NEN TINGUJT E KEMBANES 100 VJECARE
Kryekisha Orthodokse Shqiptare e Shën Gjergjit në Boston është vatra e ngrohtë e emigrantëve shqiptarë në Massachusetts. Prej 100 vjetësh ky institucion është një qendër ku është predikuar, që prej Imzot Nolit e deri sot prej At Arthur Liolinit: besimi, paqja, dashuria njerëzore, dashuria për atdhe, falja e gabimeve dhe ruajtja e zakoneve të mira…
Në mbremjen madhështore, që u shtrua nga Kryekisha e Shën Gjergjit në Seaport Hotel World Center Boston M.A, me 27 Shtator , morën pjesë rreth një mijë vetë. Presidenti i Republikes z. Bamir Topi me ketë rast dekoroi Katedralen e Shen Gjergjit me urdherin Naim Frasheri i Artei, të cilën ia dorëzoi Peshkopit Nikon me motivacionin: Per kontribut të shquar në lëvizjen kombëtare, për fitoren e pavarësisë dhe ndërtimin e Shtetit Shqiptar, vater e pashuar e patriotizmit, e edukimit të shqiptareve pa dallim feje, për ruajtjen e kulturës, traditave dhe dashurisë për Atdheun dhe Kombin, me aktivitet të pandërprerë për përparimin dhe prosperitetin e tyre.
Pastaj Z. Topi duke vleresuar kontributin e rëndesishëm të Imzot Fan S. Nolit e nderoi pas vdekjes me Urdherin e Larte Gjergj Kastriot Skenderbeu me motivacionin: Personalitet i shquar, luftetar i madh i ceshtjes kombetare per lirine, gjuhen shqipe,kulturen kombetare, per pavaresine dhe ndertimin e shtetit, pike referimi ne shume plane ne historine e vendit me kontribut te jashtzakonshemne lartesimin dhe perparimin e Atdheut dhe Kombit Shqiptar.
Grupi ynë prej katër vetësh shkoi në Katedrale, pastaj tek Varri i Imzot Nolit dhe tek restorant Vlora në saje të aftësive të z. Besim Leka, një kuksian i zgjuar e manaxher i zoti i një pike karburanti në Clinton MA. Për të na hequr stresin e vështirësive të qarkullimit nëpër xhunglën bostoniane ai recitonte herë pas here vargje të Nolit: Pranë detit i palarë / Pranë sofrës i pangrënë / Pranë dijes i panxenë
Nusja e tij, z-nja Laureta Cenaj, një kuksiane e re që ka mbaruar në Boston dy Master një në Shkenca Politike dhe një në Punë Shoqërore, për shaka e korrigjon vargun e fundit: Pranë dijes pak i nxënë.
Gjithe rrugen per te ardhur tek katedralja e Shen Gjergjit e beme duke kujtuar Imzot Nolin, aftësitë e tij në gjithë ato fusha e sidomos mesazhin e bashkimit të shqiptarëve duke porositur që nuk kishte nevojë të ndërrohej feja e shqiptarëve, por që klerikët të predikonin nëpër institucionet fetare krahas fesë dhe ide të njëjta atdhetare.
Atë ditë më 28 tetor na shoqëronte një shi i imët gjatë gjithë rrugëtimit. Tingujt e këmbanës 100 vjecare i dëgjojmë kur i afrohemi kishes. Organizimi i ceremonisë ishte në një nivel të lartë. Kur ndaluam, pa hapur ende derën e makinës na u afruamn dy djem shtatlartë të veshur me kostum të zi që na ofruan mbrojtje nën omrella të kuqe, Nën këtë kombinim ngjyrash kuq e zi hymë brenda katedrales e cila shkëlqente më tepër se cdo herë. Na u duk vetja të privilegjuar. Sapo hymë në holl sytë tanë u ndeshën me profilin e bustit në bronx të themeluesit të kishës, të paharueshmit Peshkop Theofan Stilian Noli. Ju përulem me respekt kësaj figure të ndritur që bashkoi shqiptarët qysh 100 vjet më parë.
Në salle pamë besimtarë të ardhur nga shtetet Massachusetts, New York, Pennsylvania, Illinois, Michigan, New Hampshire, etj. Më tërhoqi vëmendjen një grua me triko të verdhë në tonet e ngjyrës së mimozave tona që na mungojnë këtu. Këmbët më shpunë drejt saj dhe shpejt e shpejt e pyeta:
Ti je Mimoza, Moza Dajci?
Pa i lënë kohë të përgjigjej, ju prezantova: jam Julia.
Mimoza kish ardhur nga New Yorku me TV Kultura
U perqafuam si te ishim njohur prej kohesh , në fakt na kish bërë të njohur bota virtuale e gruas shqiptare. Unë pashe sytë e Mozës që qeshnin plot preokupim për të filmuar cdo cast e lëvizje në ketë ngjarje historike, për ta sjellë në emisionin TV Kultura apo ne Shoqerine e PANW.
Merlini, vajza e saj simpatike dhe e dashur, më hapi vend plot respect, pranë mikeve të tjera.
Ja Landa, thote Moza me zë të ulët, duke prezantuar miken që i qeshte nuri.
Njohja me Landën, ishte për mua surprizë, sepse nga shkrimet e saj të pjekura, kisha gabuar duke menduar se duhej të ishte shumë më e rritur në moshë. Më dukej shume e afërt, sikur diku e kisha pare...
Më tej ishte një zonjë e re e gjatë dhe elegante, me flokë te lëshuara gështenjë, e njoha, ishte Merita, Merita Bajraktari, themeluesja e PANW. Ajo më ngatërroi një cast. Bashkuam duart dhe u perqafuam si shoqe të vjetra, njiheshim nga shkrimet që kishim lexuar prej njëra tjetrës. Merita ka një buzëqeshje që të bën ta duash sapo e ndesh. Në buzëqeshjen e saj të sinqertë ndjen zgjuarësi, dashuri e respekt.
Më tej ishte Engjellushja e entiziazmuar qe i kish bërë një pyetje presidentit, z. Topi ne New York dhe deshironte perseri te thosh dicka per paqen ne familjen shqiptare, dhe ne familjen e madhe ne teresi. Nuk e mbante vendi për këtë...
Ndjeva se po jetoja momente të vecanta në këtë takim, prandaj falenderova në heshtje Zotin që më kishte shtyrë të shkoja në atë ceremoni ku bashkova miket.e mia të PANW. Cfarë mbrekullie, të takohesh me mike që ke pasur dëshirë prej kohe t’i njohësh peronalisht, ja pikërisht aty tek shtëpia e shenjtë në Boston!
Përballë, aty tek fasada qëndron Jesu Krishti si gjithnjë madhështor. Duke dëgjuar këngët e korrit kthej kokën nga ana e majtë e fasadës dhe dalloj mikun tone, këngëtarin veteran të kishës, z-tin Spiro Metro, i cili kur ishte gjallë imzot Noli kryente detyrën e dirigjentit.
Muzika fetare më nxit fantazinë, më fut në kujtime kur isha e vogël e gjyshja më merrte për dore e më shpinte tek kisha e mëhallës tek Shën Ilia, Shëndëllisë, si i thoshim. Në ato ceremoni unë i pelqeja këngët e korrit, kur mbaronin ato merzitesha dhe terhiqja gjyshen nga fustani për t’i thënë se duhej të shkonim mbasi unë nuk i kuptoja ato që thoshte prifti. Gjyshja ma bënte me shënjë të rrija urtë. Sa here më kishte thënë në shtëpi se nga shtëpia e Zotit nuk mund të largoheshim pa mbaruar mesha.
Mesha e pershpirteshme në katedralen e Shën Gjergjit ishte një ceremoni që nuk e kisha jetuar ndonjë here. Në të merrnin pjesë tre peshkopë, shumë priftërinj, disa dhjakë e pasues të tjerëdicka madhështore. Mesha dhe përshendetjet u dhanë anglisht e shqip. Peshkop Nikon Liolin përshëndeti anglisht, Peshkop Ilia Katre në shqip dhe Mitropoliti i Korcës, Peshkop Joan Pelushi, në shqip e anglisht. Në fund salla shpertheu në duartrokitje. Shumica e të pranishmëve dukej se ishin nga krahina e Korcës, ashtu si kishin qenë që në kohën e Nolit.
Vetvetiu, gjatë ceremonisë të shkonte mendja tek djaloshi korcar Kristaq Dishnica, mosvarrimi i të cilit prej klerit orthodoks grek të asaj kohe u bë nxitja e fuqishme për dorëzimin e Fan Nolit prift në mars të vitit 1908 dhe pastaj në tetor për krijimin e kishës shqiptare orthodokse të pavarrur prej kishës greke, por nën mbrojtjen e kishës orthodokse ruse. Me vijnë në vesh ato zera te fuqishem që bucitën si betim në varrimin e djaloshit: Kisha shqiptare të jetë e pavarur nga kisha greke…
Mbasi mbaroi mesha dolëm jashte. Para Kishes qendronin makinat qe do te mernin rrugen per ne varrezat ne Forest Hill, ku prehet Imzot Noli. .
Syri me zuri te ftuarin e nderit aktorin shqiptaro-amerikan Jim Belushi. Priste ne makine qe te nisej per ne varrezat, kish ulur xhamin.Dukej sikur meditonte..I lashe miket e mija, burrin e dashur dhe ju afrova makines ku ishte aktori i nderuar, qe kishte qene ylli i mbremjes se te shtunes .Kish kercyer e kenduar e kish folur shqip, kish thene me krenari “ une jam shqiptar” dhe tani te gjithe i perserisnin fjalet e tij.
-Me falni i thashe.
Ai hapi deren dhe doli nga makina.
- Nuk mund te largohem prej ketej pa shtrenguar doren tuaj dhe pa ju thene qe ne shqiptaret jemi krenare per ju.
-Edhe une jam krenar qe jam shqiptar,- shtoi ai, Cdo shqiptar duhet te jete krenar.
Me fal i thashe se anglishtja ime nuk eshte si duhet qe te kuptohemi sa me mire.
-Jo, jo, une të kuptoj shume mirë, anglishtja juaj është më e mirë se shqipja ime. Më behet qejfi që ju të ardhurit e rinj mësoni gjuhën e vendit – tha gjithë miresjellje.
Nderkohë ishte afruar im shoq dhe miqtë tanë te cilet u takuan me perzemersi me artistin. Ai fliste me ta sikur t’i njihte prej kohesh.
I urova artistit , Jim Belushi cdo te mire dhe mora me vehte kete moment te paperseritshem, ne kujtesen time.
U nisem drejt varrezave ku Presidenti i Shqiperise z. Bamir Topi, vendosi në varrin e Imzot Nolit një kurore me karafila të fresket..
Prej andej u drejtuam ne restorant Vlora ku Presidenti kaloi nje mbasdite te bukur ne shoqerimin e shume shqiptareve te cilet gjate drekes i bene edhe disa pyetje dhe ai u dha pergjigje te matura, te pjekura, gje qe vertetoi dhe fjalet qe shprehu z. Kozmo ne pershendetjen e tij .Ai foli dhe solli shume mbresa nga takimi I tij I pare me Z. Topi , ketu ne Amerike.
“Z. Topi, tha ai eshte njeri i mire, i urte .
Ju luta Zotit ne kete dite te shenuar qe Shqiperia te kete sa me shume njeres te mire, Shqiperise i duhen njeres te urte, mjaft me me arrogance e prepotence, me urdhra qorre qe s’te shpien asgjekundi per te kaperxyer keto vite kaq te veshtira qe po kalon populli yne.
Kjo e Djele me kish bekuar, nen tingujt e kembanes 100 vjecare, te Imzot Nolit.
Tetor 5, 2008
No comments:
Post a Comment