Botoi gazeta "NDRYSHE"
TIRANE 27 MARS 2007
Bamiresia dhe bisnesi ,te lidhura bashke.
Nje grua shqiptare-luftetare e Pavaresise per Kosoven
Bisede me Zj.Medije Vraniqi.Dallas.Texas ,SHBA.
Nga Raimonda Moisiu
e-mail moisiu8@...
web : http://www.botaegruasshqiptare.blogspot.com/
shkurt 2007
1-.RM: Zonja Vraniqi, Ju jeni nje nga vajzat shqiptare te Kosoves me banim ne Teksas te SHBA. Biznesi juaj familjar ne fushen e industrise kulinare ka njohur sukses e eshte ne rritje. Mund te zbuloni pak nga sekretet e sukseseve, nese mundeni?
Medije Vraniqi:Biznesin e kemi arritur fale vetebesimit dhe vullnetit si dhe punes te panderprere. Pa u munduar nuk mundesh kurre te realizosh dicka.Familisht kemi dhene maksimumin e aftesive tona,vullneti eshte mbi te gjitha.
2-R.MJu jeni nje figure mjaft e njohur mes komunitetit shqiptar ne shtetin e Teksasit, ku ju banoni prej 27 vitesh.Ndersa ju karakterizoheni nga nje modesti e spikatur,cdo gje qe keni bere e keni bere ne heshtje ,jo per lavdi personale.Per nje pjese te publikut shqiptar ,mund te prezantoheni :-Kush eshte Medije Vraniqi?!
Medije Vraniqi: Une quhem Medije Vraniqi kam lindur ne Prizren ,,.
Rrjedh nga nje familje me tradita shqiptare . Familja ime mban emrin Hebiballari. Ne moshe te re fati me pruri ne Amerike. Ne Prizren kam Nenen, motrat, vellezerit kusherinjte e miqte e shoqerine e rinise se hershme. Per ata malli dhe plaga e mergimit nuk eshte shuar tek une. Ndjej se me trup jam ketu dhe shpirtin e mendjen i kam andej. Eshte malli qe me djeg me shume ,sidomos per nenen time, nene e forte qe perballoi cdo rrezik ne jeten e saj mbasi babai na vdiq shume i ri ,ajo ishte nene e babe per ne, na rriti e na martoi ashtu si kerkoi zakoni i vendit. Ajo dhe si shume nena te tjera kosovare perjetuan me pas dhunen e serbeve dhe perjetuan momentet kur NATO filloi bombardimet. Nena ime nuk iu dorezua serbit mbeti vetem ne shtepi me kembengulje se shtepia dhe Kosova ishte e saj dhe s'ka plumb qe e qet jashte.
Une jetoj ne Teksas me familjen time dhe kemi sic e permendet ju biznesin tone.
View full size
Ne foto:Medije Vraniqi
3-R.M :Ju jeni nje nga ato gra te rralla luftetare te ceshtjes kombetare. Ju personalisht keni dhene kontribut shpirteror,material dhe financiar per te qene afer vellezerve dhe motrave te gjakut ne periudhat me te veshtira te viteve te fundit.C'mund te na thoni me gjere rreth kontributit Tuaj kombetar!
Medije Vraniqi:Une kam pasur dhe ndjere si detyre te ndihmoj popullin tim dhe sinqerisht ndjej sikur s'kam bere aq sa duhet,sikur nuk kam dhene kontribut sa duhet.Por ka dhe shume te tjere qe kane ndihmuar dhe une i pergezoj , shpirtera te medhenj flasin me zemer dhe shohin me sy dhe vetem atehere kuptojme se dore e zgjatur eshte nje shprese per nje ne hall.Une vec kam bere nje detyren time,si moter e si mike e vellezerve e motrave te nje gjaku.
View full size
Ne foto Medija mes bashkeatdhetaresh
4- R.M:Ju jeni takuar me senatoren e shtetit tuaj,Zj.Kay Bailey Hutchison , dhe keni kembengulur te ndihmohen bashkekombasit,si refugjatet e porsamberritur ashtu dhe vendilindja juaj ,Kosova martire. A mundeni te na tregoni pak me gjere per keto ngjarje,me detaje, ju lutem?
Medije Vraniqi: Senatorja e Texasit Kay Bailey Hutchison ..me kujtohet si sot kur u paraqita ne zyren e saj me lote ne sy ...S'mund t'i besoja vehtes se arrita deri ketu,une nje grua e thjeshte, kosovare, nga lotet s'mundesha te permbahesha dhe nuk e kuptoja vehten time..Senatorja me pyeti se c'ka mund te beje ajo per mua,pra si mund te me ndihmonte? Ohhh, Zot thashe, ne moment,duke shprehur ngazellim, I tregova se aty ne shtetin tone, ajo ishte e vetmja shprese e jona dhe i shpjegova situaten me kujdes. Permes nderhyrjes se saj, shume refugjate kosovare per nje kohe shume te shkurter u punesuan ketu ne Dallas ,jane dhene ndihmat maksimale per familjet po ashtu me ndihmen e saj patem mundesi qe dy here kompania "Feed the children" dergoi ndihmat e medha ne Shqiperi dhe Kosove.
5-R.M: Shtypi i kohes ,ne shtetin ku ju jetoni ,ka pasqyruar punen Tuaj si bamirese dhe si nje bisnesmene ,por edhe si nje luftetare e paepur e ceshtjes kombetare ,ne menyre te vecante te ceshtjes te Kosoves tone martire.A mund te na permendni disa nga keto shkrime dhe gazetat qe shkruajten per JU?
Medije Vraniqi:Sic dihet se ne cdo ngjarje jane te paret televizioni dhe gazetat qe e pasqyrojne, edhe ne situaten e Kosoves, kanali KTVT Texas,e ndoqi zhvillimin e ngjarjeve. Ai kanal me ka intervistuar se pari,e me tutje, TV ABC,permes programit "Good Morning America" pastaj Gazeta "Star telegram" ne Fort Worth ,"Plano Daily News" etj, me kane dhene mundesine qe une te bej apel per motrat ,vellezerit e femijet tane. Po ashtu kam shtyre qe te ekspozohen edhe familjet refugjate duke i treguar popullit amerikan se sa te traumatizuar qe jane.Gjithashtu permes ekspozimit dhe traumave, populli amerikan pa dhe nje ane te panjohur te gjakut tim. Vellezerit e motrat e mia tregonin se pavaresisht se Amerika ofronte kushte me te volitshme,ata tregonin se per momentin kishin nevoje per strehe, se atyre ju mungonte Kosova e dashur, qanin token e tyre se shumica deshironin te ktheheshin ne token e tyre. Kemi strehuar shume familje dhe kete e kemi bere vetem e vetem se jemi nje popull kemi gjuhe e tradite dhe kembengulja ime ishte te tregoja se pavaresisht nga keto ne nuk kishim liri dhe ndihma e pupullit dhe qeverise Amerikane duhej te kanalizohej deri ne clirimin e plote te Kosoves.
View full size
Foto e shtypit te Teksasit ku pasqyrohet puna e Medijes.
6- R.M:Si i shikoni Ju e nderuara Zonja Medije ,perpjekjet e politikes kosovare ,shqiptare dhe nderkombetare per Pavaresine e Kosoves?
Medije Vraniqi: Pozitive...dhe te realizohet endrra e deshmoreve te rene ,te kujdesen familjet e jetimet, e luftetareve qe derdhen gjakun per lirine tone te perkedhelen me nje dashuri te vecante por edhe te ndjejne, krenarine qe prinderit e tyre ishin ata qe na dhuruan kete liri. Shpresoj ne pavaresine e shpejte te Kosoves.......
7-R.M:Ju jeni nje grua qe ka ardhur vajze e re ne SHBA.ne moshen 18 vjecare ,pra nga Prizreni i lashte ,mjaft tradicional, ne perendimin modern. Si e perballoi Medija kete ambient dhe si u integruat, u pershtatet dhe tashme shume e suksesshme ne jete e profession?
Medije Vraniqi:Mergimi nuk ishte lehte per mua besoj qe dhe per askend nuk eshte i lehte.Ndahesh nga te afermit malli eshte ai qe nuk te le te qete ne mergim ,,,,dhe fati i cdo kujt nuk dihet...Shume emigranteve nuk ju ka ecur si duhet ,jeta eshte shume e veshtire duhesh te perballesh me shume probleme qe kur ndoshta kur ishim ne vendin tone nuk i kemi kaluar .Mergimi ishte nje shprese per te fituar nje te ardhme me te mire ,por eshte dhe nje zgenjim e nje plage pa sherim qe shumica e familjeve shqiptare e perjetojne me dhimbje .Te ruash identitetin tend, kulturen, te jetosh ne dy botera , kjo si per ne dhe per femijet tane ka qene e veshtire, nje problem i madh te perjetojne ngjarjet me prinder emigrante ."Betejen" me te madhe qe e kam pasur ne mergim ka qene mbajtja gjalle e gjuhes shqipe ne familjen dhe rrethin tim.
8-R.M:A ka vend te pyesim me gjeresisht dhe me konkretisht per problemet qe perballen me vajzen shqiptare qe emigron edhe sot e kesaj dite?
Medije Vraniqi: Cdo njeri largohet nga vendi ku nuk shikon te ardhme duke kerkuar jete me te mire, por nuk duhet t'i largohesh dot vetes. Pra, ne toke te huaj kryesorja eshte te gjesh cfare kerkon ti nga jeta, te gjesh kush je ti tamam dhe cfare limitesh t'i vendosesh vetes ne rast se deshiron te perparosh ne jete. Ne qofte se keto vija vendosen, atehere mund ta kthesh dhe zhgenjimin ne sukses si dhe te ndihmosh atdheun tend. Kujtoj heret, hyra ne pune ne nje nderrmarrje te madhe dhe nuk dija gjuhen aq mire, nuk dinja sa duhet se disa vite kisha qene e dedikuar ndaj familjes dhe rrita femijet. Ajo qe me shtyri te kerkoja pune ishte se doja te dija dhe gjeja aftesite e mija .Nuk ishte e lehte se s'kisha punuar me pare ne Amerike.Por fale vullnetit, sjelljeve tona shqiptare, dashurise dhe respektit per njerezit qe na kishte mesuar Nena Kosove ,arrita te jem manaxhere ne po ate ndermarrje. Ka qene moment gezimi kur u promovova, sepse ne emigrim cdo hap i vogel eshte nje gezim me vete. Pastaj fati me dha te punoj tani ne bisnesin tim ,mergimi na afron mundesite por ne duhet te jemi ata qe te luftojme me pune dhe sjelljet e dashurine qe kemi dhe keshtu arrijme t'u tregojme te huajve jemi te afte e te zotet, por sistemi sundues s'na dha keto kushte.
Mendoj se historia e jetes sime , i sherben cdo vajze qe emigron,vec duhet pune dhe durim per te perballuar cdo gje qe na afron jeta. Vajza e sotme shqiptare qe emigron nuk ka ato veshtiresite qe kishim ne,por serish largimi vete shkakton problem. Prandaj, qendroi besnik vetevetes!
9-R.M: Ju jeni mjaft e talentuar. Kontributi juaj letrar ende nuk eshte shfaqur dhe vleresuar si duhet, por forumi Bota e Gruas Shqiptare ka pasur dhe ka nderin te shijoje disa nga krijimet tuaja. A mund te na tregoni se cilat jane gjinite qe ju preferoni te shkruani dhe a jane ne vije planet per ndonje botim?
Medije Vraniqi: une shkruaj ate qe e ndjej nuk jam poete me teper dihet malli per atdheun,e tash kohet e fundit , shpreh dhimbjet e mija per engjellushen time pena me eshte bere nje mjet sherues. Kohet e fundit per mua ,me ane te shkrimit gjej qetesin shpirtore ...dhe shkrimet tuaja, miket e mia, motra shqiptare dua te them se jane nje balsam per shpirtin tim te djegur se ne vargjet e juaja gjej shprese e lumturi, nje dite me te lehte te jetes per te jetuar .Ne te ardhmen do jete nje botim kushtuar jetes sime ne mergim dhe engjellit tim ,vajzes sime qe nuk jeton me ..Ja disa vargje ....
Engjelli im
As ujrat e deteve nuk do te mjaftonin
te pushonin njomezen e syrit
As oshetima ne qiell nuk do te mposhte
Jehonen e thirrjes time
As dielli i zjarrte nuk do te shkrinte
Ngricen e pafund te zemres time.
As..as..as...
Vec ti o engjelli im
Qe me vjen embel ne endrrat e mia
Qe me shetit ne kopshtet e tua te paqes
Qe me ngroh me syte plot fjale,zerin e brishte
Qe me sjell mbreterine tende ne qetesine time
Dhe une mbreterohem,clirohem prej dhimbjes
Marr force e krahe nga ty te udhetoj
O Engjell im, VALONE e zemres
10.R.M.Forumi Bota e Gruas shqiptare ka kenaqesine te bashkebisedoje me ju. Ju jeni nje nder anetaret e reja ne kete forum, por ne fakt jeni nje nga figurat me te pjekura qe gjithmone ofroni keshilla dhe mendime te vyera. Si ndjeheni mes forumit tone?
Medije Vraniqi: Ju pergezoj ,jeni te mrekulleshme eshte kenaqesi te lexosh ketu rreshta te gjata e te bukura nga secila nga ne ,,,Forumi Bota e Gruas shqiptare,eshte e bukur, ajo noton mbi oqean te bukur ndjenjash .Une kam deshire te shoh e lexoj vazhdimisht ne web kete faqe ,,,Eshte bukur se mund te ulem ketu dhe t'ju shkruaj ,ta di se syte e dikujt i lexojne dhe vleresojne rreshtat e mi ,i lexojne dhe e ndjejne ate qe e ndjej une ,i lexojne dhe ndoshta vetvetiu me nje telepati te padukshme perseri me japin forcen e luftes per te shijuar rreze te ngrohta dielli DASHURIE dhe miqesie nga cdo kend i botes..... dhe ju dua kudo qe jeni .........Eshte nder te jem mes mikeve te kalibrit te tuaj,si shkrimtare,gazetare,poete, bamirese,aktiviste, artiste etj...Vajzat e ketij grupi jane anetare dhe kontribuese ne Shoqatene Shkrimtareve Shqiptare te Amerikes.Miket krijuese nga Kosova si Drenusha e Ilirja Zajmi jane gazetare dhe krijuese te mirefillta, apo miket nga cdo qoshe e botes qe na sjellin vec kenaqesi...Thjesht, ndjehem shume mire......
11-Kjo pyetje eshte teper ndjesore si prind dhe nene qe jeni,.Ju keni te drejte te mos i pergjgijeni nese nuk mundeni. Ju jeni simbol i qendreses dhe shembull i perballimit te situatave nga me te veshtirat. Fati e solli qe ju fatkeqesisht e tragjikisht ,humbet vajzen tuaj,Valonen.Kjo interviste le te jete nje homazh per engjellin Valona,e nje balsam per shpirtin Tuaj . Publikisht,permes kesaj bisede, ju ngushellojme dhe ju shprehim ndjenjat tona me te sinqerta per dhimbjen Tuaj.Ndajme me Ju hidherimin dhe forcen per ta perballuar. Tek ju vihet re nje force dhe nje logjike e vecante per te perballuar situata te veshtira. Sot ka shume prinder qe gjenden ne situate te njejte me Ju, dhe ne kete prizem do te deshironim t'ju pyesnim se cfare ju ofroni si keshille atyre prinderve dhe atyre familjeve?
Medije Vraniqi: Ah, thenie me vend.Te gjithe thone qe jeta vazhdon.Natyrisht qe vazhdon por jo e kendshme si dikur. Gjithehere ke dicka qe te bren ne shpirt... Malli kerkon nje sy,nje ze,nje buzqeshje,qe te djeg malli qe te ka mbuluar shpirtin.Kjo tragjedi na goditi thelle ne shpirt por ishte dhe me e rende ne mergim.Rrenqethese ,tejet pikelluese kjo qe kaploj familjen time.Shume here ne jete kam dyshuar/ ekzistencen e te Madhit Zot.Shume here ne jete dhimbja tejkalon kulminacionin e qendreses ndaj forces psiqike-fizike.Mbi te gjitha, ne kete fortune shpirterash endemi ne bredhacake/frymemarres te ketij planeti te quajtur JETE.Endemi ne, ne mundimin per te prekur te paprekuren, harrojme Lumturine , jemi te pandergjegjshem ndaj Tij.Harrojme se Lumturia eshte gjeja me e çmuar per njeriun.Asgje nuk te ngushellon, po qe se te qenurit ne kete Planet(toke) numeron tik-taket e zemres qe pret aktin dorezues ndaj vdekjes dhelperake dhe te pameshirshme........
Ndonese njeriu vdes.....te gjithe vajtojme...nena mbetet pa femijen, gjyshja pa nip e mbese femija pa babe e nene,motra pa vella, njeriut i humb gezimi.Deshem apo nuk deshem ne krijesat njerezore,duhet t´i nenshtrohemi realitetit rrethues.E ky realitet quhet: JETA VAZHDON.dhe kete e dijme se si vazhdon , ndersa dhimbja/mungesa per nje njeri te dashur le plaget e saj te perjetshme.Dhimbja eshte PAMBARIM.Dhimbja e humbjes se femijes nuk ka ngushellim,por vetem nje gje na mban dhe e mbajme te gjallle se na la shume kujtime te bukura na dha shume dashuri dhe e dijme qe mori me vete shume dashuri nga familja rrethi tere farefisi ishte nje engjellushe .Veprat e Valones me mbajne te gjalle dhe ndihem shume krenare qe kam qene nena e saj ...........
12-Ne librin "Shqiptaret e Amerikes, shkruar nga Vehbi Bajrami, familja juaj , ne vecanti bashkeshorti juaj ze nje vend me kroniken nga Teksasi. Si ndjeheni per kete ?
Medija:; Ndihem shume e kenaqur dhe sic e thashe me larte kemi pas per detyre te luftojme per Kosoven tone. Bahskeshorti im dhe familja tij Vraniqi,nuk ishte vetem qe mblodhi ndihmat per Kosoven , ne Dallas.Ka dhe plot te tjere qe jane po aq te suksesshem dhe kane dhuruar shume. Me ane te kesaj bisede dua te falenderoj dhe motrat e vellezrit nga Maqedonia dhe Mali i Zi ,motrat e vellezerit e Shqiperise qe ne ato e keto momente te veshtira te Kosoves na kane afruar mjaft ndihma morale- financiare .Kontributi i tyre eshte per nje Kosove te lire dhe ata kane marre e marrin pjese perhere ne vajtimet tona dhe kane mjekuar shpirtart e plagosur kur gjaku derdhej per liri.
13-Femijet tuaj kane ecur mjaft mire dhe jane ne procesin e konsolidimit profesional. Per ta thuhen fjalet me te mira dhe shprehet respekt . Si mund te na e formulonte nena krenare ndjenjen e bukur amesore ne kete rast?
Medije Vraniqi:
Dashuria dhe veprat e tyre me bejne te ndihem krenare ,eshte priviligj dhe fat te kesh femijet e mire ,mbasi une nuk kisha mundesi te shkollohem si ta, shkaku i kushteve jetesore ne Kosove dihet.Endrra ime eshte qe te jap nje vullnet femijeve te mij te hapi dritaren e diturise se paku per ta ,dhe me vullnetin e tyre jam shum krenare qe arrita endren time te shoh tek femijt e mij ,jo vetem per te ardhmen e tyre per nje jete me te mire ,por dhe suksesin tim si prind emigrant. Tash ne moment dy jane ende ne kolegj. Vepra studion per drejtesi dhe nderkohe punon si INTERN ne ate dege. Vepra punon ne firmen e njohur "Bailey Krueger attorney at Law" Djali ,VENDIMI eshte ne kolegj per Biznes, por gjithashtu punon ne "Country Side Loan" ne Dallas. Femijet jane ata qe me bejne jeten te vlefshme te jetoj ata s'kane qene vetem femijet e mij por ne shume raste dhe mesuesit e mij. Asgje nuk ka vlere te arrish vetem sukses financiar apo material, kenaqesi eshte edhe suksesi shpirteror. Eshte te shohesh femijen te pjekur e te sukseshem ne cdo nivel.
14-Cfare deshiron dhe uron Medija per vitin 2007?
BASHKEKZISTENCE,Dashuri, jo URREJTJE.Paqe .Lumturi ne cdo voter te shqiptarit. Deshiroj sukses ne cdo lemi te jetes Shperndaj pranueshmeri dhe mirkuptim.Po ajo qe eshte endrra me e madhe te shoh te gjithe motrat e vellezerit me nje ze t'i tregojme botes se jemi njerez me kulture, kemi tradita dhe arrijme suksese vetem me pune e ndershmeri .
Ju faleminderit shume per biseden.Suksese ne pune e jete!
Monday, April 30, 2007
R.Moisiu -INTERVISTE ME DRENUSHA ZAJMI HOXHA
Flet juristja ,poetja ,prozatorja dhe gazetarja ,Drenusha Zajmi Hoxha ;-Hobi im, muzika dhe letersia !
Intervistoi Raimonda Moisu
BOTOI TIRANA OBSERVER -12 PRILL 2007
1-Drenusha pershendetje!.Kemi kohe qe lexojme prej jush dhe ju urojme per krijimtarine tuaj. Kur do shohim botimet ne leter?
Së pari ju falenderoj që më keni ftuar në intervistë dhe njëkohësisht përshëndes lexuesit tuaj, që janë sigurisht të shumtë..
Është fakt se kur vjen fjala te botimet, unë i kam lënë pak pasdore jo pa arsye. Ju e dini se vitet e fundit shumica e shtëpive botuese janë shndërruar në treg të hapur dhe mund të botojë secili që ka para. Pra, fillimisht ato kërkojnë që autori të marrë pjesë financiarisht në botimin e veprës së tij, gjersa kohë më parë krijuesi është paguar për këtë. Kriteret për botim janë shumë të ulta dhe librat nuk kalojnë asnjë filtër ose kontrollë të duhur. Mos të flasim për faktin se shumica e shëpive botuese nuk bën as shpërndarjen , as redakturën e gjëra si këto, duke ia pamundësuar krijuesit botimin e veprës.Njeriu nuk mundet edhe të krijojë, edhe të bëjë tregtarin. Pra, nuk ka lehtësime, ka shumë pak konkurse letrare, asnjë mundësi për autorët e rinj .Edhe mediat iu japin shumë pak hapësirë krijuesve të rinj dhe ne vazhdojmë për një kohë të gjatë të ndjekim lajkat që ia bëjnë klikat e vjetra të shkrimtarëve njëri tjetrit, duke mos dhënë asnjë shansë për krijimtarinë e re me vlera të mira.
Pra, vështirësitë që japin së pari shtëpitë botuese, e pastaj kushtet tjera, prania e jovlerave dhe mungesa e ligjeve sidomos në Kosovë , ka bërë,që në tregjet tona të kemi një mori botimesh pa asnjë vlerë, që me njefarë mënyre i kanë zene frymen librave me krijimtari të mirëfilltë, e besa plot mbeten edhe pa u botuar. Me njëfarë mënyre kjo është shumë zhgenjyese dhe të humb vullnetin për të botuar ndonjë gjë. Madje, një kohë kisha përshtypjen se me ta botuar ndonjë vepër automatikisht do tia humbja vlerën që ka.
Natyrisht se lexuesi i mirëfilltë e seleksionon vlerën dhe antivlerën, por megjithatë, ka shumë rëndësi se çfarë i serviret popullit Me kohë, mendoj se këto gjëra do të rregullohen si në Shqipëri ashtu edhe në Kosovë. Megjithë këto, unë jam duke përgatitur tre libra të mij në tri zhanre të ndryshme, të cilët besoj se do të botohen me rradhë, sipas një plani që e kam menduar . Këta janë punë e imja e kahershme dhe do ti botoj, atëherë kur të mendoj se vërtetë ia vlejnë për të dalur në publik të gjërë. Kam gati për botim një roman dhe dy libra tjerë me poezi. Një për të rritur dhe tjetrin për fëmijë.
2-.Ju shkruani si ne proze dhe ne poezi shume bukur. Ne cilen gjini ju shkelqeni.? Cila eshte gjinia me e preferuar per Ju?
Kjo është shumë e vështirë për tu përgjegjur. Sikur të pyesësh cilin nga fëmijët e don më së shumti. Në fakt , unë shkruaj në disa zhanre ,por gjithmonë në momente të caktuara.Pra, ka kohë kur jam e frymëzuar për poezi për të rritur dhe kalon një hapësirë kohe derisa inspirohem për të shkruar për fëmijë, ose kohëve të fundit psh shkruaj vetëm prozë. Më rëndësi është që unë ndjehem mirë në të gjitha këto zhanre dhe është lexuesi ai, që do ta vendose cilën ta pëlqejë.
.3- Ju u kushtoni shume vargje femijve ,ketij simboli te se ardhmes se njerezimit. Pena e Juaj poetike per kete bote te ndjeshme feminore ka nje stil te vecante frymezimi dhe vargjet artistike rrjedhin bukur e vrullshem.Ju keni gati per botim nje liber me poezi vetem per femije.C'mund te na thoni per kete?
Poezitë e mia për fëmijë mund të quhen edukativo-humoristike. Përpiqem që përmes humorit , fëmijëve t'iu ofroj një copë dituri, të cilën ata do ta mbajnë mend shumë më lehtë në këtë mënyrë. Pastaj fëmijët janë qenie shumë të brishta dhe mendoj se në letërsinë që iu takon, duhet pasur shumë pak vend për luftëra, gjak dhe vdekje. Fëmija për mua paraqet lumturinë, qeshjen, gëzimin e botës dhe duke e përjetuar si të tillë, mendoj se edhe poezitë që do të vihen në buzët e tyre, duhet të ngjallin emocionet e mira në ta. Dhe aq më shumë nëse ia arrijmë që nëpërmjet këtyre poezive, t'iu mësojmë edhe gjera tjera të rëndësishme për gjuhën, gjeografinë, internetin, vlerat njerëzore dhe shumë gjëra të tjera me të cilat ata do të ballafaqohen në udhëtimin e tyre jetësor , që do të kalojë nëpër faza të ndryshme.
Letërsia për fëmijë është shumë e mangët e sidomos në Kosovë. Ndoshta kësaj i ka kontribuar sërish problematika e të botuarit.
Libri im për fëmijë ka kohë që është gati për botim dhe në të është puna ime rreth shtatë vjecare. Por, ndërkohë kam thurrur një plan, të cilin do të mundohem ta realizoj me ndihmën e atyre që do të më përkrahin. Kam menduar që libri të sponzorizohet nga dikush që dëshiron të bëjë dicka me shumë për fëmijët e braktisur dhe ata me aftësi të kufizuara;, pastaj ai të shpërndahet më anën e ndonjë gazeteje ditore, e cila do të lajmëronte me kohë se cdo libër i blerë, është ndihmë për këtë kategori të fëmijëve. Natyrisht, unë do të heqja dorë nga cdo lloj fitimi prej librit, në mënyrë që të gjitha paratë që do të mblidheshin, ti shkonin qendrës së fëmijëve të braktisur dhe atyre me aftësi të kufizuara.
Atëherë, pra ky realizim i këtij plani, do të më plotësonte shpirtërisht , pra do ta arrija kulmin e atij shkaku, për të cilin edhe kam punuar. Për buzëqeshjet e pakufijshme fëmijërore.
4-Kush eshte shkrimtari/shkrimtarja juaj e preferuar ?
Ka shumë shkrimtarë e shkrimtare që i parapëlqej. Nëse duhet të cek ndonjë, atëherë mund të ishin: Umberto Eko, Coelho,Isabel Allende, Wilbur Smith, Og Mandino, Deepak Chopra e shumë të tjerë.Më pëlqejnë edhe klasikët botërorë , ndër to shumë vepra të Dostojevskit, Remarkut dhe Cehovit. Ka pasur edhe libra të cilët më kanë pëlqyer pa masë dhe që për autor kanë pasur dikend krejtësisht të panjohur. Mirëpo më duhet ta pranoj se lemia ime e preferuar jane enciklopeditë. Më pëlqen ti lexoj në të gjitha llojet, format dhe madhësitë. Njëkohësisht më terheq psikologjia dhe lexoj mjaft nga librat e tillë, madje kam ca plane që ndoshta në të ardhmen të filloj studimet edhe për psikologji.
5.Per nga origjina familajre ju keni nje thesar me talente.Mund te na njihni pak me gjere me traditen kulturore familjare?(te flitet gjeresisht per prindrit dhe )
Unë rrjedh nga një familje intelektuale, ku është kultivuar me shumë kujdes dashuria për shkencën, artin dhe vlerat kombëtare. Babi im Ylli, është i lindur në Shqipëri, meqë gjyshërit e mij gjakovarë kishin shkuar për të jetuar e punuar atje për më shumë se një dekadë. Me rastin e kthimit këndej , gjysma e farefisit mbesin andej kufirit dhe ashtu siç rrodhën pastaj ngjarjet, nuk janë takuar me dekada. Në shtëpinë tonë gjithmonë është folur me dashuri për Shqipërinë , ndërsa flamurin kombëtar e mbanim të fshehur . E di se kur më merrte babi në atë dhomë dhe ma tregonte, kisha një ndjenjë të vecantë respekti e admirimi dhe këtë ndjenjë e kam të ruajtur edhe sot. Babi im mbante korrespodence me xhaxhain e tij të ikur në Belgjikë nga komunistët dhe shkonte shpesh për ta vizituar. Ai kishte qenë njëri nga themeluesit e Lidhjes së dytë të Prizrenit. Atij i kishte mbetur familja në Shkodër dhe nuk i pa më kurrë. Vdiq i vetmuar. Më vonë babai im iu dha letrat fëmijëve të tij tashmë në moshë. Ishte një nga momentet më prekëse, që kam parë.
Babai im është albanolog dhe ka doktoruar mbi jetën dhe veprimtarinë e Fan Nolit. Unë qysh si e vogël i ndihmoja dhe kështu njëkohësisht mësoja mjaft nga gjithë ato që ai punonte. Ai jep akoma sot mësim në Universitet dhe ka të botuara libra me punime shkencore. Nëna ime Sevdije Boshnjaku Zajmi, ishte po ashtu gjuhëtare dhe një ndër poetet e para në Kosovë. Pas vetes ka lene nje doreshkrim me poezi. Ndikimi i saj në neve fëmijët, ka qenë shumë i madh, meqë ajo ishte një grua shumë përparimtare dhe luftëtare për emancipimin e femrës. Njëkohësisht ajo na ka dhënë njohuritë e para mbi vlerat njerëzore , të cilat i kemi të skalitura përgjithmonë në rrugën tonë jetësore. Maturia, logjika, edukata dhe të mirësjellurit, puna dhe bëmirësia, janë vetëm disa nga shtyllat që ajo ndërtonte në jetën tonë.Një ndikim të madh në jetën time ka pasur edhe xhaxhai im Gazmend Zajmi, një njeri erudit, me një njohuri të gjithanshme dhe jurist i mrekullueshëm. Ka qenë njëri ndër hartuesit e kushtetutës së Kosovës ( Kushtetuta e Kacanikut) dhe pavarësisht se ligjëronte në disa universitete botërore dhe ishte rektor universiteti, ai merrej edhe me muzikë, pra ishte kompozitor, i cili fitonte shumë cmime nëpër festivalet tona. Ndoshta ai ka ndikuar që unë më vonë të zgjedh studimet për drejtësi dhe të kem njëkohësisht dashurinë për pianon dhe muzikën në përgjithësi.Fatkeqësisht edhe nëna edhe xhaxhai kanë vdekur në moshë mjaft të re .Na ngushëllon fakti se pak a shumë ia kemi arritur të realizojmë qëllimet e saj që të ngritemi në këmbë tona dhe të punojmë me forcat tona, t’i cmojmë njerëzit dhe të mirën, ta cmojmë pozitiven dhe ti shmangemi vogëlsirave dhe injorancës. Sot jam motër e dy mjekve të suksesshëm, një okulisteje dhe një onkologu, ndërsa jam bashkëshorte e një ekonomisti.
6.-Ju jeni juriste ne profesion ,c'ka ju ka dhene Ju mundesine te jeni nje luftetare e te drejtave te njeriut . Cka mendoni për mbrojtjen e kafshëve dhe ambientit? Si keni arritur t'i ndertoni keto raporte,c'mund te na thoni per kete?
Si juriste kam punuar në disa vende të punës dhe një kohë kjo më ka plotësuar deri diku. Duke marrur parasysh fazat në të cilat ka kaluar Kosova, ishte shumë vështirë të realizoje ëndërrat për tu bërë një gjykatese që ndan drejtësinë si nëpër ato sallat e gjyqit, që i shihja nëpër filma me shumë ëndje. Një kohë nuk kemi mundur të punësohemi fare, për shkak se të gjithë shqiptaret ishin flakur jashtë nga puna, pastaj erdhi lufta e përgjakshme dhe pas saj, natyrisht faza ku asnjëri nuk ia kishim haberin se cfarë po ndodhte dhe duhej kohë të ambientoheshim me sistemin e ri.
Mendoj se populli kosovar është një nga më të ambientueshmit në botë. Vetëm mendoni në sa faza kemi kaluar, në sa sisteme, ndryshime , luftë e shtypje, pastaj prap ndërrime rrënjësore. Tani po na pret përsëri një ndryshim i madh , ku duhet të jemi maksimalisht të përgatitur. Të gjitha këto natyrisht se kanë ndikuar në psihën e popullit në njëfarë mase për të keq, meqë ai është i stërlodhur dhe me njëfarë menyre për të mirë, meqë ka ndryshuar rrënjësisht mentaliteti dhe sot njerëzit kanë mendime shumë më demokratike dhe përparimtare se më parë.
Gjithmonë më ka pëlqyer të punoj për mbrojtjen e të drejtave të njeriut, e sidomos për ato të fëmijëve, por njëkohësisht jam luftëtare për mbrojtjen e ambientit dhe të drejtave të kafshëve. Qysh si e vogël sillja në shtëpi mace e qej që i shihja të uritur në rrugë dhe kujdesesha për ta. Këtë dashuri e kam edhe sot dhe jam kundër cdo vrasje dhe keqtrajtimi të kafshëve. Sa i përket ambientit., kam pasur fatin të jetoj në një qytet të bukur si Prizreni,i cili është qyteti më i pastër dhe i qetë në Kosovë. Bukuritë që ai i ofron në të katër anët e tij janë të shumta, por edhe vet qyteti është sinonim i artit, kulturës, historisë dhe traditës.
7-Ne librin "Mozaike te nje portreti nje vend nderi i eshte kushtuar te ndjeres, Nenes tuaj,Ju ofroj ngushelllimet e mija , dhe shpreh se poezite e saj ne ate antologji jane nga me te bukurat e atij libri. Patet veshtiresi te zgjidhnit ato poezi,ose nga cfare kriteri u niset te zgjidhnit ato?Sa ka ndikuar krijimtaria e nenes Suaj te ndjere ,ne krijimtarine Tuaj?
Ju falmnderit për ngushëllimet dhe mendimin tuaj për poezitë e nënës sime. Fjalët e mira janë gjithmonë balsam për shpirtrat e lënduar . Kur njeriu e humb prindin , sidomos nënën, një copë e zemrës shkon përgjithmonë me të. Por pjesa tjetër mbetet për ta kujtuar dhe dashur përjetë. Për ta mbajtur afër vetes përgjithmonë. Dhe njerëzit që nuk harrohen, nuk kanë si të vdesin.
Eshte e vertetë se një vend nderi iu dha poezive të nënës sime dhe atë falë respektit që kanë treguar për të, të gjitha autoret në libër. Mënyra si e kemi krijuar atë libër ka qenë shumë e vecante dhe e rrallë. Kemi punuar në të katër anët e botës dhe përmes internetit kemi arritur të krijojmë, redaktojmë dhe botojme. Libri ka vlerat e veta pikësëpari për vet mënyrën si është krijuar.Nëna ime ka pasur shumë ndikim në krijimtarinë time , pikërisht duke më mësuar fillimish si ta kultivoj talentin për të shkruar. Ajo më ndihmonte t’i përmirësoj vargjet qysh kur isha ndoshta diku tetë vjecare , por gjithmonë duke më lënë të mundohem vet të shkruaj dhe të shpreh lirshëm ndjenjat e mija në letër. Pastaj m’i mësonte rregullat e drejtshkrimit, gramatikës e sintaksës , mundohej të ma ngriste vetëbesimin duke më shtytur që ta ndjek rrugën që e dëshiron zemra, por duke qenë njëkohësisht gjithmonë e arsyeshme.
7.-Ju jeni juriste ne profesion, gazetare dhe manaxhere e nje kompanie.Si mundeni te balanconi te tre keto profesione?
E cuditshme, por shumë lehtë. Kur keni një organizim të mirë kohe dhe pune , të gjitha mund të arrihen e sidomos kur keni edhe përkrahjen e njerëzve të afërt. Mundohem që të gjitha ato që i bëj, ti bëj me përgjegjësi dhe të ndaj për secilën aq kohë sa duhet për atë ditë. Në të vërtetë unë nuk jam gazetare, por kam qenë kolmniste dhe kam punuar për afro tre vite për një reviste javore në Kosovë. Në kolumnet e mia kam rrahur dukuritë shoqërore , politikën, estradën etj, gjithmonë përmes sarkazmës , duke u munduar që lexuesit tia paraqes këtë problematikë nga një kënd tjetër. Ndoshta nga ai kënd që të bën të qeshesh për sa kohë lexon, por që të le një shije të hidhur në gojë kur ta përfundosh dhe të ve në mendime.Tani nuk punoj më për atë revistë, por botoj si e lirë, e pavarur sa herë që mendoj se duhet dhe ku duhet.
Sa i përket punës si menaxhere, vazhdoj ta punoj edhe sot prej diku shtatë vitesh e më tepër. Menaxhoj një kompani të suksesshme private , që shtrihet në disa qytete. Fillimisht më dukej absurde të punoja në biznes , meqë ishim edukuar më sistemin komunist ku ai që kryente fakultet, duhet të punonte në punë shteti. Më vonë jam adaptuar shumë duke kryer edhe punët juridike për kompaninë, pra duke qenë edhe këshilltarja ligjore e saj. Natyrisht, e gjithë kjo ka pasur edhe një arsye tjetër si pikënisje. Situatën e mjerueshme të pagave për intelektualët në Kosovë. Duke qenë se është e pamundur të mbijetosh me ato paga që jipen për juristë, ekonomistë, mjekë e arsimtarë, shumica i jemi kthyer bizneseve private duke u munduar kështu të kombinojmë dijet tona.Sot pra , plotësoj profesionin tim me punë juridike, anën financiare me biznes dhe atë shpirtërore me letërsi dhe muzikë.
8. Mesa shoh resumeja e Juaj ,tregon se ju spikatni ne shume talente ,drejtesi,poezi,proze,gazetari,por , Ju keni talent edhe muziken. Cfare instrumenti preferoni me shume dhe cfare aktivitetesh jeni perfshire ne kete gjini?Si ja keni arritur te perfitoni keto talente?
Pra sa i përket punëve juridike, ka shumë fusha në të cilat më pëlqen të punoj, por ato punë janë goxha të ftohta për një shpirt kreativ , kështu që me kohë kam filluar të ndjej nevojën ta plotësoj atë anën artistike timen. Kështu pra, përvec në gazetarisë, letërsisë dhe muzikës, kam edhe një varg të hobive tjera sic është psh filatelia dhe numizmatika. Më pëlqen edhe rregullimi i kopshtit dhe kultivimi i luleve.
Një kohë kam lozur edhe në teatrin e fëmijëve dhe më vonë në atë për të rritur , por mendoj se nuk kam talent për të aktruar, pavarësisht dy cmimeve që kam marrur. Jam provuar edhe në pikturë dhe me gjithë zhgënjimin tim, kam parë se më mungon talenti i duhur. Kam qenë për pesë vite valltare e ansamblit të qytetit, por të gjitha këto aktivitete i kam ndërprerë me fillimin e studimeve të mia në Prishtinë, duke i lënë vend kështu vehtes për studime dhe letërsi.
Instrumentin që e preferoj është pianoja .Kam të kryer shkollën e ulët të muzikës , por pianos nuk i jam ndarë kurrë. Me të ndaj gëzimet dhe hidhërimet e mia gjatë jetës. Në shtëpi kam një pianino, dhuratë e babit tim dhe një sint elektrik, me të cilin e dridh shtëpinë sa herë jam e gëzuar, e që e kam dhuratë prej bashkëshortit tim.Natyrisht, atëherë nuk e ka ditur se sa zhurmë do bëj me të në shtëpi. Do të më pëlqente të mësoja edhe për kitarë.
9.Ju keni shetitur ne shume vende ne Europe. Cili vend ju ka pelqyer me shume?
Nuk kam shetitur aq sa kam dëshire. Kam shumë vende akoma pa i parë. Por më pëlqejnë vendet që kanë një histori , si dhe ato që janë të rrethuara me bukuri të jashtëzakonshme natyrore. Asnjë dorë e njeriut smund të krijojë dicka të madhërishme si natyra.
Më kanë pëlqyer shumë qytete të bukura e moderne, ashtu sic më kanë pëlqyer ato orientale . Më pëlqen cdo qytet që e ka detin afër dhe sidomos ishujt , por më së miri e ndjej vehten kur jam në mes gërmadhash te qyteteve te lashta, sepse të bën të ndjehesh pjese e historise, e ndonjehere sikur pjesë e një bote tjetër. Të shkelësh nëpër ato vende kur kanë shkelur perandorë e faraonë, thjesht është dicka e bukur mistike, që nuk harrohet. Caku im i ardhshëm është Egjipti dhe Roma.
10.Pyetja me delikate. Si ndjehet Drenusha per zhvillimet ne Kosove e Bote per statusin e Kosoves?
Unë i përkas një gjenerate, e cila ka kaluar nëpër shumë faza e procese në Kosovë. Dmth që nga koha e Titos kur kemi qenë një krahinë autonome jugosllave e deri sot kur jemi shumë afër pavarësisë. I kam përjetuar frikat dhe shtypjen, protestat e demostratat , helmimet dhe vujatjet tjera. Pastaj kam qenë gjatë gjithë luftës së fundit në Kosovë, madje kam mbajtur një ditar, ku kam përshkruar të gjitha ato tmerre që kemi parë, dëgjuar e përjetuar dhe kur vdekja dukej si dicka shumë e zakonshme. Më vonë e kam përjetuar lirinë në plotkuptimin e fjalës së saj, dmth jo vetëm si fjalë nga librat, por si ndjenjë që nuk harrohet kurrë dhe që t’i përzien të gjitha emocionet dhe ndjenjat bashkë. Më kujtohet dita e clirimit dhe lotët që na shkonin faqeve kur shihnim flamurët kombëtare tek valëviteshin të lirë, ndërsa njerëzit vallëzonin rrugëve gati si të cmendur nga gëzimi. Dhe kur shoh sot politikanët tonë , se me sa pak përgjegjësi i qasen këtij momenti historik, në të cilin po kalon Kosova, vërtetë më vjen për të qarë.
Vuajtjet e këtij populli i kam përjetuar bashkë me ta dhe e admiroj këtë popull pikërisht për shkak të durimit, dëshirës për liri dhe optimizmit të pashterrshëm që e ka, pavarësisht se gjysma jetojnë në varfëri të skajshme, sidomos pas luftës. Ju keni parë se si u kthyen të gjithë kosovarët në shtëpi menjëherë pas luftës, edhepse shumica e tyre e dinin se i kanë shtëpitë e djegura. Është mahnitëse dashuria e ketij populli për Kosovën.Unë jam poashtu një prej tyre dhe e dua vendin tim aq sa mund të duhet atdheu.
Natyrisht se Shqiperia ka luajtur nje rol të madh në përkrahjen tonë si gjatë luftës ashtu dhe pas saj. Cdo ndryshim në Shqipëri reflektohet në Kosovë dhe anasjelltas. Fatkeqësisht ende ka shumë moskuptime, përbuzje reciproke, gjuajtje faji dhe akuza të ndërsjella, por unë i marr si gjëra normale që paraqiten në këtë fazë, kur ne ende po njihemi mes vete dhe nuk preokupohem me njerëzit që kanë shpirt të vogël dhe mendje të ngushtë. Kjo fazë njohjeje është tranzitore dhe dikur do ta shohim se ne jemi vetëm imazhi i njëri tjetrit në pasqyrë. Vërtetë jemi rritur me kultura e rrethana të ndryshme, por na lidh kombi, na lidh lashtësia jonë e përbashkët, na lidh gjuha dhe afërsia jonë.
Ndaj, po e përbuzëm njëri tjetrin, nuk kemi bërë asgjë tjetër pos se kemi përbuzur vehten tonë.
Zhvillimet nëpër të cilat po kalon Kosova , janë mjaft të vështira dhe serioze. Natyrisht se gjithmonë ka prej atyre që janë pro dhe kundër një procesi, nje faze ose lëvizjeje, por tani vendi është në hapat e fundit për te caku dhe personalisht, nuk më pëlqen asnjë pengesë që mund të na dalë rrugës. Natyrisht se edhe pas statusit përfundimtar, Kosova do të përballet me vështirësi të mëdha, por shpresojmë se vet statusi ynë si shtet, ndihma e botës perendimore që na ka përkrahur gjithmonë dhe shpresoj vet puna jonë, do të bëjnë që në të ardhmen, Kosova të jetë një vend sa më demokratik dhe i zhvilluar.
11. Ju jeni nje nga moderatoret e forumit tone Bota e Gruas Shqiptare.mendoni se me komunikimin dhe aktivizimin e deritanishem te mikeve , ky forum ia ka arritur nje niveli te kenaqshem rezultatesh ?
Jo vetëm që ia ka arritur por e ka tejkaluar. Në këtë forum bëjnë pjesë shumë gra e vajza të ngritura e intelektuale, mikesha të mira dhe krijuese të mirëfillta. Cdo ditë kultivohet një dashuri e sinqertë miqësore, pa imponime, pa oligime , por vetëm një përkrahje e mirëfilltë, fjalë e mirë, krijime të bukura, këshilla të duhura dhe iniciativa të mira që i vejmë në diskutim dhe bisedojmë për to. Forumi ka edhe një revistë të veten elektronike, ku mund të lexohen veprat e anëtareve të tij dhe shumë shpejt po përgatitemi për ca plane tona të ardhshme, të cilat do ti lëmë si befasi të këndshme në të ardhmen.
12-Ju jeni bashkepunetore e disa revistave ,me ze ne Kosove e Shqiperi,si edhe ne shtypin shqiptar,c'mund te na thoni per kete bashkepunim?
Për fat të mirë, unë kam pasur gjithmonë përvoja të mira dhe të këndshme. Ndoshta më ka ndihmuar fakti se gjithmonë kam shkruar vetëm nga dëshira . Kam bashkëpunuar dhe ende bashkëpunoj me shumë revista për fëmijë e të rritur jo vetëm në Shqipëri e Kosovë, por edhe në diasporë .Jam bashkëpunëtore e rregullt e disa revistave për fëmijë në Kosovë ,Maqedoni dhe Gjermani.Nder to jane "Fidani" " Ylberi" , " Pionieri" "" Tinguj malli" etj, Kam botuar nepër gazetat tona të përditshme kosovare. Tani vonë kisha ca poezi në Mehr Licht në Tiranë dhe shpresoj të bashkëpunoj me ta edhe mëtutje., Pastaj bashkëpunoj më një sërë revistash femërore dhe letrare prej atyre të shkruara, por edhe elektronike.
13-Cfare po shkruan Drenusha ne kete moment?
Momentalisht e kam përfunduar romanin tim të parë, i cili po redaktohet dhe do të shkojë së shpejti në botimin e tij. Quhet “Engjëjt vdesin ndryshe” dhe flet për vlerat njerëzore, për situatat me të cilat ballafaqohet njeriu gjatë jetës, kalimin e shpeshtë nga ana pozitive dhe negative e anasjelltas, ndryshimet, kthesat dhe cdo gjë tjetër që mund të quhet njerëzore. Derisa libri po redaktohet, kam filluar ta shkruaj romanin e dytë , i cili ka disa tema shumë të dhimbshme por reale në shoqërinë tonë. Mendoj që krimtarinë time ta bazoj në paraqitje të sinqerta dhe të prek sa më shumë ndjenjat njerëzore.Pra, sic po e shihni edhe vet, tani jam në një fazë të prozës dhe nuk kam fare inspirim për zhanër tjetër. Por, e lejoj frymëzimin tim të frymojë lirshëm dhe atëherë kur të vijë koha sërish për vargje, atëherë edhe do ti shkruaj.
14-Emri i Juaj shume i bukur ,kush ju ka vene kete emer ,DRENUSHA?
Paj meqë prindërit e mij vec e kishin një djalë e një vajzë, dhe duke qenë se në ato kohëra nuk mund ta dije gjininë më heret, prindërit e mij kishin vendosur se po të lindte djalë do ta quanin Dren, po të bëhej vajzë atëherë Drenushë. Në kohën e adoleshencës , nuk më pëlqente fare emri im, meqë në atë kohë udhëtonim nëpër vendverime të ndryshme jashtë shtetit dhe mikeshat e reja gjermane, suedeze, angleze etj e kishin vështirë ta shqiptonin emrin tim, ndërsa motra ime Rina kalonte fare lehtë. Ka ndodhur që edhe i kam gënjyer ndonjëherë se quhem Tina, meqë emri im më dukej demode. Më vonë jam mësuar me të dhe ajo që më bën edhe sot e kësaj dite të ndjehem mirë, është se me ta dëgjuar emrin tim, njerëzit menjëherë krijojnë një afërsi me mua, sikur jemi njohur qëmoti, më drejtohen me emër disi nga shpirti. Është dicka e bukur. E vetmja gjë që akoma më duket qesharake është se e kam zor të më quajnë zonja Drenusha. Meqë atëherë vetja më duket si personazh nga përrallat si zonja Dhelpër, zonja Arushë e si këto. Nga gjërat më interesante që më ka ndodhur është se nëpër lista të internetit, ka pasur miq nga Shqipëria që më kanë menduar si pseudonim, meqë sic kam kuptuar ky emër nuk përdoret në Shqipëri. Më vonë u mësuan edhe ata, që ta kenë një Drenushë në mes dhe unë si kosovare ndjehem shumë mirë në mesin e tyre.
15 -Cili eshte mesazhi i Juaj ,per Femren intelektuale e krijuese ne Kosove ,Shqiperi e Diaspore ,por ne menyre te vecante ne token e huaj,per ruajtjen e vlerave dhe identitetit kombetar?
Femra shqiptare sot , pavarësisht ku jeton e krijon është një zë i fortë , që then paragjykimet e ndryshkura, injorancën dhe mendjengushtësitë e vjetra. Sot femra shqiptare ka gjetur rrugën e vet dhe të rritet zemra kah sheh e lexon për të arriturat e tyre në cdo cep të botës. Ato sot jetojnë në Shqipëri, Kosovë dhe vende tjera nëpër botë , por i lidh e njëjta gjë; të qenurit pjesë e një kombi të bukur plot me vlera dhe tradita , të cilat duhen kultivuar në mënyrën sa më pozitive dhe kështu ti japim edhe botës një pasqyrë sa më të mrekullueshme për kombin tonë. Aty ku femra është e emancipuar, aty edhe vendi është në lulëzim e sipër.
Mendoj se ne vet si popull jemi disi shumë vështirë të asimilueshëm, ndryshe nuk do ti bënim ballë të gjitha furtunave që i kemi kaluar në mënyra të ndryshme.Këtu ka luajtur një rol të madh femra shqiptare, që gjithmonë ka ditur ti ruajë vlerat dhe traditat . Ndaj dhe kam besim të fortë se femra shqiptare dhe mëtej do të shkojë drejt emancipimit të saj duke u bërë kështu pjesa më e cmuar e shoqërisë. Dhe këtë nuk do ta arrijë me protesta feministe, me shoqata që parakalojnë kot pa bërë asgjë ose me thirrje te deshperuara se bota iu takon meshkujve. Por do ta arrijnë me punën e tyre, me mencurinë, dijen dhe cka është më e rëndësishmja me forcën e tyre që buron pashterrshem si dhuratë e natyrës.
Ju faleminderit per biseden ,Ju uroj suksese fat e mbaresi! Intervistoi Raimonda Moisiu ,moderatore e Forumit :Bota e Gruas Shqiptare
Intervistoi Raimonda Moisu
BOTOI TIRANA OBSERVER -12 PRILL 2007
1-Drenusha pershendetje!.Kemi kohe qe lexojme prej jush dhe ju urojme per krijimtarine tuaj. Kur do shohim botimet ne leter?
Së pari ju falenderoj që më keni ftuar në intervistë dhe njëkohësisht përshëndes lexuesit tuaj, që janë sigurisht të shumtë..
Është fakt se kur vjen fjala te botimet, unë i kam lënë pak pasdore jo pa arsye. Ju e dini se vitet e fundit shumica e shtëpive botuese janë shndërruar në treg të hapur dhe mund të botojë secili që ka para. Pra, fillimisht ato kërkojnë që autori të marrë pjesë financiarisht në botimin e veprës së tij, gjersa kohë më parë krijuesi është paguar për këtë. Kriteret për botim janë shumë të ulta dhe librat nuk kalojnë asnjë filtër ose kontrollë të duhur. Mos të flasim për faktin se shumica e shëpive botuese nuk bën as shpërndarjen , as redakturën e gjëra si këto, duke ia pamundësuar krijuesit botimin e veprës.Njeriu nuk mundet edhe të krijojë, edhe të bëjë tregtarin. Pra, nuk ka lehtësime, ka shumë pak konkurse letrare, asnjë mundësi për autorët e rinj .Edhe mediat iu japin shumë pak hapësirë krijuesve të rinj dhe ne vazhdojmë për një kohë të gjatë të ndjekim lajkat që ia bëjnë klikat e vjetra të shkrimtarëve njëri tjetrit, duke mos dhënë asnjë shansë për krijimtarinë e re me vlera të mira.
Pra, vështirësitë që japin së pari shtëpitë botuese, e pastaj kushtet tjera, prania e jovlerave dhe mungesa e ligjeve sidomos në Kosovë , ka bërë,që në tregjet tona të kemi një mori botimesh pa asnjë vlerë, që me njefarë mënyre i kanë zene frymen librave me krijimtari të mirëfilltë, e besa plot mbeten edhe pa u botuar. Me njëfarë mënyre kjo është shumë zhgenjyese dhe të humb vullnetin për të botuar ndonjë gjë. Madje, një kohë kisha përshtypjen se me ta botuar ndonjë vepër automatikisht do tia humbja vlerën që ka.
Natyrisht se lexuesi i mirëfilltë e seleksionon vlerën dhe antivlerën, por megjithatë, ka shumë rëndësi se çfarë i serviret popullit Me kohë, mendoj se këto gjëra do të rregullohen si në Shqipëri ashtu edhe në Kosovë. Megjithë këto, unë jam duke përgatitur tre libra të mij në tri zhanre të ndryshme, të cilët besoj se do të botohen me rradhë, sipas një plani që e kam menduar . Këta janë punë e imja e kahershme dhe do ti botoj, atëherë kur të mendoj se vërtetë ia vlejnë për të dalur në publik të gjërë. Kam gati për botim një roman dhe dy libra tjerë me poezi. Një për të rritur dhe tjetrin për fëmijë.
2-.Ju shkruani si ne proze dhe ne poezi shume bukur. Ne cilen gjini ju shkelqeni.? Cila eshte gjinia me e preferuar per Ju?
Kjo është shumë e vështirë për tu përgjegjur. Sikur të pyesësh cilin nga fëmijët e don më së shumti. Në fakt , unë shkruaj në disa zhanre ,por gjithmonë në momente të caktuara.Pra, ka kohë kur jam e frymëzuar për poezi për të rritur dhe kalon një hapësirë kohe derisa inspirohem për të shkruar për fëmijë, ose kohëve të fundit psh shkruaj vetëm prozë. Më rëndësi është që unë ndjehem mirë në të gjitha këto zhanre dhe është lexuesi ai, që do ta vendose cilën ta pëlqejë.
.3- Ju u kushtoni shume vargje femijve ,ketij simboli te se ardhmes se njerezimit. Pena e Juaj poetike per kete bote te ndjeshme feminore ka nje stil te vecante frymezimi dhe vargjet artistike rrjedhin bukur e vrullshem.Ju keni gati per botim nje liber me poezi vetem per femije.C'mund te na thoni per kete?
Poezitë e mia për fëmijë mund të quhen edukativo-humoristike. Përpiqem që përmes humorit , fëmijëve t'iu ofroj një copë dituri, të cilën ata do ta mbajnë mend shumë më lehtë në këtë mënyrë. Pastaj fëmijët janë qenie shumë të brishta dhe mendoj se në letërsinë që iu takon, duhet pasur shumë pak vend për luftëra, gjak dhe vdekje. Fëmija për mua paraqet lumturinë, qeshjen, gëzimin e botës dhe duke e përjetuar si të tillë, mendoj se edhe poezitë që do të vihen në buzët e tyre, duhet të ngjallin emocionet e mira në ta. Dhe aq më shumë nëse ia arrijmë që nëpërmjet këtyre poezive, t'iu mësojmë edhe gjera tjera të rëndësishme për gjuhën, gjeografinë, internetin, vlerat njerëzore dhe shumë gjëra të tjera me të cilat ata do të ballafaqohen në udhëtimin e tyre jetësor , që do të kalojë nëpër faza të ndryshme.
Letërsia për fëmijë është shumë e mangët e sidomos në Kosovë. Ndoshta kësaj i ka kontribuar sërish problematika e të botuarit.
Libri im për fëmijë ka kohë që është gati për botim dhe në të është puna ime rreth shtatë vjecare. Por, ndërkohë kam thurrur një plan, të cilin do të mundohem ta realizoj me ndihmën e atyre që do të më përkrahin. Kam menduar që libri të sponzorizohet nga dikush që dëshiron të bëjë dicka me shumë për fëmijët e braktisur dhe ata me aftësi të kufizuara;, pastaj ai të shpërndahet më anën e ndonjë gazeteje ditore, e cila do të lajmëronte me kohë se cdo libër i blerë, është ndihmë për këtë kategori të fëmijëve. Natyrisht, unë do të heqja dorë nga cdo lloj fitimi prej librit, në mënyrë që të gjitha paratë që do të mblidheshin, ti shkonin qendrës së fëmijëve të braktisur dhe atyre me aftësi të kufizuara.
Atëherë, pra ky realizim i këtij plani, do të më plotësonte shpirtërisht , pra do ta arrija kulmin e atij shkaku, për të cilin edhe kam punuar. Për buzëqeshjet e pakufijshme fëmijërore.
4-Kush eshte shkrimtari/shkrimtarja juaj e preferuar ?
Ka shumë shkrimtarë e shkrimtare që i parapëlqej. Nëse duhet të cek ndonjë, atëherë mund të ishin: Umberto Eko, Coelho,Isabel Allende, Wilbur Smith, Og Mandino, Deepak Chopra e shumë të tjerë.Më pëlqejnë edhe klasikët botërorë , ndër to shumë vepra të Dostojevskit, Remarkut dhe Cehovit. Ka pasur edhe libra të cilët më kanë pëlqyer pa masë dhe që për autor kanë pasur dikend krejtësisht të panjohur. Mirëpo më duhet ta pranoj se lemia ime e preferuar jane enciklopeditë. Më pëlqen ti lexoj në të gjitha llojet, format dhe madhësitë. Njëkohësisht më terheq psikologjia dhe lexoj mjaft nga librat e tillë, madje kam ca plane që ndoshta në të ardhmen të filloj studimet edhe për psikologji.
5.Per nga origjina familajre ju keni nje thesar me talente.Mund te na njihni pak me gjere me traditen kulturore familjare?(te flitet gjeresisht per prindrit dhe )
Unë rrjedh nga një familje intelektuale, ku është kultivuar me shumë kujdes dashuria për shkencën, artin dhe vlerat kombëtare. Babi im Ylli, është i lindur në Shqipëri, meqë gjyshërit e mij gjakovarë kishin shkuar për të jetuar e punuar atje për më shumë se një dekadë. Me rastin e kthimit këndej , gjysma e farefisit mbesin andej kufirit dhe ashtu siç rrodhën pastaj ngjarjet, nuk janë takuar me dekada. Në shtëpinë tonë gjithmonë është folur me dashuri për Shqipërinë , ndërsa flamurin kombëtar e mbanim të fshehur . E di se kur më merrte babi në atë dhomë dhe ma tregonte, kisha një ndjenjë të vecantë respekti e admirimi dhe këtë ndjenjë e kam të ruajtur edhe sot. Babi im mbante korrespodence me xhaxhain e tij të ikur në Belgjikë nga komunistët dhe shkonte shpesh për ta vizituar. Ai kishte qenë njëri nga themeluesit e Lidhjes së dytë të Prizrenit. Atij i kishte mbetur familja në Shkodër dhe nuk i pa më kurrë. Vdiq i vetmuar. Më vonë babai im iu dha letrat fëmijëve të tij tashmë në moshë. Ishte një nga momentet më prekëse, që kam parë.
Babai im është albanolog dhe ka doktoruar mbi jetën dhe veprimtarinë e Fan Nolit. Unë qysh si e vogël i ndihmoja dhe kështu njëkohësisht mësoja mjaft nga gjithë ato që ai punonte. Ai jep akoma sot mësim në Universitet dhe ka të botuara libra me punime shkencore. Nëna ime Sevdije Boshnjaku Zajmi, ishte po ashtu gjuhëtare dhe një ndër poetet e para në Kosovë. Pas vetes ka lene nje doreshkrim me poezi. Ndikimi i saj në neve fëmijët, ka qenë shumë i madh, meqë ajo ishte një grua shumë përparimtare dhe luftëtare për emancipimin e femrës. Njëkohësisht ajo na ka dhënë njohuritë e para mbi vlerat njerëzore , të cilat i kemi të skalitura përgjithmonë në rrugën tonë jetësore. Maturia, logjika, edukata dhe të mirësjellurit, puna dhe bëmirësia, janë vetëm disa nga shtyllat që ajo ndërtonte në jetën tonë.Një ndikim të madh në jetën time ka pasur edhe xhaxhai im Gazmend Zajmi, një njeri erudit, me një njohuri të gjithanshme dhe jurist i mrekullueshëm. Ka qenë njëri ndër hartuesit e kushtetutës së Kosovës ( Kushtetuta e Kacanikut) dhe pavarësisht se ligjëronte në disa universitete botërore dhe ishte rektor universiteti, ai merrej edhe me muzikë, pra ishte kompozitor, i cili fitonte shumë cmime nëpër festivalet tona. Ndoshta ai ka ndikuar që unë më vonë të zgjedh studimet për drejtësi dhe të kem njëkohësisht dashurinë për pianon dhe muzikën në përgjithësi.Fatkeqësisht edhe nëna edhe xhaxhai kanë vdekur në moshë mjaft të re .Na ngushëllon fakti se pak a shumë ia kemi arritur të realizojmë qëllimet e saj që të ngritemi në këmbë tona dhe të punojmë me forcat tona, t’i cmojmë njerëzit dhe të mirën, ta cmojmë pozitiven dhe ti shmangemi vogëlsirave dhe injorancës. Sot jam motër e dy mjekve të suksesshëm, një okulisteje dhe një onkologu, ndërsa jam bashkëshorte e një ekonomisti.
6.-Ju jeni juriste ne profesion ,c'ka ju ka dhene Ju mundesine te jeni nje luftetare e te drejtave te njeriut . Cka mendoni për mbrojtjen e kafshëve dhe ambientit? Si keni arritur t'i ndertoni keto raporte,c'mund te na thoni per kete?
Si juriste kam punuar në disa vende të punës dhe një kohë kjo më ka plotësuar deri diku. Duke marrur parasysh fazat në të cilat ka kaluar Kosova, ishte shumë vështirë të realizoje ëndërrat për tu bërë një gjykatese që ndan drejtësinë si nëpër ato sallat e gjyqit, që i shihja nëpër filma me shumë ëndje. Një kohë nuk kemi mundur të punësohemi fare, për shkak se të gjithë shqiptaret ishin flakur jashtë nga puna, pastaj erdhi lufta e përgjakshme dhe pas saj, natyrisht faza ku asnjëri nuk ia kishim haberin se cfarë po ndodhte dhe duhej kohë të ambientoheshim me sistemin e ri.
Mendoj se populli kosovar është një nga më të ambientueshmit në botë. Vetëm mendoni në sa faza kemi kaluar, në sa sisteme, ndryshime , luftë e shtypje, pastaj prap ndërrime rrënjësore. Tani po na pret përsëri një ndryshim i madh , ku duhet të jemi maksimalisht të përgatitur. Të gjitha këto natyrisht se kanë ndikuar në psihën e popullit në njëfarë mase për të keq, meqë ai është i stërlodhur dhe me njëfarë menyre për të mirë, meqë ka ndryshuar rrënjësisht mentaliteti dhe sot njerëzit kanë mendime shumë më demokratike dhe përparimtare se më parë.
Gjithmonë më ka pëlqyer të punoj për mbrojtjen e të drejtave të njeriut, e sidomos për ato të fëmijëve, por njëkohësisht jam luftëtare për mbrojtjen e ambientit dhe të drejtave të kafshëve. Qysh si e vogël sillja në shtëpi mace e qej që i shihja të uritur në rrugë dhe kujdesesha për ta. Këtë dashuri e kam edhe sot dhe jam kundër cdo vrasje dhe keqtrajtimi të kafshëve. Sa i përket ambientit., kam pasur fatin të jetoj në një qytet të bukur si Prizreni,i cili është qyteti më i pastër dhe i qetë në Kosovë. Bukuritë që ai i ofron në të katër anët e tij janë të shumta, por edhe vet qyteti është sinonim i artit, kulturës, historisë dhe traditës.
7-Ne librin "Mozaike te nje portreti nje vend nderi i eshte kushtuar te ndjeres, Nenes tuaj,Ju ofroj ngushelllimet e mija , dhe shpreh se poezite e saj ne ate antologji jane nga me te bukurat e atij libri. Patet veshtiresi te zgjidhnit ato poezi,ose nga cfare kriteri u niset te zgjidhnit ato?Sa ka ndikuar krijimtaria e nenes Suaj te ndjere ,ne krijimtarine Tuaj?
Ju falmnderit për ngushëllimet dhe mendimin tuaj për poezitë e nënës sime. Fjalët e mira janë gjithmonë balsam për shpirtrat e lënduar . Kur njeriu e humb prindin , sidomos nënën, një copë e zemrës shkon përgjithmonë me të. Por pjesa tjetër mbetet për ta kujtuar dhe dashur përjetë. Për ta mbajtur afër vetes përgjithmonë. Dhe njerëzit që nuk harrohen, nuk kanë si të vdesin.
Eshte e vertetë se një vend nderi iu dha poezive të nënës sime dhe atë falë respektit që kanë treguar për të, të gjitha autoret në libër. Mënyra si e kemi krijuar atë libër ka qenë shumë e vecante dhe e rrallë. Kemi punuar në të katër anët e botës dhe përmes internetit kemi arritur të krijojmë, redaktojmë dhe botojme. Libri ka vlerat e veta pikësëpari për vet mënyrën si është krijuar.Nëna ime ka pasur shumë ndikim në krijimtarinë time , pikërisht duke më mësuar fillimish si ta kultivoj talentin për të shkruar. Ajo më ndihmonte t’i përmirësoj vargjet qysh kur isha ndoshta diku tetë vjecare , por gjithmonë duke më lënë të mundohem vet të shkruaj dhe të shpreh lirshëm ndjenjat e mija në letër. Pastaj m’i mësonte rregullat e drejtshkrimit, gramatikës e sintaksës , mundohej të ma ngriste vetëbesimin duke më shtytur që ta ndjek rrugën që e dëshiron zemra, por duke qenë njëkohësisht gjithmonë e arsyeshme.
7.-Ju jeni juriste ne profesion, gazetare dhe manaxhere e nje kompanie.Si mundeni te balanconi te tre keto profesione?
E cuditshme, por shumë lehtë. Kur keni një organizim të mirë kohe dhe pune , të gjitha mund të arrihen e sidomos kur keni edhe përkrahjen e njerëzve të afërt. Mundohem që të gjitha ato që i bëj, ti bëj me përgjegjësi dhe të ndaj për secilën aq kohë sa duhet për atë ditë. Në të vërtetë unë nuk jam gazetare, por kam qenë kolmniste dhe kam punuar për afro tre vite për një reviste javore në Kosovë. Në kolumnet e mia kam rrahur dukuritë shoqërore , politikën, estradën etj, gjithmonë përmes sarkazmës , duke u munduar që lexuesit tia paraqes këtë problematikë nga një kënd tjetër. Ndoshta nga ai kënd që të bën të qeshesh për sa kohë lexon, por që të le një shije të hidhur në gojë kur ta përfundosh dhe të ve në mendime.Tani nuk punoj më për atë revistë, por botoj si e lirë, e pavarur sa herë që mendoj se duhet dhe ku duhet.
Sa i përket punës si menaxhere, vazhdoj ta punoj edhe sot prej diku shtatë vitesh e më tepër. Menaxhoj një kompani të suksesshme private , që shtrihet në disa qytete. Fillimisht më dukej absurde të punoja në biznes , meqë ishim edukuar më sistemin komunist ku ai që kryente fakultet, duhet të punonte në punë shteti. Më vonë jam adaptuar shumë duke kryer edhe punët juridike për kompaninë, pra duke qenë edhe këshilltarja ligjore e saj. Natyrisht, e gjithë kjo ka pasur edhe një arsye tjetër si pikënisje. Situatën e mjerueshme të pagave për intelektualët në Kosovë. Duke qenë se është e pamundur të mbijetosh me ato paga që jipen për juristë, ekonomistë, mjekë e arsimtarë, shumica i jemi kthyer bizneseve private duke u munduar kështu të kombinojmë dijet tona.Sot pra , plotësoj profesionin tim me punë juridike, anën financiare me biznes dhe atë shpirtërore me letërsi dhe muzikë.
8. Mesa shoh resumeja e Juaj ,tregon se ju spikatni ne shume talente ,drejtesi,poezi,proze,gazetari,por , Ju keni talent edhe muziken. Cfare instrumenti preferoni me shume dhe cfare aktivitetesh jeni perfshire ne kete gjini?Si ja keni arritur te perfitoni keto talente?
Pra sa i përket punëve juridike, ka shumë fusha në të cilat më pëlqen të punoj, por ato punë janë goxha të ftohta për një shpirt kreativ , kështu që me kohë kam filluar të ndjej nevojën ta plotësoj atë anën artistike timen. Kështu pra, përvec në gazetarisë, letërsisë dhe muzikës, kam edhe një varg të hobive tjera sic është psh filatelia dhe numizmatika. Më pëlqen edhe rregullimi i kopshtit dhe kultivimi i luleve.
Një kohë kam lozur edhe në teatrin e fëmijëve dhe më vonë në atë për të rritur , por mendoj se nuk kam talent për të aktruar, pavarësisht dy cmimeve që kam marrur. Jam provuar edhe në pikturë dhe me gjithë zhgënjimin tim, kam parë se më mungon talenti i duhur. Kam qenë për pesë vite valltare e ansamblit të qytetit, por të gjitha këto aktivitete i kam ndërprerë me fillimin e studimeve të mia në Prishtinë, duke i lënë vend kështu vehtes për studime dhe letërsi.
Instrumentin që e preferoj është pianoja .Kam të kryer shkollën e ulët të muzikës , por pianos nuk i jam ndarë kurrë. Me të ndaj gëzimet dhe hidhërimet e mia gjatë jetës. Në shtëpi kam një pianino, dhuratë e babit tim dhe një sint elektrik, me të cilin e dridh shtëpinë sa herë jam e gëzuar, e që e kam dhuratë prej bashkëshortit tim.Natyrisht, atëherë nuk e ka ditur se sa zhurmë do bëj me të në shtëpi. Do të më pëlqente të mësoja edhe për kitarë.
9.Ju keni shetitur ne shume vende ne Europe. Cili vend ju ka pelqyer me shume?
Nuk kam shetitur aq sa kam dëshire. Kam shumë vende akoma pa i parë. Por më pëlqejnë vendet që kanë një histori , si dhe ato që janë të rrethuara me bukuri të jashtëzakonshme natyrore. Asnjë dorë e njeriut smund të krijojë dicka të madhërishme si natyra.
Më kanë pëlqyer shumë qytete të bukura e moderne, ashtu sic më kanë pëlqyer ato orientale . Më pëlqen cdo qytet që e ka detin afër dhe sidomos ishujt , por më së miri e ndjej vehten kur jam në mes gërmadhash te qyteteve te lashta, sepse të bën të ndjehesh pjese e historise, e ndonjehere sikur pjesë e një bote tjetër. Të shkelësh nëpër ato vende kur kanë shkelur perandorë e faraonë, thjesht është dicka e bukur mistike, që nuk harrohet. Caku im i ardhshëm është Egjipti dhe Roma.
10.Pyetja me delikate. Si ndjehet Drenusha per zhvillimet ne Kosove e Bote per statusin e Kosoves?
Unë i përkas një gjenerate, e cila ka kaluar nëpër shumë faza e procese në Kosovë. Dmth që nga koha e Titos kur kemi qenë një krahinë autonome jugosllave e deri sot kur jemi shumë afër pavarësisë. I kam përjetuar frikat dhe shtypjen, protestat e demostratat , helmimet dhe vujatjet tjera. Pastaj kam qenë gjatë gjithë luftës së fundit në Kosovë, madje kam mbajtur një ditar, ku kam përshkruar të gjitha ato tmerre që kemi parë, dëgjuar e përjetuar dhe kur vdekja dukej si dicka shumë e zakonshme. Më vonë e kam përjetuar lirinë në plotkuptimin e fjalës së saj, dmth jo vetëm si fjalë nga librat, por si ndjenjë që nuk harrohet kurrë dhe që t’i përzien të gjitha emocionet dhe ndjenjat bashkë. Më kujtohet dita e clirimit dhe lotët që na shkonin faqeve kur shihnim flamurët kombëtare tek valëviteshin të lirë, ndërsa njerëzit vallëzonin rrugëve gati si të cmendur nga gëzimi. Dhe kur shoh sot politikanët tonë , se me sa pak përgjegjësi i qasen këtij momenti historik, në të cilin po kalon Kosova, vërtetë më vjen për të qarë.
Vuajtjet e këtij populli i kam përjetuar bashkë me ta dhe e admiroj këtë popull pikërisht për shkak të durimit, dëshirës për liri dhe optimizmit të pashterrshëm që e ka, pavarësisht se gjysma jetojnë në varfëri të skajshme, sidomos pas luftës. Ju keni parë se si u kthyen të gjithë kosovarët në shtëpi menjëherë pas luftës, edhepse shumica e tyre e dinin se i kanë shtëpitë e djegura. Është mahnitëse dashuria e ketij populli për Kosovën.Unë jam poashtu një prej tyre dhe e dua vendin tim aq sa mund të duhet atdheu.
Natyrisht se Shqiperia ka luajtur nje rol të madh në përkrahjen tonë si gjatë luftës ashtu dhe pas saj. Cdo ndryshim në Shqipëri reflektohet në Kosovë dhe anasjelltas. Fatkeqësisht ende ka shumë moskuptime, përbuzje reciproke, gjuajtje faji dhe akuza të ndërsjella, por unë i marr si gjëra normale që paraqiten në këtë fazë, kur ne ende po njihemi mes vete dhe nuk preokupohem me njerëzit që kanë shpirt të vogël dhe mendje të ngushtë. Kjo fazë njohjeje është tranzitore dhe dikur do ta shohim se ne jemi vetëm imazhi i njëri tjetrit në pasqyrë. Vërtetë jemi rritur me kultura e rrethana të ndryshme, por na lidh kombi, na lidh lashtësia jonë e përbashkët, na lidh gjuha dhe afërsia jonë.
Ndaj, po e përbuzëm njëri tjetrin, nuk kemi bërë asgjë tjetër pos se kemi përbuzur vehten tonë.
Zhvillimet nëpër të cilat po kalon Kosova , janë mjaft të vështira dhe serioze. Natyrisht se gjithmonë ka prej atyre që janë pro dhe kundër një procesi, nje faze ose lëvizjeje, por tani vendi është në hapat e fundit për te caku dhe personalisht, nuk më pëlqen asnjë pengesë që mund të na dalë rrugës. Natyrisht se edhe pas statusit përfundimtar, Kosova do të përballet me vështirësi të mëdha, por shpresojmë se vet statusi ynë si shtet, ndihma e botës perendimore që na ka përkrahur gjithmonë dhe shpresoj vet puna jonë, do të bëjnë që në të ardhmen, Kosova të jetë një vend sa më demokratik dhe i zhvilluar.
11. Ju jeni nje nga moderatoret e forumit tone Bota e Gruas Shqiptare.mendoni se me komunikimin dhe aktivizimin e deritanishem te mikeve , ky forum ia ka arritur nje niveli te kenaqshem rezultatesh ?
Jo vetëm që ia ka arritur por e ka tejkaluar. Në këtë forum bëjnë pjesë shumë gra e vajza të ngritura e intelektuale, mikesha të mira dhe krijuese të mirëfillta. Cdo ditë kultivohet një dashuri e sinqertë miqësore, pa imponime, pa oligime , por vetëm një përkrahje e mirëfilltë, fjalë e mirë, krijime të bukura, këshilla të duhura dhe iniciativa të mira që i vejmë në diskutim dhe bisedojmë për to. Forumi ka edhe një revistë të veten elektronike, ku mund të lexohen veprat e anëtareve të tij dhe shumë shpejt po përgatitemi për ca plane tona të ardhshme, të cilat do ti lëmë si befasi të këndshme në të ardhmen.
12-Ju jeni bashkepunetore e disa revistave ,me ze ne Kosove e Shqiperi,si edhe ne shtypin shqiptar,c'mund te na thoni per kete bashkepunim?
Për fat të mirë, unë kam pasur gjithmonë përvoja të mira dhe të këndshme. Ndoshta më ka ndihmuar fakti se gjithmonë kam shkruar vetëm nga dëshira . Kam bashkëpunuar dhe ende bashkëpunoj me shumë revista për fëmijë e të rritur jo vetëm në Shqipëri e Kosovë, por edhe në diasporë .Jam bashkëpunëtore e rregullt e disa revistave për fëmijë në Kosovë ,Maqedoni dhe Gjermani.Nder to jane "Fidani" " Ylberi" , " Pionieri" "" Tinguj malli" etj, Kam botuar nepër gazetat tona të përditshme kosovare. Tani vonë kisha ca poezi në Mehr Licht në Tiranë dhe shpresoj të bashkëpunoj me ta edhe mëtutje., Pastaj bashkëpunoj më një sërë revistash femërore dhe letrare prej atyre të shkruara, por edhe elektronike.
13-Cfare po shkruan Drenusha ne kete moment?
Momentalisht e kam përfunduar romanin tim të parë, i cili po redaktohet dhe do të shkojë së shpejti në botimin e tij. Quhet “Engjëjt vdesin ndryshe” dhe flet për vlerat njerëzore, për situatat me të cilat ballafaqohet njeriu gjatë jetës, kalimin e shpeshtë nga ana pozitive dhe negative e anasjelltas, ndryshimet, kthesat dhe cdo gjë tjetër që mund të quhet njerëzore. Derisa libri po redaktohet, kam filluar ta shkruaj romanin e dytë , i cili ka disa tema shumë të dhimbshme por reale në shoqërinë tonë. Mendoj që krimtarinë time ta bazoj në paraqitje të sinqerta dhe të prek sa më shumë ndjenjat njerëzore.Pra, sic po e shihni edhe vet, tani jam në një fazë të prozës dhe nuk kam fare inspirim për zhanër tjetër. Por, e lejoj frymëzimin tim të frymojë lirshëm dhe atëherë kur të vijë koha sërish për vargje, atëherë edhe do ti shkruaj.
14-Emri i Juaj shume i bukur ,kush ju ka vene kete emer ,DRENUSHA?
Paj meqë prindërit e mij vec e kishin një djalë e një vajzë, dhe duke qenë se në ato kohëra nuk mund ta dije gjininë më heret, prindërit e mij kishin vendosur se po të lindte djalë do ta quanin Dren, po të bëhej vajzë atëherë Drenushë. Në kohën e adoleshencës , nuk më pëlqente fare emri im, meqë në atë kohë udhëtonim nëpër vendverime të ndryshme jashtë shtetit dhe mikeshat e reja gjermane, suedeze, angleze etj e kishin vështirë ta shqiptonin emrin tim, ndërsa motra ime Rina kalonte fare lehtë. Ka ndodhur që edhe i kam gënjyer ndonjëherë se quhem Tina, meqë emri im më dukej demode. Më vonë jam mësuar me të dhe ajo që më bën edhe sot e kësaj dite të ndjehem mirë, është se me ta dëgjuar emrin tim, njerëzit menjëherë krijojnë një afërsi me mua, sikur jemi njohur qëmoti, më drejtohen me emër disi nga shpirti. Është dicka e bukur. E vetmja gjë që akoma më duket qesharake është se e kam zor të më quajnë zonja Drenusha. Meqë atëherë vetja më duket si personazh nga përrallat si zonja Dhelpër, zonja Arushë e si këto. Nga gjërat më interesante që më ka ndodhur është se nëpër lista të internetit, ka pasur miq nga Shqipëria që më kanë menduar si pseudonim, meqë sic kam kuptuar ky emër nuk përdoret në Shqipëri. Më vonë u mësuan edhe ata, që ta kenë një Drenushë në mes dhe unë si kosovare ndjehem shumë mirë në mesin e tyre.
15 -Cili eshte mesazhi i Juaj ,per Femren intelektuale e krijuese ne Kosove ,Shqiperi e Diaspore ,por ne menyre te vecante ne token e huaj,per ruajtjen e vlerave dhe identitetit kombetar?
Femra shqiptare sot , pavarësisht ku jeton e krijon është një zë i fortë , që then paragjykimet e ndryshkura, injorancën dhe mendjengushtësitë e vjetra. Sot femra shqiptare ka gjetur rrugën e vet dhe të rritet zemra kah sheh e lexon për të arriturat e tyre në cdo cep të botës. Ato sot jetojnë në Shqipëri, Kosovë dhe vende tjera nëpër botë , por i lidh e njëjta gjë; të qenurit pjesë e një kombi të bukur plot me vlera dhe tradita , të cilat duhen kultivuar në mënyrën sa më pozitive dhe kështu ti japim edhe botës një pasqyrë sa më të mrekullueshme për kombin tonë. Aty ku femra është e emancipuar, aty edhe vendi është në lulëzim e sipër.
Mendoj se ne vet si popull jemi disi shumë vështirë të asimilueshëm, ndryshe nuk do ti bënim ballë të gjitha furtunave që i kemi kaluar në mënyra të ndryshme.Këtu ka luajtur një rol të madh femra shqiptare, që gjithmonë ka ditur ti ruajë vlerat dhe traditat . Ndaj dhe kam besim të fortë se femra shqiptare dhe mëtej do të shkojë drejt emancipimit të saj duke u bërë kështu pjesa më e cmuar e shoqërisë. Dhe këtë nuk do ta arrijë me protesta feministe, me shoqata që parakalojnë kot pa bërë asgjë ose me thirrje te deshperuara se bota iu takon meshkujve. Por do ta arrijnë me punën e tyre, me mencurinë, dijen dhe cka është më e rëndësishmja me forcën e tyre që buron pashterrshem si dhuratë e natyrës.
Ju faleminderit per biseden ,Ju uroj suksese fat e mbaresi! Intervistoi Raimonda Moisiu ,moderatore e Forumit :Bota e Gruas Shqiptare
ALBANA MELYSHI LIFSCHIN-TREGIM
Vdekje amerikane
Para disa vjetesh kam shkruar për vdekjen e plakut të vetmuar Raniero, komshiut tone i cili vdiq pa u ndjerë. Kishte ngrirë në tavoline, ja ashtu duke ngrënë darke. Askush s’e vuri re mungesen e tij përveç meje qe isha mesuar me kërcitjen e deres së tij. Ku shkonte Raniero çdo mengjez, gjithnje në të njejten ore? Kete do ta mesoja me vone. Dilte ne oren tetë e kthehej fiks në orën nëntë dhe mbyllej brenda.
Kur e shoqja qe gjalle hera heres ne apartamentin e tyre dëgjohej nje muzike italiane e vjeter. Kisha një ndjenje se ajo ende ruante pllaka gramafoni. Raniero dhe e shoqja ishin nga Napoli. Mëngjezeve aroma e bukes se thekur ngjitej deri lart tek ne qe banojmë në katin e dyte. Pleqte nuk i vizitonte njeri. Muzika dhe nje mackë e vogel që rrinte ne parvazin e dritares ishte krejt shoqëria e tyre.
Pas vdekjes se plakës shtepia heshti nga zërat, nga zhurmat e nga aroma e bukës së thekur. Raniero dukej qe pergatitur për radhen e tij. Dhe vdekja ra dakort me te. Erdhi dhe e mori qetesisht nje mbremje tek qe ulur në tryeze për të ngrene darkën. E dinte se qe darka e tij e fundit? Ndoshta jo, ndoshta po. Ndoshta çdo dite e llogariste si të fundit, i urti plak Raniero. Tre dite me pas u zbulua që kishte vdekur. Tek dera e tij u duken dy police dhe nje makine ambulance.
Pas vdekjes se Ranieros apartamenti i katit te parë mbeti bosh gati një vit. Një pasdite ziles së deres i rane dy njerez te panjohur. Zgjata kryet nga dritarja dhe pyeta se kë kerkonin. Me thane se ishin nipërit e Ranieros. Vinin nga Nebraska. Zbrita poshtë. Burrat me pyeten nese kisha vene re te hynte e te dilte ndokush ne shtepine e Ranieros sa kohe që ai ishte gjallë.
-Nuk para kanë patur vizitorë, thashë pa qene e sigurte nëse duhej tu pergjigjesha apo jo. Per mua ishin dy njerëz krejt te panjohur. Njeri reth te pesedhjetave e tjetri me i ri. Nga ta dija se ishin nipërit e tij kur s’i kisha parë kurrë? Ata e ndjene mungesen e deshires per te komunikuar me ta.
- Nuk dijme nese eshte shitur shtepia, vazhdoi me i vjetri ne moshe. Nuk dijme se çka lene ne trashegimi e kujt ia ka lene. Ai vet s'ka pasur fëmijë.
Heshta.
-Kush duhet t’i kete çelsat e shtepise? Pyeti me i vjetri
U thashe ti drejtoheshin menaxhmentit qe qeveriste bllokun tonë. U tregova se ku ishin zyrat dhe u ngjita lart. S’me hiqeshin nga mendja ata dy te panjohurit nipër qe s'kishin shkelur kurre ne shtepine xhaxhait te tyre të vetmuar sa qe gjalle e kerkonin t'i shkeputnin ndonje copë për së vdekuri.
Ç’tu thosha? Që xhaxhai i mjerë pas vdekjes se te shoqes nuk ishte ne gjendje as te shlyente morgixhin e shtepise? Tu thoja që xhaxhai i tyre çdo ditë shkonte për të ngrënë mengjez në nje mencë të varferish. I mjeri Raniero!
* * *
Atë mbrëmje po kthehesha nga Molli kur më ndali në rrugë Xho, komshiu ynë.
Xho banoi për nje kohë të gjatë me nënën e tij, Sarën, nje grua fisnike me floke te thinjura që shetiste mengjezeve në trotuar. Ndalesha ndonjehere e bisedoja me te. Me tregonte për vajzen qe kishte ne Teksas. Sara ishte tetedhjete vjeçe, por nuk tregonte aq. Nje dite më tha se kishte vendosur te shkonte te banonte tek e bija . Dy muaj pas largimit te nenes, Xho solli në apartament Barbararën , të dashuren e tij. Ndanin bashke pagesën e shtëpise. Ajo ishte trupmadhe, njelloj si Xho dhe ashtu si ai e pinte shumë duhanin . Ishte vajze e mire dhe hyri ne komunikim me ne sikur te na njihte prej kohesh. Kaluan muaj dhe nje dite dimri tek po dilja nga dera e shtepise u ndesha balle perballe me Xhonë.
- Na mbyti debora kendej, thashe e ne çast mu kujtua e ëma, Sara, në Teksas. -Nena juaj duhet të ndihet mirë kete dimer që s'po provon te ftohtin e Nju Jorkut . Me që ra fjala, si është ajo?
-Mamaja ka vdekur.
Përgjigja qe dhënë aq qetesisht sa që une nuk u besova veshëve. Nuk di nëse jeni gjendur ndonje here ne ate pozite te veshtire siç u gjenda une atë çast. Ngriva.
-Ka gjashte muaj qe ka vdekur. I u pergjigjigj ai habise sime.
-Gjashtë muaj? Më falni, une nuk kam dëgjuar asgjë.
-S’ka problem, s’ka problem. S’na ka rënë rasti te takohemi. Po ajo e beri jeten e saj. Jetoi mire. Ishte mbi 80.
Fakti që ai fliste per vdekjen e nenes si per diçka normale, te them te drejten me shkundi nga tronditja që më shkaktoi befasia e lajmit te hidhur.
* * *
Një javë më parë rastisa te takohesha perseri me komshiun tonë, Xho.
- Si je Xho? Pershendeta une duke vene re që ai mbajti kembet tek me pa.
-Desha tu thoja që Barbara ka kancer në mushkeri. Mendova ta degjonit nga unë.
Mu kujtua kur mora lajmin e vonuar per vdekjen e së emes, Sarës, një vit më parë. Xho po më pergatiste për lajmin e nje vdekje të re qe po afrohej
Kishte ca kohe qe më kishte rene ne sy mungesa e Barbares ne oborr e ne rruget përqark shtepisë, por kurre s’me kishte shkuar mendja tek nje gje e tille. Jemi kaq te ngarkuar nga telashet e perditshme sa nuk i tjerrim gjatë hamendjet tona. I shpreha keqardhjen time.
- Barbara është shume vajze e mire, por ja qe Zoti i dha kancerin, tha ai. Bën kimotherapi, por se pranon që është e sëmurë. Nuk do që ta pranoje. Ende punon neper shtepi.
Xho më veshtroi nje copë herë përmes syzeve të trasha. Një kacurrel i trashe i zi i binte mbi to. Mua kujtua hera e pare isha prezantuar me të. Më qe dukur si nje gjimnazist që s’kishte për tu rritur kurrë. Kishte humbur te ëmën dhe priste të humbiste edhe të dashurën. U largova me keqardhje te madhe për te. Dhe mendja me shkoi përsëri tek Sara e shkretë. I kishte lene ne dispozicion Xho-së gjithe apartamentin e kishte ikur te rrinte tek vajza e martuar vetëm qe i biri 50 vjeçar te kishte më shumë privaci e mbase martohej.
Kaluan pak dite nga ai takim ogurzi me Xhonë dhe te hënën poshte tek dera e tij pamë dy policë. “Ndoshta i ka thirrur Xho, tha im shoq. Do kete bere fjale me ata të katit te dyte. Ankohet që i bëjne zhurmë.
Kaq qe ajo bisedë.
Sonte pasi hengri darke, im shoq më tha:
- A e di qe ata policet para tre ditesh nuk ishin për grindje?
-Po për ç’farë? Pyeta unë.
-Ka vdekur Barbara..
Mbeta pa gojë. S’kishim dëgjuar asnje zë, as një të qarë. Askush s'i kishte rënë derës tonë për të lajmeruar se një vdekje kishte ndodhur vetem një kat më poshtë... As edhe nje zhurmë. Vdekja kishte hyre ne te drejtat e saj me qetesine me te madhe. Kishte marre te vdekurit pa ua prishur qetesine te gjalleve.
Kështu kishte bere me Ranieron, me Saren, me Barbaren.
Vdekje amerikane.
Albana Melyshi Lifschin
19 prill, 2007
www.geocities.com/annamonti
Para disa vjetesh kam shkruar për vdekjen e plakut të vetmuar Raniero, komshiut tone i cili vdiq pa u ndjerë. Kishte ngrirë në tavoline, ja ashtu duke ngrënë darke. Askush s’e vuri re mungesen e tij përveç meje qe isha mesuar me kërcitjen e deres së tij. Ku shkonte Raniero çdo mengjez, gjithnje në të njejten ore? Kete do ta mesoja me vone. Dilte ne oren tetë e kthehej fiks në orën nëntë dhe mbyllej brenda.
Kur e shoqja qe gjalle hera heres ne apartamentin e tyre dëgjohej nje muzike italiane e vjeter. Kisha një ndjenje se ajo ende ruante pllaka gramafoni. Raniero dhe e shoqja ishin nga Napoli. Mëngjezeve aroma e bukes se thekur ngjitej deri lart tek ne qe banojmë në katin e dyte. Pleqte nuk i vizitonte njeri. Muzika dhe nje mackë e vogel që rrinte ne parvazin e dritares ishte krejt shoqëria e tyre.
Pas vdekjes se plakës shtepia heshti nga zërat, nga zhurmat e nga aroma e bukës së thekur. Raniero dukej qe pergatitur për radhen e tij. Dhe vdekja ra dakort me te. Erdhi dhe e mori qetesisht nje mbremje tek qe ulur në tryeze për të ngrene darkën. E dinte se qe darka e tij e fundit? Ndoshta jo, ndoshta po. Ndoshta çdo dite e llogariste si të fundit, i urti plak Raniero. Tre dite me pas u zbulua që kishte vdekur. Tek dera e tij u duken dy police dhe nje makine ambulance.
Pas vdekjes se Ranieros apartamenti i katit te parë mbeti bosh gati një vit. Një pasdite ziles së deres i rane dy njerez te panjohur. Zgjata kryet nga dritarja dhe pyeta se kë kerkonin. Me thane se ishin nipërit e Ranieros. Vinin nga Nebraska. Zbrita poshtë. Burrat me pyeten nese kisha vene re te hynte e te dilte ndokush ne shtepine e Ranieros sa kohe që ai ishte gjallë.
-Nuk para kanë patur vizitorë, thashë pa qene e sigurte nëse duhej tu pergjigjesha apo jo. Per mua ishin dy njerëz krejt te panjohur. Njeri reth te pesedhjetave e tjetri me i ri. Nga ta dija se ishin nipërit e tij kur s’i kisha parë kurrë? Ata e ndjene mungesen e deshires per te komunikuar me ta.
- Nuk dijme nese eshte shitur shtepia, vazhdoi me i vjetri ne moshe. Nuk dijme se çka lene ne trashegimi e kujt ia ka lene. Ai vet s'ka pasur fëmijë.
Heshta.
-Kush duhet t’i kete çelsat e shtepise? Pyeti me i vjetri
U thashe ti drejtoheshin menaxhmentit qe qeveriste bllokun tonë. U tregova se ku ishin zyrat dhe u ngjita lart. S’me hiqeshin nga mendja ata dy te panjohurit nipër qe s'kishin shkelur kurre ne shtepine xhaxhait te tyre të vetmuar sa qe gjalle e kerkonin t'i shkeputnin ndonje copë për së vdekuri.
Ç’tu thosha? Që xhaxhai i mjerë pas vdekjes se te shoqes nuk ishte ne gjendje as te shlyente morgixhin e shtepise? Tu thoja që xhaxhai i tyre çdo ditë shkonte për të ngrënë mengjez në nje mencë të varferish. I mjeri Raniero!
* * *
Atë mbrëmje po kthehesha nga Molli kur më ndali në rrugë Xho, komshiu ynë.
Xho banoi për nje kohë të gjatë me nënën e tij, Sarën, nje grua fisnike me floke te thinjura që shetiste mengjezeve në trotuar. Ndalesha ndonjehere e bisedoja me te. Me tregonte për vajzen qe kishte ne Teksas. Sara ishte tetedhjete vjeçe, por nuk tregonte aq. Nje dite më tha se kishte vendosur te shkonte te banonte tek e bija . Dy muaj pas largimit te nenes, Xho solli në apartament Barbararën , të dashuren e tij. Ndanin bashke pagesën e shtëpise. Ajo ishte trupmadhe, njelloj si Xho dhe ashtu si ai e pinte shumë duhanin . Ishte vajze e mire dhe hyri ne komunikim me ne sikur te na njihte prej kohesh. Kaluan muaj dhe nje dite dimri tek po dilja nga dera e shtepise u ndesha balle perballe me Xhonë.
- Na mbyti debora kendej, thashe e ne çast mu kujtua e ëma, Sara, në Teksas. -Nena juaj duhet të ndihet mirë kete dimer që s'po provon te ftohtin e Nju Jorkut . Me që ra fjala, si është ajo?
-Mamaja ka vdekur.
Përgjigja qe dhënë aq qetesisht sa që une nuk u besova veshëve. Nuk di nëse jeni gjendur ndonje here ne ate pozite te veshtire siç u gjenda une atë çast. Ngriva.
-Ka gjashte muaj qe ka vdekur. I u pergjigjigj ai habise sime.
-Gjashtë muaj? Më falni, une nuk kam dëgjuar asgjë.
-S’ka problem, s’ka problem. S’na ka rënë rasti te takohemi. Po ajo e beri jeten e saj. Jetoi mire. Ishte mbi 80.
Fakti që ai fliste per vdekjen e nenes si per diçka normale, te them te drejten me shkundi nga tronditja që më shkaktoi befasia e lajmit te hidhur.
* * *
Një javë më parë rastisa te takohesha perseri me komshiun tonë, Xho.
- Si je Xho? Pershendeta une duke vene re që ai mbajti kembet tek me pa.
-Desha tu thoja që Barbara ka kancer në mushkeri. Mendova ta degjonit nga unë.
Mu kujtua kur mora lajmin e vonuar per vdekjen e së emes, Sarës, një vit më parë. Xho po më pergatiste për lajmin e nje vdekje të re qe po afrohej
Kishte ca kohe qe më kishte rene ne sy mungesa e Barbares ne oborr e ne rruget përqark shtepisë, por kurre s’me kishte shkuar mendja tek nje gje e tille. Jemi kaq te ngarkuar nga telashet e perditshme sa nuk i tjerrim gjatë hamendjet tona. I shpreha keqardhjen time.
- Barbara është shume vajze e mire, por ja qe Zoti i dha kancerin, tha ai. Bën kimotherapi, por se pranon që është e sëmurë. Nuk do që ta pranoje. Ende punon neper shtepi.
Xho më veshtroi nje copë herë përmes syzeve të trasha. Një kacurrel i trashe i zi i binte mbi to. Mua kujtua hera e pare isha prezantuar me të. Më qe dukur si nje gjimnazist që s’kishte për tu rritur kurrë. Kishte humbur te ëmën dhe priste të humbiste edhe të dashurën. U largova me keqardhje te madhe për te. Dhe mendja me shkoi përsëri tek Sara e shkretë. I kishte lene ne dispozicion Xho-së gjithe apartamentin e kishte ikur te rrinte tek vajza e martuar vetëm qe i biri 50 vjeçar te kishte më shumë privaci e mbase martohej.
Kaluan pak dite nga ai takim ogurzi me Xhonë dhe te hënën poshte tek dera e tij pamë dy policë. “Ndoshta i ka thirrur Xho, tha im shoq. Do kete bere fjale me ata të katit te dyte. Ankohet që i bëjne zhurmë.
Kaq qe ajo bisedë.
Sonte pasi hengri darke, im shoq më tha:
- A e di qe ata policet para tre ditesh nuk ishin për grindje?
-Po për ç’farë? Pyeta unë.
-Ka vdekur Barbara..
Mbeta pa gojë. S’kishim dëgjuar asnje zë, as një të qarë. Askush s'i kishte rënë derës tonë për të lajmeruar se një vdekje kishte ndodhur vetem një kat më poshtë... As edhe nje zhurmë. Vdekja kishte hyre ne te drejtat e saj me qetesine me te madhe. Kishte marre te vdekurit pa ua prishur qetesine te gjalleve.
Kështu kishte bere me Ranieron, me Saren, me Barbaren.
Vdekje amerikane.
Albana Melyshi Lifschin
19 prill, 2007
www.geocities.com/annamonti
MERITA BAJRAKTARI MCCORMACK-PERSHKRIM
Parku I Lirisë
Nga Merita Bajraktari McCormack
Botoi ILLYRIA
New York 20 prill 2007
Në Maj të vitit 2000 , kishim disa javë që kishim filluarpunën me një projekt në Donetsk të Ukrainës,pjesa lindore e këtij vendi cili ka 50 milionë banorë dhe endenjë pjesë e mirë e tyre flasin rusisht,pavarësisht sekanë gjuhën e tyre Ukrainase. Donetsk është një vend Ipasur me minerale dhe minierat e qymyrgurit janë biznesi kryesornë atë krahinë. Mjegulla është e pranishme përditëdhe cdo mundesi për të shkuar në parqe shfrytëzohej mirënga populsia lokale dhe nga ne, të përkohshmit aty.Atë mbasdite, pa e vrarë mendjen çfarë date ishte…. Johndhe unë veshëm fëmijët, dhe pasi vumë të voglin nëkarrocë u nisëm rrugës së shkurtër, që piqej merugicën pas pallatit ku kishim apartamentin…Nuk e bënim shpesh atë rrugë,se zakonsiht I druheshimhajdutëve dhe pijaneceve që ishim në cdo qoshe, por me ne ishteOllga, gruaja që thoshte se ishte gjermane por që kishte mbeturrastësisht në Ukrainë dhe na ndihmonte ne në jetën epërditshme, kundrejt një pagese mujore.Ollga kishte pasë punuar në seksionin e ekonomisë tëKëshillit të Rrethit,por rrëzimi I murit të Berlinit,sipassaj solli gjithë të keqiat, njerëzit humbën punët,varfëria erdhi e zu vend mes tyre, Komuniteti Europian dhe Amerika,sipas Ollgës s'po bënin asgjë..Ajo sidoqofte ndjehej mire që duke punuar per ne, familjen e huajqë vinte nga Amerika, fitonte tre fishin e rrogës që kishtepasur në komunizëm, por si duket e brengoste që nuk ishte nëkarrieren e saj ose mbase statusi social. Unë natyrisht nukkomentoja, vetëm e degjoja dhe mundohesha takuptoja….Une,megjtihëse atë kohë vija nga Amerika, rrenjete mia jane nga një vend me I izoluar se Ukraina,dhe gjtihmonë kambekuar ditën që ra Muri i Berlinit dhe e vlerësoj si gjëjamë e mirë që ndodhi…..pavaresisht nga dhimbjet etranzicionit….Pa dashur te hyja ne konflikte ideologjike me Ollgën,me të cilen ubëmë ehde mike, I thoja se meqë ishte gjermane tani ishte kohaper të, që të emigronte në Gjermani…""Niet, niet"- thoshte Ollga ,s'dua të emigroj nëGjermani, por s'jam ruse as ukrainase….dhe e shihja se me sadhimbje mohonte identitetin dhe donte të përshtatej me identitetindhe realitetin e ri….
****Kalojmë këtej,- tha Ollga,-me një anglishte të dobët, porme shenja merreshim vesh bukuri,- kam një surpizë përfëmijët vazhdoi ajo……Kaluam përmes një bulevardi e pastaj na ftoi të ecnim përmesnjë kopshti shumë të madh lulesh….Tek admiroja lulet nukvura re që perpara meje ngrihej një statuje e madhe e zezë, dhesheshi përrreth ishte plot njerëz, plot aheng e zhurmë….Ku po shkojmë pyesnin të vegjlit tanë…."Ploça Lenina"-u përgjgiej gjithë krenari Ollga, "is bjutiful" ……vazhdonte ajo, tek ndreqte jaken e xhaketëspas qafës dhe gjithë nostalgji shihte grupet e njerëzve qëdyndeshin te benin foto se bashku para staujës gjigande……Statuja ishte e Vladimir Ilicit…Po akoma s'e paskeni hequr ju këte,statujen e Leninit, ketu nëUkrainë,?- iu ktheva Ollges e nervozuar..se c'mu mblodh njëlëmsh inati në fyt teke eshihja burrin me kapele të mëbuzëqeshte si me ironi që përtej pemëve të lartambjellë rreth statujës së tij….…."Niet, Niet, Lenina is gut"….me thoshte ajo me një krenaritë çuditshme…John me shihte se si po reagoja, dhe buzëqeshi. Ai e di si bëhemunë kur me mburrin komunizmin apo ikonat e atij sistemi, dhe fiksontenë aparat statujën…e vura re që iu afrua dy burrave tëmoshuar që ishin veshur me uniformën e ushtrisë së kuqe dhekishin ngritur grushtin lart dhe atë moment rrëmbyen të voglintonë e ngritën mes supash duke kujtuar se ky ishte ndonjëukrainas i vogël …Ai filloi të qante me të madhe,u trembnga krahët e atyre burrave pleq që donin t'i tregonin tëvoglit ndonjë histori kur mundën gjermanët….Merre djalin, i thashë tim shoqi se po trembet….…Aibuzëqëshi dhe tha : "I bëjmë një foto …ai po prek pakhistori "-…..Dhe ashtu bëmë….i falenderuam veteranët dhevazhduam vëzhgimin tonë…se si ukrainasit ishin ende në atëkohë që ne kujtuam se gjtihë Lindja I kishte dhënëlamtumirën …të paktën me simbolet….*********Mbajtja e busteve , venerimi i kohës së shkuar e kanë mbajturUkrainën jo vetëm mbrapa ekonomikisht e politikisht, por edhepsikologjikisht. Ata janë kombi më i dëshpëruar nëbotë…të paktën atë vit që ishim ne aty ata ishin numrinjë…..Jeta e tyre,sovkozet dhe kolkozet ishin shumë të gjalla, mënyra"revolucionare" e stili komunist I jetesës,të shtunat etë djelat komuniste, ishin tejet te dukshme…I vërenim se nëçdo vend ku kishim qëne me punë, në vende të krahasueshmeme Ukrainën, nuk kishim hasur burokraci dhe ngadalësi tëtillë…..Ja prova, mendova atë moment, statuja dhjetëmetroshe eLeninit…..Tek John dhe unë tregonim prindërve të tij në telefon qënë Ukrainë ende kishin Leninin në "mes te bashtit", atana thane: "Në St.Petersburg, Leninin e kishin rrëzuar qënë 1990……E dimë, iu përgjigjëm, se me statujën iku dhe dhe emriLeningrad….Vjehrri bile na tregoi se si ajo statujë ishte pa kokë dhe senë St.Petersburg njerëzit ishin në demokraci e në liri dhekomunizmi kishte marrë fund….
***
Pas kaq e kaq vitesh..kisha lënë në harresë të gjithakëto pasi kisha qenë dëshmitare në rënien e statujave tekomunizmit në Mëmëmdheun tim…..derisa sot, tek po ndaheshanga John pas drekës, në Roslyn, Washington DC, ai më tha:- Merre këtë rrugë për në hotel…..fëmijët dokënaqen në "sky walk"…Pse këmbengul i thashë, pse më duhet të ngjis shkallët eshumta……?..Nuk do zhgënjehesh më tha John, sigurohu që kthehesh nëtë majtë, s'duhet të humbësh atë pjesë tëparkut…..Më trego më vonë,- tha ia,- dhe pasi na puthi muae femijët lehtë në faqe na dha një përkëdheljekrahëve,dhe me një buzagaz të lëhtë më la tëkuptoja se kisha ndonjë surprizë asaj rruge…..Femijët aq donin, vrapime nëpër shkallë, e unë ndërsavrisja mendjen pse më drejtoi John këtu, se gjeja dot memend….Papritur para meje shfaqet një monument në qelq me emra tëgazetarëve që kanë dhënë jetën në krye tëdetyrës kur kanë mbuluar kronika lufte….Pak më tutje disamonumente….më tej një varkë e vogël, një kutivotimi….. ndala , e kuptova..Isha gjendur në Parkun e Lirisepër të cilin veçse kisha dëgjuar ,por nuk e dija se ishtekaq pranë hotelit ku rrinim. John me sa kuptova më vonë,ekishte parë në mëngjes dhe prandaj më drejtoi aty,por nukmë tha asgjë…më la ta shuaja vetë kurreshtjen dhe tëgjendesha në emocionin tim plotësisht……..Pikërisht në këtë vend,Roslyn, Virginia, qe e ndan njëurë me DC, Amerika i ka bërë vend momenteve dhe simbolevekyçe në historinë e luftes së kombeve të ndryshme, përliri….Aty ishte statuja pa kokë e Leninit rrëzuar nëSt.Petersburg…aty ishte varka e kubanëve,aty ishte kutia evotimit e Mandelës, aty ishte dera e burgut e Martin Luther King,atyishin gurë nga kalldrëmet e ghetove në Varshavë….aty ishtemonumenti i lirisë në sheshin e Tianamenit….Aty me poshtëishin pjesëza nga muri i Berlinit…Thuhej se ishte ekspozita mëe madhe jashtë Gjermanisë me ato copa murresh të importuaraprej andej….Një copëz e Berlinit..një moment irëndësishëm i jetës sonë. I pashë,i preka të gjithasikur doja të sigurohesha që ishin thjesht për të treguarhistorinë e vërtetë përms faktesh…pa shumëfjalë….. Sytë e mij të përlotur fëmijët nuk ikuptonin plotësisht por i dëgjoja tek thoshin mes tyre se edhenë Tiranë ka rënë një bust..pse nuk është këtu??C'tju thoja atyre…?I thashë mbani mend këtë që patë sot…është pothuajnjë shekull i jetës së një pjese të botës..gjakun esë cilës ndani dhe ju……mos harroni yjet e mij, mos harroni same fat jeni që jeni lindur në liri…dhe tek i putha nëballë e i shtrëngova në gji, falenderova tim shoq që namundësoi të shihnim e preknim Parkun e Lirisë….Fotot flasinvetë…Faleminderit që më lexuat
Merita B-McCWashington DCPrill 2007
Merita B.McCormack, B.Sc., MBAe-mails jmrome94@... or albanianw@...http://www.geocities.com/nrmadvisor/Albanian.html
Nga Merita Bajraktari McCormack
Botoi ILLYRIA
New York 20 prill 2007
Në Maj të vitit 2000 , kishim disa javë që kishim filluarpunën me një projekt në Donetsk të Ukrainës,pjesa lindore e këtij vendi cili ka 50 milionë banorë dhe endenjë pjesë e mirë e tyre flasin rusisht,pavarësisht sekanë gjuhën e tyre Ukrainase. Donetsk është një vend Ipasur me minerale dhe minierat e qymyrgurit janë biznesi kryesornë atë krahinë. Mjegulla është e pranishme përditëdhe cdo mundesi për të shkuar në parqe shfrytëzohej mirënga populsia lokale dhe nga ne, të përkohshmit aty.Atë mbasdite, pa e vrarë mendjen çfarë date ishte…. Johndhe unë veshëm fëmijët, dhe pasi vumë të voglin nëkarrocë u nisëm rrugës së shkurtër, që piqej merugicën pas pallatit ku kishim apartamentin…Nuk e bënim shpesh atë rrugë,se zakonsiht I druheshimhajdutëve dhe pijaneceve që ishim në cdo qoshe, por me ne ishteOllga, gruaja që thoshte se ishte gjermane por që kishte mbeturrastësisht në Ukrainë dhe na ndihmonte ne në jetën epërditshme, kundrejt një pagese mujore.Ollga kishte pasë punuar në seksionin e ekonomisë tëKëshillit të Rrethit,por rrëzimi I murit të Berlinit,sipassaj solli gjithë të keqiat, njerëzit humbën punët,varfëria erdhi e zu vend mes tyre, Komuniteti Europian dhe Amerika,sipas Ollgës s'po bënin asgjë..Ajo sidoqofte ndjehej mire që duke punuar per ne, familjen e huajqë vinte nga Amerika, fitonte tre fishin e rrogës që kishtepasur në komunizëm, por si duket e brengoste që nuk ishte nëkarrieren e saj ose mbase statusi social. Unë natyrisht nukkomentoja, vetëm e degjoja dhe mundohesha takuptoja….Une,megjtihëse atë kohë vija nga Amerika, rrenjete mia jane nga një vend me I izoluar se Ukraina,dhe gjtihmonë kambekuar ditën që ra Muri i Berlinit dhe e vlerësoj si gjëjamë e mirë që ndodhi…..pavaresisht nga dhimbjet etranzicionit….Pa dashur te hyja ne konflikte ideologjike me Ollgën,me të cilen ubëmë ehde mike, I thoja se meqë ishte gjermane tani ishte kohaper të, që të emigronte në Gjermani…""Niet, niet"- thoshte Ollga ,s'dua të emigroj nëGjermani, por s'jam ruse as ukrainase….dhe e shihja se me sadhimbje mohonte identitetin dhe donte të përshtatej me identitetindhe realitetin e ri….
****Kalojmë këtej,- tha Ollga,-me një anglishte të dobët, porme shenja merreshim vesh bukuri,- kam një surpizë përfëmijët vazhdoi ajo……Kaluam përmes një bulevardi e pastaj na ftoi të ecnim përmesnjë kopshti shumë të madh lulesh….Tek admiroja lulet nukvura re që perpara meje ngrihej një statuje e madhe e zezë, dhesheshi përrreth ishte plot njerëz, plot aheng e zhurmë….Ku po shkojmë pyesnin të vegjlit tanë…."Ploça Lenina"-u përgjgiej gjithë krenari Ollga, "is bjutiful" ……vazhdonte ajo, tek ndreqte jaken e xhaketëspas qafës dhe gjithë nostalgji shihte grupet e njerëzve qëdyndeshin te benin foto se bashku para staujës gjigande……Statuja ishte e Vladimir Ilicit…Po akoma s'e paskeni hequr ju këte,statujen e Leninit, ketu nëUkrainë,?- iu ktheva Ollges e nervozuar..se c'mu mblodh njëlëmsh inati në fyt teke eshihja burrin me kapele të mëbuzëqeshte si me ironi që përtej pemëve të lartambjellë rreth statujës së tij….…."Niet, Niet, Lenina is gut"….me thoshte ajo me një krenaritë çuditshme…John me shihte se si po reagoja, dhe buzëqeshi. Ai e di si bëhemunë kur me mburrin komunizmin apo ikonat e atij sistemi, dhe fiksontenë aparat statujën…e vura re që iu afrua dy burrave tëmoshuar që ishin veshur me uniformën e ushtrisë së kuqe dhekishin ngritur grushtin lart dhe atë moment rrëmbyen të voglintonë e ngritën mes supash duke kujtuar se ky ishte ndonjëukrainas i vogël …Ai filloi të qante me të madhe,u trembnga krahët e atyre burrave pleq që donin t'i tregonin tëvoglit ndonjë histori kur mundën gjermanët….Merre djalin, i thashë tim shoqi se po trembet….…Aibuzëqëshi dhe tha : "I bëjmë një foto …ai po prek pakhistori "-…..Dhe ashtu bëmë….i falenderuam veteranët dhevazhduam vëzhgimin tonë…se si ukrainasit ishin ende në atëkohë që ne kujtuam se gjtihë Lindja I kishte dhënëlamtumirën …të paktën me simbolet….*********Mbajtja e busteve , venerimi i kohës së shkuar e kanë mbajturUkrainën jo vetëm mbrapa ekonomikisht e politikisht, por edhepsikologjikisht. Ata janë kombi më i dëshpëruar nëbotë…të paktën atë vit që ishim ne aty ata ishin numrinjë…..Jeta e tyre,sovkozet dhe kolkozet ishin shumë të gjalla, mënyra"revolucionare" e stili komunist I jetesës,të shtunat etë djelat komuniste, ishin tejet te dukshme…I vërenim se nëçdo vend ku kishim qëne me punë, në vende të krahasueshmeme Ukrainën, nuk kishim hasur burokraci dhe ngadalësi tëtillë…..Ja prova, mendova atë moment, statuja dhjetëmetroshe eLeninit…..Tek John dhe unë tregonim prindërve të tij në telefon qënë Ukrainë ende kishin Leninin në "mes te bashtit", atana thane: "Në St.Petersburg, Leninin e kishin rrëzuar qënë 1990……E dimë, iu përgjigjëm, se me statujën iku dhe dhe emriLeningrad….Vjehrri bile na tregoi se si ajo statujë ishte pa kokë dhe senë St.Petersburg njerëzit ishin në demokraci e në liri dhekomunizmi kishte marrë fund….
***
Pas kaq e kaq vitesh..kisha lënë në harresë të gjithakëto pasi kisha qenë dëshmitare në rënien e statujave tekomunizmit në Mëmëmdheun tim…..derisa sot, tek po ndaheshanga John pas drekës, në Roslyn, Washington DC, ai më tha:- Merre këtë rrugë për në hotel…..fëmijët dokënaqen në "sky walk"…Pse këmbengul i thashë, pse më duhet të ngjis shkallët eshumta……?..Nuk do zhgënjehesh më tha John, sigurohu që kthehesh nëtë majtë, s'duhet të humbësh atë pjesë tëparkut…..Më trego më vonë,- tha ia,- dhe pasi na puthi muae femijët lehtë në faqe na dha një përkëdheljekrahëve,dhe me një buzagaz të lëhtë më la tëkuptoja se kisha ndonjë surprizë asaj rruge…..Femijët aq donin, vrapime nëpër shkallë, e unë ndërsavrisja mendjen pse më drejtoi John këtu, se gjeja dot memend….Papritur para meje shfaqet një monument në qelq me emra tëgazetarëve që kanë dhënë jetën në krye tëdetyrës kur kanë mbuluar kronika lufte….Pak më tutje disamonumente….më tej një varkë e vogël, një kutivotimi….. ndala , e kuptova..Isha gjendur në Parkun e Lirisepër të cilin veçse kisha dëgjuar ,por nuk e dija se ishtekaq pranë hotelit ku rrinim. John me sa kuptova më vonë,ekishte parë në mëngjes dhe prandaj më drejtoi aty,por nukmë tha asgjë…më la ta shuaja vetë kurreshtjen dhe tëgjendesha në emocionin tim plotësisht……..Pikërisht në këtë vend,Roslyn, Virginia, qe e ndan njëurë me DC, Amerika i ka bërë vend momenteve dhe simbolevekyçe në historinë e luftes së kombeve të ndryshme, përliri….Aty ishte statuja pa kokë e Leninit rrëzuar nëSt.Petersburg…aty ishte varka e kubanëve,aty ishte kutia evotimit e Mandelës, aty ishte dera e burgut e Martin Luther King,atyishin gurë nga kalldrëmet e ghetove në Varshavë….aty ishtemonumenti i lirisë në sheshin e Tianamenit….Aty me poshtëishin pjesëza nga muri i Berlinit…Thuhej se ishte ekspozita mëe madhe jashtë Gjermanisë me ato copa murresh të importuaraprej andej….Një copëz e Berlinit..një moment irëndësishëm i jetës sonë. I pashë,i preka të gjithasikur doja të sigurohesha që ishin thjesht për të treguarhistorinë e vërtetë përms faktesh…pa shumëfjalë….. Sytë e mij të përlotur fëmijët nuk ikuptonin plotësisht por i dëgjoja tek thoshin mes tyre se edhenë Tiranë ka rënë një bust..pse nuk është këtu??C'tju thoja atyre…?I thashë mbani mend këtë që patë sot…është pothuajnjë shekull i jetës së një pjese të botës..gjakun esë cilës ndani dhe ju……mos harroni yjet e mij, mos harroni same fat jeni që jeni lindur në liri…dhe tek i putha nëballë e i shtrëngova në gji, falenderova tim shoq që namundësoi të shihnim e preknim Parkun e Lirisë….Fotot flasinvetë…Faleminderit që më lexuat
Merita B-McCWashington DCPrill 2007
Merita B.McCormack, B.Sc., MBAe-mails jmrome94@... or albanianw@...http://www.geocities.com/nrmadvisor/Albanian.html
AIDA DISMONDY -TREGIM
E gjetur nga femije…
- Aida Dismondy
Beni sapo behej gati te hapte deren e shtepise, kur celulari tingelloi fort duke e zgjuar nga mendimet qe e kishin kapluar ndersa po behej gati te hynte ne shtepi. Nderkohe nga brenda degjoi tingullin alarmant te telefonit te shtepise. „Rastesi e cuditshme?!“- mendoi. Hapi deren me syte mberthyer ne celular. Ishte shefi. S’i pelqente kur e merrnin ne telefon pas dites se punes. Benit i pelqente te mbyllte gjithcka kur vinte ne shtepi dhe te qendronte vec me te shoqen, e cila duke e puthur lehte ne faqe i beri shenje per nga telefoni, duke i thene se asistentja e shefit sapo kishte telefonuar dhe se ai duhej te kontaktonte shefin urgjentisht.
S’paska qene koincidence, jam person i shumekerkuar, i tha vetes me nje ngerdheshje te lehte diallezore qe gjeti vend ne fytyre. Vecse ky mendim ishte me teper per te qetesuar veten dhe te shoqen, qe merakosej sa here Beni thirrej pas orarit zyrtar.
E ku kishte orar zyrtar per Benin. Si inspektor i krimeve pritej nje „rastesi“ si kjo e sotmja, vecse pa e kuptuar, iu krijua nje ndjenje ankthi. Ne punen e tij kishte pare me qindra krime nga me te ndryshmet, shpesh i dukej sikur jetonte ne nje film te stergjatur horrori. Viktimat shpesh kishin arritur ate fat te keq per arsye triviale. Krime te momentit, ose te paramenduara. Viktima te depresionit psikologjik te shkaktuara nga deshperimi ekonomik, nga pamundesite qe mund te ofronte perndryshe jeta. Dhe natyrisht perjashtim nuk benin te pafajshmit, gra, vajza e femije. Kur kerkohej te inspektonte ngjarje te tilla i duhej kohe madje muaj per t’u shkeputur nga detajet apo rrethanat e ngjarjes.
C’ka e merakoste dhe e merziste me shume ishte se si me pas iniciatoret e krimit kalonin pothuajse te pacenuar ne duart e drejtesise. Ekspertizes mbrojtese shpesh i vinte ne ndihme ekspertiza mjeksore, per te qene me sakte analiza psiqiatrike e te semurit-kriminel. Nderkohe qe ky i fundit per cdo kohe kishte paraqitur gjykim te shendoshe madje dhe gjate procesit gjyqesor. Nje trekendesh marramendesh luhej shpesh ne sallat e gjyqit qe Benin vecse e irritonte. Jo se ai vete ishte i persosur, porse te pakten pergjegjesia qe kishte per punen qe bente, ishte teper e rendesishme per te. E si mund te hyje njeriu ne allishverishe, mendonte, shpesh kur perpara qendronte nje jete e marre, e ndaluar dhe e dhunuar ne menyre kafsherore.
I telefonoi shefit menjehere por ai nuk ishte aty, asistentja e njoftoi se ishte nisur per ne vendin e ngjarjes, ku dhe Beni duhej te shkonte patjeter.
Beni e pyeti se c’kishte ndodhur qe ishte kaq urgjente. Nje vajze, - iu pergjigj asistentja, me ze te mekur detajet do t’i shikosh atje me te arritur.
Nje vajze, nje vajze,- mendoi Beni teksa uli receptorin. Kishte vite qe krimet ndaj vajzave ishin rritur. Vajzat ishin bere tabela qitjeje, objekte dhune dhe perdhune, kercenoheshin vazhdimisht, per te mos permendur tregtimin e tyre, ku dihet se ku... E me pas ishin grate e martuara dhe keto po njesoj sikur vajzat, vecse te martuarat i mbulonin c’u ndodhte brenda mureve te shtepise ose ne justifikimin e se drejtes se burrit mbi trupin e tyre.
Ke te fajesonte? Ekonomine? Cmendurine qe kaplonte njerezit? Apo traditen, qe e konsideronte vajzen e gruan si objekt, pa shpirt, pa goje, pa sy, pa veshe…Kjo e fundit i dukej me e besueshme. Eh, - hajt Beni, se per ta rregulluar ke…po shko e shiko c’ka ndodhur me ate te gjore…- e shkundi e shoqja nga mendimet, me sa duket i kishte thene perseri me ze te larte.
Zbriti shkallet e shtepise, me koken ulur, i lodhur nga dita e gjate por dhe c’ka mund ta priste, u nis duke ndjekur udhezimet e asistentes.
Vendngjarja ndodhej ne anen tejeter te malit qe ndodhej ne periferi te qytetit. Gjarperimi ne rrathe i rruges ia shtonte ankthin, jo vetem ndaj asaj me te cilen do te ndodhej perballe, por dhe gjasen e mundshme te nje aksidenti.
E natyrisht kohezgjatja e vinte akoma ne mendime. Ne koke si nje film i vjeter copa copa, i kalonin dhjetra e dhjetra figura vajzash te cilat i kishte takuar ne rrethanat e punes. Te gjitha te ftohta akull, pa me te voglen shenje se aty pak caste me pare kishte qene nje vajze qe mbase kishte dashur, deshiruar dhe enderruar. Porse prej pasionit te dikujt ndodhej perpara Benit, ne pamundesi te perjetshme.
Pasioni… Krime te pasionit…Po logjika…A ka logjike? Apo i kemi rritur djemte tane, pa logjike. Me te njejten passion qe kemi lene te lire djemte, kemi mberthyer per fyti vajzat dhe grate.
Beni shpesh cuditej me mendimet qe i shkonin ne koke. Ai vete nuk ishte shume ndryshe nga burrat e tjere, profilet e te cileve mundohej te ndertonte teksa kerkonte nje zgjidhje.
Beni shpesh behej xheloz, madje kishte raste kur tmerresisht i ishte hakerryer se shoqes.
Vecse kurre, kurre nuk e conte ndermend te conte dore mbi te shoqen. Kete vendim kishte marre qysh kur shihte se si i ati i ndersehej se jemes, dhe ai i pafuqishem perpiqej te mbronte qe gjoren. I ati s’kishte qene i bute as me te. Sa here qe Beni kishte veshtiresi per te bere detyrat e shkolles, apo shprehte ndonje pakenaqesi i ati ia merrte koken e ia perplaste pas drurit te forte te tavolines.
Shpesh mendonte se ishte nje mrekulli qe ai ishte kaq i sukseshem. Te studiuarit e psikologjise se vrasesve i kishte mesuar se dhe ai mund te kishte qene njeri prej tyre.
Te mos kishte qene per te shoqen, te cilen e kishte takuar qysh ne vitin e pare te gjimnazit, mbase dhe ai do t’i ishte shtuar numrit te atyre qe perfundonin ne kater muret brenda godinave te fortifikaura.
Kishte qene dashuria e se shoqes, dhe ajo e prinderve te saj qe i kishin mundesuar Benit te shikonte mundesi te tjera per veten. Sikur ajo e te vazhduarit te shkolles se larte.
Madje qyshse kishte lene shtepine per ne universitet, kontaktin me te atin e mbante ne minimum. Fale burses se shtetit nuk i duhej te varej prej tij. Nderkohe qe e shoqja kishte filluar pune menjehere pas shkolles se mesme dhe e ndihmonte disi, se bashku me prinderit e saj.
Studimet i kishte mbaruar me rezulatate te shkelqyera gje qe i kishte dhene mundesine te punesohej ne kryeqytet.
Kryeqyteti i bukur e me problemet e tij. Si ky i sotmi.
C’te kishte ndodhur valle? C’krim mund te kishte bere e gjora vajze? Sa vjec duhej te ishte valle?– Beni vriste mendjen ndersa i afrohej gjithnje e me teper ngjarjes.
Ndaloi makinen dhe iu afrua grumbullit te oficereve te policise. Fytyrat e tyre te zverdhura dhe duhanet neper duar e njoftuan se dicka e jazhtezakonshme do t’i paraqitej.
Ngadalesoi hapat duke shtyre minutat dhe sekondat qe e ndanin nga ngjarja. Shefi i thirri te nxitonte sapo e pa.
Gjaku i se gjores kishe lare dhe deget e pemeve e shkurreve le pastaj barin.
Te tere oficeret po perpiqeshin te analizonin ngjarjen duke pohuar se askush prej tyre s’kishte pare ne tere vitet e tyre te punes, krim te tille.
Nje dore e kishin gjetur pas nje shkembi, nje kembe metra tutje, nje kembe tjeter ne nje shkurre, trupin e kishin gjetur ne rezervuarin e ujit qe ndodhej aty prane. Koken akoma po e kerkonin se bashku me pjeset e tjera.
C’krim te kishte bere valle kjo vajze? C’krim?
Pyeti nese kishin gjetur mjetet qe ishin perdorur ne krim. Askush nuk kishte gjetur ndonje gje.
Pa perqark dhe filloi te vjelle, duke mos u shqetesuar shume per fytyren tere pikepyetje te shefit. Pervec eksperteve te vendit ishin dhe eksperte te huaj. Shefi i kishte njohftuar pasi askush prej vendasve nuk kishte pervoje ne krime te natyres se tille.
C’motiv duhej te kishte shkrehur ne mendjen e kriminelit? Precizioni i prerjes tregonte se ishte nje person qe njihte mire anatomine e trupit te njeriut.
A ishte valle student i mjekesise? Apo ndonje maniak qe mund te qellonte perseri.
Vajza mund te ishte 15 ose 16 vjec. Vendi ku ndodheshin ishte thelle ne mal. Fshatrat ndodheshin larg prej njeri tjetrit, por barinjte kishte te ngjare te kullosnin bagetine aty prane.
Kush i kishte njoftuar?- pyeti Beni. Femije – iu pergjigjen i kishin njoftuar ne telefon.
Por s’kishin numer telefoni. Kishin thene qe kishin gjetur doren e nje njeriu ne livadh.
Tere departamenti ishte ngritur ne kembe dhe kishte shkuar ne vendin e ngjarjes.
Ekspertet e huaj ishin me te qete. Dhe keta na duhen- mendoi Beni, s’mjafton qe kemi hallet tona, por na duhen dhe keta per te na vene flaken e te na nxjerrin namin.
Kush te kishte qene ai maskara, qe kishte torturuar e masakruar kete vajze.
Si e ka emrin vajza? Sa kohe ka qe ka qene ketu? A ka njoftuar a lajmeruar ndokush mungesen e saj.
Asnje shenje e masakruesit…asnje gjurme, asnje e shkelur bari. Vec gjak, dhe copa …
Pas gjetjes se copave te tjera dhe ekzemplareve te mbledhur u larguan.
Beni mezi priste te shkonte ne shtepi, te qendronte atje, te mos mendonte se kjo bote ekzistonte. Porse e dinte qe cka deshironte ishte e pamundur. Do te duhej muaj perpara se te gjenin ndonje gje. Ai lutej e shpresonte te mos kishin te benin me ndonje vrases serial.
Ndersa nuk e dinte se si do te zgjidhej kjo ngjarje, teksa i jepte makines, perpara i dilnin titujt e gazetave te neserme. Pak a shume do te lexonin „ Vajza e coptuar, gjendet nga femije“, ku dikush do te kishte shkruar nje artikull tere hamendje, rreth asaj qe ndodhi, duke analizuar shkaqet pse vajza ishte atje, c’karakter ka kjo vajze, a kemi te bejme me ndonje prostitute? etj …duke harruar pothuajse krejtesisht kriminelin.
Tradita, mendoi serish Beni. Kush eshte shkaku i sherrit? Kurrsesi nuk do te thosha femra.
Michigan, 4/18/07
- Aida Dismondy
Beni sapo behej gati te hapte deren e shtepise, kur celulari tingelloi fort duke e zgjuar nga mendimet qe e kishin kapluar ndersa po behej gati te hynte ne shtepi. Nderkohe nga brenda degjoi tingullin alarmant te telefonit te shtepise. „Rastesi e cuditshme?!“- mendoi. Hapi deren me syte mberthyer ne celular. Ishte shefi. S’i pelqente kur e merrnin ne telefon pas dites se punes. Benit i pelqente te mbyllte gjithcka kur vinte ne shtepi dhe te qendronte vec me te shoqen, e cila duke e puthur lehte ne faqe i beri shenje per nga telefoni, duke i thene se asistentja e shefit sapo kishte telefonuar dhe se ai duhej te kontaktonte shefin urgjentisht.
S’paska qene koincidence, jam person i shumekerkuar, i tha vetes me nje ngerdheshje te lehte diallezore qe gjeti vend ne fytyre. Vecse ky mendim ishte me teper per te qetesuar veten dhe te shoqen, qe merakosej sa here Beni thirrej pas orarit zyrtar.
E ku kishte orar zyrtar per Benin. Si inspektor i krimeve pritej nje „rastesi“ si kjo e sotmja, vecse pa e kuptuar, iu krijua nje ndjenje ankthi. Ne punen e tij kishte pare me qindra krime nga me te ndryshmet, shpesh i dukej sikur jetonte ne nje film te stergjatur horrori. Viktimat shpesh kishin arritur ate fat te keq per arsye triviale. Krime te momentit, ose te paramenduara. Viktima te depresionit psikologjik te shkaktuara nga deshperimi ekonomik, nga pamundesite qe mund te ofronte perndryshe jeta. Dhe natyrisht perjashtim nuk benin te pafajshmit, gra, vajza e femije. Kur kerkohej te inspektonte ngjarje te tilla i duhej kohe madje muaj per t’u shkeputur nga detajet apo rrethanat e ngjarjes.
C’ka e merakoste dhe e merziste me shume ishte se si me pas iniciatoret e krimit kalonin pothuajse te pacenuar ne duart e drejtesise. Ekspertizes mbrojtese shpesh i vinte ne ndihme ekspertiza mjeksore, per te qene me sakte analiza psiqiatrike e te semurit-kriminel. Nderkohe qe ky i fundit per cdo kohe kishte paraqitur gjykim te shendoshe madje dhe gjate procesit gjyqesor. Nje trekendesh marramendesh luhej shpesh ne sallat e gjyqit qe Benin vecse e irritonte. Jo se ai vete ishte i persosur, porse te pakten pergjegjesia qe kishte per punen qe bente, ishte teper e rendesishme per te. E si mund te hyje njeriu ne allishverishe, mendonte, shpesh kur perpara qendronte nje jete e marre, e ndaluar dhe e dhunuar ne menyre kafsherore.
I telefonoi shefit menjehere por ai nuk ishte aty, asistentja e njoftoi se ishte nisur per ne vendin e ngjarjes, ku dhe Beni duhej te shkonte patjeter.
Beni e pyeti se c’kishte ndodhur qe ishte kaq urgjente. Nje vajze, - iu pergjigj asistentja, me ze te mekur detajet do t’i shikosh atje me te arritur.
Nje vajze, nje vajze,- mendoi Beni teksa uli receptorin. Kishte vite qe krimet ndaj vajzave ishin rritur. Vajzat ishin bere tabela qitjeje, objekte dhune dhe perdhune, kercenoheshin vazhdimisht, per te mos permendur tregtimin e tyre, ku dihet se ku... E me pas ishin grate e martuara dhe keto po njesoj sikur vajzat, vecse te martuarat i mbulonin c’u ndodhte brenda mureve te shtepise ose ne justifikimin e se drejtes se burrit mbi trupin e tyre.
Ke te fajesonte? Ekonomine? Cmendurine qe kaplonte njerezit? Apo traditen, qe e konsideronte vajzen e gruan si objekt, pa shpirt, pa goje, pa sy, pa veshe…Kjo e fundit i dukej me e besueshme. Eh, - hajt Beni, se per ta rregulluar ke…po shko e shiko c’ka ndodhur me ate te gjore…- e shkundi e shoqja nga mendimet, me sa duket i kishte thene perseri me ze te larte.
Zbriti shkallet e shtepise, me koken ulur, i lodhur nga dita e gjate por dhe c’ka mund ta priste, u nis duke ndjekur udhezimet e asistentes.
Vendngjarja ndodhej ne anen tejeter te malit qe ndodhej ne periferi te qytetit. Gjarperimi ne rrathe i rruges ia shtonte ankthin, jo vetem ndaj asaj me te cilen do te ndodhej perballe, por dhe gjasen e mundshme te nje aksidenti.
E natyrisht kohezgjatja e vinte akoma ne mendime. Ne koke si nje film i vjeter copa copa, i kalonin dhjetra e dhjetra figura vajzash te cilat i kishte takuar ne rrethanat e punes. Te gjitha te ftohta akull, pa me te voglen shenje se aty pak caste me pare kishte qene nje vajze qe mbase kishte dashur, deshiruar dhe enderruar. Porse prej pasionit te dikujt ndodhej perpara Benit, ne pamundesi te perjetshme.
Pasioni… Krime te pasionit…Po logjika…A ka logjike? Apo i kemi rritur djemte tane, pa logjike. Me te njejten passion qe kemi lene te lire djemte, kemi mberthyer per fyti vajzat dhe grate.
Beni shpesh cuditej me mendimet qe i shkonin ne koke. Ai vete nuk ishte shume ndryshe nga burrat e tjere, profilet e te cileve mundohej te ndertonte teksa kerkonte nje zgjidhje.
Beni shpesh behej xheloz, madje kishte raste kur tmerresisht i ishte hakerryer se shoqes.
Vecse kurre, kurre nuk e conte ndermend te conte dore mbi te shoqen. Kete vendim kishte marre qysh kur shihte se si i ati i ndersehej se jemes, dhe ai i pafuqishem perpiqej te mbronte qe gjoren. I ati s’kishte qene i bute as me te. Sa here qe Beni kishte veshtiresi per te bere detyrat e shkolles, apo shprehte ndonje pakenaqesi i ati ia merrte koken e ia perplaste pas drurit te forte te tavolines.
Shpesh mendonte se ishte nje mrekulli qe ai ishte kaq i sukseshem. Te studiuarit e psikologjise se vrasesve i kishte mesuar se dhe ai mund te kishte qene njeri prej tyre.
Te mos kishte qene per te shoqen, te cilen e kishte takuar qysh ne vitin e pare te gjimnazit, mbase dhe ai do t’i ishte shtuar numrit te atyre qe perfundonin ne kater muret brenda godinave te fortifikaura.
Kishte qene dashuria e se shoqes, dhe ajo e prinderve te saj qe i kishin mundesuar Benit te shikonte mundesi te tjera per veten. Sikur ajo e te vazhduarit te shkolles se larte.
Madje qyshse kishte lene shtepine per ne universitet, kontaktin me te atin e mbante ne minimum. Fale burses se shtetit nuk i duhej te varej prej tij. Nderkohe qe e shoqja kishte filluar pune menjehere pas shkolles se mesme dhe e ndihmonte disi, se bashku me prinderit e saj.
Studimet i kishte mbaruar me rezulatate te shkelqyera gje qe i kishte dhene mundesine te punesohej ne kryeqytet.
Kryeqyteti i bukur e me problemet e tij. Si ky i sotmi.
C’te kishte ndodhur valle? C’krim mund te kishte bere e gjora vajze? Sa vjec duhej te ishte valle?– Beni vriste mendjen ndersa i afrohej gjithnje e me teper ngjarjes.
Ndaloi makinen dhe iu afrua grumbullit te oficereve te policise. Fytyrat e tyre te zverdhura dhe duhanet neper duar e njoftuan se dicka e jazhtezakonshme do t’i paraqitej.
Ngadalesoi hapat duke shtyre minutat dhe sekondat qe e ndanin nga ngjarja. Shefi i thirri te nxitonte sapo e pa.
Gjaku i se gjores kishe lare dhe deget e pemeve e shkurreve le pastaj barin.
Te tere oficeret po perpiqeshin te analizonin ngjarjen duke pohuar se askush prej tyre s’kishte pare ne tere vitet e tyre te punes, krim te tille.
Nje dore e kishin gjetur pas nje shkembi, nje kembe metra tutje, nje kembe tjeter ne nje shkurre, trupin e kishin gjetur ne rezervuarin e ujit qe ndodhej aty prane. Koken akoma po e kerkonin se bashku me pjeset e tjera.
C’krim te kishte bere valle kjo vajze? C’krim?
Pyeti nese kishin gjetur mjetet qe ishin perdorur ne krim. Askush nuk kishte gjetur ndonje gje.
Pa perqark dhe filloi te vjelle, duke mos u shqetesuar shume per fytyren tere pikepyetje te shefit. Pervec eksperteve te vendit ishin dhe eksperte te huaj. Shefi i kishte njohftuar pasi askush prej vendasve nuk kishte pervoje ne krime te natyres se tille.
C’motiv duhej te kishte shkrehur ne mendjen e kriminelit? Precizioni i prerjes tregonte se ishte nje person qe njihte mire anatomine e trupit te njeriut.
A ishte valle student i mjekesise? Apo ndonje maniak qe mund te qellonte perseri.
Vajza mund te ishte 15 ose 16 vjec. Vendi ku ndodheshin ishte thelle ne mal. Fshatrat ndodheshin larg prej njeri tjetrit, por barinjte kishte te ngjare te kullosnin bagetine aty prane.
Kush i kishte njoftuar?- pyeti Beni. Femije – iu pergjigjen i kishin njoftuar ne telefon.
Por s’kishin numer telefoni. Kishin thene qe kishin gjetur doren e nje njeriu ne livadh.
Tere departamenti ishte ngritur ne kembe dhe kishte shkuar ne vendin e ngjarjes.
Ekspertet e huaj ishin me te qete. Dhe keta na duhen- mendoi Beni, s’mjafton qe kemi hallet tona, por na duhen dhe keta per te na vene flaken e te na nxjerrin namin.
Kush te kishte qene ai maskara, qe kishte torturuar e masakruar kete vajze.
Si e ka emrin vajza? Sa kohe ka qe ka qene ketu? A ka njoftuar a lajmeruar ndokush mungesen e saj.
Asnje shenje e masakruesit…asnje gjurme, asnje e shkelur bari. Vec gjak, dhe copa …
Pas gjetjes se copave te tjera dhe ekzemplareve te mbledhur u larguan.
Beni mezi priste te shkonte ne shtepi, te qendronte atje, te mos mendonte se kjo bote ekzistonte. Porse e dinte qe cka deshironte ishte e pamundur. Do te duhej muaj perpara se te gjenin ndonje gje. Ai lutej e shpresonte te mos kishin te benin me ndonje vrases serial.
Ndersa nuk e dinte se si do te zgjidhej kjo ngjarje, teksa i jepte makines, perpara i dilnin titujt e gazetave te neserme. Pak a shume do te lexonin „ Vajza e coptuar, gjendet nga femije“, ku dikush do te kishte shkruar nje artikull tere hamendje, rreth asaj qe ndodhi, duke analizuar shkaqet pse vajza ishte atje, c’karakter ka kjo vajze, a kemi te bejme me ndonje prostitute? etj …duke harruar pothuajse krejtesisht kriminelin.
Tradita, mendoi serish Beni. Kush eshte shkaku i sherrit? Kurrsesi nuk do te thosha femra.
Michigan, 4/18/07
ARGETINA TANUSHI-Mendime per librin
Para disa kohesh, teksa po flisnim per letersine, me nje miken time, i them asaj: Aman, nuk di se cfare te lexoj nga krijimtaria shqiptare. Kjo per vete faktin se nuk ka nje kritike letrare te mirefillte ne Shqiperi. Me ka ndodhur qe te lexoj nje kritike ne faqet e nje gazete ne Tirane, mbi nje liber te ri qe kishte dale ne treg dhe fill pas atij momenti kam rendur per te blere librin dhe jam zhgenjyer. Me fjale te tjera, nje pjese e mire e atyre qe shkruajne mbi librat, ose nuk jane profesioniste, ose jane te blere. Ndersa kritiket e vertete ne Shqiperi, bejne kritika mbi librin, dhe rrale-here i botojne ato. Pershembull, Adriatik Kallulli, ka qene profesori im, kur isha ne fakultet, nderkohe qe tani eshte nje mik dhe nje udherrefyes imi drejt librit. Teksa po pinim nje kafe e pyes se pse nuk boton kritikat e tua, pikerisht keto qe me tregon mua, pasi ka shume te rinj qe kane nevoje per nje udherrefyes drejt librit. Ai, pas nje pauze qetesie, e cila kishe me shume konturet e nje psheretime, sesa te nje heshtjeje, thote: - “Per te bere nje kritike duhet kohe per te lexuar e rilexoj librin dhe pastaj te shkruaj mbi te, per vlera e antivlera. Pas kesaj pune kolosale drejtohem drejt redaksive te gazetave dhe u them se kam nje kritike mbi filan liber. Kryeredaktori me thote shume i entuziazmuar (kuptohet qe brenda “entuziazmit” ka me shume fallsitet sesa nota entuziazmi), patjeter shume mire, ja ti therras gazetares se kultures ta marre materialin. Pas kesaj fjalie i nxituar kryeredaktori thote: Per kete shkrim do te paguhesh 500 deri ne 1000 leke, ne varesi te sasise se materialit qe solle dhe largohet. Mbeta i shtangur, dhe nje mori ndjesish mu pershtjelluan brenda nje sekonde, poshterim, indifference, mosvleresim etj, etj. Qe nga ajo dite kritikat i mbyll ne sirtar. Ndoshta keshtu nuk perjetoj ate gjendje qe kurre nuk do ta harroj”.
Ka kohe qe ne tregun e librit gjen me lloje e soje librash, gje qe nuk di se cili ia vlen e cili nuk ia vlen. Nga njera ane te gjithe kane te drejte te botojne krijimtarine e tyre dhe kjo varet nga ndergjegja e gjithsecilit ne kendveshtrimin e perballjes me publikun letrar. Nje shprehje e vjeter popullore thote, “Digjet i njomi per te thatin”.
Ne kete kuadër, kur mendoj se ka autore qe eshte fatkeqesi te mos prekesh penen e tyre, me vjen keq dhe s’kam c’te bej.
Them keshtu pasi autore si Iliriana, Albana, Merita, Monda e shume te tjera, une i kam njohur vetem pasi jam bere pjese e grupit te Botes se Gruas Shqiptare, jane autore, te cilat tani i lexoj me endje dhe tashme jane bere pjese e pandashme e fondit tim letrar. Me kete rast dua te falenderoj pafundesisht Ilirianen qe ka gatuar ne magjine e vargut, zerin te zemres se nenes se saj. Aq mrekullisht sa cdo here rileximi shikoj se kam ngelur e perhumbur ne ndjesine e leximit te pare.
Me dashuri Agi, Tirane Albania
Ka kohe qe ne tregun e librit gjen me lloje e soje librash, gje qe nuk di se cili ia vlen e cili nuk ia vlen. Nga njera ane te gjithe kane te drejte te botojne krijimtarine e tyre dhe kjo varet nga ndergjegja e gjithsecilit ne kendveshtrimin e perballjes me publikun letrar. Nje shprehje e vjeter popullore thote, “Digjet i njomi per te thatin”.
Ne kete kuadër, kur mendoj se ka autore qe eshte fatkeqesi te mos prekesh penen e tyre, me vjen keq dhe s’kam c’te bej.
Them keshtu pasi autore si Iliriana, Albana, Merita, Monda e shume te tjera, une i kam njohur vetem pasi jam bere pjese e grupit te Botes se Gruas Shqiptare, jane autore, te cilat tani i lexoj me endje dhe tashme jane bere pjese e pandashme e fondit tim letrar. Me kete rast dua te falenderoj pafundesisht Ilirianen qe ka gatuar ne magjine e vargut, zerin te zemres se nenes se saj. Aq mrekullisht sa cdo here rileximi shikoj se kam ngelur e perhumbur ne ndjesine e leximit te pare.
Me dashuri Agi, Tirane Albania
MIMOZA HAMETAJ-Tregim
Zoti eshte me mua
Sot ne mengjes nje flutur e vogel e perhimet ,ndaloi prane dritares nga e majta e krevatit.
Thone qe tek kjo flutur qe tevjen brenda ne shtepi eshte shpirti i nje te afermit tend te vdekur.
Mendova qe aty eshte gjyshja ime,nuk me vjen ne mend njeri tjeter prandaj fillova ti flas.Te kujtohet nena kur ndiznim bashke qirinj tek vendi i furnelles me vajgur dhe luteshim?
Sot u luta dhe me ndodhi nje gje e çuditshme ose me mire te them e mrekullueshme,qe nuk e prisja.
Qe kur ti nuk je me ,une kam gjezdisur neper shume kuvende ku flasin per fene. kam shkuar dhe kam ikur kaq shpesh sa jane merzitur dhe ata me mua dhe une me ata.
Por sot ndodhi ndryshe.Une shkova ne mbasdite te qendra Kulturale ku bejme dialogun ne mes besimeve dhe ne kohen qe erdhen amerikanet me shoqen time sud amerikane iu afrova portes dhe i pershendeta duke ikur. U ktheva per te ndenjur edhe 5 minuta dhe ndenja dy ore.U luta bashke me ta dhe qava me lote te kripur.Ndjeva per here te pare zotin afer meje dhe i kerkova edhe falje per ç’ka kam gabuar. Fjalet e shpirti te Cheryll mbushnin dhomen me elktricitet dhe zeri i saj ishte i sigurt dhe fjalet karizmatike.Me dukej çudi, se kete here ishte ndryshe, ndryshe nga heret e tjera kur ne fund te debateve dhe lutjeve fjalet e mija ishin keto. Ju e dini qe ne jemi edukuar me materializmin dialektik dhe per mua vetem lutja e gjyshes me ka afruar me zotin. pastaj nuk jam gati ne kete moment te zgjedh.Katoliket, deshmitaret e jehovait, mormonet i studiova tek e tuk por ne fund nuk ndjeva gje me teper.Sot u perqafuam me nje ngrohtesi ashtu si perqafohesha me ty nena ime e dashur.Kur erdha ne shtepi dhimjet e qafes me ishin pakesuar dh per cudi ndjeva mendjen te me hapej dhe diellin te me futej brenda. Kisha njezet e pese vjet qe nuk perqendrohesha te lexoja 10 reshta, dhe sot si dikur lexova gjysmen e librit brenda dites.
Pastaj shkova gjith qejf per te bler nje fustan te bukur .E bleva tek kinezet sepse atje kushton pak .Te kujtohet si me thoshe: Ty edhe thes te te veshin te shkon. Nena une isha bere snob dhe nuk gustosa asgje, por tani qe menda ime u hap edhe jeta ime do te kete me shije.Sot jam nje person tjeter. Sot fola ne telefon me nje shoqe te spitalit ku punoja kishte ardhur tek e bija qe banon ketu ne Itali . Me tregoi per te gjitha shoqet,pastaj folem per ndarjen time.Me tha qe i dukem shume e qete shpirterisht dhe une e pyeta se me ç’sy e shikonin shoqet e punes martesen time. me tha keshtu: -Na vinte keq….ti kaq e bukur.E di nena qe nuk ia vlen edhe sikur te te falin gjithe boten,te pushosh se egzistuari…?
Tani une jam nje emigrante ne nje vend te huaj dhe pa asnje te gjakut tim afer. Prandaj ti ke ardhur tek une se te vjen keq qe jam vetem. Por une tani jam e forte nena,dhe jam shume e pasur. Kur ngrihem ne mengjes e di mire se çdo te bej shume gjera qe me pelqejne. Zilja e telefonit tim bie gjithe diten dhe tani ketu eshte per mua nje atdhe i dyte. Vitet paskan ikur shpejt por dhe une i paskam bere vend vehtes.
Edhe kete gje e zbulova sot,sot qe mu hap mendja. Sot zoti eshte me mua dhe dua qe te me jete afer gjthmone.
Sot ne mengjes nje flutur e vogel e perhimet ,ndaloi prane dritares nga e majta e krevatit.
Thone qe tek kjo flutur qe tevjen brenda ne shtepi eshte shpirti i nje te afermit tend te vdekur.
Mendova qe aty eshte gjyshja ime,nuk me vjen ne mend njeri tjeter prandaj fillova ti flas.Te kujtohet nena kur ndiznim bashke qirinj tek vendi i furnelles me vajgur dhe luteshim?
Sot u luta dhe me ndodhi nje gje e çuditshme ose me mire te them e mrekullueshme,qe nuk e prisja.
Qe kur ti nuk je me ,une kam gjezdisur neper shume kuvende ku flasin per fene. kam shkuar dhe kam ikur kaq shpesh sa jane merzitur dhe ata me mua dhe une me ata.
Por sot ndodhi ndryshe.Une shkova ne mbasdite te qendra Kulturale ku bejme dialogun ne mes besimeve dhe ne kohen qe erdhen amerikanet me shoqen time sud amerikane iu afrova portes dhe i pershendeta duke ikur. U ktheva per te ndenjur edhe 5 minuta dhe ndenja dy ore.U luta bashke me ta dhe qava me lote te kripur.Ndjeva per here te pare zotin afer meje dhe i kerkova edhe falje per ç’ka kam gabuar. Fjalet e shpirti te Cheryll mbushnin dhomen me elktricitet dhe zeri i saj ishte i sigurt dhe fjalet karizmatike.Me dukej çudi, se kete here ishte ndryshe, ndryshe nga heret e tjera kur ne fund te debateve dhe lutjeve fjalet e mija ishin keto. Ju e dini qe ne jemi edukuar me materializmin dialektik dhe per mua vetem lutja e gjyshes me ka afruar me zotin. pastaj nuk jam gati ne kete moment te zgjedh.Katoliket, deshmitaret e jehovait, mormonet i studiova tek e tuk por ne fund nuk ndjeva gje me teper.Sot u perqafuam me nje ngrohtesi ashtu si perqafohesha me ty nena ime e dashur.Kur erdha ne shtepi dhimjet e qafes me ishin pakesuar dh per cudi ndjeva mendjen te me hapej dhe diellin te me futej brenda. Kisha njezet e pese vjet qe nuk perqendrohesha te lexoja 10 reshta, dhe sot si dikur lexova gjysmen e librit brenda dites.
Pastaj shkova gjith qejf per te bler nje fustan te bukur .E bleva tek kinezet sepse atje kushton pak .Te kujtohet si me thoshe: Ty edhe thes te te veshin te shkon. Nena une isha bere snob dhe nuk gustosa asgje, por tani qe menda ime u hap edhe jeta ime do te kete me shije.Sot jam nje person tjeter. Sot fola ne telefon me nje shoqe te spitalit ku punoja kishte ardhur tek e bija qe banon ketu ne Itali . Me tregoi per te gjitha shoqet,pastaj folem per ndarjen time.Me tha qe i dukem shume e qete shpirterisht dhe une e pyeta se me ç’sy e shikonin shoqet e punes martesen time. me tha keshtu: -Na vinte keq….ti kaq e bukur.E di nena qe nuk ia vlen edhe sikur te te falin gjithe boten,te pushosh se egzistuari…?
Tani une jam nje emigrante ne nje vend te huaj dhe pa asnje te gjakut tim afer. Prandaj ti ke ardhur tek une se te vjen keq qe jam vetem. Por une tani jam e forte nena,dhe jam shume e pasur. Kur ngrihem ne mengjes e di mire se çdo te bej shume gjera qe me pelqejne. Zilja e telefonit tim bie gjithe diten dhe tani ketu eshte per mua nje atdhe i dyte. Vitet paskan ikur shpejt por dhe une i paskam bere vend vehtes.
Edhe kete gje e zbulova sot,sot qe mu hap mendja. Sot zoti eshte me mua dhe dua qe te me jete afer gjthmone.
MIMOZA HAMETAJ-SKICA LETRARE
Cobani
çobani ishte nje bure i shkurter i shendosh me koke te rrumullakte e floke kaçurela qe binte qymyr me nje thes me te madh se ç’ishte vete tek gjyshja, dhe pastaj kalonte me radhe neper shtepite nje kateshe e private te lagjes Varosh. me kujtohet mangalli i madh prej bakri i gjyshes qe thoshte gjithmone: vetem ky mangall na ka mbetur,te gjitha na i moren komunistet. Me tim ate qe ishte komunist shkonin mire,sa me mire nuk kish.Te kthehemi tek çobani.
Sa here qe une behja naze per te ngrene e per te fjetur gjyshja me trembte me çobanin:
Po nuk e hengre çobani te remben dhe te fut tek thesi i tij.
Nje dite çobani nuk kaloi me. Degjova nje vajze te ritur qe i thoshte shoqes. çobani para se te vdiste ja ka shitur trupin e tij shtetit per te studjuar studentet e mjekesise.Ata e hapin me bisturi gjithe trupin dhe i studiojne organet nje nga nje.Fantazia mbi shitjen e trupit te çobanit persegjalli nuk mu hoq nga mendja asnjehere,edhe pse mund te ishin llafe sokaqesh.
Nuk kisha me frike se mos me fuste mua ne thes por kisha frike per ate qe do ti kish ndodhur atij vete.
Edhe sot silueta e tij me thesin e madh ne krah dhe me imagjinaten e fundit te tmershem te jetes ,nuk me hiqet nga mendja
Dalani dhe kumbullat vlonjate.
Ashtu si nespullat edhe kumbullat nuk gjendeshin kollaj ne qytet,e sidomos kumbullat vlonjate.Motra e gjyshes kishte kumbulla ,mena te bardhe dhe trendafila roze plot me ere te mire ne bahçe. Ajo ishte lulishtja e mrekullive per mua qe kaloja kohe duke fantazuar e duke keputur ndonje kumbull here pas here ndersa gjyshja llafosej me te motren pa mbarim.Edhe shtepia e gjyshes ishte e veçante. Nga njera ane kufizohej me nje shkemb ku gjyshi kish nje parcele te vogel qe mbillte qepe dhe hudhra dhe nga ana tjeter me spotalin e psiqiatrise.Pavioni 17 ishte ai ku shtroheshin te semuret rende.Kishte nje pyll me peme te larta e frutore e sidomos kumbulla vlonjate.Gjithe ne femijet ne bande,i vinim verdalle pyllit te rethuar me gardh per te pare gjerat e çuditshme qe ndodhnin aty brenda.I vetmi qe lejohej te dilte jashte gardhit ishte Dalani.Thoshin qe ishte i vetem ne kete bote dhe ishte i pavionit 17.sa zbardhte mengjezi ai ia fillonte kenges .Mbolla nje lule ne fereJa-sa-man moj lule verdheMbolla nje dhe mbushi dhene Ja-sa-man moj lule verdhe.Ishte gjithmone me kominoshe blu,jo si te semuret e tjere qe vishnin pizhama.Vinte gjithmone tek gardhi me xhepat mbushur me kumbulla per ne dhe ne shkonim dhe i mernim duke e falenderuar.Nje dite Dalani nuk doli me tek gardhi.E pritem per shume dite por ai nuk doli me. Pytem infermieret por edhe ata nuk na dhane asnje pergjigje.
Na munguan kumbullat vlonjate,por na mungoi me shume dalani me kengen e tij e cila ne kujtimin tim mbetet e pandare nga pamja e pyllit me gardh.
Mbolla nje lule ne fere
Ja-sa-man moj lule verdhe
Mbolla nje dhe mbushi dhene
Ja-sa-man moj lule verdhe.
ps(Dalan eshte emri i vertete)
ILIRIANA SULKUQI-POEZI
Këshillat e nënës sime
1. Nëse dikush…
Nësë dikush
(si njerkë shterpë),
të shpon me gjilpëra
në membranën e shpirtit
dhe,
nga vajzë nëne
bëhesh Kumuri –
Mos vajto
Mbi çatitë e botës,
Të ndjellësh zi!
2. 9 trëndafila…
Kur të shohësh në ëndërr
një mik a mike
që dorën drejt teje zgjat…
Pa larë sytë,
bija ime,
nga lulet -
nëntë trëndafila
mbështilli me mall…
…
Më pas,
një nga një
e ditë për çdo ditë,
deri në ditën e nëntë –
miqtë do t’i kesh pranë zemrës.
Miqtë do t’i kesh përballë…
3. Mos e shiko peshoren…
Kur të blesh diçka me masë,
mos e shih peshoren me sy!…
Kujtdo që gram-ët t’i “han”,
bollëk ju bëftë në shpirt!
4. Edhe Dielli hije le…
a. …edhe Dielli hije le…
b. Mos vrapo kur fryn erë.
c. Fshihe lotin nën qepallë…!
d. Duaje mikun sa është gjallë…!
4. Tri fjalë – një magji…
Tri fjalë,
Thënë njera pas tjetrës
Ose me të shkruar
Ose vesh më vesh,
Janë magji e zezë, bija ime,
Të vrasin
Pa të thënë : mirëmëngjes…
Tri fjalë,
Si tri rrufe,
Njera pas tjetrës
Dhe pemën e motçme
E bëjnë eshkë.
…megjithate, megjithatë,
me urrejtjen,
asnjëherë mike mos u bëj.
Iliriana Sulkuqi
Brooklyn, fundprill,2007
Ju uroj familiarisht, fundjavë të gëzuar e shlodhëse, kudo që ndodheni.
Larg jush dhe me ju, përgjithmonë Iliriana
1. Nëse dikush…
Nësë dikush
(si njerkë shterpë),
të shpon me gjilpëra
në membranën e shpirtit
dhe,
nga vajzë nëne
bëhesh Kumuri –
Mos vajto
Mbi çatitë e botës,
Të ndjellësh zi!
2. 9 trëndafila…
Kur të shohësh në ëndërr
një mik a mike
që dorën drejt teje zgjat…
Pa larë sytë,
bija ime,
nga lulet -
nëntë trëndafila
mbështilli me mall…
…
Më pas,
një nga një
e ditë për çdo ditë,
deri në ditën e nëntë –
miqtë do t’i kesh pranë zemrës.
Miqtë do t’i kesh përballë…
3. Mos e shiko peshoren…
Kur të blesh diçka me masë,
mos e shih peshoren me sy!…
Kujtdo që gram-ët t’i “han”,
bollëk ju bëftë në shpirt!
4. Edhe Dielli hije le…
a. …edhe Dielli hije le…
b. Mos vrapo kur fryn erë.
c. Fshihe lotin nën qepallë…!
d. Duaje mikun sa është gjallë…!
4. Tri fjalë – një magji…
Tri fjalë,
Thënë njera pas tjetrës
Ose me të shkruar
Ose vesh më vesh,
Janë magji e zezë, bija ime,
Të vrasin
Pa të thënë : mirëmëngjes…
Tri fjalë,
Si tri rrufe,
Njera pas tjetrës
Dhe pemën e motçme
E bëjnë eshkë.
…megjithate, megjithatë,
me urrejtjen,
asnjëherë mike mos u bëj.
Iliriana Sulkuqi
Brooklyn, fundprill,2007
Ju uroj familiarisht, fundjavë të gëzuar e shlodhëse, kudo që ndodheni.
Larg jush dhe me ju, përgjithmonë Iliriana
Raimonda Moisiu-Interviste me Merita B.McCormack
Jeta ime midis vargjeve dhe ceshtjes kombetare
Flet shkrimtarja dhe aktivistja Merita Bajraktari McCormack
Intervistoi :Raimonda Moisiu
Botoi Gazeta Tirana Observer 26 prill 2007
Kisha kohë që deshiroja të ulesha e bisedoja me vajzen që ja mbyllen dyert kur duhej ti hapeshin portat ,pasi ajo ishtë një artistë e re që premtonte shumë.Ajo fitoi konkurset e duhura për në shkollën e muzikës dhe vetëm dy javë para fillimit asaj ju mohua e drejta e shkollimit për art për aresye politike .Merita Bajraktari vinte nga familje "kulakësh".Megjiithatë ajo përfundoi shkollën e mesme në Shqipëri me mesatare dhjetë për të katër vitët, dhe jua "rrëmbeu" të drejtën e studimit autoritetëve qëveritare të atëhershme. Pas rënies së komunizmit Merita studjoi dhe morri titullin MBA nga Universiteti I Surrey-t Angli dhe shumë diploma të tjera,ndëer to dhe atë të gjuhës Angleze. Sot ka një CV impresionuese dhe shumë diploma "ne xhep".Arritjet dhe eksperienca e saj profesionale janë të një niveli të lartë e të admirueshem.Para disa ditësh lexuam për arritjet e vajzes së saj,Sabrina, e cila u përzgjodh nder studentët me të mirë të Amerikes dhe Kandase për të marre pjese ne një konfernece në Washington DC.Tek bisedoj për ta uruar, e pyes:
Si ndjeheni për suksesin e vajzes?
Ndjehem krenare dhe shumë e lumtur. Sabrina jonë po shpërblehet për arritjet e saj. Shpresojmë të mbajë ketë rrugë dhe shpërblimet do vijojnë në të mirë të saj. Ndjehemi të cliruar nga kufizimet që unë kam pasur. Fëmijët tanë të paktën nuk vuajnë nga kjo.Punojnë dhe marrin shpërblimin që ju takon. Arrijnë dhe ndjejnë kënaqësine e arritjes. Ne gëzojmë për ta dhe se bashku me ta!
Ju keni një listë shkollimesh dhe një CV tëpër të pasur. Në Shqipëri gjithmonë ju kanë penguar. Si keni arritur deri ketu dhe kujt ja dedikoni arritjet tuaja?
Në anglisht thonë :"If you fall, get up and raise again- Nese bie ngrihu përsëri ". Kam rënë dhe jam ngritur. Por familja ime ,e cila ka qëne gjithmonë afër meje.Kam ndjerë vec harmoni dhe dashuri, pavaresisht se c'ndodhte jashtë mureve të shtëpise sonë.Përsa i përket arsimimit dhe diplomave, sinqerisht mendoj se cdo kush që ka mundësi duhet të edukohet, pasi njohuria është pasaporta drejt jetës. Kam qëne e ushqyer me idenë që një njëri me njohuri është shumë i pasur. Përsa i përket arritjeve profesionale, eksperienca ime në punë ka rrenjë të hershme, që të vegjël ne ndihmonim prindrit, kjo na edukoi disiplinë dhe na mesoi t'ia dimë vlerën asaj që përfiton me djersë. Gjithcka që unë kam arritur deri më sot ia dedikoj Zotit, I cili me madherinë e tij më ka dhënë dashuri, dritë e paqe. Nëse nuk ke keto në shpirt, atëhere është momenti kur duhet të fillosh të kërkosh të pasurosh shpirtin përmes lutjeve dhe veprave për Hir të Tij..Unë mundohem të përmirësoj vlerat e mia personale duke u lutur e duke bërë punë qe plotësojnë qellimin e Tij, që të gjej vlerat e mbaj ato përmes udheheqjes së shenjtë të Tij. Cdo vlerë që ne përfitojme e ka një synim përdorimi,dhe kjo duhet të jetë për të përmbushur qëllimin për të cilin ne jemi ketu. Pra cdo gjë fillon dhe mbaron tek Zoti.
Shumica e lexuesve ju njeh si krijuese letrare dhe aktiviste e ceshtjes shqiptare. Por në fakt, ju ketë e keni pasion, pasi së bashku me bashkëshortin tuaj,keni biznesin tuaj.Mund të na tregoni pak për punën tuaj si profesioniste?
Ka disa vite që ne kemi themeluar një partnership dhe përmes tij ofrojme sherbime konsulencë në fushat e Administrimit të Biznesit, Zhvillimit Rural, Organizimit të Ndermarjeve të Vogla e të Mesme,Sportet me Kuaj-pasion I Xhonit,- duke ofruar shërbime për projekte të vlerave apo madhësive të ndryshme në të gjitha fazat e tyre që nga identifikimi e bëshmeria deri në monitorim e vlerësim. Klientet jane kompani te madhesive te ndryshme ,kryesisht ato qe jane ne zbatime te projekteve te BE-se apo organizmave nderkombetare me qender ne SHBA. Xhoni është i angazhuar primarisht si Zyrtar Kryesor i Programeve në Departamentin e Ekonomisë dhe të Zhvillimit për një kompani amerikane e përfshire në biznes nderkombëtar,kurse une jam plotesisht e angazhuar ne biznesin privat.
Ju jeni produktive në krijimtari dhe jeni shpërblyer me botimin e disa librave në shqip dhe ne gjuhë të huaja edhe me cmimet që ju jane dhënë. Shoqata e Shkrimtareve Shqiptaro -Amerikane ju nderoi me Cmimin PENA E ARTË.Ju keni fituar cmime të tjera nga revista dhe nga institucione të tjera letrare ne Amerikë edhe për krijimtari poetike ne gjuhën angleze. Ju uroj për to dhe si ndjeheni ?
Faleminderit! Ndjehem shumë mirë për keto cmime, dhe përfitoj nga rasti të falenderoj Juritë përkatëse për vlerësimin. Ndjej se kam përgjegjësi më të madhe, natyrisht. Ndjehesh mirë kur nderohesh për dicka që ti e ben për qejf, dhe e ke pasion. Por mos harrojmë, përgjegjesia ndaj lexuesit tim selektiv është e madhe. Ai më ka vlerësuar dhe mua me duhet të justifikoj në vazhdimësi vlerësimin duke ruajtur e ngritur standardin.
Urime për vëllimin poetik "Ferestrele Sufletului-Dritaret e Shpirtit"ne rumanisht,, i pari i ketij lloji,vëllim i plotë poetik për disporen shqiptare te Amerikes. Si lindi ideja e ketij vëllimi?
Ishtë një "ndermarrje artistike" që solli një produkt shumë të këndshëm.Ishtë një bashkëpunim mes Bashkësise Shqiptare të Bukureshtit dhe meje. Me këtë rast falenderoj të gjithë ata që u angazhuan ne realizimin e tij,vecanerisht Z.Albert Voka që bëri përkthimin dhe i qëndroi besnik origjinalit.Kritika per këtë vëllim te nga autorë rumunë ka qenë pozitive..
Si nisi rruga e Juaj drejt poezisë dhe artit të të shkruarit?A ka traditë Artistësh dhe shkrimtarësh në familjen tuaj?
Që ne vegjëli,unë jam ushqyer me art.Prindrit e mij bëjnë një duet të bukur vokalistësh. Unë u rrita me tingujt e ëmbël të këngëve të tyre. I degjoja të këndonin kenge qytëtare korcare apo folklorike dhe prej tyre kam mësuar me qindra kenge të krahines sime. Dashuria dhe mbeshtjetja e gjyshes ka qene e pamatshme.Ajo ishte degjuesja dhe lexuesja ime e duruar, audienca qe me ka duartrokitur me shumë! Sa për letërsine, mbaj mend që porsa fillova të "nxe" si une si vellezerit e mij, na u sugjerua të lexonim letërsi klasike dhe mitologji greke,nga Babai dhe xhaxhai yne,ndersa Gjyshja dhe Nëna qanin hallin se si do mësoja të gatuaja kur rrija e flija mbi libra!! ..Me kujtohet disa libra ishin shumë të vjetër, fletët e zverdhura. Disa prej atyre librave, ishin të ndaluar në Shqipërine komuniste, pasi predikonin pikerisht atë që ne kaluam, rrënimin e një kombi dhe një shoqërie në komunizëm. Për lidhje gjaku me shkrimtarë besoj se vetëm përmendja e emrit Pellumb Kulla me të cilin ndajme të njëtën familje nga Nenat,mjafton të justifikoje genin!
Cili ka qëne krijimi i parë ?Si ju lindi ideja për botimin e vëllimit "Me zerin e zemrës"?Cfarë poezish përfshihen në të?
Vargjet e mia të para kanë qëne për Nënën,e kam shkruar në klasë të dytë,por nuk u botua. Ndërsa si poezi e parë, që u botua, ka qenë një krijim që e bera për ditlindjen e Babait tim. Libri im i parë me poezi erdhi ngadalë. Zhuljana Jorganxhi,e cilia kishte lexuar poezitë e mia më kontaktoi,më kishte shkruar gjatë, me komente pozitive dhe duke me sugjeruar botim. Tematika e tyre është shumë specifike, është një tog poezish që unë ia kam kushtuar femijeve, bashkëshortit ,familjareve dhe disa rasteve të vecanta qe kane lene gjurme tek une.Kam përdorur strofen me vrag të shkurtër ne shumicën prej tyre.Megjithate jam "reluktante"-e terhequr pra- te pranoj ate qe thuhet zakonisht kur behen komente qe na “fryjnë pendët” .I qendroj besnike modestise dhe kontributit tim modest..
Më pas ju kini botuar edhe libra të tjerë. Cila është tëmatika e tyre?Dicka me tëpër rreth vazhdimesise Tuaj për të krijuar?
Poezitë e tjera jane përmbledhur në vëllimin "Tinguj Malli".Shumica jane me varg të lire dhe përmbledhin një gjeresi tjetër kohore.Aty përfshihen poezi bazuar ne frymezime nga me të larmishmet.Gjithsesi mbizotëron reflektimi mbi dukuritë dhe filozofinë e jetës. Këtë here me shtytjen e Koci Petritit,unë mundësova përmbledhjen. Kam shkruar libra me tregime në gjuhët shqip dhe anglisht "Lulet e Jargavanit-The Lilac Flower." Tematika e tyre është nga jeta ne Shqipërinë Komuniste. Shumica e tyre jane të bazuara mbi elementë të historive të verteta.Pëllumb Kulla ka bërë parathenien dhe pa “dritën e tij jeshile” unë s'do kisha guxuar ti botoja. Krijimtaria për mua, ndjej se është konstante, dhe përderisa une e bëj me pasion dhe kam frymezim, pra ndjehem mirë, une vazhdoj të shkruaj!Cilësisë ja vë notën lexuesi,dhe unë kam paramtetrat e mia të testoj ujrat e atyre notave dhe falenderoj të gjithë ata qe me kane dhenë “feedback” të sinqertë.
Ju përdorni një gjuhë shqipe të kulluar, shkruani, me një gjuhë të pasur ,tërminologji të zgjedhur,I qendroni besnike struktures, dhe përdorni një humor të holle. Si e integroni secilin element ne shkrimet tuaja?
Nuk kam kryer shkolle per shkrimtare, por e kam passion dhe shumë merak zgjedhjen e fjales së duhur dhe nuk dua të abuzoj me të.Trajtimi gjuhësor do kujdes dhe vëmendje.Elementët e tjera vijnë e integrohen natyrshëm.Me vjen mirë të degjoj që lexuesi sheh gershetim dhe balancim. Humori vjen vetvetiu gjithashtu,e shkruaj si e ndjej.Mundohem të jem sa më e lirshme kur shkruaj.
-Ju keni njohuri të shumta ne informatike dhe jeni themeluese e disa, Forumeve dhe website-ve shqiptare.Cili është qëllimi që ju i kini krijuar keto?
Komunikim, bashkëbisedim, informacion, mbajtje gjalle e gjuhës,kultures, traditës, mbështetje, keshilla, shoqëri,krijimtari… dhe cdo gje e mirë që vjen nga një bashkëbisedim I tille !
Kini qëne ne shumë vende të botës. Kudo ku Ju keni jetuar, dalloheni për një aktivitet të larmishem kombëtar ne komunitein shqiptar. Këtë kohë femijët tuaj dhe ju jeni angazhuar ne mbledhje fondesh për një shkollë në Kosovë.Pak detaje ju lutem, për ketë.
Jam munduar të vendos kontakte me shqiptarë në cdo vend të botës thjesht nga dashuria që kam për vendin e vendasit tim, si dhe për të vazhduar egzistencën e identitetit tim dhe për të kultivuar kulturën,traditën gjuhën e cdo gjë shqiptare.Kemi organizuar shumë aktivitete si konferenca, takime,promovime, panaire, ditë kulturore etj, ku kemi nxjerrë në pah vlerat e kombit tonë që nga historia e lashtë, e deri tek kultura, folklori, veshjet, ushqimet,letërsia, muzika etj...Jam integruar në organizime ,koordinime dhe zhvillime aktivitetesh në të gjitha vendet ku kam qenë, sipas mundesive gjithashtu edhe në shkollat nderkombëtare ku fëmijet e mij kanë qenë/janë studentë.Mbledhja e ndihmave këtë muaj bëhet në shkollën e fëmijëve tanë, "Zoja jonë e Mëshirës" Marsi është periudhë kreshmesh dhe nxënësit, frymëzuar nga fëmijët tanë po dhurojnë të holla që fitojnë nga "punët" që bëjnë nëpër shtëpi ose duke sakrifikuar gjëra specifike në këtë periudhë dhe i mirëpërdorin fondet në drejtim të shkollës në fjalë. Më vjen mirë që kontributi im cmohet dhe vlerësohet nga komunitetet e ndryshme ku jetoj.E bëj me deshirë dhe entuziazëm.
Dicka më shumë për vendin nga Ju vini ,që ka nxjerre jo vetëm poetë ,shkrimtare ,shkencetare,gazetare,artistë por edhe patriotë e atdhetare .Keni mall për të?
Kam shumë mall për vendin tim…Rrënjët e mia jane në Cangonj, fshati që quhet "Porta e Devollit" pasi është fshati parë që të prezanton me krahinën e Devollit, vendin e Dritëroit. Aty ku Ivani dhe Morava afrohen dhe krijojnë një ngushticë,dhe ndahen nga lumi Devoll, quhet Gryka e Zëmblakut dhe fillon krahina jonë. Aty, porsa merr atë kthesë kur vjen nga Korça,ndjen një fllad të veçantë që të përkedhel e të freskon fytyrën . Ky fllad quhet "Cangonjarka" sepse aty gjendet fshati im, Cangonji , rrëzë Moravës e buzë lumit Devoll. Mbase uji I tij dhe aroma e lulet e Moravës kanë kontributin e tyre në atë që ju cilesuat! Kam shumë mall për atë vend të bekuar.
Per te justifikuar deklaratën, J po, Abdulla Cangonji, Elida Cangonji, Ing.Gurali Kelolli ,diplomatja Fatbardha Kola, Ekonomisti Zaim Bajraktari,shkencetari Xhevdet Myteberi-president I Shoqates Shqiptaro Amerikane “Devolli”, profesor Tahir Dervishi,djali I tij Andi ,intelektuali Ylli Bajraktari , vellai I tij biznesmeni Xhemil Bajraktari, gazetari Gezim Ashimi, studjuesja Juliana Vullnetari, jane të gjithë Cangonjarë!
Çfare sugjeron Merita për femrën shqiptare në ditët e sotme?
Femra shqiptare sot është në vazhdimësi të konsolidimit të pozitës së saj në familje dhe në shoqëri.Edukimi universitar dhe pasuniversitar është rritur ndjeshëm, sot ne kemi një numer të madh vajzash dhe grash shqiptare, intelektuale e profesioniste të suksesshme në shumë fusha e në shumë vende të botës. Per ketë jemi dhe duhet të jemi shume krenare! Kjo duhet te jete vazhdimesia!
Nëna gjithashtu mëkon fëmijën,ajo është e duhet të jetë mesuesja e parë e tyre, ajo pason e para tek brezi i ri gjuhën, traditat, kulturën, artin në përgjithësi e atë shqiptar në vecanti,kjo sidomos ne emigracion.Sa më e edukuar dhe profesionale të jetë Nëna aq më mirë për fëmijën!
I keni mësuar fëmijeve dhe bashkëshortit shqip? Si mundeni të balanconi familjen, profesionin,pasionin?
Përsa I përket mësimit të gjuhës shqipe do përgjigjem shkurt: Mundohem,por duhet të bëj më shumë! Për balancimin , ju tregoj se Xhoni që ditën e parë të njohjes ka qenë dhe mbetët solid në personalitet, në dashuri dhe në përkujdesje. Duhet të jesh një "team"-pra një ekip i mirëkuptuar dhe i mirëbesuar në familje dhe të ecësh si një e tërë, pra të gjithë në komunikim e mirëkuptim dhe respekt reciprok! Xhoni e ka mbështetur cdo iniciative timen letrare apo angazhim kulturor, pasi e kupton dhe e cmon rëndësine e tyre si dhe e vlerëson se cdo të thonë ato për mua. Fëmijët gjithashtu janë po aq mbështetës dhe frymëzues!
Ju jeni një aktivistë e ceshtjes kombëtare. Si e shikoni të ardhmen e Kosovës ?
Shpresoj që se shpejti të degjojme Fjalen : PAVARESI! Të gjithë shqiptaret e Amerikës dhe kudo ku janë duhet të kontaktojne përfaqësuesit e tyre në Kongres apo qeveritë përkatëse për të kërkuar ndërhyrjen e tyre pranë OKB-së,BE-se dhe qeverisë se SHBA të bëje më shumë.Boll kemi pritur!
Ju jeni kontribuese në shtype dhe në gjininë e publicistikës. C'mund të na thoni për ketë aktivitët Tuajin?
Me vjen mirë që lexohen artikujt e mij.Zakonisht shkruaj vetëm kur ngacmimi është i fortë.Mbase kjo, ndjenja pra, është ajo që reflektohet ne shkrime dhe lexuesi e shijon, pasi une hedh atë të plotë aty. Faleminderit të gjithëve për vlerësimet.
Në Shqipëri ,organizohen shpesh here promovime librash ku lartësohen autore të ndryshem,mbase edhe pa merituar .Cfare mendim keni për nivelet e autoreve shqiptare që promovohen për jave?
Nuk ka asgje të keqe të promovohen javë për javë libra dhe autorë. Këtu,në SHBA gazetat dhe revistat përditë japin rekomandime për libra dhe autorë të ndryshëm. Puna është se ndryshimi madhor qëndron tek cilësia rekomanduese.Cilësia duhet të qëmtohet nga specialistët dhe ti ofrohet publikut të gjerë.Në Shqipëri mungon struktura dhe institucionet përkatëse, apo s'funksionojnë në nivelin e duhur. Sot në Shqipëri vetë-botohet. Kjo s'do të kishte asnjë gjë të keqe,nëse do kishte edhe botime sic i bën bota!Vetë-botimi është pothuaj e vetmja letërsi që mbizotëron. Nëse institucionet botuese do ishin ne gjendje të seleksiononin dhe botonin atëherë konkurrenca do ishtë reale,dhe cilësia po aq reale. Por sot balanca peshon vetëm nga vetë botimi, dhe kjo sjell konfuzion e mungesë cilësie.Eshte fatkeqesi te shohesh pena madhore te vetebotojne…
Artikulli juaj cilesor për romanin e Riza Lahit “Vorri i Ashikut” bëri një “scoop” në shtyp. C’mund të thoni per këte?
Ai roman ka cilësi prandaj dhe kritika ime doli e tillë…. Lahi ka treguar një të vërtetë të madhe, ka folur SHQIP dhe ka treguar nje situate te frikshme, tregtimin dhe abuzimin e femrës, dhe që do trajtuar urgjentisht e gjerësisht.
Cdo kush duhet ta lexojë atë roman..
Urime Lahit!
Një studiues ,e ka vlerësuar krijimtarinë Tuaj poetike,"si një këngë e një vajze nëpër shtëpi duke e pastruar atë -dhe pa e pasur mendjen ne e degjon njeri apo jo"! Si një poetë origjinale, keni ne plan të jepni ne gjuhën shqipe ndonjë poet të huaj apo poezinë e Meritës në Anglisht?
Ndjehem mirë kur dëgjoj kështu!Sërisht nuk jam e sigurt se cilësimi ështe absolut. Une e kam thënë shpesh, jam dhe ndjehem modeste dhe fillestare ne këtë fushë. Por ndjej dhe vlerësimin e sinqertë . Për këtë faleminderit. Merita do "flasë anglisht" me poezi , për ketë kam shpresë .Ndonjë huaj të flase shqip në një vellim, nuk e di! Mbase!Kam përkthyer Fr.Styles dhe Helen Steiner Rice si dhe dy tre autore te tjere,por jo plotësisht, veç disa poezi…Koha është element kyç!
C'farë po shkruan Merita tani?
Kam dicka ne dorë që mendoj dhe shpresoj se do ta kurorëzoj ketë vit si dhe dicka tjetër, në prozë në gjuhën angleze.
Kemi dhe projektin tonë të përbashkët me autore nga grupi I vajzave dhe grave “Bota e Gruas Shqiptare". Por për këtë më mire e më gjerë do flasim ne muajin e ardhshëm!!
Urime dhe suksese!
Faleminderit!
Flet shkrimtarja dhe aktivistja Merita Bajraktari McCormack
Intervistoi :Raimonda Moisiu
Botoi Gazeta Tirana Observer 26 prill 2007
Kisha kohë që deshiroja të ulesha e bisedoja me vajzen që ja mbyllen dyert kur duhej ti hapeshin portat ,pasi ajo ishtë një artistë e re që premtonte shumë.Ajo fitoi konkurset e duhura për në shkollën e muzikës dhe vetëm dy javë para fillimit asaj ju mohua e drejta e shkollimit për art për aresye politike .Merita Bajraktari vinte nga familje "kulakësh".Megjiithatë ajo përfundoi shkollën e mesme në Shqipëri me mesatare dhjetë për të katër vitët, dhe jua "rrëmbeu" të drejtën e studimit autoritetëve qëveritare të atëhershme. Pas rënies së komunizmit Merita studjoi dhe morri titullin MBA nga Universiteti I Surrey-t Angli dhe shumë diploma të tjera,ndëer to dhe atë të gjuhës Angleze. Sot ka një CV impresionuese dhe shumë diploma "ne xhep".Arritjet dhe eksperienca e saj profesionale janë të një niveli të lartë e të admirueshem.Para disa ditësh lexuam për arritjet e vajzes së saj,Sabrina, e cila u përzgjodh nder studentët me të mirë të Amerikes dhe Kandase për të marre pjese ne një konfernece në Washington DC.Tek bisedoj për ta uruar, e pyes:
Si ndjeheni për suksesin e vajzes?
Ndjehem krenare dhe shumë e lumtur. Sabrina jonë po shpërblehet për arritjet e saj. Shpresojmë të mbajë ketë rrugë dhe shpërblimet do vijojnë në të mirë të saj. Ndjehemi të cliruar nga kufizimet që unë kam pasur. Fëmijët tanë të paktën nuk vuajnë nga kjo.Punojnë dhe marrin shpërblimin që ju takon. Arrijnë dhe ndjejnë kënaqësine e arritjes. Ne gëzojmë për ta dhe se bashku me ta!
Ju keni një listë shkollimesh dhe një CV tëpër të pasur. Në Shqipëri gjithmonë ju kanë penguar. Si keni arritur deri ketu dhe kujt ja dedikoni arritjet tuaja?
Në anglisht thonë :"If you fall, get up and raise again- Nese bie ngrihu përsëri ". Kam rënë dhe jam ngritur. Por familja ime ,e cila ka qëne gjithmonë afër meje.Kam ndjerë vec harmoni dhe dashuri, pavaresisht se c'ndodhte jashtë mureve të shtëpise sonë.Përsa i përket arsimimit dhe diplomave, sinqerisht mendoj se cdo kush që ka mundësi duhet të edukohet, pasi njohuria është pasaporta drejt jetës. Kam qëne e ushqyer me idenë që një njëri me njohuri është shumë i pasur. Përsa i përket arritjeve profesionale, eksperienca ime në punë ka rrenjë të hershme, që të vegjël ne ndihmonim prindrit, kjo na edukoi disiplinë dhe na mesoi t'ia dimë vlerën asaj që përfiton me djersë. Gjithcka që unë kam arritur deri më sot ia dedikoj Zotit, I cili me madherinë e tij më ka dhënë dashuri, dritë e paqe. Nëse nuk ke keto në shpirt, atëhere është momenti kur duhet të fillosh të kërkosh të pasurosh shpirtin përmes lutjeve dhe veprave për Hir të Tij..Unë mundohem të përmirësoj vlerat e mia personale duke u lutur e duke bërë punë qe plotësojnë qellimin e Tij, që të gjej vlerat e mbaj ato përmes udheheqjes së shenjtë të Tij. Cdo vlerë që ne përfitojme e ka një synim përdorimi,dhe kjo duhet të jetë për të përmbushur qëllimin për të cilin ne jemi ketu. Pra cdo gjë fillon dhe mbaron tek Zoti.
Shumica e lexuesve ju njeh si krijuese letrare dhe aktiviste e ceshtjes shqiptare. Por në fakt, ju ketë e keni pasion, pasi së bashku me bashkëshortin tuaj,keni biznesin tuaj.Mund të na tregoni pak për punën tuaj si profesioniste?
Ka disa vite që ne kemi themeluar një partnership dhe përmes tij ofrojme sherbime konsulencë në fushat e Administrimit të Biznesit, Zhvillimit Rural, Organizimit të Ndermarjeve të Vogla e të Mesme,Sportet me Kuaj-pasion I Xhonit,- duke ofruar shërbime për projekte të vlerave apo madhësive të ndryshme në të gjitha fazat e tyre që nga identifikimi e bëshmeria deri në monitorim e vlerësim. Klientet jane kompani te madhesive te ndryshme ,kryesisht ato qe jane ne zbatime te projekteve te BE-se apo organizmave nderkombetare me qender ne SHBA. Xhoni është i angazhuar primarisht si Zyrtar Kryesor i Programeve në Departamentin e Ekonomisë dhe të Zhvillimit për një kompani amerikane e përfshire në biznes nderkombëtar,kurse une jam plotesisht e angazhuar ne biznesin privat.
Ju jeni produktive në krijimtari dhe jeni shpërblyer me botimin e disa librave në shqip dhe ne gjuhë të huaja edhe me cmimet që ju jane dhënë. Shoqata e Shkrimtareve Shqiptaro -Amerikane ju nderoi me Cmimin PENA E ARTË.Ju keni fituar cmime të tjera nga revista dhe nga institucione të tjera letrare ne Amerikë edhe për krijimtari poetike ne gjuhën angleze. Ju uroj për to dhe si ndjeheni ?
Faleminderit! Ndjehem shumë mirë për keto cmime, dhe përfitoj nga rasti të falenderoj Juritë përkatëse për vlerësimin. Ndjej se kam përgjegjësi më të madhe, natyrisht. Ndjehesh mirë kur nderohesh për dicka që ti e ben për qejf, dhe e ke pasion. Por mos harrojmë, përgjegjesia ndaj lexuesit tim selektiv është e madhe. Ai më ka vlerësuar dhe mua me duhet të justifikoj në vazhdimësi vlerësimin duke ruajtur e ngritur standardin.
Urime për vëllimin poetik "Ferestrele Sufletului-Dritaret e Shpirtit"ne rumanisht,, i pari i ketij lloji,vëllim i plotë poetik për disporen shqiptare te Amerikes. Si lindi ideja e ketij vëllimi?
Ishtë një "ndermarrje artistike" që solli një produkt shumë të këndshëm.Ishtë një bashkëpunim mes Bashkësise Shqiptare të Bukureshtit dhe meje. Me këtë rast falenderoj të gjithë ata që u angazhuan ne realizimin e tij,vecanerisht Z.Albert Voka që bëri përkthimin dhe i qëndroi besnik origjinalit.Kritika per këtë vëllim te nga autorë rumunë ka qenë pozitive..
Si nisi rruga e Juaj drejt poezisë dhe artit të të shkruarit?A ka traditë Artistësh dhe shkrimtarësh në familjen tuaj?
Që ne vegjëli,unë jam ushqyer me art.Prindrit e mij bëjnë një duet të bukur vokalistësh. Unë u rrita me tingujt e ëmbël të këngëve të tyre. I degjoja të këndonin kenge qytëtare korcare apo folklorike dhe prej tyre kam mësuar me qindra kenge të krahines sime. Dashuria dhe mbeshtjetja e gjyshes ka qene e pamatshme.Ajo ishte degjuesja dhe lexuesja ime e duruar, audienca qe me ka duartrokitur me shumë! Sa për letërsine, mbaj mend që porsa fillova të "nxe" si une si vellezerit e mij, na u sugjerua të lexonim letërsi klasike dhe mitologji greke,nga Babai dhe xhaxhai yne,ndersa Gjyshja dhe Nëna qanin hallin se si do mësoja të gatuaja kur rrija e flija mbi libra!! ..Me kujtohet disa libra ishin shumë të vjetër, fletët e zverdhura. Disa prej atyre librave, ishin të ndaluar në Shqipërine komuniste, pasi predikonin pikerisht atë që ne kaluam, rrënimin e një kombi dhe një shoqërie në komunizëm. Për lidhje gjaku me shkrimtarë besoj se vetëm përmendja e emrit Pellumb Kulla me të cilin ndajme të njëtën familje nga Nenat,mjafton të justifikoje genin!
Cili ka qëne krijimi i parë ?Si ju lindi ideja për botimin e vëllimit "Me zerin e zemrës"?Cfarë poezish përfshihen në të?
Vargjet e mia të para kanë qëne për Nënën,e kam shkruar në klasë të dytë,por nuk u botua. Ndërsa si poezi e parë, që u botua, ka qenë një krijim që e bera për ditlindjen e Babait tim. Libri im i parë me poezi erdhi ngadalë. Zhuljana Jorganxhi,e cilia kishte lexuar poezitë e mia më kontaktoi,më kishte shkruar gjatë, me komente pozitive dhe duke me sugjeruar botim. Tematika e tyre është shumë specifike, është një tog poezish që unë ia kam kushtuar femijeve, bashkëshortit ,familjareve dhe disa rasteve të vecanta qe kane lene gjurme tek une.Kam përdorur strofen me vrag të shkurtër ne shumicën prej tyre.Megjithate jam "reluktante"-e terhequr pra- te pranoj ate qe thuhet zakonisht kur behen komente qe na “fryjnë pendët” .I qendroj besnike modestise dhe kontributit tim modest..
Më pas ju kini botuar edhe libra të tjerë. Cila është tëmatika e tyre?Dicka me tëpër rreth vazhdimesise Tuaj për të krijuar?
Poezitë e tjera jane përmbledhur në vëllimin "Tinguj Malli".Shumica jane me varg të lire dhe përmbledhin një gjeresi tjetër kohore.Aty përfshihen poezi bazuar ne frymezime nga me të larmishmet.Gjithsesi mbizotëron reflektimi mbi dukuritë dhe filozofinë e jetës. Këtë here me shtytjen e Koci Petritit,unë mundësova përmbledhjen. Kam shkruar libra me tregime në gjuhët shqip dhe anglisht "Lulet e Jargavanit-The Lilac Flower." Tematika e tyre është nga jeta ne Shqipërinë Komuniste. Shumica e tyre jane të bazuara mbi elementë të historive të verteta.Pëllumb Kulla ka bërë parathenien dhe pa “dritën e tij jeshile” unë s'do kisha guxuar ti botoja. Krijimtaria për mua, ndjej se është konstante, dhe përderisa une e bëj me pasion dhe kam frymezim, pra ndjehem mirë, une vazhdoj të shkruaj!Cilësisë ja vë notën lexuesi,dhe unë kam paramtetrat e mia të testoj ujrat e atyre notave dhe falenderoj të gjithë ata qe me kane dhenë “feedback” të sinqertë.
Ju përdorni një gjuhë shqipe të kulluar, shkruani, me një gjuhë të pasur ,tërminologji të zgjedhur,I qendroni besnike struktures, dhe përdorni një humor të holle. Si e integroni secilin element ne shkrimet tuaja?
Nuk kam kryer shkolle per shkrimtare, por e kam passion dhe shumë merak zgjedhjen e fjales së duhur dhe nuk dua të abuzoj me të.Trajtimi gjuhësor do kujdes dhe vëmendje.Elementët e tjera vijnë e integrohen natyrshëm.Me vjen mirë të degjoj që lexuesi sheh gershetim dhe balancim. Humori vjen vetvetiu gjithashtu,e shkruaj si e ndjej.Mundohem të jem sa më e lirshme kur shkruaj.
-Ju keni njohuri të shumta ne informatike dhe jeni themeluese e disa, Forumeve dhe website-ve shqiptare.Cili është qëllimi që ju i kini krijuar keto?
Komunikim, bashkëbisedim, informacion, mbajtje gjalle e gjuhës,kultures, traditës, mbështetje, keshilla, shoqëri,krijimtari… dhe cdo gje e mirë që vjen nga një bashkëbisedim I tille !
Kini qëne ne shumë vende të botës. Kudo ku Ju keni jetuar, dalloheni për një aktivitet të larmishem kombëtar ne komunitein shqiptar. Këtë kohë femijët tuaj dhe ju jeni angazhuar ne mbledhje fondesh për një shkollë në Kosovë.Pak detaje ju lutem, për ketë.
Jam munduar të vendos kontakte me shqiptarë në cdo vend të botës thjesht nga dashuria që kam për vendin e vendasit tim, si dhe për të vazhduar egzistencën e identitetit tim dhe për të kultivuar kulturën,traditën gjuhën e cdo gjë shqiptare.Kemi organizuar shumë aktivitete si konferenca, takime,promovime, panaire, ditë kulturore etj, ku kemi nxjerrë në pah vlerat e kombit tonë që nga historia e lashtë, e deri tek kultura, folklori, veshjet, ushqimet,letërsia, muzika etj...Jam integruar në organizime ,koordinime dhe zhvillime aktivitetesh në të gjitha vendet ku kam qenë, sipas mundesive gjithashtu edhe në shkollat nderkombëtare ku fëmijet e mij kanë qenë/janë studentë.Mbledhja e ndihmave këtë muaj bëhet në shkollën e fëmijëve tanë, "Zoja jonë e Mëshirës" Marsi është periudhë kreshmesh dhe nxënësit, frymëzuar nga fëmijët tanë po dhurojnë të holla që fitojnë nga "punët" që bëjnë nëpër shtëpi ose duke sakrifikuar gjëra specifike në këtë periudhë dhe i mirëpërdorin fondet në drejtim të shkollës në fjalë. Më vjen mirë që kontributi im cmohet dhe vlerësohet nga komunitetet e ndryshme ku jetoj.E bëj me deshirë dhe entuziazëm.
Dicka më shumë për vendin nga Ju vini ,që ka nxjerre jo vetëm poetë ,shkrimtare ,shkencetare,gazetare,artistë por edhe patriotë e atdhetare .Keni mall për të?
Kam shumë mall për vendin tim…Rrënjët e mia jane në Cangonj, fshati që quhet "Porta e Devollit" pasi është fshati parë që të prezanton me krahinën e Devollit, vendin e Dritëroit. Aty ku Ivani dhe Morava afrohen dhe krijojnë një ngushticë,dhe ndahen nga lumi Devoll, quhet Gryka e Zëmblakut dhe fillon krahina jonë. Aty, porsa merr atë kthesë kur vjen nga Korça,ndjen një fllad të veçantë që të përkedhel e të freskon fytyrën . Ky fllad quhet "Cangonjarka" sepse aty gjendet fshati im, Cangonji , rrëzë Moravës e buzë lumit Devoll. Mbase uji I tij dhe aroma e lulet e Moravës kanë kontributin e tyre në atë që ju cilesuat! Kam shumë mall për atë vend të bekuar.
Per te justifikuar deklaratën, J po, Abdulla Cangonji, Elida Cangonji, Ing.Gurali Kelolli ,diplomatja Fatbardha Kola, Ekonomisti Zaim Bajraktari,shkencetari Xhevdet Myteberi-president I Shoqates Shqiptaro Amerikane “Devolli”, profesor Tahir Dervishi,djali I tij Andi ,intelektuali Ylli Bajraktari , vellai I tij biznesmeni Xhemil Bajraktari, gazetari Gezim Ashimi, studjuesja Juliana Vullnetari, jane të gjithë Cangonjarë!
Çfare sugjeron Merita për femrën shqiptare në ditët e sotme?
Femra shqiptare sot është në vazhdimësi të konsolidimit të pozitës së saj në familje dhe në shoqëri.Edukimi universitar dhe pasuniversitar është rritur ndjeshëm, sot ne kemi një numer të madh vajzash dhe grash shqiptare, intelektuale e profesioniste të suksesshme në shumë fusha e në shumë vende të botës. Per ketë jemi dhe duhet të jemi shume krenare! Kjo duhet te jete vazhdimesia!
Nëna gjithashtu mëkon fëmijën,ajo është e duhet të jetë mesuesja e parë e tyre, ajo pason e para tek brezi i ri gjuhën, traditat, kulturën, artin në përgjithësi e atë shqiptar në vecanti,kjo sidomos ne emigracion.Sa më e edukuar dhe profesionale të jetë Nëna aq më mirë për fëmijën!
I keni mësuar fëmijeve dhe bashkëshortit shqip? Si mundeni të balanconi familjen, profesionin,pasionin?
Përsa I përket mësimit të gjuhës shqipe do përgjigjem shkurt: Mundohem,por duhet të bëj më shumë! Për balancimin , ju tregoj se Xhoni që ditën e parë të njohjes ka qenë dhe mbetët solid në personalitet, në dashuri dhe në përkujdesje. Duhet të jesh një "team"-pra një ekip i mirëkuptuar dhe i mirëbesuar në familje dhe të ecësh si një e tërë, pra të gjithë në komunikim e mirëkuptim dhe respekt reciprok! Xhoni e ka mbështetur cdo iniciative timen letrare apo angazhim kulturor, pasi e kupton dhe e cmon rëndësine e tyre si dhe e vlerëson se cdo të thonë ato për mua. Fëmijët gjithashtu janë po aq mbështetës dhe frymëzues!
Ju jeni një aktivistë e ceshtjes kombëtare. Si e shikoni të ardhmen e Kosovës ?
Shpresoj që se shpejti të degjojme Fjalen : PAVARESI! Të gjithë shqiptaret e Amerikës dhe kudo ku janë duhet të kontaktojne përfaqësuesit e tyre në Kongres apo qeveritë përkatëse për të kërkuar ndërhyrjen e tyre pranë OKB-së,BE-se dhe qeverisë se SHBA të bëje më shumë.Boll kemi pritur!
Ju jeni kontribuese në shtype dhe në gjininë e publicistikës. C'mund të na thoni për ketë aktivitët Tuajin?
Me vjen mirë që lexohen artikujt e mij.Zakonisht shkruaj vetëm kur ngacmimi është i fortë.Mbase kjo, ndjenja pra, është ajo që reflektohet ne shkrime dhe lexuesi e shijon, pasi une hedh atë të plotë aty. Faleminderit të gjithëve për vlerësimet.
Në Shqipëri ,organizohen shpesh here promovime librash ku lartësohen autore të ndryshem,mbase edhe pa merituar .Cfare mendim keni për nivelet e autoreve shqiptare që promovohen për jave?
Nuk ka asgje të keqe të promovohen javë për javë libra dhe autorë. Këtu,në SHBA gazetat dhe revistat përditë japin rekomandime për libra dhe autorë të ndryshëm. Puna është se ndryshimi madhor qëndron tek cilësia rekomanduese.Cilësia duhet të qëmtohet nga specialistët dhe ti ofrohet publikut të gjerë.Në Shqipëri mungon struktura dhe institucionet përkatëse, apo s'funksionojnë në nivelin e duhur. Sot në Shqipëri vetë-botohet. Kjo s'do të kishte asnjë gjë të keqe,nëse do kishte edhe botime sic i bën bota!Vetë-botimi është pothuaj e vetmja letërsi që mbizotëron. Nëse institucionet botuese do ishin ne gjendje të seleksiononin dhe botonin atëherë konkurrenca do ishtë reale,dhe cilësia po aq reale. Por sot balanca peshon vetëm nga vetë botimi, dhe kjo sjell konfuzion e mungesë cilësie.Eshte fatkeqesi te shohesh pena madhore te vetebotojne…
Artikulli juaj cilesor për romanin e Riza Lahit “Vorri i Ashikut” bëri një “scoop” në shtyp. C’mund të thoni per këte?
Ai roman ka cilësi prandaj dhe kritika ime doli e tillë…. Lahi ka treguar një të vërtetë të madhe, ka folur SHQIP dhe ka treguar nje situate te frikshme, tregtimin dhe abuzimin e femrës, dhe që do trajtuar urgjentisht e gjerësisht.
Cdo kush duhet ta lexojë atë roman..
Urime Lahit!
Një studiues ,e ka vlerësuar krijimtarinë Tuaj poetike,"si një këngë e një vajze nëpër shtëpi duke e pastruar atë -dhe pa e pasur mendjen ne e degjon njeri apo jo"! Si një poetë origjinale, keni ne plan të jepni ne gjuhën shqipe ndonjë poet të huaj apo poezinë e Meritës në Anglisht?
Ndjehem mirë kur dëgjoj kështu!Sërisht nuk jam e sigurt se cilësimi ështe absolut. Une e kam thënë shpesh, jam dhe ndjehem modeste dhe fillestare ne këtë fushë. Por ndjej dhe vlerësimin e sinqertë . Për këtë faleminderit. Merita do "flasë anglisht" me poezi , për ketë kam shpresë .Ndonjë huaj të flase shqip në një vellim, nuk e di! Mbase!Kam përkthyer Fr.Styles dhe Helen Steiner Rice si dhe dy tre autore te tjere,por jo plotësisht, veç disa poezi…Koha është element kyç!
C'farë po shkruan Merita tani?
Kam dicka ne dorë që mendoj dhe shpresoj se do ta kurorëzoj ketë vit si dhe dicka tjetër, në prozë në gjuhën angleze.
Kemi dhe projektin tonë të përbashkët me autore nga grupi I vajzave dhe grave “Bota e Gruas Shqiptare". Por për këtë më mire e më gjerë do flasim ne muajin e ardhshëm!!
Urime dhe suksese!
Faleminderit!
DRENUSHA ZAJMI HOXHA-POEZI
LEJLEK DHURATA
Isha në pikë të gjumit, kur babi im më zgjoi
N’spital duhet t' shkonim, gëzueshëm më tregoi
Gjersa lodhja kokën kush ishte i sëmurë
Babi si femijë, fishkëllonte në veturë
Ngadalë mu afrua edhe xhaxhi mjeku
Tha në çerdhen tonë paska ardhë lejleku
Nën pendlat e bardha me vete kishte sjellur
Një bebe të vogël kokë e këmbë mbeshtjellur
Afrohem ngadalë mirë për ta vështruar
Ç’shte kjo fytyrë gati e shëmtuar
Si u bë kjo punë që fare hiq pa rend
Të vinte kjo bebe e të më zinte vend
Mami edhe babi aq shumë ishin gëzuar
Më dukej se në mua krejt kishin harruar
E në dhomën time të bukur e të ajrosur
Këtë banor të ri m’a kishin vendosur
Vinin mysafirë, ndërroi gjithë shtëpia
Sa e vështire më dukej tash kjo xhelozia
Dhe ky vëllau i vockël mu në mes të natës
Për pikën e qejfit , ia kriste serenatës
Mami krejt pa frymë, drejt tij vraponte
E merrte ne gji, e puthte i këndonte
Une pëlcisja fare syhapur nën jorgan
Që ma vidhte mamin, tash ky qaraman
Dhe bëhej punë e madhe, na tronditej bota
Kur e vinin në karrocën me pika e me rrota
E ai kacamiu pa asnjë fije flokë
Rrinte sikur mbreti me kapelë në kokë
Një ditë më nuk durova dhe babit i bërtas
Ma thirrni pak lejlekun , kam ca fjalë t’i flas
Tani keni beben, unë s’ju duhem fare
Mua të më kthejë, o ika për dritare
Më shikoi babi me sytë e tij të thellë
Më tha se unë gëzimin, e para kisha sjellë
Tani pasi prindërit nuk bënin dot pa mua
Do kthenin beben prapa, pasi unë s’e dua.
Nuk di se ç’më gjeti dhe fare për habi
Ndjeva se për vëllaun kisha dashuri
Pastaj një bebe e vogël s’do më bënte gjë
Gjersa unë për prindërit isha numër një
U gëzova shumë, vrapova si sorkadhe
O sa bukuri, të isha motra e madhe
Sa herë dëgjoj vëllaun, që qan si serenatë
Falenderoj lejlekun ,që na solli këtë dhuratë.
Isha në pikë të gjumit, kur babi im më zgjoi
N’spital duhet t' shkonim, gëzueshëm më tregoi
Gjersa lodhja kokën kush ishte i sëmurë
Babi si femijë, fishkëllonte në veturë
Ngadalë mu afrua edhe xhaxhi mjeku
Tha në çerdhen tonë paska ardhë lejleku
Nën pendlat e bardha me vete kishte sjellur
Një bebe të vogël kokë e këmbë mbeshtjellur
Afrohem ngadalë mirë për ta vështruar
Ç’shte kjo fytyrë gati e shëmtuar
Si u bë kjo punë që fare hiq pa rend
Të vinte kjo bebe e të më zinte vend
Mami edhe babi aq shumë ishin gëzuar
Më dukej se në mua krejt kishin harruar
E në dhomën time të bukur e të ajrosur
Këtë banor të ri m’a kishin vendosur
Vinin mysafirë, ndërroi gjithë shtëpia
Sa e vështire më dukej tash kjo xhelozia
Dhe ky vëllau i vockël mu në mes të natës
Për pikën e qejfit , ia kriste serenatës
Mami krejt pa frymë, drejt tij vraponte
E merrte ne gji, e puthte i këndonte
Une pëlcisja fare syhapur nën jorgan
Që ma vidhte mamin, tash ky qaraman
Dhe bëhej punë e madhe, na tronditej bota
Kur e vinin në karrocën me pika e me rrota
E ai kacamiu pa asnjë fije flokë
Rrinte sikur mbreti me kapelë në kokë
Një ditë më nuk durova dhe babit i bërtas
Ma thirrni pak lejlekun , kam ca fjalë t’i flas
Tani keni beben, unë s’ju duhem fare
Mua të më kthejë, o ika për dritare
Më shikoi babi me sytë e tij të thellë
Më tha se unë gëzimin, e para kisha sjellë
Tani pasi prindërit nuk bënin dot pa mua
Do kthenin beben prapa, pasi unë s’e dua.
Nuk di se ç’më gjeti dhe fare për habi
Ndjeva se për vëllaun kisha dashuri
Pastaj një bebe e vogël s’do më bënte gjë
Gjersa unë për prindërit isha numër një
U gëzova shumë, vrapova si sorkadhe
O sa bukuri, të isha motra e madhe
Sa herë dëgjoj vëllaun, që qan si serenatë
Falenderoj lejlekun ,që na solli këtë dhuratë.
Subscribe to:
Posts (Atom)