Saturday, March 28, 2009

Bota e Gruas Shqiptare-Sara May -Poezi

Sara May ka lindur ne vitin 1962 ne Mitrovice te Kosoves. Shkollen fillore dhe te mesme e ka kryer ne vendlindje.Ka mbaruar studimet ne fakultetin filologjik ne Prishtine.Poezit e para i ka botuar qe kur ishte ne shkollen fillore .Eshte bashkeautore me tre poete te tjere nga Mitrovica dhe ne antologjine 'Dege me sytha" me krijues nga Kosova >jeton ne Georgia.


Nores
-----------

(sime Bije)

U rrite shpejt...

Duart e ghyshit s'ti mbeshtollen

te gjitha ag-mbremjet

Vec katermuajshe s'mban mend...

E tash me duhet te titregoi duart e tij

Me duhet te t'I japsyte

Ne kater pale sy.

Kujdesin tim e dyfishoi

Per te te afruar besueshem

nje dashuri qe nuk u shua

dhe mallin e mbetur pezull

pritjeve te gjata.!



Hije
--------
E rende!

Ece ,ndalesh,mendohesh!
(a mendohesh?)

Ti ze hapa,zmadhonkoka

Ngre kala frikerash!

I kalon malet, fushat,hijesisht

Detra,fushar..

Te medhenje jane

E ti prap I kalon.!

Ke cak, ke shtepu,

Vend a ke ???

Mundohem te te prek

Te ta ze hapin,

Si ti mua!?


Prinderve
---------------

E pyeta veten per ju

E pyeta engjejt e shpreses

E mall I heshtur mu kethye

I shurdher,pa fjale pergjigjen tuaj.


"Dilni nga shetpia"

u degjua nej ze

"sa me shpejt" ikni

Rrudhat e palkut veshtie e kane

Te leshojne token

Me hapat e ngjitur neper kembe

Frymarje e arratisur

Ne udhetim ece..

Mos o shkja,mos me debo

Nga e verteta.....

C'faj te kane 80 dhimbjet e mija

E 65 vija te perkryera...

Qe, jane me te forta, ne rrjeshtat

E amaneteve, qe qarkullojne damareve

Te Lisit

Mos me prej ne fyt

Vrame mu ketu, si njeriu vitet

Ne vendimin e natyres qe vulos

hijen time ne qiell.

E lehte eshte dashuria e vdekjes

Me ndjenjat e kethyera nga dielli

Rend nuk ngopen

Bushtra...

Ujq,nuk dini se shprishja e hijeve

Ne piktura mbetet iluzion

E shekullit te hutuar!!!

Monday, March 16, 2009

Bota e Gruas Shqiptare-Vilhelme Haxhiraj -esse dhe poezi

Mohimi fizik i fisnikève, qè u vranè, u burgosèn, u internuan, iu mohuan profesionin e tyre tè nderuar, sepse ishin arsimuar brenda dhe jashtè shtetit nè shkolla dhe universitet mè nè zè, kanè lènè aq vragè nè shpirtrat e tyre sa duhen breza qè ata tè rigjenerohen.
*Ju nuk e dini se ç'do tè thotè tè tè vrasin djalin pa asnjè shkak vetèm se ishte familje fisnike. Vdekja me plumb èshtè e èmbèl. Por djalin 18 vjeç ta marrè mushka zvarrè dhe nènès nè shtèpi t'i shkojè vetèm njèra kèmbè.. Mè pas copat nga Vlora deri nè Kaninè, t'i mbledhin nè çarçaf, me pishètarè, si mish pèr janì, nuk besoj se kètè plagè tè Sigurimit tè Shtatit, mund ta harrojnè shpejt as bashkèfshatarèt dhe jo mè familja e tij.
*Drejtèsi e quan, kur tè burgosin pèr agjitacion dhe propagandè vetèms e nuk pranon tè pishè dollinè pèr mustaqet e Stalinit?
* Nuk di si ta emèrtojè burgosjen dhe dènimin me burgim tè pèrjetshèm vetèm se nuk je nè gjendje tè paguash taksat e jashtèzakonshme.
* Si do ta quaje dènimin nè kope si bagètia, 70 burra lidhur kèmbè e duar me zinxhirè dhe nè qafè u kishin varur njè parrullè:"Kriminelèt nè litar!"dhe pas shpine njè pasmata:"Kèshtu do ta pèsojnè armiqtè e klasès"
*Ju nuk e imagjinoni dot tè tè zhvasin pa shpèrblim mundin dhe djersèn e qindra viteve dhe tè tè lènè fukara me gisht nè gojè, sa nuk ke me çfarè i mbledh fèmijèt.
*Ju nuk e merrni me mend se urrejtja e komunizmit ka arritur deri aty, sa kanè vrarè barbarisht kafshèn qè s'ka gojè. A mund tè theret njè pelè e bardhè, tè cilèn pèr bukurinè, shpejtèsinè dhe besnikèrinè ndaj tè zotit e thèrrisnin zonjè? A mund t'i shtypèsh kokèn njè qeni tè bardhè si bora vetèm pse e kishin sjallè nga Austria?
*Si do ta quaje kur tè sekuestrojnè edhe shtèpinè dhe tè nxjerrin nè rrugène madhe. Pastaj "bamirsit e komunizmit tè huajtur nga sllavèt", ta gjejnè strehèn, nè njè barakè internuar nè kèneta.
*Askush nuk mund ta kuptojè sa vragè lè tek fèmija, tè cilit i pèlqen libri, kur sheh se i rrèmbejnè bibliotekèn qindravjeçare dhe i hedhin librat nè kamion si plehèra dhe jo si mbartès tè kulturès njerèzore.
*Cili nga ata qè nuk e njohin vuajtjen, urinè,mund t'i dhembset njè nènè qè gjithè ditèn i bie bretku nè ullinjtè e saj, tè sekuestruar, dhe nè darkè i mbledh fèmijèt me lakra pa vaj?
*E di se trastat nè supet e grave e nènave, ishin mè tè rènda se prangat nè duart dhe kèmbèt e burrave dhe djemève, tè burgosur politikè?
*Nuk tè kanè thènè ndonjèherè, ti nuk ke tè drejtè tè diplomohesh se i pèrket bjè bote tjetèr, botès sè mohimit tè vlerave dhe vuajtjes çnjerèzore.
* A tè kanè thènè ndonjèherè se kur tè kanè ngelur vetèr 3 lèndè pèr tè shlyer, tè thonè ti nuk ke tè drejtè tè diplomohesh? Dhe pas kèsaj e gjen veten me gjithè familjen nè internim.
*Kush mund ta besojè se njè nènè e dy fèmijève, me sakrifivca, duke gjetur dritare tè rènies sè luftès sè klasave, arsimohet me tè gjitha dhjeta, dhe kur Dekanata e propozon pèr punè, si profesioniste e zonja, kryetari i Kom. Ekzekutiv e pyeti: A e bènè dot ti luftèn e klasave? Dhe kujt asaj qè e kishte hequr mbi supe, luftèn mè tè egèr tè klasave qè ka njohur mbarènjerèzimi. Sè fundi "i madhi" pèrgjigjet:" Pushtetin tonè komunist, me interesat e tua e ndajnè njè hendek i thellè. Ne u pèrkasim dy botève, ndaj pèr ty s'ka vend nè kètè shoqèri.
*A e di se po tè mos kishte njerèz tè mirè nè Diktaturè, njè vajze tè vogèl shumè tè talentuar, nuk do t'ia jepnin tè drejtèn pèr studime nè Institutin e lartè tè Arteve, madje as nè shkollèn emmesme muzikore? Fakti tregojè se ajo fitoi vendin e parè mè 1985 midis 800 konkuruesve. Kjo fal njeriut tè mirè. Sa tè tjerève u shkoi talenti dèm?!
*Ke provuar ndonjèherè kur komunistèt festojnè themelimin e "nènès parti", fèmijèt tè t'i nxjerrin nga shtèpia nè shi, nè tè ftohtè, kur tè kanè rènè brinjèt nè ndèrtimin e pallatit, vetèm pèr njè dhomè e kuzhinè pasi banon 2 muaj, vetèm se ti nuk ke tè drejtè tè jetosh nè pallat.
*Ti nuk e di se ç'èshtè vrasja morale. Eshtè njè dhunè psiko-fizike qè tè rrènon gradualisht. Eshtè nè vdekje e ngadaltè.
*Ti nuk e njeh mbijetesèn. Ajo èshtè virtyt i fisnikèrisè. Nukdhurohet, as blihet me para dhe as me kulturè, Fisnikèria trashègohet nè gene brez pas brezi. Kèta tè persekutuar, tè mbijetuar, si duket ruajnè nè gjak, genet e ilirève tè pastèr ( jo ata tè pèrzier qè kanè nxjerrè raca bastarde),sespe ilirèt e kulluar u mbijeuan shekujve.
*Ne mbijetuam pèr t'u treguar komunistève, shkakètarève tè vuajtjeve tè pashèmbullta, se ne jemi nè gjendje ta sfidojmè kohèn.

Ajo shtresè e kulluar, di tè falè, por nuk harron.. Kurse ka 18 vjet, ne kurrè nuk na kèrkoi ndjesè politika e majtè. Sepse kur nuk njohin pendimin, nuk dinè as tè falin. Fjalèt e tua, te poezia, janè mèshirè. Mèshira èshtè pèr tè dobtin, jo pèr atè qè pèrleshet me stuhinè.
Poetèt, shkrimtarèt, janè hyjnitè qè shenjtèrojnè shpirtèrat njerèzor , ndaj misioni ynè, jo vetèm si krijues, por si femra, èshtè siellim paqen e shpirtit, harmoni, tolerancè dhe mirèkuptim. Unè do tè tè dhuroja dashuri, sepse jam kundèr mèllefev dhe urjetjes tè cilat tè çojnè nè hakmarrje. Hakmarrja èshtè pronè e shèirtrave tè vegjèl me botè tè vogèl.
Gjithsesi tè pèrshèndes me poezinè : "Mos Harro!"



MOS HARRO!...



Kurrë mos harro!

Ne të gjithë kemi një vatan,

lindëm nga e njëjta baltë!

Si unë edhe ti, për herë të parë

shqiptuam fjalët: “Nënë dhe babë”.



A e mban mend?

Sa herë kujtonim të parët tanë,

të habitur njeri-tjetrit i thamë:

“Qënkemi një fis e një farë,

pa u njohur desh u vramë?!...”



Kujtohu!

Jo ne! Kurrë ne!

Koha bastarde na ka ndarë,

për të kënaqur të pangopurit lakmiqarë.

Lodër e kujt jemi bërë vallë?



Më urren sikur të kam vrarë,

Më sheh vëngër e tërë inat,

sikur kërkon të marrësh hak.

Bota mizore, bota e përdalë,

me ne a nuk është ngopur vallë?!



Mos harro!

Nëna nuk i do fëmijët të ndarë!

Prej drobitjes zemra i pikon gjak.

Mos harro të më buzëqeshësh pak!

Zgjatma dorën që të ecim bashkë!


Kjo poezi èshtè sinteza e njèrit nga 3 romanet e trilogjisè sime "Vèshtroni Meduzèn", e cila èshtè vlerèsuar si vepra emèe arrirè e viteve tè demokracisè, (nga kritika dhe analistèt) dhe u vlerèsua me çmimin "Petro Marko", nga socialistèt, por jo pèr mèshirè...
Ju pèrshèndes , Vilhelme
E-mail haxhirajvilhelme@yahoo.com