unë e thashë që në fillim dhe dua të kuptohen, që poezia shqiptarë I ka bërë detyrat historike të imperativit historik të saj, I ka bërë shumë mirë në ato kushte shumë të vështira, në të cilat është ndodhur.
Blue Sky: Kritika shqiptare, brezin tënd, e ka konsideruar si fillim të mbarë të fjalës shqipe. Brezi juaj, Agolli, Arapi dhe Kadare, keni kontribuar mjaftë në gjininë poetike. Ç’farë mendoni për brezat e rinjë?
Fatos Arapi: Dëgjoj shumë andej e këndej që janë pesimist këta që flasin rreth letërisë në përgjithësi dhe rreth poezisë. Por unë nuk jam pesimist. Unë mendoj se letërsia ecën. Po krijohen emra, po vijnë gjenerata të tjera dhe poezia nuk do të mbetet në mes të rrugës. Përkundrazi, me traditën që është krijuar tanimë dhe me tendencat e shumë llojshme të larmishme që janë krijuar me një teknologji krejt të re. Pastaj, fakti është që në përgjithësi letërsia shqiptarë tashmë e ka të qartë synimin e saj drejtë lirisë së njeriut, drejtë të drejtave njerëzore të njeriut, në përgjithësi sigurisht të kombit shqiptar dhe të njeriut shqiptar në veçanti, mendoj se është në rrugë të drejtë. Nuk duhet të jemi pesimist. Unë jam optimist. Natyrisht në moshën time dhe me sëmundjen që kam, nuk mund t’i ndjek të gjithë, por jam optimist dhe ata ecin, ecin…
Blue Sky: Prania e juaj vërehet edhe te disa poetë d.m.th janë ndikuar nga krijimtaria juaj.
Fatos Arapi: Është krejt normale ajo sepse në fillimet e veta, çdo poet është si puna e fëmijës, që do ta kërkojë dikë që ta marri për dore dhe ajo është krejt normale. Por, vjen një moment që ai e kupton që duhet të shkëputet nga dora dhe duhet të ec vet në këmbët e veta dhe atwherë fillon te eci poeti. Poeti nuk është gjë tjetër veçse është personalitet i tij, shpirt i tij dhe kultura e tij. Kështuqë, ai do ta gjejë vetëveten. Mos u shqetësoni nga ajo sepse është në influencën e këtij apo atij poeti, nuk ka rëndësi. Me kalimin e kohës ai do ta gjejë, nëse është poet, po e nënvizoj nëse është me të vërtetë poet, nëse ka lindur vërtetë poet, siç thoshin antikët latinë dhe nëse ka lindur vërtetë poet, ai do ta gjejë rrugën e vet. Nuk ka ndonjë gjë për tu shqetësuar aty.
Blue Sky: Në vitet ’70-tw, një grup shkrimtarësh iu kundërvuan realizmit – socialist. Teksti ishte “Vox clamantis in diserto – Zëri I humbur në shkretëtirë”. Pati shkaktuar shqetësime mjaftë tek ne. Te ju si është pritur, pasiqë ishin kohë të vështira?
Fatos Arapi: Tek neve ajo erdhi si një lajm, si një fenomen që ka ndodhur. Nuk ka pasur shumë rëndësi tek ne fakti se ç’farë bëhet. D.m.th, në këtë pikëpamje se ç’farë thoshnin teorikisht. Brezi i viteve ’60-tw, që erdhëm ne, më tëpër shikonim krijimet tona dhe mbështeteshim tek këto krijime duke lexuar poetët botërorë në përgjithësi dhe poetët dhe poezinë tuaj në përgjithësi. Ne shikonim më tëpër krijimet sesa anën teorike sepse ana teorike, tek ne ishte shumë e ndaluar. Ju kishit më shumë liri e poashtu edhe kritikët tuaj, kishin më shumë liri. Prandaj edhe sot e kësaj dite, inteligjenca e kritikës tek ju, është shumë më e fortë sesa këtu tek ne. Akoma tek ne nuk e kemi bërë kapërcimin e personaliteteve të mëdha, të vërteta e të fuqishme të kritikës. Nuk është se neve na kanë ndihmuar kritikët, por ne krijuesit vetë kërkonim dhe ne mbështeteshim vetë në krijimin tonë. Po e kemi dëgjuar atë “Vox clamantis in diserto – Zëri I humbur në shkretëtirë”.
Fatos Arapi: Vëllau i juaj Vllashi, është mjaftë i pranishëm në poezinë tuaj, ju keni shkruar edhe një libër për të. Ai ishte luftëtar në LNÇ, por fati deshti që ai të pësojë mu nga ata bashkëluftëtarw. Si duket edhe ju keni pasur mjaftë probleme nga qeveria e atëhershme?
Fatos Arapi: Po, kam pasur shumë probleme. Të flasim hapur, e kam pasur mbi kokë gjithmonë familjen Shehu, pra familjen e Mehmet Shehut e kam pasur gjithmonë mbi kokë. Por, megjithatë, në kushtet në të cilat kam kaluar, është për t’i thënë zotit, shyqyr që arrita në ditët e sotme, që arrita të jem gjallë.
Blue Sky: Ku vete letërsia shqipe sot?
Në çështjet e letërsisë, nuk mund të flitet kështu. Unë e kuptoj dhe dëgjoj gjithnjë ankime. Letërsia ka ligjet e veta dhe me një moment të caktuar, atje ku ti nuk e pret, del një talent, i cili bën sintezën, bën përgjithësimin e një plejade të tërë, e cila ka punuar. Shembull le të marrim vitet ’35. Nuk ka qenë vetëm Lasgush Poradeci, po në vitet ’35 këtu ka pasur një gjeneratë të tërë shkrimtarësh. Ka qenë Ali Asllani, ka qenë Asdreni, Fishta, pastaj të rinjtë Petro Marko, Nexhat Akiu, kanë qenë plotë, mirëpo në një moment të caktuar, poezia bën sintezënë e vet dhe del një talent I fuqishëm I cili sintetizon të gjitha këto. Kështu p.sh. një sintezë e tillë është edhe poezia e Lasgush Poradecit, e cila nuk mund të themi se përfaqëson të gjithë këtë gamë të madhe të poezisë shqiptare, që ekzistonte atëherë. Natyrisht Fishta ishte një Fishtë, Ali Asllani ishte një Ali Asllan, Asdreni qe një Asdren, Lasgushi një Lasgush, por sidoqoftë vëheshin sintezat, kështuqë nuk duhet të jemi pesimist në këto gjëra dhe nuk duhet t’i kërkojmë në letërsi përnjwherësh gjërat. Ato sinteza janë sinteza historike, historia I bwn ato zhvillime.
Blue Sky: A mund të shikohet letwrsia si në të kaluarën e copëtuar, pasiqë nuk ekzistojnë më kufinjtë në hapësirëën shqiptare?
Fatos Arapi: Jo, jo jo. Sot letërsia shqiptare mendoj unë, ka mundësi komunikimi, mundësi leximi. Gjithnjë e më shumë është duke u bashkuar, janë duke u shkrirë njëra me tjetrën dhe duke patur ndikime njëra mbi tjëtërn. Unë p.sh, shoh ndikime të ndryshme tek të gjithë poetët qoftë edhe tek vetevejta ime. Ndikohem qoftë edhe nga një poetë I ri, I cili më jep një figurë shumë të bukur p.sh në një poezi ec një figurë shumë e bukur, unë ndikohem menjëherë. Unë mendoj se poezia shqipe sot, i ka të gjitha kushtet që të eci bashkarisht dhe bashkërisht do të eci, s’ka se si ecën ndryshe.
Blue Sky: Sa është e pranishme letërsia shqipe në hapësirën evropiane?
Fatos Arapi: Pengesa e madhe është vetëm gjuha. Është gjuha që është një gjuhë e vockël dhe është një gjuhë ndoshta, ndoshta, e vështirë për t’u mësuar. Pastaj janë shteti dhe politika jonë, qw nuk I japin rëndësi fare problemit të përkthimeve kështuqë, përkthimet janë bërë monopol të disave, të cilëve të them të drejtën, unë nuk iu afrohem fare e as nuk u jam afruar ndonjëherë, as nuk do të provojë. Unë shikoj punën time por, letërsia shqipe si letërsi, është letërsi që ka personalitete shumë të fuqishme. Shkrimtarët shqiptarë, e kanë krijuar atdheun e tyre estetik tashmë. Shqipërinw estetike. Kjo është shumë më e rëndësishme sepse kjo do të edukojë brezat e ardhshëm, do të kalojnë këto tollovira që kalojmë neve tani, do të vijnë brezat e ardhshëm, e ata do të edukohen nga atdheu estetik. E nënvizoj ATDHEU ESTETIK, që kanë krijuar shkrimtarët shqiptarë me gjeneratat e tyre. Dhe këto gjenerata, e kanë bërë mirë, e kanë bërë me dinjitet, e kanë bërë me një kulturë të fortë evropiane, detyrën e tyre ndaj këtij atdheu estetik të tyre.
Blue Sky: Fërkimet në mes të krijuesve janë të pranishme. Si i shihni ju z. Arapi?
Fatos Arapi: Ajo është e natyrshme fare, as mos u trondisni fare. Që në kohët antike, Juvenali, poeti romak, thoshte “ Po ku ka në Romën e vjetër një kënd që nuk punohen pranga për poetët”? Edhe unë kam një poezi që them që “poetët lindin me pranga në duar…”. Poetët lindin me pranga në duar, por ata nuk i shohin prangat. Kjo është ana e mirë e tyre. Ata nuk i shohin prangat sepse ata ndjekin idealet e lirisë, idealet e humanizimit, idealet e njerëzimit, të poezisë së tyre, të anës së bukur, të harominsë, të dashurisë midis popujve, midis njeriut, të zhbirimit të shpirtit njerëzor, I cili është kaq i pasur. Kështuqë, edhe pse lindin me pranga në duar poetët, vazhdojnë punën e tyre dhe poezia vazhdon punën e saj. Megjithëse thonë të zhduket, jo andej e jo këndej, ato nuk janë asgjë, poezia do të jetojë sa të jetë njerëzimi.
Blue Sky: A kemi ne shqiptarët, kandidatë të denjë për çmimin Nobel për Letërsi?
Fatos Arapi: Këtu më vure në një pozitë jo të mirë. Këto çmimet janë nganjëherë fatet, janë momente komplekse, bile bile, ishte një tezë e madhe që thoshte se nganjeherë çmimet i zhvlerësojnë shkrimtarët dhe poetët, por nuk kemi çka ju bëjmë. Derisa ekzistojnë, ekzistojnë. Nuk di çka të them për ato punë.
Blue Sky: A mund ta përmendësh ndonjë nga shkrimtarët tanë, që ti do ta nominoje për këtë çmimim?
Fatos Arapi: Për çmimin Nobel? Ta nominoja unë? Nuk do të pranoja ta bëja këtë punë, jo se ka apo nuk ka. Mund të ketë, mund të mos ketë por, unë vet nuk do të guxoja dhe nuk dua që të merrem me këtë punë që të përcaktojë sepse për mua nuk ka shumë rëndësi.
Blue Sky: Diçka për fund?
Fatos Arapi: E para dhe e gjitha, të studiojnë vetëveten, shpirtin e tyre, ta kultovojnë shpirtin e tyre, ta bëjnë atë shpirt me të vërtetë një shpirt të një njeriu të epokës në të cilën jetojmë, epokë e cila është me të vërtetë shumë e zhurmshme, shumë e vrullshme, por që jep mundësi shumë të mëdha për zhvillimin e shpirtit njerëzor. Mbi të gjitha, ne shqiptarët, kemi nevojë të njohim vetvetën, të njohim historinë tonë, sidomos të kaluarën historike dhe të mos e ulim kokën para askujt. Por në të njejëtn kohë, të kemi dashuri, respekt, dinjitet për çdo njeri, për të gjithë. Për fqinjët, për njeriun në përgjithësi. Liri, njerëzi dhe dashuri midis njerëzve. Ky është mesazhi im.
Wednesday, April 30, 2008
Tuesday, April 29, 2008
Bota e Gruas Shqiptare- SUZANA KUQI-TREGIM
... Mamaja, Unë dhe Treni ....
Një kushërira ime thoshte : "Niset katunari dy orë
përpara për të zënë vend në tren e kur vjen fundi i ikën dhe treni
"Unë qeshja gjithmonë por të them të drejtën nuk e besoja. Ka vite që
kushërirën time nuk e shoh më, ka emigruar edhe ajo në Germani dhe nuk
i kam dëgjuar me qyfyret e saja por ajo që më ndodhi një ditë më bëri
ta kujtoja këtë frazë.
Duhej të ikja në Romë në ambasadën çeke pasi më skadonte
pasaporta. Meqë nuk e flas mirë gjuhën çeke thashë të marr mamanë me
vete. Mamaja jeton me vëllain tim , në të njëjtin qytet me mua por për
të shkuar tek ajo duhet të marrësh autobus. E biseduam këtë punë dhe
lamë ditën dhe orën që duhej të merrnim trenin. Unë që për natyrë nuk
jam dhe aq korrekte e gjithë jetën kam vrapuar për të kapur autobusat
apo trenat, nuk isha bërë akoma gati kur dëgjoj telefonin. Ishte
mamaja ime që më thoshte se po dilte nga shtëpia e po shkonte tek
stacioni i trenit. Pashë orën ne mur. Donte edhe dy orë të vinte treni
qe duhej të merrnim. Për të mos e filluar me llafe i them mamasë se
isha gati dhe po dilja nga shtëpia. U vesha shpejt e shpejt duke sharë
me vete pleqërine e mamasë sime që e bënte nganjëherë të pakuptueshme
e ju betova vehtes se do të duroja gjithë ç'do të më thonte e nuk do
t'i ktheja fjalë. Me vrap arrij tek stacioni i trenit. Kishim edhe një
orë e gjysëm kohë. U ulëm në bar e porositëm nje kafe. Mamaja po më
tregonte fill e për pe se ç'kish bërë tërë ditën e kaluar dhe atë
mëngjes, ç'kish gatuar , si e kish gatuar, si kish grirë qepën, si e
kish kavërdisur… Shihja me padurim orën. Një çerek ore para se të
vinte treni marr në telefon burrin e dashur për t'i thënë se pas pak
do të niseshim. Pastaj ja jap telefonin mamasë për të folur nja dy
fjale me dhëndrrin. Për habinë time të madhe e dëgjoj:
- Eh, ashtu jam , nuk jam dhe aq mirë, por fundja ka spitale
edhe atje ku do të shkojmë.-Nje vel pervuejtshmërie kish rënë fytyrës
së saj.
I rrëmbeva telefonin nga dora dhe i them :
-Kthehu në shtëpi se do të iki vetëm. Mangut e kam të bredh
spitaleve të Romës.
- Epo nuk jam mirë , kam ca rrahje zemre…
- Prandaj po të them të kthehesh në shtëpi – ja pata unë që
po zieja nga inati.
Atë kohe u afrua treni. Unë rrëmbeva çantën e renda pas tij. Pas meje mamaja .
- Suzi , po ky është treni …
Unë nuk ja vara dhe hipa. Pas meje dhe ajo. U ulëm ku na desh qejfi pa
parë numrat e vendeve. Vagoni ishte pothuaj bosh me përjashtim të nja
dy vetëve që po përgatiteshin për të zbritur në stacionin tjetër që
është fare afër. Hoqëm palltot , unë nxorra nja dy revista që i kisha
blerë në kjoskën afër stacionit të trenit, nxorra syzet e leximit e
fillova të lexoja. Prisja të më binte inati. Erdhi dhe stacioni tjetër
e ata dy njerëzit zbritën. Unë shfletoja revistat e nëna ime priste që
mua të më binin nervat, sigurisht që të kishte mundësi të m'i hipte
prapë. Kaloi kështu një copë herë e treni nuk po nisej. Kushedi ,
thashë me vete, po pret trenin me të cilin do të ndërrohet. Pashë një
burrë të veshur si faturino që hyri në vagon e bëra gati biletat. Ai u
afrua e unë ja zgjata .
- Ku do të shkojnë zonjat ?
- Në Romë – ja kthej unë.
- Keni ngatërruar trenin, - ma preu shkurt ai,- ky tren e
ka mbaruar itinerarin, tani qëndron këtu deri nesër në mëngjes.
Mua m'u ngritën qimet e kokës përpjete. Bobo, ç'do të bëja unë atje
deri të nesërmen në mëngjes. Kthej kokën e shikoj mamanë time. Nuk
kishte më atë pamje të përvuajtur të një të sëmureje që e shqetëson
zemra. Fytyra e saj shndriste si hënë pesëmbëdhjetëshe , si ata që jo
vetëm gëzojnë shëndet të plotë por u shkojnë të tëra fjollë.
- Mama, kemi ngatërruar trenin – i them duke menduar se
ajo nuk e kish kuptuar atë që na kish thënë faturinoja .
- E mora vesh , - ma ktheu ajo me buzën vesh më vesh, -
unë të thashë por ti nuk më dëgjove. Eshte faji yt.
Unë nuk po i besoja syve dhe veshëve. Atë moment desha ta haja të gjallë.
- Ju këshilloj të zbrisni,- vazhdoi kontrollori.
Rrëmbyem gjithë ato gjëra që kishim hapërdarë, veshëm palltot e
zbritëm Sapo vumë këmbën në tokë na ndaloi kapoja i trenit .
- Më vjen keq zonja. Treni juaj nuk ndalon në këtë
stacion. Ndoshta mund të jetë me disa minuta vonesë , provoni të
merrni një taksi e kthehuni në stacionin tuaj, mund edhe ta kap…
Nuk e mbaroi fjalën kur në shinat afër nesh kaloi me shpejtësi treni
që duhej të ishte i imi.
- Zëre se nuk thashë gjë , biletat janë të vlefshme edhe
për nesër. Provojeni ndoshta keni më shumë fat e nuk e ngatërroni .- e
mbylli ai dhe u largua.
Unë me kokë të varur e nëna ime me buzë vesh me vesh shkuam tek
informacioni i stacionit ku ndodheshim. Morëm vesh se kalonte një tren
tjetër për në Romë pas një ore e që për fat, kështu na tha burri në
sportel, ndalonte në atë stacion.Por mua më ishin prerë gjunjët e nuk
ndihesha mirë as nga trutë.
- Ikim në shtëpi mama , nisemi nesër.
- Sot! - ma preu ime më e nxorri paketën e cigareve e u
dystua në një stol.
C'më gjeti thashë me vete. Mora në telefon burrin e dashur për t'i
thënë që nuk ishim nisur ende por ai me të më dëgjuar zërin më thotë :
- U nisët më në fund? Rrugë të mbarë !
Mu deshën disa minuta t'i spjegoja se nuk isha nisur akoma . Por nuk
i futej në tru. Nuk e di në e kish kuptuar apo jo kur mamaja ma merr
telefonin nga dora dhe i thotë me ton triumfues :
- E ka fajin gruaja jote…
Më në fund treni tjetër erdhi dhe ne zumë vend e u nisem. Pak nga pak
tensioni im po binte e tek shikoja fytyrën e gëzuar te mamasë thashë
me vete se të paktën një të mirë e kish patur edhe kjo, kish prurë
mamanë time në humor. E përkedhela dhe e putha në faqe duke i
pëshpëritur në vesh se e doja shumë.
Suzi Kuqi
Imperia, 16 prill 2008
Një kushërira ime thoshte : "Niset katunari dy orë
përpara për të zënë vend në tren e kur vjen fundi i ikën dhe treni
"Unë qeshja gjithmonë por të them të drejtën nuk e besoja. Ka vite që
kushërirën time nuk e shoh më, ka emigruar edhe ajo në Germani dhe nuk
i kam dëgjuar me qyfyret e saja por ajo që më ndodhi një ditë më bëri
ta kujtoja këtë frazë.
Duhej të ikja në Romë në ambasadën çeke pasi më skadonte
pasaporta. Meqë nuk e flas mirë gjuhën çeke thashë të marr mamanë me
vete. Mamaja jeton me vëllain tim , në të njëjtin qytet me mua por për
të shkuar tek ajo duhet të marrësh autobus. E biseduam këtë punë dhe
lamë ditën dhe orën që duhej të merrnim trenin. Unë që për natyrë nuk
jam dhe aq korrekte e gjithë jetën kam vrapuar për të kapur autobusat
apo trenat, nuk isha bërë akoma gati kur dëgjoj telefonin. Ishte
mamaja ime që më thoshte se po dilte nga shtëpia e po shkonte tek
stacioni i trenit. Pashë orën ne mur. Donte edhe dy orë të vinte treni
qe duhej të merrnim. Për të mos e filluar me llafe i them mamasë se
isha gati dhe po dilja nga shtëpia. U vesha shpejt e shpejt duke sharë
me vete pleqërine e mamasë sime që e bënte nganjëherë të pakuptueshme
e ju betova vehtes se do të duroja gjithë ç'do të më thonte e nuk do
t'i ktheja fjalë. Me vrap arrij tek stacioni i trenit. Kishim edhe një
orë e gjysëm kohë. U ulëm në bar e porositëm nje kafe. Mamaja po më
tregonte fill e për pe se ç'kish bërë tërë ditën e kaluar dhe atë
mëngjes, ç'kish gatuar , si e kish gatuar, si kish grirë qepën, si e
kish kavërdisur… Shihja me padurim orën. Një çerek ore para se të
vinte treni marr në telefon burrin e dashur për t'i thënë se pas pak
do të niseshim. Pastaj ja jap telefonin mamasë për të folur nja dy
fjale me dhëndrrin. Për habinë time të madhe e dëgjoj:
- Eh, ashtu jam , nuk jam dhe aq mirë, por fundja ka spitale
edhe atje ku do të shkojmë.-Nje vel pervuejtshmërie kish rënë fytyrës
së saj.
I rrëmbeva telefonin nga dora dhe i them :
-Kthehu në shtëpi se do të iki vetëm. Mangut e kam të bredh
spitaleve të Romës.
- Epo nuk jam mirë , kam ca rrahje zemre…
- Prandaj po të them të kthehesh në shtëpi – ja pata unë që
po zieja nga inati.
Atë kohe u afrua treni. Unë rrëmbeva çantën e renda pas tij. Pas meje mamaja .
- Suzi , po ky është treni …
Unë nuk ja vara dhe hipa. Pas meje dhe ajo. U ulëm ku na desh qejfi pa
parë numrat e vendeve. Vagoni ishte pothuaj bosh me përjashtim të nja
dy vetëve që po përgatiteshin për të zbritur në stacionin tjetër që
është fare afër. Hoqëm palltot , unë nxorra nja dy revista që i kisha
blerë në kjoskën afër stacionit të trenit, nxorra syzet e leximit e
fillova të lexoja. Prisja të më binte inati. Erdhi dhe stacioni tjetër
e ata dy njerëzit zbritën. Unë shfletoja revistat e nëna ime priste që
mua të më binin nervat, sigurisht që të kishte mundësi të m'i hipte
prapë. Kaloi kështu një copë herë e treni nuk po nisej. Kushedi ,
thashë me vete, po pret trenin me të cilin do të ndërrohet. Pashë një
burrë të veshur si faturino që hyri në vagon e bëra gati biletat. Ai u
afrua e unë ja zgjata .
- Ku do të shkojnë zonjat ?
- Në Romë – ja kthej unë.
- Keni ngatërruar trenin, - ma preu shkurt ai,- ky tren e
ka mbaruar itinerarin, tani qëndron këtu deri nesër në mëngjes.
Mua m'u ngritën qimet e kokës përpjete. Bobo, ç'do të bëja unë atje
deri të nesërmen në mëngjes. Kthej kokën e shikoj mamanë time. Nuk
kishte më atë pamje të përvuajtur të një të sëmureje që e shqetëson
zemra. Fytyra e saj shndriste si hënë pesëmbëdhjetëshe , si ata që jo
vetëm gëzojnë shëndet të plotë por u shkojnë të tëra fjollë.
- Mama, kemi ngatërruar trenin – i them duke menduar se
ajo nuk e kish kuptuar atë që na kish thënë faturinoja .
- E mora vesh , - ma ktheu ajo me buzën vesh më vesh, -
unë të thashë por ti nuk më dëgjove. Eshte faji yt.
Unë nuk po i besoja syve dhe veshëve. Atë moment desha ta haja të gjallë.
- Ju këshilloj të zbrisni,- vazhdoi kontrollori.
Rrëmbyem gjithë ato gjëra që kishim hapërdarë, veshëm palltot e
zbritëm Sapo vumë këmbën në tokë na ndaloi kapoja i trenit .
- Më vjen keq zonja. Treni juaj nuk ndalon në këtë
stacion. Ndoshta mund të jetë me disa minuta vonesë , provoni të
merrni një taksi e kthehuni në stacionin tuaj, mund edhe ta kap…
Nuk e mbaroi fjalën kur në shinat afër nesh kaloi me shpejtësi treni
që duhej të ishte i imi.
- Zëre se nuk thashë gjë , biletat janë të vlefshme edhe
për nesër. Provojeni ndoshta keni më shumë fat e nuk e ngatërroni .- e
mbylli ai dhe u largua.
Unë me kokë të varur e nëna ime me buzë vesh me vesh shkuam tek
informacioni i stacionit ku ndodheshim. Morëm vesh se kalonte një tren
tjetër për në Romë pas një ore e që për fat, kështu na tha burri në
sportel, ndalonte në atë stacion.Por mua më ishin prerë gjunjët e nuk
ndihesha mirë as nga trutë.
- Ikim në shtëpi mama , nisemi nesër.
- Sot! - ma preu ime më e nxorri paketën e cigareve e u
dystua në një stol.
C'më gjeti thashë me vete. Mora në telefon burrin e dashur për t'i
thënë që nuk ishim nisur ende por ai me të më dëgjuar zërin më thotë :
- U nisët më në fund? Rrugë të mbarë !
Mu deshën disa minuta t'i spjegoja se nuk isha nisur akoma . Por nuk
i futej në tru. Nuk e di në e kish kuptuar apo jo kur mamaja ma merr
telefonin nga dora dhe i thotë me ton triumfues :
- E ka fajin gruaja jote…
Më në fund treni tjetër erdhi dhe ne zumë vend e u nisem. Pak nga pak
tensioni im po binte e tek shikoja fytyrën e gëzuar te mamasë thashë
me vete se të paktën një të mirë e kish patur edhe kjo, kish prurë
mamanë time në humor. E përkedhela dhe e putha në faqe duke i
pëshpëritur në vesh se e doja shumë.
Suzi Kuqi
Imperia, 16 prill 2008
Monday, April 28, 2008
Bota e Gruas Shqiptare- RAIMONDA MOISIU-LIRIKA DASHURIE
Ne perandorine e mimozave!
K u po te shpie?
Eja me mua dhe mbylli syte,
E di une se ku do te te shpie, lepurushi im i bindur,
Shtriu mbi bar!
Shtriu dhe hesht!
Mos mendo asgje,
Mos mermerij asgje,
Mire??....Ha – h a
Hahahaaaaaaaaaaa!
Celi syte…He, mo, celi!
Dhe me puth…
Ke turp te me puthesh?
Po na kane mbuluar floke te verdhe ,lepurushi im i bindur
Flake tej paqeten e cigareve
Ke hyre ne perandorine e mimozave
Te mimozave dhe te barit
Dhe…posiiiiiiiiiiiii
Dhe ne perandorine time
Do te besh cfar te them une
Une dua tani
Qe te me puthesh prap
Te me puthesh fort, shume, papushim!
Une sonte kam ditlindjen!
Tere bota eshte imja sonte!
Boten time e kam te mbyllur
Me hekura te florinjte prej lulemimozash
Une jam "kucedra" qe
E kam mberthyer skllavin tim
Mes ketyre hekurave
I kam shtruar nje postiqe te blerte prej bari
Dhe e urdheroj
Te me puthe
Aq sa jane yjet pertej perdes se mimozave!
E shikon se sa
Sy te dashuruar
Po na kundrojne keta caste i dashuri im
Ndersa po bejme dashuri?
Ku jane syte, the?
Po jane syte e yjeve, o budallai im i bukur!
Me shterngo shume
shuuuuumeeee
nuk ke fuqi me?
Te dhimbsem une?
Aman, te lutem
Mos keput asnje mimoze ,tere jeten tende
Po te lutem me shpirt
Beje kete per mua,
Sonte kam ditlindjen!
Shih sa zemerflorinjta jane mimozat
Te vetmet qe kane celur per ditlindjen time,
Cfar' do te bej sapo te zbardhe agimi?
E di?
Sa te filloje te zbardhe
Do te te shemtoj
Me te shemtuar nga bubazheli kam per te te bere
Te mos t’i hedhi syte asnje femer
Se
Sepse je i keq
Ty te nguliten syte e vajzave si te ishin blete
E ti
Nje lulemimoze
Do te te bej nje plakush te mjere
Te pakrehur
Te menduar
Qe heq kembet zvarre
Dhe…sapo te vije muzgu serish
Do te vi te te gjej vete
Ku te jesh duke menduar per ndonje pabesi
Ehe, te di une, te di
Po kush ta var, ore, se une
te kam bere bubazhel
Derisa te mbaroje magjia ime
Ajo mbaron, sapo
Une
do te te terheq nga dora
Drejt kesaj mimoze
Dhe ti
Brenda nje casti
Ke per tu bere serish Princ.
Lepurushi im i bindur
As mos te te shkoje ne mendje t’i leshosh syte nje tjetre!
Une kam ditlindjen time, sonte...
Per ate Zot askush nuk te ka dashur ne kete jete
Sa te dua une
Ikona ime!
Une nganjehere loz me ty
Te them lepurush
Se ti rri urte shume,
Shuuuumeeeee
Por jo sonte
Sonte kam ditlindjen!
Floket e tua...!
Nga kane rene keto floke ?
ofshana ate mengjes
Ylberi t’i kete sjellur, nga cepi i qiellit valle?
Ti shtrire nen kuroren e nje mimoze me vese
Dhe floket kacurrele – perqark si shtojzavalle
U shtriva dhe une, koken vura mbi floket e tu
Si permbi nje qylym te papare te Persise
Ti beje sikur flije , por qeshe me te madhe
Me mbulove me floket e grackes se dashurise
Gjith qielli me parajsen … gjith bota,…gjith pranvera
Ishin mbledhur atje ne kuleten e flokeve
Si sugar i pangopur nga arome e livadhit
buzet e mia shkonin neper lendine te gjoksit
Dhe diellin, dhe mimozen, dhe eren pranverore
Ma kishte zene krejt ata floke si atlas
Si nuk u ngop ky qingj i buzeve te mia
Nga cdo qelize e trupit - te syte si elmaz
Kur duart e mia ,ah!, keto duart e pafytyra
Zbuluan fustanin, si gjethe, qe fshehin nje manjole
Floket e tua u zgjaten, sa zgjat harku i Ylberit
Te tjeret te mos na shihnin bene nje tis te holle
Kur putheshim me zjarr nen kacuben e flokeve
E kur shterngoheshim me kembet e degezuara
Nje manushaqeze e vockel ,e kalter si syri yt
Si fluturze puliti petalet e gezuara
Buzet e mia – sugari qe kullotnin ne livadhin
dhe kembet kryqezuara si ngjyrat ne ylber
u stepen vec nje cast nga manushaqez e vogel
qe syri yt e lindi, ate cast …neper pranvere
Duameni...!
Duameni me shpirt
Sic ju dua edhe une me shpirt
Duameni,
edhe pakez me pak se sa ju dua une.
nuk ka gje,
Nuk ju dhimbsem?
Nuk jane dy buzet e mia te lyera me te kuq
eshte zemra ime qe po fjaloset me ty…
…me juve te gjithe
kete muzg.
Ju kurre nuk mund te dashuroni me kaq pasion sa dashuron nje grua
Une jam nje grua.
Mua me ka dashur babai po kaq
Sa do dhe ti vajzen tende
Perse sillesh keshtu me mua?
Ti behesh si femije duke luajtur me nipin tend
Ti je gati te japesh jeten per nipin tend qe po e hedh te llampa lart
Dhe qe te nduke mustaqet
Por ate
E kam lindur une
I kam dhene gji dhe e kam mbrojtur si nje ulkonje
Une, e vetmja princeshe mes meshkujve
Une
Nje grua.
Po kush te ka treguar perralla me shume ne femijerine tende
Se sa nje grua
Se sa gjyshja jote?
Perse me fyeni?
Perse me mashtroni per dashuri
Kur nuk keni rene ne dashuri me mua?
Perse me ben te te tradhetoj,
Ti, bote e dhunes mashkullore?
Akoma nuk e ke kuptuar qe une
Le gjysmen e ushqimit tim
Te gjumit tim
Te qetesise sime
Te krejt qenies sime
Per ty
Se te dashuroj
Perse me ben te te tradhetoj ?
Une nuk e kam ne shpirt hakmarrjen
Por me ka mbire nga kjo dhuna jote koketrashe
Bote mashkullore
Qe kujton…Ende kujton
Se je me e zgjuar nga une
Edhe ne flirtofsha nga hakmarrja per ty
Ta dish…Oh
Ti nuk ke per ta ditur kurre
Se ofshamat e casteve te ekstazes
Dalin qe nga pjesa kafshore e qenies sime
Por jo nga te rrahurat e zemres qe sapo eshte penduar
per hakmarrjen time
mjeshterore.
Kush di te gezohet me lulet e fustanit
Si une?
Po me lulet e kopeshtit, te ballkonit?
Shiko se cfar shalli te bukur qe kam vene rreth qafes per ty sot!
Kur ti po jepje frymen e fundit
Isha une
Nje grua ne spital
Qe te solla ne jete dhe nje here dhe ti
Me mendoje se ishte nje engjell i ardhur nga bota e qiellit.
Ti
Kur kalojme castet e nates se bashku
E thith trupin tim
Si nje bebi i pafaj
Ti
Me zbulon mua sekretet e shpirtit
Ti
Qe nga skalioni i pare i betejes
Qen ga perleshjet me bishat e pyllit
Qe nga kazma e rende dhe poshterimi i “presidentit”
qe te paguan me pak se sa ushqimi i qenit te tij
Ne oret e nates
Shkrihesh ne perandorine e nxehtesise sime,
Perse tregohesh i dhuneshem ndaj meje me pas?
Perse e ndan burrerine nga mashkullira jote?
Une e dalloj ne syte e tu kur me genjen dhe kur
Buzet e tua i leviz zemra
Ti me di mua nje qenie delikate?
Po une…ja qe jam delikate
Po eshte pjese e bukurise sime delikatesa
Pjesa me e bukur
Po ti
Perse kerkon ta fyesh delikatesen time?
Ufff, sa force qe paskerkam, korba , aq
Sa per te ngritur krye kunder brutalitetit tend
Qe llahtaris dhe muret e shtepise.
Une
Jam ende gjalle
Ashtu
E bukur
Duke dashuruar lulet dhe ngjyrat e bluzes , dallget e flokeve dhe te fustanit
Nuk mendoj se jam aq delikate
si thua?
Hena zemermire!
Po puthemi me afsh
Te dy, nen luleblire
Mes gjethesh ka hyre hena
e bardhe, zemermire
“Ndalojuni nje cast”
Eshte hena sikur flet
“Ma jep te kuqt e buzeve
te bej pak tualet
ja, me kete blirin tuaj
kam rene ne dashuri…
Do te kthej pas pak
Ju…puthuni perseri”
Nje gjinkalle s’ka gjume
Dhe kendon e merzitur
Mbase te dashurin
Me kot eshte duke pritur
Nje shkulme qiellore
E lehte si nje vegim
Si te qe dore e nates
Po zberthen gjoksin tim
“Per keto dy qershiza
qe celen kete cast
une i fal gjitha lulet”
tha bliri buzagaz
“ U thafsha me gjith lule
u thafsha ket pranvere
vec ato dy qershiza
t’i puth vetem nje here”
“ O bliri im, ter boten
e do? Me thuaj mua
ter pasurite e qiellit
t’i sjell, sepse te dua
po si ato qershizat
oh, nuk ka hene e bukur
i ka vetem AJO
qe ti nen gjeth ke strukur…”
Te kam tradhetuar vetem ne vargje...
1,
Ne nje lokal te vjeter
Me drita te zbehura
hyra te shuaj tradhetine
piva vere te kuqe
Syte s'e ndjenin pagjumesine
Zemres i bera gijotine.
2.
S'mbaj mend sa kam pire
Koken s'e ndjeja per dreq
Mesnata,po ish ndaj te thyer
Une pija,pija si e mpire
Befas dy syve te zinj u fola:
-Perse me shihni ashtu kursyer?!
3.
Ata sy te tmerrshem u zbuten
Puthjes sime s'iu bashkuan
Mua te piren vec me shihnin
M'u dhimbsen,ne tjeter bote me cuan
_Te lutem...mos pini me vere
Jam yti,yti pergjithnje!-me flisnin.
4.
Te lutem shpirt...mos pi me vere
Te kam tradhetuar vec ne vargje
Ndaj eja bashke te gdhijme
Jo ne kete lokal pa ndricim
Syte e tij dy yje zgjuar
Shpirtin me lehtesuan si asnjehere.
NJE AMANET PARA SE TE TAKOJ NENEN TIME
Shokeve dhe miqve te mi mergimtare-Leter mikut ....
Sa te zbres nga qielli I larget, do le pas rete me trishtim
Do te plas me lote te nxehte guret e bardhe te vendit tim
Me ka marre malli kaq shume, krejt si ty, o kurbetqar'
Vec kjo hene e zbehte e di, qe kaq here me ka pare
Duke qare.
Nuk e di , perse sgezoj dot, pse jam mbytur me trishtim?
Keto caste sapo erdha, ti po vuan, miku im
Ti me merr ne telefon :ne Atdhe, arrite sot?
Pas te qeshures se embel, une e di, ti permban lot'
Po, te thashe, do ta mbaj fjalen, para se te takoj nenen
Do vete tja coj dy lule asaj zemre qe ke lene
Qe ke lene diku ne Atdhe , mijra kilometra ndare
Qe ende lexon cfar shkruaje ti ¦ne dashurine e pare
Binte shiu litare-litare
Bjere e bjere,s´kish te pushuar
Une nje cast ne dritare
Tej veshtroja e menduar.
O Zot ! c´me zuri sonte syri
Neper shi Ai...Ai kish mbire
Pa cader ndodhej te bliri
Per vehten,jo s´kish meshire.
Pse u shfaqe sonte mekatar
Ne "tonin" vend me kaq ngutje
S´te mjaftoi ajo nate e "pare"
Kur me vodhe te shtrenjten puthje?!
S´harron kjo zemer e mjera
Vuajtjen nga nje tradheti
Nen kete blir' me te tjera
Ti vjel e vjel vec dashuri.
Per inatin tim u kendonte
Me afshe puthte syte e saj
Ndersa zemra ime lengonte
Pas perdes shkrehesha ne vaj.
Zbrita shkallet neper shi
Gjej vec nje fytyre te mjere...
Ai...I mekur s´di se si
Me veshtronte oh...si atehere.
Deshmitarja e rinise sone
Ah..ai blir' dege-florinjte
Drite i dha mbremjes se vone
Puthur buzet nen qirinjte.
Kur litaret shiu ndaloi
Puthja e tij s´kish me ze
Syte e mpikur mbi mua leshoi
Ajo zemer eh...nuk rrihte me.
Dashuri ne Shi! (Per Shen Valentin)
Sa "shekuj" ne kishim pa u pare,
Po prane njerit-jetrit na solli ky shi
Ky shi nervaprishur sikur njerezit perqark
Puth une
Puth ti.
Litaret e shiut po rrihnin me kamxhik
Keta vitet qe kishim humbur qe te dy
Njerezit nen cadra si kepurdha gjumash'
Me puthje mua,
Te puthja ty!
Vec llampa neoni si vajza lenesha
Se nata e shiut e erret, ish
Te shterngoja, me shterngoje
Puth une, puth ti
Vec nje plak se c’u ndal te cepi i bulevardit
Nen mimozen e celur po na shihte si skuth
A shi, a lote, ridhnin nga syte e plakut....
Une puth!
Ti puth!
Janar 2008. Shi e bore, furtune jashte!
PULEBARDHA
Kap kokën me dy duar
Këtë mëngjes të bardhë
…Ndërsa përpara syve
Kalon një pulëbardhë…
Përse dhe unë s’të putha
Përse?...qoftë dhe një herë?
Pulëbardha po kalon
Të gjejë tjetër pranverë
Ish gjysmë errësirë
E një tjetër bote, qetesi
Oh, bluzën si s’e zhvesha?
Veç shpirti im e di
Në zemër më përvëlonin
Dy buzët si mëndafsh
Tek mërmërinin : “Shpirt
më puth me tëndin afsh”
Më shihje si sheh nënën
Foshnja me përgjërim
Buzët te qafa derdhnin
Kaq lule – papushim
Gjer të vdes s’i harroj
Oh, vështrimet e tij
Përulur para meje
Ai, shenjti im.
Ashtu si Jezu Krishti
Shihte nënën e tij
Me ata sytë e zinj
Ai shihte gjinjtë e mi.
Këmbë njeriu nuk kishte
Dhe ishte gjysmë terr
Pse heshtën këto fjalë
Dashuri humbur në erë
“Qëndro edhe për pak”
Është thënë miliarda herë
Por ngjan apo nuk ngjan
Panvera me pranverë?
Tani …iku pulëbardha
Në qiellin e paanë
Distanca nga dritarja
Me dete e oqeanë
Me krahë pulëbardhash hëna…
E vështroj si e marrë
Muzgu si fëmijë i humbur
Ja …iku duke qarë
Muzgu i atij çasti
Shkoi e s’kthehet më
Veç rrahje zemre kish
Asnjë tjeter zë.
O det …ujra të njelmëta
Per jete na keni ndare?
O ujra blu pa fund
Veç hënën keni far
“Na pret të dy
Na pret të dy
Një gur
Një kryq
Mbi varr”
Kjo keshtjelle si perendeshe....!
Kjo keshtjelle si perendeshe.
Buze Jonit …gjith trishtim
Dora dores krejt te shtangur
Hyjme me te dashurin tim
Ngrihen pellumba nga dritaret
Per ne qiellin e paskaj…
Kjo ka qene dhome e haremit
Ku falej Ali Pashai
Ja, ketu e cvishte femren
Embelsisht, pak e nga pak
Dhe mbi trup te saj me mjeker
Lodronte ashiku plak
Kjo keshtjelle rreth me dallge
Qe tjeter perandori
Pa shpatare e pushkatare
Vec femra dhe dashuri
O Ali Pasha , sa njerez
Ke prere me doren e hekurt ?
Por si foshnje je dorezuar
Para nje gruaje te cveshur
Vec parfume dhe ofshama
vec muzike edhe dallge…
Ne harem , pa palle, i cveshur
pashai hynte si nje djall
Dhe falte margaritare
gjer i shteronte fuqia…
Por nje vajze e deshi shume
ajo ish Vasiliqia
“S’ti dua margaritaret
te flet shpirti im, besome
me ato gishtrinjte e fishkur
perkedhelme dhe shtrengome”
Keshtu tha Vasiliqia
dhe pashai gjith zjarr e afsh
e terhoqi te dysheku
mbushur i teri mendafsh
Por …nderroi mend kacaku
Ne dysheme shtroi dafine
Dhe atje, si e kish bere nena
U shtri me Vasiliqine…
Kaq puthje permbi dafina
S’kishin ndjere ato bedena
Gulc, ofshama, merrnin dallget
Nga Ali Pashe Tepelena…
…Tani syte i dashuri im
shtangur mbi hiret e mia…
Mermerin “ O Yll, me e bukur
Me je nga Vasiliqia”
U therres cafkave lodertare
Kete cast te une te vijne
Vec te sjellin neper sqepe
Secila nje gjeth dafine
Vijne cafka dhe guguce
Nga dafinat neper breg
Hena sjell arome qe nuset
I sperkatin ne gjerdek
Eshte dite per dashuri
buze Jonit, eshte maj…
Shkojne ofshama neper dallge
por s’jane te Ali Pashait…
O dashnore qe endeni botes
Lumturine ketu e gjeni
Oh....c'ia dinte dashurise
Ai... Ali Pasha Kajmeni
UNE E DUA EREN!
O , sa romantik qe eshte I dashuri im
Me shikon vec te syte, skuqet perhere
Po une kam nje mike,
e therres me te hedhur te flokeve
quhet ERE
Vjen “laxarela” ime qe nga maja e plepave
Thesaret qe fsheh bluza ime pranverore
I zbulon lehte
Sikur s’e ka mendjen
Ai zbardhet ne fytyre si lulebore
Po era s’ndjen te ngopur, pa e care koken
Fundit tim te care ia cel palen
Atij I vjen turp te veshtroje atje
Po syte I hedh vjedhurazi
Buzeve I ngaterrohen fjalet
Por era zemerbardhe zgjat krahet e vet ajrore
Une mermerij “sa e lumtur jam prane teje!”
Si shtjelle ajrore nga perrallat e njemije e nje neteve
Ajo na rremben, na fsheh ne qiell
Mu pas nje reje
Kur nis ERA te zbuloje gjoksin tim
Mbi rene e bardhe , te bute , si nje gemushe
dhe mes te cares se fundit tim ngjyre all
me buzet flake me puth…me puth…me puth…
era largohet…
Shkon te gjeje dashnore te tjere
Ne na le vetem fshehur te ajo re
Dhe vjen papritur…kur ndersa nuk e kam mendjen
Ai – te gjoksi im…ne gjume…me puth ende.
Raimonda Moisiu Hartford CT,USA
19 mars 2008
Jashte fryn nje ere , nje fllad pranveror !
Si krah engjejsh pertej reve....
Mbreme kur me zuri gjumi te mbytur ne trishtim
Ca gishtrinj te fshehte po perkedhelnin trupin tim,
O Zot! Mes tendes se qerpikeve te perlotur
Te pashe ty, shpirti im…dhe syte e tu te ndrojtur
Une beja sikur po flija por…kur s’po duroja dot
Syte cela … t’u sula, te perqafova fort –fort
Tek dihatje ,me puthje ngado , eger, papushim
“E mbajta fjalen, erdha”, me thoje , I dashuri im
Neper nje serenate te embel, carcafet flakem tej
Krevati i vetmise sime u kthye ne fushbeteje
Me gulc me pyesje perse grindesha me vete ne gjume
“Vec nje vershellime, nje sy dhe ja, te vija une”
Si plage dashurie keto puthje ne erresire
Te vetmet plage qe s’nderrohen me livandon me te mire
Mua me tmerron, me dridh cdo lufte, cdo beteje
Sa e embel kjo me ty, mbi shtrat, carcafet tej
“Cfar po ben” mermerita, po ti asgje nuk ndjeve
krahe engjejsh po na shpinin te dyve pertej reve.....
Kete nate ...e vetmuar...
Kete nate ndihem e vetmuar
Thelle ne shpirt erresires tretur
Ne shtrat çarçafet jane larguar
Si hije dy duar mbi trup prekur.
Ato duar gjithe kallo ishin
Ne fytyren time diç’ kerkonin
Prane buzeve butesisht shkisnin
-Shshsht,jam une !-syte e tij thonin.
E njoha ishte Ai vertete
Te njejtat dihatje edhe puthje
Ne tjeter bote une e shkrete
Lare ne lote e s’beja tutje.
E mbajta fjalen,te erdha !- me the
Dhjetra hije me silleshin perqark
Gjithe ç’kishe ne shpirt tek une dhe
Si naten e fundit atje ne park.
Dje nje vershellime na bashkonte
Per shtrat zjarret qe s’njihnin thellime
Brenda meje nje thirrme kumbonte
“Te dua,te dua,o shpirti im !”
Kete nate ndihem e vetmuar
Thelle ne shpirt erresires tretur
Ai qe desha ka shkuar
Mbi trupin tim endrat kane mbetur.
Bore ne parkun e dashurise!
Parku Elizabet me bore eshte mbuluar
Pemet me bore te bardhe si shpirti jane renduar
Dhe dielli qe nga rete nxjerr sycken si nje sise
Ne Parkun Elizabet , parkun e dashurise
Te gjuaj me bore ne shpine, ne bark, ne gushe
Ti si nje re debore vervitesh te me puthesh
Qeshim e shterngohemi nje trup permbi bore
Ne Parkun Elizabet, kjo bore si akullore,
***
Elizabeta, vall, kush te kete qene, s’e di
Me siguri eshte plakur a ka vdekur tani,
Kushdi sa te ka dashur,dikush Elizabete
Me shpirt,me cfar' ka pasur,ne kete e ate jete,
Te dhuroi nje park me mire se sa para
Te vijne vec dashnore ,ketu,dashnori tha ,
Dhe deshi vec nje puthje, vec nje, atje…ne buze
Dhe te ka pare ne sy,si te shihte vete Muzen
***
Vec me ty e me boren dua te luaj sot
Dhe te bej dashuri, asgje tjeter ne bote
Vetem me ty …me ty…me ty…qe te dua sa jeta
Le te jete deshmitare kjo bore ..dhe Elizabeta
Dhe dielli qe nga reja nxorri sycken si nje sise
......Ne Parkun Elizabet.... Parku i dashurise.
Raimonda Moisiu Hartford Ct USA.....Parku Elisabet ,prane shtepise sime i cili ka nje bukuri madheshtore eshte mbuluar me bore! Mars 2008
Raimonda Moisiu Hartford CT USA,Mars 2008
Wednesday, April 23, 2008
Bota e Gruas Shqiptare- ALBANA MELYSHI LIFSCHIN-TREGIM
Stina e vetëvrasjeve
-Kjo ka ndodhur vite më parë në qytetin tim-
Pranvera atë vit erdhi që në janar. Mimozat çelën duke mbushur me aromën e
tyre gjithë qytetin. Ata që punonin nëpër zyra, kur vinte ora e drekës nuk
nxirrnin më mbi tavolina bukët e mbështjella me qese plastike, siç u qe bërë
zakon, por i bënin telefon njeri tjetrit e ja mbathnin tek kodrat e qytetit.
Shefat bënin sikur s'dinin çbëhej. Edhe vetë ata i kishte zënë pranvera e
parakohëshme. Reth orës një pasdite i vinin çelsin zyrës e ktheheshin në tre
pa një çerek, domethënë pak para mbylljes së orarit zyrtar. Në orën tre
pasdite bulevardi i madh mbushej me punonjës që dilnin nga puna. Gratë e
vajzat mbanin në duar buqeta mimozash dhe ecnin si të goditura nga dielli.
Studentët vështronin të çpërqëndruar nga dritaret e universitetit e mjaft
prej tyre pa kurrfarë takti gjatë kohës që pedagogu spjegonte, hidhnin sytë
tek ora si për t'i thënë "hajt, jepi shpejt". Me të rënë zilja merrnin për
nga kodrat e liqenit. Gjimnazistët që e kishin shkollën e tyre në fund të
qytetit bënin të njëjtën gjë. Pranvera e atij viti qe vërtet marramendëse.
Fjala që orët e fundit nëpër shkollat pothuajse nuk funksiononin fare shkoi
deri në ministrinë e arsimit. Nxënës, studentë e mësues qenë çthurur. Orët e
planifikuara për ekskursione e kishin kaluar limitin.
Kjo vazhdoi deri atë ditë kur u mor vesh se Anila Shpati ishte mbytur në
liqenin artificial.. Vajza ishte në vitin e tretë të shkollës së mesme. Nuk
qe nga ato që binin në sy. Ishte e nivelit mesatar, e heshtur dhe e
mënjanuar. Trupin e saj e kishin nxjerrë nga liqeni në mbrëmje. Autopsia
zbuloi sekretin e vajzes: kishte qenë shtatëzënë! Në fillim këtë e mori vesh
një mjek, mik i afërt i familjes, i cili bëri çmos që fjala të groposej
bashkë me vajzën. Por sekreti kishte dalë vjedhurazi nga spitali, më shumë
nga shokimi qe kishte shkaktuar ky lajm. Askush s'mund ta mendonte një gjë
të tille për Anila Shpatin. Papritur vajzat e klasës së saj u mblodhën kokë
më kokë e përpiqeshin të zbulonin misterin e Anilës. Por nuk ishte e lehtë.
Vajza s'kishte patur asnjë shoqe të ngushtë që t'i rrëfehej. Nga që ishte
natyrë e heshtur, ajo nuk ngjit'te me asnjë. Madje për vajzat edhe fakti që
Anila s'paskësh qenë e virgjër, dukej fare i pabesueshëm. Kush kishte qenë
vallë i dashuri i saj?
- Ajo s'ishte as e bukur, tha dikush me zë të ulët .
-Unë sinqerisht nuk e di ç'është virgjëria, kishte thënë papritur Viola, një
kaçurelse që qeshte tërë ditën.
–Mos më shikoni ashtu, vërte nuk e kuptoj! Madje e kam frikë. Unë as e kam
idenë fare a jam e virgjer apo jo. Ja, e di ti ? I u drejtua ajo Shpresës,
nga e di? Shpresa u skuq.
- Deri sa s'kam shkuar asnjëherë me asnjë djalë, patjetër që e virgjer jam.
-As unë s'kam shkuar, por thonë se një vajzë u çvirgjërua pa dashje.. tha
dikush. Ato kthyen kokën.. Nila kishte hyre pa pritur në bisedë.
–Si padashur?
-Ku di unë! Thonë që është vetëm një cipë e hollë, si cipë qepe...dmth duhet
të jetë një gjë shumë delikate. Po sikur të ulesh padashur, ta zëmë, në
ndonjë gardh me majë?
Vajzat mbetën duke parë njera tjetrën të heshtura me sy gati të zgurdulluar
nga ajo pyetje sikur të gjitha papritur po dyshonin në virgjëritetin e tyre.
Marianës iu kujtua Vito Juvara i filmit italian' Gruaja më e bukur në botë"
që sapo kishin parë. Ai kishte thënë: E ç'farë pasurie tjetër mund t'i
sjellë vajza burrit natën e martesës, përveç virgjërisë?
Pas varrimit të Anilës, hija e saj i ndiqte vajzat çdo ditë. Edhe djemtë. As
ata s'ishin në gjendje të vinin gishtin se cili kishte qenë i dashuri i
Anilës. Për një gjë ishin të sigurtë, që ai nuk ndodhej në klasat paralele
dhe ndoshta as në shkollën e tyre.. Ca kohë vajzat e djemtë u bënë të
heshtur. Madje nuk bënë as mbrëmje për 7 marsin. Klasa atë ditë vërtet u
mbush me buqeta mimozash për mësuesit , por askush nuk përmëndi mbrëmje
tematike dëfrimi si zakonisht. As mësuesja vetë. Pasdite, pastruesja kishte
gjetur një degë të madhe mimoze të lënë në një nga bangat e fundit. E
kishte marrë në dorë e kishte hyrë në dhomën e mësuesve.
-Gjeta këtë në klasën e 10-te B.
–Ku e gjete?
-Tek banga e fundit, pranë dritares-tha pastruesja.
Mësuesja u pre në fytyrë.
-Banga e fundit pranë dritares? Je e sigurtë?
-Po, - tha pastruesja duke e lënë degën e mimozës mbi tavolinë .
Kishte qënë banga e Anilës. Që pas vdekjes se saj, shoqja e bangës ndrroi
vend, dhe banga mbeti bosh. Askush s'u ul më në bangën e fundit pranë
dritares. Dhe mësuesja kujdestare s'i kishte thënë askuj të ulej aty. Vetëm
sa herë që bënte apelin kur i afrohej emrit të Anilës instiktivisht ngrinte
syte nga banga bosh.
Doli marsi dhe në hyrje të prillit një lajm tjetër tronditi tëre qytetin.
Lejla Xhemali, ishte hedhur nga kati i katërt i pallatit ku banonte . Kishte
rënë mbi shtyllën e një neoni. Madje shenjat ishin ende atje, llamba e thyer
e koka e shtyllës zbuluar krejt. Njollat e gjakut dukeshin rrëzë shtyllës.
Qyteti atë ditë përjetonte një tmerr të vërtetë. Kujtimi i Anilës qe sapo
kishte filluar të zbehej në bisedat e njerëzve, u rikthye përsëri. Nuk
kishte dyshim që edhe Lejla duhet të ishte bërë viktimë e një histoie
dashurie .. Prindërit të tronditur filluan të merreshin me vajzat e tyre,
por ato zunë të lidheshin më shumë me njera tjetrën e më pak me prindërit.
Shkonin tek njera tjetra me shkak për të mësuar për provimet e fundvitit dhe
askush s'ishte i sigurtë nëse vërtet studionin apo kishin rënë në bisedat e
pafund të kohës së përzishme. Në funeralin e Lejlës shkoi i tërë qyteti.
Autobuzat e varruesve që s'kishin të mbaruar kishin bllokuar daljen e
qytetit. Varrezat u mbushën plot me njerëz, gjimnazistë e studentë të
shkollës së lartë, punëtorë e intelektualë, miq të familjes, motrave e
vëllezërve të Lejlës.
Në të ngrysur, kur autobuzat me njerëz kishin zbrazur varrezat dhe qyteti
kishte ndezur dritat, tek varri i freskët roja pa nje djalë të gjatë që qe
ulur në gjunjë e po qante. E njohu. Ishte basketbollisti më i mirë i
qytetit. Mbeti pa gojë. Të nesërmen lajmi u hap nëpër të tërë qytetin.
Sportisti ecte rrugës i kërrusur i përcjellë nga qindra vështrime. Si ishte
e mundur? Ai ishte edhe i martuar! E shoqja priste një fëmijë! Nuk ka se si!
E megjithatë roja e kishte parë tek varri i Lejlës duke qarë. Duhej të
kishte qenë pikërisht ai për të cilin vajza vrau veten….
(c) Albana Lifschin (vazhdon)
Nentor, 2007
Tuesday, April 22, 2008
Bota e Gruas Shqiptare- SUZANA KUQI-POEZI
Thuamë…
Thuamë
në më ëndërron akoma
në se jam përsëri në ëndrrat e tua
në mendon ndonjëherë
ashtu, i zënë në befasi
atëherë kur më pak e pret
për mua…
Thuamë
në ëndërron akoma sytë e mij
flokët e mij të lagur nëpër shi
buzëqeshjen time të trishtë
kur u ndamë atë ditë me qiell gri…
Ti më thuaj
ani se nuk ka më kthim…
Do të guxoj të vij pranë teje
në ëndrra
e kokën në jastëk
ta vë me ty
Të të kundroj me ëndje
edhe pse të mbyllur do të jenë
ata sy
E do të të puth
me puthje të lehta si ajri
Do të të mbeshtjell në krahë
ashtu si qiellin
pështjell drita e diellit
Do të të pëshpëris ne veshë
fjalë të ëmbla
nën tingujt e argjendtë
të violinave të hënës
e do të zbras në to
tërë mallin e zemrës
E pastaj do të iki me
dritën e parë të mëngjesit…
Imperia 17 prill 2008
Mall…
Të erdha pranë
një urim për ditëlindje
të marr o im atë.
Me hapa të lehtë e të mendueshëm
që trishtëm masin trishtimin
e këtij vendi
Ku të njëjtat fytyra,
me të njëjtën mënyrë
të shohin
Ballin mbështes
mbi gurin e ftohtë
si dikur mbi ballin tënd,
e në shpirt
diçka shumë, shumë,
më dhëmb.
Mendimi mundimshëm
kërkon të çajë kufijtë,
të hyjë thellë në tokë,
të fluturojë lart në qiell,
e të kridhet ne pafundësi
prej nga kthehet kujtimi yt
që trishtem, dhimbshëm, por ëmbël
mbështet buzët në ballin tim
duke më dhënë si dikur
Të ëmblin urim
Sublime
Krijesa ime e embël dhe e vockël
bërë prej mishi e gjaku
me dashuri e ëndrra ngjizur
përmes dhimbjeve lindur
delikate dhe e brishtë
e bukur deri ne mallëngjim
aq sa më lë pa frymë…
Të marr ndër duar
e në këtë moment
kuptoj sa të ngjashëm
e të ndryshëm
jemi me zotat
të ngjashëm
sepse himnin e pavdekshmërisë
këndon frymëmarrja jote
të ndryshëm
sepse për ty
drita e syve të mi
per të të mbrojtur
veten time
do të gozhdoja në kryq…
Imperia , me 8 mars 2008
Bota e Gruas Shqiptare- MIRELA BOGDANI-Radio BBC Bisede
Per te interesuarit, me poshte eshte nje interviste e Dr.Mirela Bogdanit ne nje program debat ne radio BBC Londer,me daten 21 Prill, rreth temes "Shqiperia me syte e diaspores" dhe mbi ceshtjen e shumediskutuar "Brain-Drain".
Per ta degjuar biseden, ju lutemi klikoni tek linku me poshte:
http://www.bbc.co.uk/albanian/radio/aod/albanian_aod.shtml?albanian_forum
Please click on the link above to listen to an interview of Dr.Mirela Bogdani, currently sitting at Oxford University, in a programme-debate,on April 21-st, 2008, held at the BBC Radio, London, on the topic "Albania in the eyes of Diaspora" and "Albanian brain drain".
Thank You
Per ta degjuar biseden, ju lutemi klikoni tek linku me poshte:
http://www.bbc.co.uk/albanian/radio/aod/albanian_aod.shtml?albanian_forum
Please click on the link above to listen to an interview of Dr.Mirela Bogdani, currently sitting at Oxford University, in a programme-debate,on April 21-st, 2008, held at the BBC Radio, London, on the topic "Albania in the eyes of Diaspora" and "Albanian brain drain".
Thank You
Saturday, April 19, 2008
Bota e Gruas Shqiptare- MERITA BAJRAKTARI McCORMACK -ESSE
Komente:
Suzi shkruan:
E dashur Merita , e lexova shkrimin eshte interesant e ne te njejten kohe me vlere , ke kapur nje teme te vlefshme per te diskutuar. Mesova se ke nje vajze qe ka hyre ne moshen e adoleshences. Po te te them vetem nje gje, je akome tek fillimi e vite te veshtira te presin perpara . Une flas nga pervoja , nena ime edhe se ishte e huaj , rrenjosi brenda vetes zakonet shqiptare aq shume sa babai im i ndjere qe per mua ishte dhe mbetet njeriu me i mire qe kam njohur ndonjehere thoshte me te qeshur,: eshte bere me shqiptare se shqiptaret . Kete e them per te spjeguar se jam rritur me ato zakone te ngurta ku fustani duhej te ishte poshte gjurit etj etj, Problemi qendron tek femijet tane. Tani vajza ime i ka mbushur te njezetat e eshte qetesuar disi e jemi perseri mike e shoqe te mira, por te betohem ate qe me ka bere te heq e te kaloj keto vite nuk do ta harroj. Ishte nje beteje e perditeshme, te veshurit , te krehurit , truku , menyra se si duhej te fliste etj , pasi ti e din mire se sa kerkuese jemi ndaj femijeve tane, i duam te perkryer . Le pastaj studimi . Mua me vinte turp te bija nota te keqia ne shtepi, edhe kur merrja nente skuqesha kur ja thosha babait. Nejse.Mbaj mend se sa her e kam kthyer vajzen mbrapsht dhe e kam detyruar te nderrohet kur shkonte ne shkolle. Mbaj mend se pasi iku nje muaj ne Shqiperi tek halla e vet , e une dola ta prisja tek treni qe kthehej u tmerrova me ate maske truku qe kish ne fytyre ai engjelli im. Sapo kish mbaruar klasen e tete, nje muaj pa mua dhe ja... m'u deshen muaj te tere per te punuar me te. Qaja nga inati dhe se me vinte keq kur e shikoja te lyer ashtu.Le te mos flasim pastaj per shoqet qe mundohesha t'ja seleksionoja. Tani eshte rritur , ka filluar Akademine nautike ne Genova , eshte bere goxha vajze e sa here kur kujton diskutimet tona qesh , me kerkon falje e me jep nga nje te puthur ne faqe. Per fat te mire a te keq ato shoqe qe une nuk ja pelqeja kane marre rruge te keqe dhe ajo nuk i frekuenton me. Me ate ja hodha , tani jam ne lufte me djalin, eshte tetembedhjete vjeç e une jam gjithnje me gjak te ngrire. Por me shpresen tek Zoti besoj se do te behet i mire dhe ai. Megjithese tani kam nje dyshim te vogel, ndoshta ajo e kembengulur qe beja me shume me ka prishur pune se sa me ka ndihmuar. Te besh prindin nuk eshte aspak e lehte dhe nuk ka receta, çdo femije ka karakterin e personalitetin e tij. Por kjo moshe e adoleshences qe ketu ne Itali e quajne "mosha e gomarit" zor se kalon lehte. Ju uroj pune te mbare tere nenave ne edukimin e femijeve te tyre.
Auzana K,Imperia Itali
THJESHT dhe BUKUR - KAQ MJAFTON
Speciale dedikuar vajzave dhe grave.
Nga Merita Bajraktari-McCormack
18 Prill 2008
Bashkëshorti im dhe unë ,si çdo çift tjetër prindëror mundohemi të rrisim tre fëmijët tanë ashtu si është më mirë për ta, sipas gjykimit tonë, por edhe sipas traditave tona familjare si dhe brenda mundësive financiare apo kushteve në të cilat ne jetojmë. Jam e sigurt që kjo është një “deklaratë” që çdo prind shumë thjesht mund ta bëjë pa u menduar shumë se natyrisht,s’do shumë mend!Ne të gjithë dëshirojmë që fëmijët tanë të mësojnë mirë nëpër shkolla ,të sillen mirë, të jenë të zotër të vetvetes, të tregojnë respekt e ndihmojnë të tjerët dhe lista e kërkesave nuk mungon për ne si prindër, ndaj tyre.
Për ne, shqiptarët e emigruar, kjo detyrë prindërore është, për mendimin tim disi më e vështirë për arësye të mungesës së shembullit të familjes së gjerë dhe shumë brezave apo karaktereve influenciale si dhe për shkak të bollshmërisë në mjediset ku jetojmë të versioneve të ndryshme si të mundësive materiale, ashtu edhe atyre shpirtërore dhe morale.
Është detyrë e çdo prindi të ekspozojë fëmijën ndaj vlerave themelore të qëndrueshme dhe që kanë dhënë prova produktiviteti cilësor ndër shekuj, e natyrisht siç e kam shprehur dhe në shkrime të tjera “alfa dhe omega” pra fillimi dhe fundi , rrethi gjithpërfshirës është i Plotfuqishmi. Ai ka dhënë rregullat për ne,qeniet e krijuara prej Tij dhe ne i detyrohemi Atij se si e jetojmë jetën tone këtu mbi këtë tokë, dhe si prindër edhe se si rrisim fëmijët për t’i shërbyer qëllimeve të shenjta për të cilat jemi krijuar. Për të ilustruar këtë që thashë më sipër do ta thjeshtëzoja me një ngjarje që më ka prekur e ka lënë gjurmë tek ne këtë fundjavë qe shkoi.
Vajza jonë porsa ka hyrë në moshën e bukur dhe të vështirë të adoleshencës. Në këte faze ,dihet që ajo përballet me një morri situatash dhe problemesh të përditshme në shkollë, në shoqëri,me vëllezërit, ne prindrit, në mjedise të ndryshme publike etj. televizioni,media , arti i sotshëm, gjuha e perdorur janë te gjitha faktore influencialë në jetën e gjithkujt por ato lenë gjurmë te thella tek të miturit dhe adoleshentët. Shpesh ime bijë vë re, reagon, pohon ose qorton ndonjë akt apo dukuri, mundohet të integrohet pra me mendimin dhe gjykimin e saj. Shpesh është e vendosur për mendimin e saj tek “teston ujrat” mes të rriturve ndërsa ajo dhe bashkëmoshataret e saj mundohen të jenë pjesë e të tërës, “trying to fit-in” siç quhet në gjuhën angleze. Pavarësisht se sa influencialë janë prindrit tek fëmijët, jam e sigurt që për një adoleshent ndërhyrja prindërore per zgjedhjet që ata bëjnë , në pamjen e jashtme duket sikur ka pak efekt për momentin,ose më mire thënë reflekton pak, pasi është e natyrshme dhe pritet të jetë e tillë. Njohja e vetvetes, pranimi i saj, gjetja e identitetit etj,janë momente të rëndësishme për adoleshentet që forcojnë tashmë bazat e hedhura në fëmijëri për të vazhduar më pastaj në moshën madhore.Ashtu si vajza jonë,edhe shumë bashkëmoshatare të tjera të saj, janë në një fazë që përcakton të ardhmen e tyre, i jep drejtim faktit se kush janë ata në të vërtetë ,në shpirt e në personalitet. Në dritën e këtij mendimi dhe meraku, J , miket e mia dhe unë vendosëm të bëjmë një hap disi të veçantë me vajzat tona adoleshente kësaj fundjave.
Prenotuam për një aktivitet vjetor që quhet “PURE FASHION” dhe udhëhiqet nga organizata “Regnum Christi” dhe që në esencë ka paraqitjen e veshjeve femërore bukur, elegante,me shije dhe në mënyrë modeste. Kjo ishte një sfidë si për ne Nënat ,ashtu dhe për vajzat tona.Nuk e dija se sa vetë do të ishin të pranishëm, apo çfare efekti do të bënte tek ime bijë, shoqet e saj, tek unë, apo miket e mia kjo ngjarje. Ishte një eksperiment prindëror që ne në mënyrë të kujdeshme ,pa sforcarje, e zgjodhëm. I vendosëm pesë adoleshentet bashkë dhe pesë nënat ndenjëm në anën tjetër të tavolinës. Shfaqja filloi dhe ndërkohë që modelet paraqesnin veshje të ndryshme, për moshat e tyre, nga dyqanet më të njohura e më moderne të kohës në Amerikë, por bukur dhe thjesht,pa egzagjerime seksuale apo ekspozime të dukshme të pjesëve trupore, ne shihnim vogëlushet tona se si do reagonin. Shihje buzëqeshje tek to kur dëgjonin emra të njohur si Nordstrom,Uggs, Macy’s .Forever 21, “Tiffany” Papaya” Swarowski, American Eagle, Bannana Republic etj, vinim re se sytë e tyre ishin fiksuar në modelet që nuk ishin super të holla apo super të bukura fizikisht, nuk ishin “Tyra Banks” apo “Gisele”, por që kishin një bukuri që rrezatonte prej shpirtit të tyre dhe të bënin të ishe pjesë e ngjarjes,me thjeshtësinë e tyre dhe paraqitjen modeste e plot shije, dhe me krenarinë e tyre në piedestal,me një buzeqeshje që buronte nga një lumturi e brendshme mbrujtur në një personalitet e karakter të fortë.
Nuk e besonin vajzat tona se në vitet 60,70, 80 moda paskej qenë sic është sot, se edhe nënat e tyre paskëshin ditur të visheshin siç duan të vishen ato sot, por ishin skeptike në mënyrën e thjeshtë të veshjes. Nuk ishin “cool” ishte mendimi. Me këtë gjendje dhe me përçmimet e tyre ne po mbijetonim,derisa diçka tjetër ndodhi. Laura Evans, personalitet ne Televizionin FOX TV , prezanton autoren e mirenjohur Lisa Rice e cila ka bashkëshkruar librin “For young women only- Vetëm për vajzat” dhe me fjalën e saj bëri një efekt madhor tek të pranishmit, që ishin ndoshta me mijra në numër, në Hotelin Grand Hyatt-Washington DC.
Ajo shpjegoi se si punon mendja e vajzave të reja kur vishen,se ç’farë është qëllimi i tyre, dhe ndërkohë bëri edhe shpjegimin e detajuar se si është ndërtuar e si punon mendja e truri mashkullor në situata e moment te ndryshme të jetës së tyre . Ajo u ndal në funksionimin e trurit te djemve adoleshentë. Tregoi se si funksionon albumi digital në trurin e tyre. Ajo përdori termin “Brain wiring” dhe solli intervista filmike të djemve adoleshentë ku tregonin se si një djalë reagon dhe tërhiqet drejt një femre thjesht nga paraqitja e saj fizike dhe se si tundimi për të pare apo pasur më shumëmpra dëshira dhe fantasia fizike, rritet në përpjestim të drejtë me zbulimet e pjesëve të ndryshme të trupit të femrës dhe se si kjo sjell shqetësime në trurin e tyre,një shqetesim qe nuk mund të evitohet,përderisa sa ekspozimi është prezent. Tek Rice fliste dhe sillte shembuj se si truri I një djali rregjistron pamjet dhe imagjinon më shumë se sa sheh, dhe pret natyrisht të shohë apo prekë më shumë, dhe pasojat e një gjendje të tillë, ne ,nënat ,me kujdes vëzhgonim vajzat tona që flluan të shohin rrobat e tyre dhe të lëviznin nga vendi disi pak jo rehat. Tek i buzëqeshnin njëra-tjetrës dhe ishin pak a shumë te vëmendshme, kuptuam se një fare efekti ishte bërë ose ishte në proces. Informacioni po fillonte pak nga pak të zinte vend në mendjet e tyre, që janë ende sfungjer. Autorja vazhdoi të shpjegojë shtatë gërat kryesore që vajzat duhen të kenë parasysh kur pergatisin garderobën dhe si të evitohet nënvleftësimi i vetvetes,që reflektohet në veshjet ekspozuese. Tek ajo fliste, kujtoja nënën time që më thoshte pikërisht ato fjalë ,që natyrisht unë nuk ia vija plotesisht veshin atëherë. E quaja Nënën time personalitet të një kohe të qëmotshme…. Gjithashtu mbaj mend që Nëna thoshte, kur ta thotë në tjetër, e beson më kollaj…!Kujtoj se më thoshte që mënyra e veshjes, pavarësisht nga firma prodhuese e rrobave, është shprehje e asaj që je brenda vetes. Mënyra se si vishet një femër, reflekton çka je në brendësi. Sa më shumë ekspozim të pjesëve e formave të trupit fizik te bëhet, po aq deficit gjendet në respektin për vetveten. Pikerisht këtë tha dhe folësja në aktivitet. Veshja ekspozuese është tregues i varësisë së femrës nga gjinia tjetër dhe kthimi i kokave te djemve adoleshentë është në një farë mënyre , është diktim i mënyrës se si vajzat adoleshente vishen.
Në këtë aspekt,mendoj se të gjithë jemi dakord se është detyrë e prindërve të ekspozojnë fëmijën ndaj vlerave pozitive dhe moralit të duhur, për t’i shërbyer qëllimit të krijimit dhe për të jetuar brenda normave dhe moralit të pranueshëm. Ekstremet janë kurdoherë të dëmshme dhe natyrisht të panevojshme. Ndjehem mirë sot, sinqerisht, sepse mendoj se bëra diçka të mire në detyrën time amësore duke e ekspozuar time bijë ne dicka solide. Atë që po mendohesha t’ja thoja e shpjegoja me kujdes si ma thoshte nëna ime, vite më parë, ia tha vajzës sime dhe shoqeve të saj, një figure autoritive dhe në praninë e nënave. Vajza ime ka rreth një orë që po lexon librin që ia bleva …Më duket interesant thotë..E përkëdhela me dashamirësi dhe e lashë në leximin e saj,ndërsa mendova të ndaj këtë me nënat dhe prindrit e tjerë,pasi mendoj se ia vlen.Shpesh një moment i veçantë bën një efekt madhor. Varet se në çfarë situatash i ekspozojmë femijët tanë. Aq më tepër në shoqërinë e sotme kur efektet vizuale janë të kollajshme edhe për shkak të medias dixhitale. Le të perpiqemi për të berë të që i shërben më së miri atyre, të vegjëlve tanë. Ne Shqiptarët e kemi moralin dhe kujdesin një nga vlerat më te mira. Le ta pasojmë në gjeneratën e re ashtu si duhet.
Me dashuri dhe respekt, dhe me merakun e një nëne për fëmijët,
Merita B-McC.
WashingtonDC
Suzi shkruan:
E dashur Merita , e lexova shkrimin eshte interesant e ne te njejten kohe me vlere , ke kapur nje teme te vlefshme per te diskutuar. Mesova se ke nje vajze qe ka hyre ne moshen e adoleshences. Po te te them vetem nje gje, je akome tek fillimi e vite te veshtira te presin perpara . Une flas nga pervoja , nena ime edhe se ishte e huaj , rrenjosi brenda vetes zakonet shqiptare aq shume sa babai im i ndjere qe per mua ishte dhe mbetet njeriu me i mire qe kam njohur ndonjehere thoshte me te qeshur,: eshte bere me shqiptare se shqiptaret . Kete e them per te spjeguar se jam rritur me ato zakone te ngurta ku fustani duhej te ishte poshte gjurit etj etj, Problemi qendron tek femijet tane. Tani vajza ime i ka mbushur te njezetat e eshte qetesuar disi e jemi perseri mike e shoqe te mira, por te betohem ate qe me ka bere te heq e te kaloj keto vite nuk do ta harroj. Ishte nje beteje e perditeshme, te veshurit , te krehurit , truku , menyra se si duhej te fliste etj , pasi ti e din mire se sa kerkuese jemi ndaj femijeve tane, i duam te perkryer . Le pastaj studimi . Mua me vinte turp te bija nota te keqia ne shtepi, edhe kur merrja nente skuqesha kur ja thosha babait. Nejse.Mbaj mend se sa her e kam kthyer vajzen mbrapsht dhe e kam detyruar te nderrohet kur shkonte ne shkolle. Mbaj mend se pasi iku nje muaj ne Shqiperi tek halla e vet , e une dola ta prisja tek treni qe kthehej u tmerrova me ate maske truku qe kish ne fytyre ai engjelli im. Sapo kish mbaruar klasen e tete, nje muaj pa mua dhe ja... m'u deshen muaj te tere per te punuar me te. Qaja nga inati dhe se me vinte keq kur e shikoja te lyer ashtu.Le te mos flasim pastaj per shoqet qe mundohesha t'ja seleksionoja. Tani eshte rritur , ka filluar Akademine nautike ne Genova , eshte bere goxha vajze e sa here kur kujton diskutimet tona qesh , me kerkon falje e me jep nga nje te puthur ne faqe. Per fat te mire a te keq ato shoqe qe une nuk ja pelqeja kane marre rruge te keqe dhe ajo nuk i frekuenton me. Me ate ja hodha , tani jam ne lufte me djalin, eshte tetembedhjete vjeç e une jam gjithnje me gjak te ngrire. Por me shpresen tek Zoti besoj se do te behet i mire dhe ai. Megjithese tani kam nje dyshim te vogel, ndoshta ajo e kembengulur qe beja me shume me ka prishur pune se sa me ka ndihmuar. Te besh prindin nuk eshte aspak e lehte dhe nuk ka receta, çdo femije ka karakterin e personalitetin e tij. Por kjo moshe e adoleshences qe ketu ne Itali e quajne "mosha e gomarit" zor se kalon lehte. Ju uroj pune te mbare tere nenave ne edukimin e femijeve te tyre.
Auzana K,Imperia Itali
THJESHT dhe BUKUR - KAQ MJAFTON
Speciale dedikuar vajzave dhe grave.
Nga Merita Bajraktari-McCormack
18 Prill 2008
Bashkëshorti im dhe unë ,si çdo çift tjetër prindëror mundohemi të rrisim tre fëmijët tanë ashtu si është më mirë për ta, sipas gjykimit tonë, por edhe sipas traditave tona familjare si dhe brenda mundësive financiare apo kushteve në të cilat ne jetojmë. Jam e sigurt që kjo është një “deklaratë” që çdo prind shumë thjesht mund ta bëjë pa u menduar shumë se natyrisht,s’do shumë mend!Ne të gjithë dëshirojmë që fëmijët tanë të mësojnë mirë nëpër shkolla ,të sillen mirë, të jenë të zotër të vetvetes, të tregojnë respekt e ndihmojnë të tjerët dhe lista e kërkesave nuk mungon për ne si prindër, ndaj tyre.
Për ne, shqiptarët e emigruar, kjo detyrë prindërore është, për mendimin tim disi më e vështirë për arësye të mungesës së shembullit të familjes së gjerë dhe shumë brezave apo karaktereve influenciale si dhe për shkak të bollshmërisë në mjediset ku jetojmë të versioneve të ndryshme si të mundësive materiale, ashtu edhe atyre shpirtërore dhe morale.
Është detyrë e çdo prindi të ekspozojë fëmijën ndaj vlerave themelore të qëndrueshme dhe që kanë dhënë prova produktiviteti cilësor ndër shekuj, e natyrisht siç e kam shprehur dhe në shkrime të tjera “alfa dhe omega” pra fillimi dhe fundi , rrethi gjithpërfshirës është i Plotfuqishmi. Ai ka dhënë rregullat për ne,qeniet e krijuara prej Tij dhe ne i detyrohemi Atij se si e jetojmë jetën tone këtu mbi këtë tokë, dhe si prindër edhe se si rrisim fëmijët për t’i shërbyer qëllimeve të shenjta për të cilat jemi krijuar. Për të ilustruar këtë që thashë më sipër do ta thjeshtëzoja me një ngjarje që më ka prekur e ka lënë gjurmë tek ne këtë fundjavë qe shkoi.
Vajza jonë porsa ka hyrë në moshën e bukur dhe të vështirë të adoleshencës. Në këte faze ,dihet që ajo përballet me një morri situatash dhe problemesh të përditshme në shkollë, në shoqëri,me vëllezërit, ne prindrit, në mjedise të ndryshme publike etj. televizioni,media , arti i sotshëm, gjuha e perdorur janë te gjitha faktore influencialë në jetën e gjithkujt por ato lenë gjurmë te thella tek të miturit dhe adoleshentët. Shpesh ime bijë vë re, reagon, pohon ose qorton ndonjë akt apo dukuri, mundohet të integrohet pra me mendimin dhe gjykimin e saj. Shpesh është e vendosur për mendimin e saj tek “teston ujrat” mes të rriturve ndërsa ajo dhe bashkëmoshataret e saj mundohen të jenë pjesë e të tërës, “trying to fit-in” siç quhet në gjuhën angleze. Pavarësisht se sa influencialë janë prindrit tek fëmijët, jam e sigurt që për një adoleshent ndërhyrja prindërore per zgjedhjet që ata bëjnë , në pamjen e jashtme duket sikur ka pak efekt për momentin,ose më mire thënë reflekton pak, pasi është e natyrshme dhe pritet të jetë e tillë. Njohja e vetvetes, pranimi i saj, gjetja e identitetit etj,janë momente të rëndësishme për adoleshentet që forcojnë tashmë bazat e hedhura në fëmijëri për të vazhduar më pastaj në moshën madhore.Ashtu si vajza jonë,edhe shumë bashkëmoshatare të tjera të saj, janë në një fazë që përcakton të ardhmen e tyre, i jep drejtim faktit se kush janë ata në të vërtetë ,në shpirt e në personalitet. Në dritën e këtij mendimi dhe meraku, J , miket e mia dhe unë vendosëm të bëjmë një hap disi të veçantë me vajzat tona adoleshente kësaj fundjave.
Prenotuam për një aktivitet vjetor që quhet “PURE FASHION” dhe udhëhiqet nga organizata “Regnum Christi” dhe që në esencë ka paraqitjen e veshjeve femërore bukur, elegante,me shije dhe në mënyrë modeste. Kjo ishte një sfidë si për ne Nënat ,ashtu dhe për vajzat tona.Nuk e dija se sa vetë do të ishin të pranishëm, apo çfare efekti do të bënte tek ime bijë, shoqet e saj, tek unë, apo miket e mia kjo ngjarje. Ishte një eksperiment prindëror që ne në mënyrë të kujdeshme ,pa sforcarje, e zgjodhëm. I vendosëm pesë adoleshentet bashkë dhe pesë nënat ndenjëm në anën tjetër të tavolinës. Shfaqja filloi dhe ndërkohë që modelet paraqesnin veshje të ndryshme, për moshat e tyre, nga dyqanet më të njohura e më moderne të kohës në Amerikë, por bukur dhe thjesht,pa egzagjerime seksuale apo ekspozime të dukshme të pjesëve trupore, ne shihnim vogëlushet tona se si do reagonin. Shihje buzëqeshje tek to kur dëgjonin emra të njohur si Nordstrom,Uggs, Macy’s .Forever 21, “Tiffany” Papaya” Swarowski, American Eagle, Bannana Republic etj, vinim re se sytë e tyre ishin fiksuar në modelet që nuk ishin super të holla apo super të bukura fizikisht, nuk ishin “Tyra Banks” apo “Gisele”, por që kishin një bukuri që rrezatonte prej shpirtit të tyre dhe të bënin të ishe pjesë e ngjarjes,me thjeshtësinë e tyre dhe paraqitjen modeste e plot shije, dhe me krenarinë e tyre në piedestal,me një buzeqeshje që buronte nga një lumturi e brendshme mbrujtur në një personalitet e karakter të fortë.
Nuk e besonin vajzat tona se në vitet 60,70, 80 moda paskej qenë sic është sot, se edhe nënat e tyre paskëshin ditur të visheshin siç duan të vishen ato sot, por ishin skeptike në mënyrën e thjeshtë të veshjes. Nuk ishin “cool” ishte mendimi. Me këtë gjendje dhe me përçmimet e tyre ne po mbijetonim,derisa diçka tjetër ndodhi. Laura Evans, personalitet ne Televizionin FOX TV , prezanton autoren e mirenjohur Lisa Rice e cila ka bashkëshkruar librin “For young women only- Vetëm për vajzat” dhe me fjalën e saj bëri një efekt madhor tek të pranishmit, që ishin ndoshta me mijra në numër, në Hotelin Grand Hyatt-Washington DC.
Ajo shpjegoi se si punon mendja e vajzave të reja kur vishen,se ç’farë është qëllimi i tyre, dhe ndërkohë bëri edhe shpjegimin e detajuar se si është ndërtuar e si punon mendja e truri mashkullor në situata e moment te ndryshme të jetës së tyre . Ajo u ndal në funksionimin e trurit te djemve adoleshentë. Tregoi se si funksionon albumi digital në trurin e tyre. Ajo përdori termin “Brain wiring” dhe solli intervista filmike të djemve adoleshentë ku tregonin se si një djalë reagon dhe tërhiqet drejt një femre thjesht nga paraqitja e saj fizike dhe se si tundimi për të pare apo pasur më shumëmpra dëshira dhe fantasia fizike, rritet në përpjestim të drejtë me zbulimet e pjesëve të ndryshme të trupit të femrës dhe se si kjo sjell shqetësime në trurin e tyre,një shqetesim qe nuk mund të evitohet,përderisa sa ekspozimi është prezent. Tek Rice fliste dhe sillte shembuj se si truri I një djali rregjistron pamjet dhe imagjinon më shumë se sa sheh, dhe pret natyrisht të shohë apo prekë më shumë, dhe pasojat e një gjendje të tillë, ne ,nënat ,me kujdes vëzhgonim vajzat tona që flluan të shohin rrobat e tyre dhe të lëviznin nga vendi disi pak jo rehat. Tek i buzëqeshnin njëra-tjetrës dhe ishin pak a shumë te vëmendshme, kuptuam se një fare efekti ishte bërë ose ishte në proces. Informacioni po fillonte pak nga pak të zinte vend në mendjet e tyre, që janë ende sfungjer. Autorja vazhdoi të shpjegojë shtatë gërat kryesore që vajzat duhen të kenë parasysh kur pergatisin garderobën dhe si të evitohet nënvleftësimi i vetvetes,që reflektohet në veshjet ekspozuese. Tek ajo fliste, kujtoja nënën time që më thoshte pikërisht ato fjalë ,që natyrisht unë nuk ia vija plotesisht veshin atëherë. E quaja Nënën time personalitet të një kohe të qëmotshme…. Gjithashtu mbaj mend që Nëna thoshte, kur ta thotë në tjetër, e beson më kollaj…!Kujtoj se më thoshte që mënyra e veshjes, pavarësisht nga firma prodhuese e rrobave, është shprehje e asaj që je brenda vetes. Mënyra se si vishet një femër, reflekton çka je në brendësi. Sa më shumë ekspozim të pjesëve e formave të trupit fizik te bëhet, po aq deficit gjendet në respektin për vetveten. Pikerisht këtë tha dhe folësja në aktivitet. Veshja ekspozuese është tregues i varësisë së femrës nga gjinia tjetër dhe kthimi i kokave te djemve adoleshentë është në një farë mënyre , është diktim i mënyrës se si vajzat adoleshente vishen.
Në këtë aspekt,mendoj se të gjithë jemi dakord se është detyrë e prindërve të ekspozojnë fëmijën ndaj vlerave pozitive dhe moralit të duhur, për t’i shërbyer qëllimit të krijimit dhe për të jetuar brenda normave dhe moralit të pranueshëm. Ekstremet janë kurdoherë të dëmshme dhe natyrisht të panevojshme. Ndjehem mirë sot, sinqerisht, sepse mendoj se bëra diçka të mire në detyrën time amësore duke e ekspozuar time bijë ne dicka solide. Atë që po mendohesha t’ja thoja e shpjegoja me kujdes si ma thoshte nëna ime, vite më parë, ia tha vajzës sime dhe shoqeve të saj, një figure autoritive dhe në praninë e nënave. Vajza ime ka rreth një orë që po lexon librin që ia bleva …Më duket interesant thotë..E përkëdhela me dashamirësi dhe e lashë në leximin e saj,ndërsa mendova të ndaj këtë me nënat dhe prindrit e tjerë,pasi mendoj se ia vlen.Shpesh një moment i veçantë bën një efekt madhor. Varet se në çfarë situatash i ekspozojmë femijët tanë. Aq më tepër në shoqërinë e sotme kur efektet vizuale janë të kollajshme edhe për shkak të medias dixhitale. Le të perpiqemi për të berë të që i shërben më së miri atyre, të vegjëlve tanë. Ne Shqiptarët e kemi moralin dhe kujdesin një nga vlerat më te mira. Le ta pasojmë në gjeneratën e re ashtu si duhet.
Me dashuri dhe respekt, dhe me merakun e një nëne për fëmijët,
Merita B-McC.
WashingtonDC
Thursday, April 17, 2008
Bota e Gruas Shqiptare- Kozeta Zavalani -Bisede me Valdete IDRIZIN
Me Amazonën e Mitrovicës
Nga Kozeta Zavalani
Çmimi Ndërkombëtar për Gra të Guximshme është i vetmi vlerësim që jep Departamenti i Shtetit për gra që kanë marrë role udhëheqëse në botë. Ky vlerësim shihet si një mundësi unike për diplomacinë transformuese për çështjet e gruas.
Sekretarja amerikane e Shtetit, Kondolisa Rice, ndau më 10 mars në një ceremoni në Departamentin e Shtetit, Çmimin Ndërkombëtar për Gra të Guximshme. Në këtë veprimtari ishte edhe Valdete Idrizi shqiptare nga Kosova, krahas grave nga Afganistani, Fixhi, Iraku, Pakistani, Autoriteti Palestinez, Paraguai dhe Somalia. Zonjusha Vadete Idrizi, është një prej liderëve kryesore e organizatës joqeveritare "Community Building Mitrovica - CBM". Ajo ka punuar e jetuar, në mes të qytetit ku sot jetojnë të ndarë, serbët e zemëruar dhe shqiptarët paqësorë. Zonjusha Idrizi, e shpërngulur nga konflikti, është aktive në zonat me banorë serbë në Kosovën veriore, ku drejton projekte për gra dhe të rinj, me synimin për të ripajtuar dhe për të sjellë paqen ndërmjet komuniteteve të ndryshme etnike.
Presidenti i Republikës se Kosovës Dr. Fatmir Sejdiu priti znj. Valdete Idrizi, udhëheqëse e OJQ-së "Community Building Mitrovica", e cila qe përfaqësuesja e vetme nga Evropa në Shtetet e Bashkuara të Amerikës që mori çmimin për "Gra të Guximshme" nga Sekretarja e Shtetit, znj. Condoleezza Rice, për rolin e veçantë në integrimin e pakicave në Kosovë dhe në veçanti të komunitetit serb.
Presidenti Sejdiu e përgëzoi znj. Idrizi për çmimin e marrë duke e vlerësuar si tejet të rëndësishëm punën e saj ne kultivimin e raporteve ndëretnike.
Unë u takova me Valdeten në Hotel "Grand" në Prishtinë, se bashku me Teuta Shabani Towler, që ka ardhur nga SHBA për të shoqëruar mikeshën fituese në takimet e saj në vendlindje. Prania e saj ishte surprizë për mua. Teuta e ndjen këtë dhe më thotë
-Gjatë rrugës për në Skënderaj, Valdeti më thotë se ka ardhur një person, që po t'ia mësosh emrin, do të fluturosh tek ajo. Dhe vërtet ishte kështu, se porsa më tregoi se kishte takim me ju, unë erdha menjëherë. E kam marrë librin tënd në takimin që organizuam në New York nga Shoqata Pan Albanian Women Network dhe Motrat Qirjazi dhe kisha shumë kënaqësi të takohemi së bashku. . .
Ato kanë ardhur pas një takimi, që porsa kishin përfunduar në Kuvendin Komunal të Skënderajt. Në përshëndetjen e tij Ismet Salihu kishte thënë se, "Guximi është vlera që na ka bërë të ecim përpara" U takuam me dashuri dhe duke e uruar Valdeten, unë i dhurova një tufë të bukur me lule, zambak e trëndafila, duke i marrë pak kohë për bashkëbisedimin.
Fillimisht dua të më flisni për emocionet e marrjes së këtij çmimi - i them dhe ajo më përgjigjet:
-Emocionet kanë qenë shumë të forta. Unë isha e befasuar, sepse njoftimin ma dha shefja e zyrës Amerikane në telefon. Pranë kisha nënën time, që megjithëse asnjë fjalë nuk di anglisht, e kuptoi që isha fituese, vetëm nga emocionet që nuk munda ti fsheh…Ishte një çmim botëror dhe unë isha përfaqësuese nga Evropa. Emocionet pasuan atë të ditës së shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Atë ditë kam festuar në Mitrovicë, por jo në atë masë që duhej, sepse nuk donim të provokonim serbët që kishim pranë, ndaj kemi treguar një maturi të madhe.
- Valdete Idrizi, mund të flisni diçka për vetveten?
-Jam lindur dhe e rritur në Mitrovicë. Deri në vitin 1999 kam jetuar në veri të qytetit, dhe prej at'here, jam transferuar dhunshëm në jug. Jetoj sot në një banesë me qira, më nënën, motrën e një nip që e dua shumë. Nuk di se çfarë bëhet me shtëpinë time në veri. Gjatë kohës së luftës qëndrova në Kosovë, angazhuar në iniciativat e para, për dialog mes serbëve dhe shqiptareve.
-Dhe kur jeni nisur në Washington për të marrë çmimin "International Women of Courage Award"
-Jam nisur në datën 7 dhe mbërrita aty në datën 8 mars, por takimi u zhvillua më datën 9 mars, në departamentin Amerikan të Shtetit, ku u takuam me presidentin Xhorxh Bush dhe zonjën e Parë Laura Bush. Para takimit kishim emocione se si do të visheshim dhe çfarë do të flisnim.
Në dhomën e bukur "Frenklin" u takuam me sekretaren e SHBA-së Kondolesa Reis, e cila ishte shumë e afërt me ne dhe i kushtoi secilës kohë e falenderim të posaçëm. Momenti i ceremonisë ishte shumë, shumë emocionues, veçanërisht për mua, sepse isha fituese nga Kosova, shteti më i ri në botë. Isha pak xheloze dhe i kisha zili femrat e tjera, sepse secila fituese kishte përfaqësues të shtetit, ambasadorin e vendit të vet, me përjashtimin tim dhe gruas nga Fixhi e Somalia. Isha xheloze që ato e kishin dikë nga shteti i tyre, kurse unë nuk e kisha as ambasadorin e Shqipërisë, sepse ai nuk ishte fare në Washington…. Ishte diplomatja Rozmari di Karlo, që e kisha takuar në Kosovë dhe gazetari Elez Biberaj, që më takuan aty.
-Çfarë do të kujtoni nga takimi me presidentin Bush në Shtëpinë e Bardhë?
-Do të theksoja se në Shtëpinë e Bardhë, midis fotove nga takimet e Presidentit ishte edhe vizita e tij në Shqipëri, e cila më bëri të ndihem krenare. Kur erdhi tek unë dhe më takoi, iu drejtua të tjerave dhe tha:"Këtë duhet ta uroj dy herë, një herë për shtetin e saj, dhe pastaj për veten e saj, se a e dini që ka vetëm tri javë që është krijuar? …" Ato e dinin sepse unë u kisha treguar.
Unë pata nderin dhe kënaqësinë ta falënderoj zotin President, për përkrahjen që na kanë dhënë, sepse pa atë, në nuk do të ishim shtet…Pastaj u fotografuam si grup dhe veç e veç, me presidentin dhe me zonjën e pare, Laura Bush.
-Çfarë ju bëri përshtypje nga ky takim i paharruar?
- Një detaj shumë i vogël por i rëndësishëm, ishte fakti që z. Reis na i kishte mbajtur mend emrat e secilës prej nesh, duke na folur me specifikat e vendeve nga vinim, duke na kushtuar një përkushtim të veçantë. Ishte shumë e thjeshtë dhe e dashur me të gjitha ne. Do të theksoj edhe takimin që bëri Zonja e Parë më datën 10 Mars, ku ne ishim të ftuara speciale, së bashku me femrat më të suksesshme të SHBA-së, nga të gjitha profesionet; ushtarake, shkrimtare, artiste, femra, të cilat i kishim njohur vetëm nëpërmjet ekranit të televizionit, duartrokitën për çmimin tonë.
-Me këto që po thua edhe unë po emocionohem, dhe nuk di përse të të pyes më parë, por le të ndalemi pak në pritjen që tu bë, kur u ktheve në Kosovë.
-Para se të mbërrij në Kosovë le të kthehemi edhe njëherë në Washington, ku kam pasur një takim shumë të ngrohte me këshillin shqiptaro-amerikan atje, në një pritje ku jam ndjerë shumë mirë. Ka qenë një mundësi e mirë që të jap mesazh të mirë dhe të marr informacione për punën që duhet të bëjmë në të ardhmen. Prej aty kam shkuar në New York, ku kam pasur një tjetër emocion me miken time Teutën, por edhe me gra të tjera që i kisha njohur nëpërmjet sitit të forumit Bota e gruas shqiptare dhe "Rrjetin Pan Albanian Women Network" të cilat më bënë një pritje në Restorant "Prespa", me pronar një shqiptar nga Drenica e Kosovës. Aty kam pasur emocione sepse jam ndierë si në shtëpinë time. Rrallë i kam momentet kur nuk gjej fjalë për tu shprehur, e pikërisht ai moment ka qenë aty. Ishte një botë në të cilën unë kisha hyrë me dëshirën time, por të takoja më ato, që kishin ardhur nga vende të ndryshme të SHBA-së, ishte një tjetër emocion, që më bëri të qaj…
Surpriza tjetër ishte pritja në aeroportin e Prishtinës. Porsa zbrita shkallët e avionit shoh kolegen time që po më priste dhe mendova se kishte filluar punë si stjuardesë, pasi e dija që nuk lejohej njeri që të hynte Brenda pistës së aviacionit. Por kur lexova që ajo dhe të tjerët më larg kishin veshur nga një bluzë të bardhë ku ishin shkruar fjalët:"Valdete, krenohemi me dy"…Madje edhe policët më uruan për çmimin. Kur doja të hipi në autobus së bashku me pasagjerët e tjerë, polici më tha: -Jo, juve ejani veçan! …Jashtë priste një veturë speciale vetëm për mua…ishte një pritje e veçantë. Më tepër se 100 vetë kishin dalë për të më pritur me bluza të bardha, ku ishte shkruar emri im…
-Këtë pritje besoj e kishte organizuar Mitrovica jote, sepse ty të kanë quajtur "Amazona e Mitrovicës", sipas medias "Epoka e re".
-Po, ishin nga Mitrovica jo vetëm CBS por edhe organizata të tjera, përfshirë edhe agjencinë turistike që kishte sjellë falas autobusin, madje edhe Lokali Palas që kishte organizuar pritjen time. Më pritën më një ceremoni jashtëzakonisht mirë të organizuar, me këngëtarët më të njohur që kanë kënduar për mua deri në ora 2. 00 pas mesnate, mes familjarëve të mi dhe kolegëve me të cilët pata punuar dhe mjaft të ftuar të tjerë nga vende të ndryshme.
-Po ndonjë moment të vështirë nga jeta gjatë këtyre viteve?
-Nuk mund ta harroj kur doja të shkoja në veri në banesën time, për të marrë disa sende personale dhe më është mundësuar kalimi me ushtarë, por kur shkon pranë banesës më kanë pritur gratë e veshura më të zeza, 6 serbe, që nuk më kanë lejuar…Ka qenë një moment vërtet i vështirë, jam shokuar, pasi gjithnjë e kam menduar që ne femrat jemi simboli i mirësisë dhe jo i së keqes…Kam qenë me fat që shpëtova, përmes ndihmës së një komshiu dhe mbërrita në jug…Sfida më e madhe imja ka qenë puna në një terren me serbe e shqiptarë bashkë…
-Dua të di se si ishte interesimi i kolegëve të medias, për këtë eveniment?
Ishte shumë i madh, i jashtëzakonshëm. Ata kanë përcjellë çdo ditë veprimtaritë e mia, që nga mbërritja në aeroport, takim me presidentin Sejdiu etj. që më premtoi se do të kem përkrahje për të gjitha veprimtaritë e mia. Nuk kanë munguar edhe ftesa të tjera si ajo nga shoqata e të verbërve të Kosovës, të cilën më zgjodhën kryetare nderi. Unë edhe organizata të cilën udhëheq, kemi punuar në gjashtë komuna, të cilat më kanë pritur e uruar, si ajo në Skënderaj. Komuniteti ka bërë një punë shumë të madhe dhe më të madhe do ta kemi në të ardhmen, sepse unë nuk do të kisha pasur sukses, po qe se nuk do të kisha pasur përkrahjen e tyre.
-Si paraqitet situata në Mitrovicë sot?
Tensioni i Serbisë ende vazhdon në Mitrovicë, i shtuar para zgjedhjeve të 11 majit, duke nxjerrë edhe njëherë në pah dallimet midis serbëve të veriut dhe atyre në enklavat, ku janë të shtypur e nuk guxojnë as edhe mendimin e tyre ta thonë. Por ka edhe prej serbeve që e kane pranuar realitetin edhe pa u zyrtarizuar pavarësia e Kosovës. Shoqëria civile në Serbi është shumë e shtypur dhe ka probleme të mëdha. Ne bashkëpunojmë me organizata dhe lidere si Natasha Kandiç, që punojnë për të drejtat e njeriut por politika është tjetër dhe puna jonë është tjetër. Jemi ende në një llupë vëzhgimi nga ndërkombëtarët, ndaj duhet ta justifikojmë veten.
-Konkretisht çfarë jeni duke bërë, pasi kam mësuar se po bëni protesta?
- Këshilli Organizativ i Protestave të grave në Mitrovicë, ka vendosur të pezullojë protestën kundër, Administratorit Rajonal të Mitrovicës, Gerard Gallucci. Vendimi është marrë pas dhënies së sinjalit nga shefi i UNMIK-ut, Joackim Rycker se mesazhi i protestueseve është marrë shumë seriozisht dhe së shpejti do të zgjidhet kjo çështje.
-Besoj se tani do të keni edhe më tepër punë për të bërë me komunitetin tuaj, apo jo?
Jam e vetëdijshme se na prêt një punë shumë e madhe. Si lidere e organizatës, duhet të punojmë fort për një bashkëjetesë në bashkimin e Mitrovicës. Theksoj faktin se jam kthyer prej SHBA-së me një forcë dhe siguri të veçantë, që do të më ndihmojë në të ardhmen, sepse do të kem shumë dyer të hapura, për të punuar, për një të ardhme më të mirë.
E Enjte, 17 Prill 2008
Wednesday, April 09, 2008
Bota e Gruas Shqiptare-MEDIJA VRANIQI-POEZI
Sot ...
rrezet e diellit putha ...
me t`carat buze qe puthte nxehhtesisht.
imazh yti ...
Djegur dhe ftohte ne ato puthje.
Sot ...
freskine e valeve te oqeanit shtrengova ...
e thashe pa ditur as vete.
'Me mbytet,plote u durova".......
...Imazhi yt.. ...
Sot ...
Melodine e shpirtit tim ...
ne dejet e mia mbaj.
pulebardhat lakmuan ...
dhe lakemojne
E copa nga shpirti im hane.......!
Bota e Gruas Shqiptare-JULIA GJIKA-POEZI
PRILLI
Kushtuar vellait tim qe u vra
aksidentalisht nga shembja e nje ballkoni te nje
ndertese pesekatshe ne Korce ne 7 Prill 1992
Vetëm jam këtu,
Në këtë qytet që nuk ka zgjim,
Ftohtësi e mermerit të bardhë,
Eshtë muaji Prill,
Ditët e fundit të tij,
Majit i thotë Mirësevjen.
Përpara meje, një mal me dhimbje,
Një zë dua të dëgjoj,
Asgje s’pipëtin, vec frymës sime.
Me vehte flas:
Kthehu, kthehu serish,
Unë jam këtu, kam kohë që pres,
Ngrihu, bëhu Llazar vëllai im Vladimir.
Gurin ledhatoj,
Kam frikë se të lëndoj
Nga fotografia dy syte e tu
Me shohin ne sy
Bota s’qënka e plotë pa ty,
Derdh lotë,
Kujtimi yt më prek ne cdo qelize
Nga malli petalja hapet,
Dheu a është i lehtë?
SHKEPUTJE
Lumi atje poshtë rrjedh
E dëgjoj
C’farë përcjell, pyes vehten
Dhe vehtes i përgjigjem
Mallin tim
Ai vazhdon rrjedhën
Pa më përfillur.
(Worcesteri, USA 2007
MENGJEZ MAJI
Ne zgjim
Shikoj pyllin
Në dritaren time
Lule-majit spërkat parfumin
Gjyshja tërheq lepitkat nëpër oborr
Kllup-kllup nxjer ujë nga tullumbi
Levenxat e dimrit regj në postaf
Pam-pam i reh me kopan
Në erën e Majit i than.
1978
Kushtuar vellait tim qe u vra
aksidentalisht nga shembja e nje ballkoni te nje
ndertese pesekatshe ne Korce ne 7 Prill 1992
Vetëm jam këtu,
Në këtë qytet që nuk ka zgjim,
Ftohtësi e mermerit të bardhë,
Eshtë muaji Prill,
Ditët e fundit të tij,
Majit i thotë Mirësevjen.
Përpara meje, një mal me dhimbje,
Një zë dua të dëgjoj,
Asgje s’pipëtin, vec frymës sime.
Me vehte flas:
Kthehu, kthehu serish,
Unë jam këtu, kam kohë që pres,
Ngrihu, bëhu Llazar vëllai im Vladimir.
Gurin ledhatoj,
Kam frikë se të lëndoj
Nga fotografia dy syte e tu
Me shohin ne sy
Bota s’qënka e plotë pa ty,
Derdh lotë,
Kujtimi yt më prek ne cdo qelize
Nga malli petalja hapet,
Dheu a është i lehtë?
SHKEPUTJE
Lumi atje poshtë rrjedh
E dëgjoj
C’farë përcjell, pyes vehten
Dhe vehtes i përgjigjem
Mallin tim
Ai vazhdon rrjedhën
Pa më përfillur.
(Worcesteri, USA 2007
MENGJEZ MAJI
Ne zgjim
Shikoj pyllin
Në dritaren time
Lule-majit spërkat parfumin
Gjyshja tërheq lepitkat nëpër oborr
Kllup-kllup nxjer ujë nga tullumbi
Levenxat e dimrit regj në postaf
Pam-pam i reh me kopan
Në erën e Majit i than.
1978
Monday, April 07, 2008
Bota e Gruas Shqiptare-LAJMERIM-MERI LUARASI
Meet CENTURY 21 Advantage Gold Agent
Ne foto Meri Luarasi Barboni me babain e saj,mesues dhe piktorin e njohur Z.Ligor Luarasi
Meri Luarasi Barboni- Merr titullin "Top Producer" ne Kompanine me emer "Century 21 Advantage Gold"-zyra Bensalem, PA
Kjo kompani eshte me e madhja ne Philadelphia midis atyre me emer Century 21. Si e tille ajo eshte vendosur ne zemer te qendres te civilizimit dhe vendlindjes se pavaresise. Integriteti, besimi, paraqitja dhe puna e veshtire jane disa nga karakteristikat qe shoqerojne agjentet e kesaj kompanie. Ajo renditet sot midis 100 bizneseve me te sukseshme ne USA. Cdo vit ne punen e saj ajo kombinon vlerat baze te sherbimit te klienteve me dije bashkekohore te shitje-blerjes dhe teknologjise duke siguruar sherbim professional me karakteristika te vecanta per secilin qe ata ndeshin. Kjo kompanie i eshte dedikuar tradites se sherbimit duke arritur suksese dhe ne kete pazar te veshtire te viteve te fundit. Pese prej anetareve te kesaj corporate kane sherbyer si Presidente te Shoqates se Shites-Bleresve dhe Drejtori udheheqes i saj funksionon tash prej gjashte vjetesh si Anetar i Komitetit te Standarteve Profesionale prane Shoqates Kombetare te Shites-Bleresve Kjo kompani ju ofron klienteve Emrin e meritur te saj, mundesine praktike te sherbimit te klienteve ne tete zyrat e saj, ne pese raone gjeografike, sherbime cilesore ne hua, tapi dhe regjistrim te pronave, reklamim te gjere per shitesit jo vetem ne revistat me prestigjoze por dhe ne rrjetin e internetit. Misioni i kesaj kompanie eshte "Sherbim deri ne nje i konsumatorit dhe ofrimi i te gjithe sherbimeve nga fillim ne mbyllje e nje prone per shitje ose blerje." Meri Luarasi Barboni filloi te punoje per kete kompani ne Janar te 2007. Me origjine nga Korca, ajo banon prej 14 vjetesh tani ne Philadelphia. Eshte diplomuar ne Universitetin e Tiranes, me pas ne Universitetin e Philadelphias dhe ate te Saint Louis. Prioriteti i saj jane bashkeatdhetaret e Philadelphia te cileve ka nderin t'ju sherbeje me nevojat e shit-blerjes se shtepive dhe bizneseve, konsultimet para shitjes dhe vleresimin e cmimit. "E kam kenqesi-shprehet ajo kur mundesoj nje familje te porsardhur te behet pronare shtepish apo biznesesh. Prona eshte baze e shenjte e te qenurit qytetar amerikan." Duke pasur pervoje si perkthyese dhe punonjese ne sistemin social amerikan, ajo perpiqet te gjeje te gjitha programet e mundeshme ne menyre qe bleresit te kene pagesa te ulta te kostos se mbylljes se dokumentave. Marrja cmimit "Prodhuesja me e mire e vitit 2007" ne zyren time, dhe te qenurit ne 20% e me te mireve ne kompani me inkurajon te arrij te tjera maja duke mbetur nexenese e `botes' se re"- shprehet Meri. Une bekohem kur ju sherbej te tjereve dhe e kam per nder te mesoj nga cdo bleres apo shites duke pasuruar boten time nga e tyrja. Kjo arritje me ndihmon t'ju tregoj motrave te mia dhe grave shqiptare se me vullnet, besim dhe papertueshmeri te gjitha ne mund te realizojme enderrat tona ketu ne Amerike, pavaresisht se jemi te ardhur. Parimi i jetes sime mbeshtetet tek Deklarata e pavaresise e
4 Korrikut 1776 qe shkruan: "E verteta flet vete; te gjithe njerezit jane krijuar te barabarte. Zoti ju ka dhuruar atyre te drejta te pamohueshme midis te cilave jane
Jeta, Liria dhe kerkimi i Lumturise.
Meri sherben si Sekretare e organizates humanitare shqiptare-amerikane dhe mirepret te gjithe shqiptaret ne se ata kane pyetje per real estate. Mund ta kontaktoni Merin tek adresa mbarboni@cavtel.net.
Bota e Gruas Shqiptare-SEVDIJE REXHEPI-POEZI
The Hope of Tomorrow
In the desert…
The wind is whistling hard
Breaking this silent night
Into million pieces
Embracing the moment
So deep…to touch the bottom
What a cosmic question
With no answer
Under cleared sky and moonlight after
Vaguely staring at the stars above
Because…
Candle lights are not allowed
Be quiet…just don’t shut out
The hope of Tomorrow
Tonight
S.Rexhepi
In the desert…
The wind is whistling hard
Breaking this silent night
Into million pieces
Embracing the moment
So deep…to touch the bottom
What a cosmic question
With no answer
Under cleared sky and moonlight after
Vaguely staring at the stars above
Because…
Candle lights are not allowed
Be quiet…just don’t shut out
The hope of Tomorrow
Tonight
S.Rexhepi
Sunday, April 06, 2008
Bota e Gruas Shqiptare-MIMOZA MORINA-MBRESA
Te dashura mike,
isha per ca dite jashte Kosoves dhe shko ku te shkosh, perhere eshte nje ndjenje e vecante kur hyj kah rruga e Shkupit e zbres per ne kryeqytetin e shtetit me te ri ne bote apo ai emocion, kur e sodit nga ajri ne lartesi kete toke, per te cilen u derdh aq shume gjak shekuj me radhe.
Ka dicka te vecante ne keto troje, qe e ben kete vend te jete perhere i deshiruar nga serbet. Nuk e kam fjalen per betejen e Fushes se Kosoves ne 1389, por ka dicka tjeter qe e ben te vecante e te deshiruar...
...
Pranvera e ka lezetin e vet, sepse cdo gje fillon te mbulohet dalngadale me petkun e gjelbert, ndjenjat zgjohen nga gjumi dimeror dhe edhe ajrin qe e thithim na duket me i mire.
Dje isha ne Gryke te Rugoves dhe kundrejt atyre maleve e shkembinjve se c'u ndjeva shume e vogel, posaqerisht kur i kalon ato gjysmetunelet, qe veq natyra ka ditur t'i krijoje me ate mjeshtri arkitektonike, qe secili arkitekt ne bote do ja kishte lakmi.
I paramendoja mushkerite e mia duke brohoritur "Hurra,hurra, ajri i paster,juhuuuuu" dhe pas nja 2h qendrimi e shetitjeje neper Rugove nisi te me merrte gjumi.
"O ju sheherlit,s'jeni mesu me ajer te paster,se e keni ate pampurin e Obiliqi atje ne Pr. e si te vini ketu bohi si zogjt e qures,meniher kelefeni (ckado qe t thote kjo fjale ...lol) " - ma tha nje loke ne Boge, ku u ndala me hanger buke pogaqe me leng t katundit e me djath te njome.
Isha me shoqe dhe u ngopem me ate ushqim, qe per ne ishte raritet, pasiqe ne qytet po i ke krejt, por jo bash "home made", kur ende pa pushuar mire po na sjellin fli e krelane me duqa me speca turshi e kos te trashe....ajajajajaja.....o Zot po s kam vend me ne bark, ku me e shti?
Por kush me rezistu bre...hahahha....ha e ha dhe me duket se ashtu sikurse bertiten mushkerite me heret nga gezimi, kesaj here ishte barku im qe bertiste i mjeri:-)
Very irresistable!!!
Te gjithe ata e ato qe kane qene atje e dine per cka po flas:-)
Mirepo, per fat ecem shume ne kembe dhe kjo ishte mire per ta tretur jo vetem ushqimin e tepert, por per t'i aktivizuar edhe ato qe dikush i quan muskuj, qe tek une me duket, se jane "ndryshkur" pak duke ndejtur te shumten e kohes ne zyre...
Pra, ishte nje vizite e imja dje ne Gryke te Rugoves dhe u ktheva me nje impresion te papershkruar, edhe pse s'ishte hera e pare, por cdohere atje ke dicka per te pare.
Mirepo edhe pas vizites atje e pas shume fotove te castit, qe i fokusoi syri i aparatit tim, ai trip ishte edhe nje wellness day per mua...a la rugovqe.
Ju pershendes shume kudo qe jeni, sepse po me pret nje shoqe per me dal pak per jogging.....jo qe po dua aq, por kur te merr krye si une dje, duhet me e denu veten sot keshtu...hahahhaha
Kalofshi mire e ta dini, se s kam pasur kohe te shkruaj, por qe ju kam lexuar me endje.
Mirembetshi,
Mimoza Morina
isha per ca dite jashte Kosoves dhe shko ku te shkosh, perhere eshte nje ndjenje e vecante kur hyj kah rruga e Shkupit e zbres per ne kryeqytetin e shtetit me te ri ne bote apo ai emocion, kur e sodit nga ajri ne lartesi kete toke, per te cilen u derdh aq shume gjak shekuj me radhe.
Ka dicka te vecante ne keto troje, qe e ben kete vend te jete perhere i deshiruar nga serbet. Nuk e kam fjalen per betejen e Fushes se Kosoves ne 1389, por ka dicka tjeter qe e ben te vecante e te deshiruar...
...
Pranvera e ka lezetin e vet, sepse cdo gje fillon te mbulohet dalngadale me petkun e gjelbert, ndjenjat zgjohen nga gjumi dimeror dhe edhe ajrin qe e thithim na duket me i mire.
Dje isha ne Gryke te Rugoves dhe kundrejt atyre maleve e shkembinjve se c'u ndjeva shume e vogel, posaqerisht kur i kalon ato gjysmetunelet, qe veq natyra ka ditur t'i krijoje me ate mjeshtri arkitektonike, qe secili arkitekt ne bote do ja kishte lakmi.
I paramendoja mushkerite e mia duke brohoritur "Hurra,hurra, ajri i paster,juhuuuuu" dhe pas nja 2h qendrimi e shetitjeje neper Rugove nisi te me merrte gjumi.
"O ju sheherlit,s'jeni mesu me ajer te paster,se e keni ate pampurin e Obiliqi atje ne Pr. e si te vini ketu bohi si zogjt e qures,meniher kelefeni (ckado qe t thote kjo fjale ...lol) " - ma tha nje loke ne Boge, ku u ndala me hanger buke pogaqe me leng t katundit e me djath te njome.
Isha me shoqe dhe u ngopem me ate ushqim, qe per ne ishte raritet, pasiqe ne qytet po i ke krejt, por jo bash "home made", kur ende pa pushuar mire po na sjellin fli e krelane me duqa me speca turshi e kos te trashe....ajajajajaja.....o Zot po s kam vend me ne bark, ku me e shti?
Por kush me rezistu bre...hahahha....ha e ha dhe me duket se ashtu sikurse bertiten mushkerite me heret nga gezimi, kesaj here ishte barku im qe bertiste i mjeri:-)
Very irresistable!!!
Te gjithe ata e ato qe kane qene atje e dine per cka po flas:-)
Mirepo, per fat ecem shume ne kembe dhe kjo ishte mire per ta tretur jo vetem ushqimin e tepert, por per t'i aktivizuar edhe ato qe dikush i quan muskuj, qe tek une me duket, se jane "ndryshkur" pak duke ndejtur te shumten e kohes ne zyre...
Pra, ishte nje vizite e imja dje ne Gryke te Rugoves dhe u ktheva me nje impresion te papershkruar, edhe pse s'ishte hera e pare, por cdohere atje ke dicka per te pare.
Mirepo edhe pas vizites atje e pas shume fotove te castit, qe i fokusoi syri i aparatit tim, ai trip ishte edhe nje wellness day per mua...a la rugovqe.
Ju pershendes shume kudo qe jeni, sepse po me pret nje shoqe per me dal pak per jogging.....jo qe po dua aq, por kur te merr krye si une dje, duhet me e denu veten sot keshtu...hahahhaha
Kalofshi mire e ta dini, se s kam pasur kohe te shkruaj, por qe ju kam lexuar me endje.
Mirembetshi,
Mimoza Morina
Subscribe to:
Posts (Atom)